ព័ត៌មាន

«ការសម្លឹងមើលរបស់ពិភពលោកទៅលើចិនក្រោយការផ្ទុះមេរោគ COVID-19 » ដោយ៖ លោក អ៊ុច លាង នាយកដ្ឋានសិក្សាអាស៊ី អាហ្វ្រិក និងមជ្ឈិមបូព៌ានៃវិទ្យាស្ថានទំនាក់ទំនងអន្តរជាតិកម្ពុជា រាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា

2020-02-13 11:43:50 ថ្ងៃព្រហស្បតិ៍, 13 កុម្ភៈ 2020 ម៉ោង 06:43 PM
អ្នកមើល 3833
post_detail

វីរុសកូរ៉ូណាថ្មី ឬហៅជាផ្លូវការថា COVID-2019 ដែលបានផ្ទុះឡើងដំបូងចេញពីទីក្រុងវូហាន នៃខេត្តហូប៉ី ភាគកណ្តាល ប្រទេសចិនកាលពីចុងឆ្នាំ២០១៩កន្លងមកនេះ បានបង្កនូវផលវិបាកជាច្រើន ទាំងវិស័យសុខភាពសាធារណៈ សេដ្ឋ​កិច្ច និងសង្គម។ ការរាតត្បាតបានកើនឡើងយ៉ាងឆាប់រហ័ស។ គិតមកទល់ថ្ងៃទី១៣ ខែកុម្ភៈ ឆ្នាំ២០២០នេះ មានចំនួន​អ្នកឆ្លងមេរោគនេះប្រមាណជាង ៦០,០០០ នាក់ និងអ្នកស្លាប់មានជាង ១,០០០នាក់ ហើយបានរាលដាលដល់ជិត​​៣០​ប្រទេស​ ដែលក្នុងនោះក៏មានកម្ពុជាផងដែរ។ ការរីករាលដាលមេរោគកូរ៉ូណាប្រភេទថ្មី ឬ COVID-2019នេះ មិន​ត្រឹម​តែ​ធ្វើ​ឱ្យ​ប៉ះ​ពាល់​ដល់សេដ្ឋកិច្ច និងអាយុជីវិតមនុស្ស ប៉ុណ្ណោះទេ ក៏ប៉ុន្តែ ក៏កំពុងបង្កបញ្ហាមួយដ៏ធំផងដែរ នោះគឺការរើស​អើង​លើ​ជនជាតិចិន ឬអ្នកមានដើមកំណើតចិន។

ការរើសអើងជនជាតិចិនបានកើតឡើងនៅបណ្តាប្រទេសមួយចំនួន។ យោងតាមការផ្សាយរបស់ BBC នៅសង្កាត់ចិនក្នុងទីក្រុងឡុងដ៍ ជាទីដែលម្ចាស់ភោជនីយដ្ឋានជាពលរដ្ឋអង់គ្លេសដើមកំណើតចិន បានត្អូញត្អែរពីភាពស្ងប់ស្ងាត់ភ្ញៀវខុសពីធម្មតាចាប់តាំងពីការឆ្លងដំបូងនៃវីរុសកូរ៉ូណា ដែលត្រូវបានគេរាយការណ៍ជាលើកដំបូងនៅចក្រភពអង់គ្លេស។ នៅប្រទេស​​ជប៉ុន មានស្លាកសញ្ញាសរសេរថា “Chinese Don't Come To Japan” នៅលើបណ្តាញសង្គម Twitter។ នៅសិង្ហ​បុរី ប្រជាជនរាប់ម៉ឺននាក់បានចុះហត្ថលេខាលើញត្តិអំពាវនាវឱ្យរដ្ឋាភិបាលហាមឃាត់ជនជាតិចិនមិនឱ្យចូលប្រទេស​របស់ខ្លួន។ នៅហុងកុង កូរ៉េខាងត្បូង និងវៀតណាម តាមហាងអាជីវកម្មនានា បានបង្ហាញសញ្ញាថា អតិ​ថិ​ជន​ចិន​ដីគោកមិនស្វាគមន៍ទេ។ល។

នៅប្រទេសបារាំងឯណោះវិញ បើតាមការផ្សាយរបស់វិទ្យុបារាំងអន្តរជាតិ ក៏មានគំនិតម៉ៃនិងការរើសអើងប្រកាន់ពូជសាសន៍​អាស៊ីកាន់តែខ្លាំងឡើងផងដែរ។ ខ្លះសម្លឹងមើលពូជសាសន៍អាស៊ីក្នុងក្រសែភ្នែកស្អប់ខ្ពើម ខ្លះឡែបខាយពាក្យសំដីបែបមាក់ងាយ បែបសើចចំអក ខ្លះបដិសេធមិនចាប់ដៃជាកិច្ចស្វាគមន៍ ខ្លះមិនព្រមថើបថ្ពាល់ ដែលជាប្រពៃណីបារាំងនៅពេលជួបគ្នា ខ្លះដើរគេច ឬដើរថយនៅពេលឃើញជនជាតិអាស៊ីនៅតាមដងផ្លូវ ឬនៅពេលឡើងឡានក្រុងរួមគ្នា។ល។និង។ល។ ទាំងនេះសុទ្ធសឹងជាអ្វីដែលពលរដ្ឋក្នុងសហគមន៍អាស៊ី នៅប្រទេសបារាំងបានជួបប្រទះនារយៈពេល​ប៉ុន្មានថ្ងៃចុងក្រោយនេះ។ មិនថាអ្នកមានសញ្ជាតិបារាំង សញ្ជាតិ ខ្មែរ ចិន ចាម វៀតណាម ឬថៃទេ ឱ្យអ្នកមានប្រភព​មកពីអាស៊ី អ្នកនឹងត្រូវគេដៀង ឌឺដង ជាងពេលណាៗទាំងអស់។

ជនរងគ្រោះដោយផ្ទាល់និងដោយប្រយោលច្រើនឡើងៗបាននាំគ្នាបង្ហោះសារជាមួយនឹងពាក្យ #JeNeSuisPas​UnVirus​ (ខ្ញុំមិនមែនជាវីរុស) ដើម្បីបញ្ជាក់អំពីការលេចឡើងជាថ្មីនៃចរន្តប្រកាន់ពូជសាសន៍រើសអើងជនជាតិអាស៊ី។ កូនសិស្សសាលាបីនាក់ ជាដើមកំណើតអាស៊ី មានអាការៈមិនស្រួលខ្លួនបន្តិច ត្រូវបានសិស្សធំៗវាយធ្វើ​បាបដោយគិត​ថា​ជាជនជាតិចិននាំមេរោគកូរ៉ូណាថ្មីមកបារាំង។ នេះបើតាមសាក្សីម្នាក់ដែលរៀបរាប់បង្ហោះក្នុងប្រព័ន្ធ​សង្គម។

ផ្ទុយពីនិន្នាការខាងលើ ប្រទេសកម្ពុជាដែលរកឃើញមានវីរុសកូរូណាមួយករណីទៅលើជនជាតិចិន ហើយក្រោយមកត្រូវបានព្យាបាលជាសះស្បើយ សម្តេចនាយករដ្ឋមន្រ្ដី ហ៊ុន សែន សម្រេចមិនជម្លៀសប្រជាជនកម្ពុជាចេញពីក្រុងវូហាននិង​​ចិននោះទេ គឺធ្វើតាមបទពិសោធន៍ និងបង្ហាញពីសាមគ្គីភាពជាមួយចិន ដែលនេះជាការអាចជួយទៅបានរបស់កម្ពុជា។ សម្តេចនាយករដ្ឋមន្រ្ដីបានសង្កត់ធ្ងន់សុភាសិតប្រចាំប្រទេសមួយជូនសាធារណជនជុំវិញករណីវីរុសកូរូណាវាយ​លុក​សុខ​ភាពសាធារណៈពិភពលោកថា ស្រលាញ់គ្នាក្នុងគ្រាក្រ ស្គាល់មិត្តល្អពេលជួបទុក្ខលំបាក។

ចំពោះមុខការរើសអើងដ៏គួរឱ្យបារម្ភនេះ នៅថ្ងៃទី០៥ ខែកុម្ភៈ ឆ្នាំ២០២០ អគ្គលេខាធិការនៃអង្គការសហប្រជាជាតិ លោក អាន់តូនីញ៉ូ ហ្គួទែរែស (Antonio Guterres) បានបង្ហាញក្ដីព្រួយបារម្ភយ៉ាងខ្លាំង ពីលទ្ធភាពនៃការផ្ទុះឡើងនូវទង្វើរើសអើងប្រឆាំងនឹងក្រុមមនុស្សមួយចំនួន។ ប្រមុខដឹកនាំអង្គការសហប្រជាជាតិរូបនេះបានគូសបញ្ជាក់យ៉ាងដូច្នេះថា «វាពិតជាងាយស្រួល ក្នុងការចូលទៅកាន់ទស្សនៈ ដែលមាននិន្ននាការបែបរើសអើង... ប៉ុន្តែ និន្ននាការទាំងនេះ គឺជាការរំលោភលើសិទ្ធិមនុស្ស ហើយវានឹងនាំទៅរកការមើលងាយជនគ្មានកំហុសដោយសារតែជាតិសាសន៍របស់ពួកគ»។

ដើម្បីទប់ស្កាត់ការរើសអើងនេះ លោក ម៉ៃខឺល រីយ៉ាន (Michael Ryan) នាយកប្រតិបត្តិផ្នែកសុខភាព និងសង្រ្គោះបន្ទាន់​របស់អង្គការសុខភាពពិភពលោក (WHO) បានលើកឡើងនៅក្នុងទីភ្នាក់ងារព័ត៌មានស៊ីនហួរថា មិនគួរតែមាន​ការរើសអើងណាមួយឡើយពាក់ព័ន្ធជាមួយនឹងវីរុសកូរ៉ូណាប្រភេទថ្មីនេះទេ។ លោកក៏បានបន្ថែមថា វាគឺជាការទទួលខុសត្រូវរបស់យើងទាំងអស់គ្នា ដើម្បីធានាថា ពុំមានការរើសអើងក្នុងទម្រង់ណាមួយឡើយទាក់ទងទៅនឹងវីរុសកូរ៉ូណាថ្មីនេះ ព្រោះ​វាជារឿងមិនចាំបាច់ និងមិនអាចជួយអ្វីបាននោះទេ។ លោក Ryan បានគូសបញ្ជាក់ថា រដ្ឋាភិបាលទាំងឡាយ មានតួនាទីអប់រំប្រជាជនរបស់ខ្លួនជុំវិញការរើសអើង។ វាជាការទទួលខុសត្រូវដ៏សំខាន់មួយ។

ចំណែកឯមន្រ្តីជាន់ខ្ពស់ម្នាក់ទៀតរបស់អង្គការអង្គការសុខភាពពិភពលោក គឺលោកស្រី ម៉ារៀ វ៉ាន កឺខូវ (Maria Van Kerkhove) ក៏បានបង្ហាញក្តីកង្វល់ស្រដៀងគ្នានេះដែរ ដោយផ្តោតទៅលើឈ្មោះរបស់វីរុស។ លោកស្រីបានបញ្ជាក់ថា អង្គ​ការ​សុខភាពពិភពលោក បានផ្តល់ឈ្មោះបណ្តោះអាសន្នហៅថា 2019-nCoV សម្រាប់វីរុសកូរ៉ូណាប្រភេទថ្មីនេះ ដើម្បីធា​នា​​ថាពុំមានទីតាំងណាមួយត្រូវយកទៅភ្ជាប់ជាមួយវីរុសនេះឡើយ បើទោះបីជាវាបានផ្ទុះចេញពីក្នុងប្រទេសចិនក៏​ដោយ​។​

សរុបមក ជំងឺឆ្លងគ្មានព្រំដែនទេ ហើយក៏គ្មានប្រទេសណាមួយឬជនជាតិណាមួយចង់ឱ្យវាកើតឡើងដែរ។ ការរើសអើងប្រទេសណាមួយឬជនជាតិណាមួយដោយសារតែជំងឺឆ្លង ហើយមិនព្រមរួមដៃគ្នាប្រយុទ្ធប្រឆាំង គឺជាអំពើអមនុស្សធម៌និងខ្វះការគោរពសិទ្ធិមនុស្ស។ ទន្ទឹមនឹងនោះ ប្រទេសចិននិងជនជាតិចិន មិនគួរជាកម្មវត្ថុនៃការរើសអើងនោះទេ។ ពិភព​លោក​ទាំងមូលត្រូវតែពួតដៃគ្នាបន្ថែមទៀត ក្នុងការប្រយុទ្ធប្រឆាំងការរីករាលដាលនៃវីរុសដ៏កាចសាហាវនេះ សម​ដូចប្រសាសន៍របស់ប្រធានអង្គការ WHO លោក Ghebreyesus ដែលបានថ្លែងចំពោះរាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា និងសម្តេចនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន ថា ការត្រួសត្រាយផ្លូវដល់នាវាទេសចរណ៍ Westerdam នេះ ជាសកម្មភាពមួយដើម្បី​ទប់ស្កាត់ភាពវិលវល់និងអារម្មណ៍ភ័យខ្លាច។ ការបោះជំហានរបស់ប្រទេសកម្ពុជា គឺជាសកម្មភាពស្វាគមន៍មួយចំពោះសាមគ្គីភាព ខណៈពេលដែលពិភពលោកនៅតែមានឱកាសជានិច្ចក្នុងការបញ្ឈប់ការរីករាលដាលនៃវីរុស COVID-2019។ ការផ្ទុះវីរុសនេះអាចនាំឱ្យយើងស្គាល់មនុស្សល្អនិងអាក្រក់។ ផ្ទុយទៅនឹងកិច្ចខិតខំប្រឹងប្រែងរបស់យើងដើម្បីប្រយុទ្ធ​ COVID-2019 ការកើតមានភាពវិលវល់អាចត្រឹមតែធ្វើឱ្យយើងបាត់បង់ការយកចិត្តទុកដាក់និងបង្វែរមនុស្ស​ឱ្យ​ប្រឆាំងគ្នាប៉ុណ្ណោះ៕

RAC Media




អត្ថបទទាក់ទង

លោក សម រង្សី ជាអ្នកនយោបាយ «ទុច្ចរឹតនឹងជាតិ ឆៅទាំងសេដ្ឋកិច្ច គ្មានចក្ខុវិស័យជាតិ»

ទស្សនៈលោកបណ្ឌិត យង់ ពៅ ការលើកឡើងរបស់ លោក សម រង្ស៊ី ពាក់ព័ន្ធនឹងគម្រោងព្រែក ជីកហ្វូណន តេជោ នៅថ្ងៃទី៦ ខែឧសភា ឆ្នាំ២០២៤ នៅក្នុងន័យកេងចំណេញនយោបាយ លោក សម រង្ស៊ី បានលើកឡើងថា «ក្នុងន័យសេដ្ឋកិច្ចសុទ្ធសាធ ប្រទ...

2024-05-07 06:04:30   ថ្ងៃអង្គារ, 07 ឧសភា 2024 ម៉ោង 01:04 PM
ទស្សនវិជ្ជាសង្គមនិងទស្សនវិជ្ជានយោបាយខ្មែរ តាមរយៈរបាំត្រុដិ ដោយ៖ លោក ឈុន ផាវ៉េង មន្ត្រីនាយកដ្ឋានទស្សនវិជ្ជា និង សង្គមវិទ្យា នៃវិទ្យាស្ថានមនុស្សសាស្រ្តនិងវិទ្យាសាស្រ្តសង្គម

ជារៀងរាល់ឆ្នាំ របាំត្រុដិ ដែលជារបាំប្រជាប្រិយខ្មែរតាំងពីបុរាណ បានទទួលការចាប់អារម្មណ៍កាន់តែខ្លាំងឡើង ពីសំណាក់ប្រជាពលរដ្ឋខ្មែរទូទៅ ពិសេសអ្នកដឹកនាំខ្មែរស្ទើរគ្រប់ស្ថាប័ន លើកលែងតែស្ថាបន័មួយចំនួនតូចប៉ុណ្ណោ...

2024-05-06 08:46:02   ថ្ងៃចន្ទ, 06 ឧសភា 2024 ម៉ោង 03:46 PM
«ពិធីបើកការដ្ឋានជីកប្រឡាយព្រំដីនៅឧទ្យានរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជាតេជោសែនឫស្សីត្រឹប»

(ខេត្តព្រះវិហារ)៖ កាលពីថ្ងៃទី៥ ខែឧសភា ឆ្នាំ២០២៤ ឯកឧត្តមបណ្ឌិតសភាចារ្យ សុខ ទូច ប្រធានរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា បានដឹកនាំថ្នាក់ដឹកនាំ និងមន្ត្រីរាជការនៃរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា ព្រមទាំងនិស្សិតថា្នក់បណ្ឌិតនៃរាជ...

2024-05-06 08:36:14   ថ្ងៃចន្ទ, 06 ឧសភា 2024 ម៉ោង 03:36 PM
ការជីកប្រឡាយជុំវិញឧទ្យានរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជាតេជោសែនឫស្សីត្រឹប

នៅថ្ងៃអាទិត្យ ១២ រោច ខែចេត្រ ឆ្នាំរោង ឆស័ក ពុទ្ធសករាជ ២៥៦៧ ត្រូវនឹងថ្ងៃទី៥ ខែឧសភា ឆ្នាំ២០២៤ ឯកឧត្តមបណ្ឌិតសភាចារ្យ សុខ ទូច ប្រធានរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា បានដឹកនាំមន្ត្រីរាជការនៃរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា...

2024-05-05 06:38:43   ថ្ងៃអាទិត្យ, 05 ឧសភា 2024 ម៉ោង 01:38 PM
បណ្ឌិត គិន ភា : បើមិនជួយខ្មែរ កុំបំផ្លាញខ្មែរបម្រើបរទេស!

ប្រតិកម្មម្ដងហើយម្ដងទៀតរបស់លោក សម រង្ស៊ី ពាក់ព័ន្ធនឹងគម្រោងព្រែកជីកហ្វូណនតេជោ គឺផ្ទុយទាំងស្រុងទៅនឹងផលប្រយោជន៍ជាយុទ្ធសាស្ត្ររបស់ជាតិនិងបេះដូងដ៏ពុះកញ្ជ្រោលរបស់ប្រជាជនខ្មែរទូទាំងប្រទេសនិងប្រជាជនខ្មែរដ៏ច្...

2024-05-04 03:39:28   ថ្ងៃសៅរ៍, 04 ឧសភា 2024 ម៉ោង 10:39 AM
ឯកឧត្ដមបណ្ឌិត យង់ ពៅ ផ្ដល់បទសម្ភាសន៍ដល់សារព័ត៌មានថៃ អំពីទំនាក់ទំនងរវាងប្រជាជននិងប្រជាជន កម្ពុជា-ថៃ

(រាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា)៖ នារសៀលថ្ងៃទី២ ខែឧសភា ឆ្នាំ២០២៤នេះ ឯកឧត្ដមបណ្ឌិត យង់ ពៅ អគ្គលេខាធិការរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា បានផ្ដល់បទសម្ភាសន៍ដល់អ្នកសារព័ត៌មានថៃ Thai Public Broadcasting Service (Thai PBS...

2024-05-02 10:16:36   ថ្ងៃព្រហស្បតិ៍, 02 ឧសភា 2024 ម៉ោង 05:16 PM

សេចក្តីប្រកាស