ព័ត៌មាន

«EBA និង ទំនាក់ទំនងកម្ពុជាអឺរ៉ុប» ដោយ៖ កាំង សុផា និស្សិតថា្នក់អនុបណ្ឌិត ជំនាញវិទ្យាសាស្រ្តនយោបាយ ជំនាន់ទី៧ វគ្គ២នៃរាជ បណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា

2019-12-30 03:05:54 ថ្ងៃចន្ទ, 30 ធ្នូ 2019 ម៉ោង 10:05 AM
អ្នកមើល 4002
post_detail

បើយោងតាមប្រវត្តិសាស្រ្តយើងឃើញថាវត្តមានរបស់ពួកអឺរ៉ុបភាគច្រើនជាជនជាតិអេស្ប៉ាញនិងព័រទុយហ្គាល់បានមកដល់ប្រទេសអាស៊ីនៅពាក់កណ្តាលទី២នៃសតវត្សទី១៦ បានធ្វើដំណើរមកដល់ប្រទេសកម្ពុជានៅឆ្នាំ១៥៥០ មកម្ល៉េះ ក្នុងគោលបំណងធ្វើជំនួញ និងផ្សព្វផ្សាយសាសនា។ ជាមួយគ្នានេះយើងក៏កត់សម្គាល់ផងដែរថា ជនជាតិនេះក៏មានទំនាក់ទំនងយ៉ាងល្អជាមួយនឹងព្រះមហាក្សត្រខ្មែរនាកាលនោះ មិនតែប៉ុណ្ណោះគេក៏បានផ្សាភ្ជាប់សាច់ឈាមជាមួយនិងព្រះញាតិវង្សផងដែរ។

«ទំនាក់ទំនងរវាងសហភាព អឺរ៉ុប និងកម្ពុជា បានចាប់ផ្តើមឡើងក្នុងអំឡុងដើមទសវត្សរ៍ឆ្នាំ១៩៩០ គឺមានការរីក​ចម្រើនគួរឱ្យយកត់សម្គាល់បើគិតចាប់តាំងពីការបើកការិយាល័យ សហភាពអឺរ៉ុបនៅរាជានីភ្នំពេញ នាដើមទសវត្សរ៍ឆ្នាំ២០០០»។

សហគមន៍អឺរ៉ុបត្រូវបានបង្កើតឡើងនៅឆ្នាំ ១៩៥៧ និងបច្ចុប្បន្នមាន ២៨ ប្រទេសជាមាជិក មានប្រជាជនសរុបចំនួន ៥០៨ លាននាក់ មាន ២៤ ភាសាជាផ្លូវការ និងមានផ្ទៃដីសរុប ៤, ៤២២, ៧៧៣ គម២។

ប្រទេសកម្ពុជានិងសហគមន៍អឺរ៉ុបគឺមានទំនាក់ទំនងគ្នាយ៉ាងល្អ ដែលត្រូវបានរាប់ចាប់តាំងពីកម្ពុជាបានចាប់ផ្តើមធ្វើដំណើរឆ្ពោះទៅរកសន្តិភាព កាលពីឆ្នាំ១៩៩០។ ក្នុងនោះសហគមន៍អឺរ៉ុបបានគាំទ្រប្រទេសកម្ពុជាក្នុងការជួយសហប្រត្តិការស្ទើរគ្រប់ផ្នែក និងគ្រប់វិស័យ។ បើមិនមានសហគមន៍អឺរ៉ុបទេ នោះកម្ពុជាអាចនឹងត្រូវបានប្រឈមជាមួយនឹងបញ្ហានានាជាច្រើន នៅក្នុងកាលៈទេសៈដែលប្រទេសកម្ពុជាកំពុងស្ថិតក្នុងស្ថានភាពទន់ខ្សោយនៅឡើយ។

សហគមន៍អឺរ៉ុបគឺជាតំបន់ទីផ្សារធំលំដាប់ទី២លើពិភពលោក និង ក៏ជាកន្លែងដែលនាំចេញនាំចូលនូវផលិតផលធំលំដាប់ពិភពលោកផងដែរ។ សហគមន៍អឺរ៉ុបត្រូវបានបង្កើតឡើងនៅឆ្នាំ១៩៥៧ ក្នុងគោលបំណងបង្រួបបង្រួមអឺរ៉ុបឡើងវិញ ការការពារសន្តិភាព ក៏ដូចជាការពង្រឹងនិងពង្រីកវិស័យសេដ្ឋកិច្ចឱ្យកាន់តែមានភាពរឹងមាំទាំងនៅក្នុងតំបន់អឺរ៉ុបក៏ដូចជាក្នុងពិភពលោក។

ក្រោយពីអឺរ៉ុបបានពើបប្រទះនូវភាពរុងរឿង រីកចម្រើនសំបូរសប្បាយអស់រយៈពេលប្រមាណជា ៦០ឆ្នាំមកនេះ សហគមន៍អឺរ៉ុបក៏មិនបានភ្លេចដែរក្នុងការបង្កើនគោលនយោបាយផ្សេងៗក្នុងការជួយផ្គត់ផ្គង់ និងជ្រោមជ្រែងដល់បណ្តាប្រទេសដែលប្រាក់ចំណូលរបស់ប្រជាជននៅមានកម្រិតទាប ឬយើងអាចនិយាយបានថា ជួយដល់ប្រទេសដែលស្ថិតក្នុងស្ថានភាពក្រីក្រនៅឡើយ។ ការជួយរបស់សហគមន៍អឺរ៉ុបគឺត្រូវបានធ្វើឡើងក្នុងរូបភាពផ្សេងៗគ្នា ខ្លះក៏ត្រូវបានជំនួយឧបត្ថម្ភជាឧបករណ៍សម្ភារៈបរិក្ខារ ជាថវិកា និងជាពិសេសគឺការផ្តល់ជូននូវការអនុគ្រោះពន្ធគ្រប់យ៉ាង លើកលែងតែអាវុធដល់ប្រទេសដែលមិនទាន់អភិវឌ្ឍន៍ ឬកំពុងអភិវឌ្ឍន៍ទាំងនោះដែលមានលក្ខខណ្ឌគ្រប់គ្រាន់ក្នុងការទទួលបាន។ ការអនុគ្រោះពន្ធលើប្រភេទទំនិញគ្រប់មុខលើកលែងតែអាវុធដែលគ្រប់គ្នាបានហៅកាត់ថា EBA នេះត្រូវបានបង្កើតឡើងតាំងពីឆ្នាំ២០0១ មកម្ល៉េះ ដែលវាត្រូវបានស្ថិតនៅក្រោមការគ្រប់គ្រងនៃប្រព័ន្ធហិរញ្ញវត្ថុរបស់ធានាគារសហគមន៍អឺរ៉ុប តាំងពីថ្ងៃទី១ ខែមករា ឆ្នាំ២០១១ ក្នុងនោះកម្ពុជាក៏ជាប្រទេសមួយក្នុងចំណោមប្រទេសប្រមាណ៤៩ ប្រទេសក្នុងពិភពលោកដែលបានទទួលសិទ្ធិជាប្រទេសដែលបានទទួលការអនុគ្រោះពន្ធលើទំនិញគ្រប់មុខពីសហគមន៍អឺរ៉ុប។ សម្រាប់ប្រទេសដែលក្បែរខាងប្រទេសកម្ពុជានេះក៏មានប្រទេសមីយ៉ាន់ម៉ា និង បង់ក្លាដេសដែលបានទទួលសិទ្ធិដូចប្រទេសកម្ពុជា។

“សហភាពអឺរ៉ុប ខិតខំប្រឹងប្រែងដើម្បីបញ្ជ្រាបកង្វល់ទាក់ទិននិងសិទ្ធិមនុស្សទៅក្នុងគ្រប់គោលនយោបាយនិងកម្មវិធីរបស់ខ្លួនហើយមិនតែប៉ុណ្ណោះសហភាបអឺរ៉ុបក៏មានលិខិតតូបករណ៍គោលនយោបាយសិទ្ធិមនុស្សបន្ថែមសម្រាប់វិធានការជាក់លាក់ផងដែរ។ លិខិតតូបករណ៍អឺរ៉ុបដើម្បីលិទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យ និងសិទ្ធិមនុស្ស (EIDHR)គឺជាការបង្ហាញឱ្យឃើញជាក់ស្តែងនូវការប្តេជ្ញាចិត្តរបស់សហភាពអឺរ៉ុបក្នុងការគាំទ្រ និងលើកកម្ពស់លិទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យ និងសិទ្ធិមនុស្ស។ នៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជា កម្មវិធីនេះត្រូវបានចាប់ផ្តើមអនុវត្តនៅឆ្នាំ២០១០ និងមានគោលបំណងគាំទ្រគំនិតផ្តួចផ្តើមរបស់សង្គមស៊ីវិលដែលរួមចំណែកលើកកម្ពស់លិទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យ និងការពារសិទ្ធិមនុស្ស” ។

សម្រាប់លក្ខខណ្ឌនេះកម្ពុជាបានទទួលដឹងឮអស់រយៈកាលជាង១ទស្សវត្សរ៍ទៅហើយជាមួយនិងសហគមន៍អឺរ៉ុប។ ក្រោយមានសាលដីកាពីតុលាការកំពូលប្រកាសរំលាយគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ និង ក្រោយពេលមានការឃាត់ខ្លួនតាមផ្លូវតុលាការលើអ្នកនយោបាយបក្សប្រឆាំង និង អតីតប្រធានគណបក្សប្រឆាំង ចាប់តាំងពីឆ្នាំ២០១៧ មកនោះ យើងឃើញថាកម្ពុជាត្រូវបានប្រទេសជិតខាង និង មតិអនុ្តរជាតិបានធ្វើការវិភាគនិងឱ្យតម្លៃខុសៗគ្នា អាស្រ័យទៅលើលក្ខខណ្ឌនៃការយល់ឃើញខុសៗគ្នា។ សម្រាប់សហគមន៍អឺរ៉ុបមិនត្រឹមតែរិះគន់ដល់កម្ពុជានោះទេបែរថែមទាំងបានចាប់ផ្តើមអនុវត្តនីតិវិធីក្នុងការដកការអនុគ្រោះពន្ធនេះយកតែម្តង។ សំណួរសួរថា តើលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យនិងសិទ្ធិមនុស្សបែបយ៉ាងម៉េចទើបជាតម្រូវការរបស់អឺរ៉ុប? ទន្ទឹមនិងអឺរ៉ុបមិនសប្បាយចិត្តជាមួយកម្ពុជារឿងប្រជាធិបតេយ្យនិងសិទ្ធិមនុស្ស បែរជាអឺរ៉ុបចុះកិច្ចព្រមព្រៀងជាមួយប្រទេសវៀតណាមក្នុងការនាំចូលទំនិញចូលទៅអឺរ៉ុបដោយបន្ថូរបន្ថយនិងមិនមានការបង់ពន្ធ ដែលមានតម្លៃប្រហាក់ប្រហែលនឹង EBA ទៅវិញ។

សំណួរសួរថា តើប្រទេសវៀតណាមមានប្រធិបតេយ្យ បែបអឺរ៉ុបត្រូវការឬយ៉ាងណា? តើកម្ពុជាមានឯករាជ្យ អធិបតេយ្យភាព និងនីតិរដ្ឋក្នុងការគ្រប់គ្រងប្រទេសរបស់ខ្លួនដែរឬទេ? បើទោះបីជាយ៉ាងណាក៏ដោយក្នុងស្ថានភាពជាក់ស្តែងនេះ ទាំងប្រជាជនកម្ពុជានិងបណ្តាប្រទេសនៅក្នុងពិភពលោកកំពុងតែទន្ទឹងរងចាំមើលសេចក្តីសម្រេចចិត្តរបស់កម្ពុជា ថាតើកម្ពុជាគួរតែសម្របខ្លួនតាមតម្រូវការរបស់អឺរ៉ុប ឬត្រូវតែអនុវត្តតាមការប្រកាសរបស់ប្រមុខរាជរាដ្ឋាភិបាលធ្លាប់តែលើកឡើងនាពេលកន្លងមក ថាកម្ពុជាមិនត្រូវយកអធិបតេយ្យភាពរបស់ខ្លួនទៅដូរជាមួយនិងរបស់អ្វីមួយដែលគេចង់បាននោះទេ។ រឿងដែលសំខាន់គឺស្ថិតនៅត្រង់ថា តើកម្ពុជានឹងត្រូវសាងប្រវត្តិសាស្រ្តថ្មីនេះដោយរៀបណា? តើការសម្របខ្លួនតាមសហគមន៍អឺរ៉ុប និងការមិនសម្របខ្លួនតាមសហគមន៍អឺរ៉ុប មួយណាចំណេញជាងសម្រាប់ប្រជាជនកម្ពុជា? ដើម្បីធានានិងអនុលោមឱ្យខានតែបានសម្រាប់កេរ្តិ៍ឈ្មោះល្អលើឆាកអន្តរជាតិនិងការចំណេញដល់ប្រជាជនកម្ពុជាផង រដ្ឋាភិបាលគួរបន្តអនុវត្តគោលនយោបាយឈ្នះឈ្នះកន្លងមកនៅថ្នាក់ជាតិ ឱ្យក្លាយទៅជាខ្នាតអន្តរជាតិ និងគួរបើកឱកាសឱ្យមានការចរចាមួយសម្រាប់ឆ្ពោះទៅរកការអភិវឌ្ឍន៍៍និងសាមគ្គីជាតិសម្រាប់ប្រជាជនទាំងមូលនិងកូនចៅជំនាន់ក្រោយ។

RAC Media

ដោយ៖ និស្សិត កាំង សុផា និស្សិតថា្នក់អនុបណ្ឌិត ជំនាញវិទ្យាសាស្រ្តនយោបាយ ជំនាន់ទី៧ វគ្គ២នៃរាជ​បណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា (អត្តន័យដែលមានក្នុងអត្តបទស្រាវជ្រាវនេះ គឺជាគំនិតរបស់និស្សិត កាំង សុផា មិនបានឆ្លុះបញ្ចាំងការយល់ឃើញរបស់រាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជានោះទេ។)


អត្ថបទទាក់ទង

ឯកឧត្ដមបណ្ឌិត យង់ ពៅ ដឹកនាំកិច្ចប្រជុំអគ្គលេខាធិការដ្ឋានរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា

(រាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា)៖ នៅថ្ងៃអង្គារ ២ រោច ខែផល្គុន ឆ្នាំថោះ បញ្ចស័ក ព.ស. ២៥៦៧ ត្រូវនឹងថ្ងៃទី២៦ ខែមីនា ឆ្នាំ២០២៤ នៅវេលាម៉ោង ៣:០០នាទីរសៀល ឯកឧត្តមបណ្ឌិត យង់ ពៅ អគ្គលេខាធិការរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា បានដ...

2024-03-26 11:34:52   ថ្ងៃអង្គារ, 26 មីនា 2024 ម៉ោង 06:34 PM
តើរុស្ស៊ីអាចនឹងឆ្លើយតបយ៉ាងណា ចំពោះព្រឹត្តិការណ៍ភេរវកម្មយប់ថ្ងៃទី២២ ខែមីនា កន្លងទៅនេះ?

នៅក្នុងការបាញ់ប្រហារយ៉ាងរង្គាល នៅក្នុងសាលប្រគុំតន្ត្រីនៃមជ្ឈមណ្ឌល Crocus City Hall ដែលស្ថិតនៅជាយភាគខាងលិចនៃរដ្ឋធានីមូស្គូ និងមានចម្ងាយ២០គីឡូម៉ែត្រពីវិមានក្រឹមឡាំង នៅយប់ថ្ងៃទី២២ ខែមីនា ឆ្នាំ២០២៤ បានបណ្...

2024-03-25 07:46:56   ថ្ងៃចន្ទ, 25 មីនា 2024 ម៉ោង 02:46 PM
ប្រភពនៃទស្សនវិជ្ជាអប់រំ៖ ប្រតិបត្តិនិយម និងអត្ថិភាពនិយម ដោយ៖ បណ្ឌិត សូ សុធីរ មន្ត្រីស្រាវជ្រាវនាយកដ្ឋានវិទ្យាសាស្ត្រអប់រំ វិទ្យាស្ថានមនុស្សសាស្ត្រ និងវិទ្យាសាស្ត្រសង្គម រាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា

ប្រតិបត្តិនិយម គឺជាប្រពៃណីទស្សនវិជ្ជា ដែលចាត់ទុកភាសា និងការគិតជាឧបករណ៍សម្រាប់ការទស្សន៍ទាយការដោះស្រាយបញ្ហា និងសកម្មភាព ជាជាងការពិពណ៌នា ការបង្ហាញ ឬការឆ្លុះបញ្ចាំងតថភាព។ ប្រតិបត្តិនិយមវិទូ អះអាងថា ប្រធាន...

2024-03-21 14:18:43   ថ្ងៃព្រហស្បតិ៍, 21 មីនា 2024 ម៉ោង 09:18 PM
ឯកឧត្ដមបណ្ឌិតសភាចារ្យ សុខ ទូច ទទួលជួបពិភាក្សាការងារជាមួយប្រតិភូមន្ទីរអប់រំខេត្ត​យូណាន និងចុះអនុស្សរណៈយោគយល់គ្នាជាមួយសាកលវិទ្យាល័យបណ្ដុះបណ្ដាលវិជ្ជាជីវៈមេកានិក និង​បច្ចេកវិទ្យាអេឡិចត្រូនិក ខេត្តយូណាន

(រាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា)៖ នាព្រឹកថ្ងៃព្រហស្បតិ៍ ១២ កើត ខែផល្គុន ឆ្នាំថោះ បញ្ចស័ក ពុទ្ធសករាជ ២៥៦៧ ត្រូវនឹងថ្ងៃទី២១ ខែមីនា ឆ្នាំ២០២៤នេះ ឯកឧត្ដមបណ្ឌិតសភាចារ្យ សុខ ទូច ប្រធានរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា បានទទួលជួ...

2024-03-21 09:40:04   ថ្ងៃព្រហស្បតិ៍, 21 មីនា 2024 ម៉ោង 04:40 PM
ស្ត្រីនិងក្មេងស្រីក្នុងបរិវត្តកម្មឌីជីថល បទពិសោធន៍និងបញ្ហាប្រឈមក្នុងការសិក្សាស្រាវជ្រាវនិងបង្ហាត់និស្សិត ដោយ៖ លោកស្រីបណ្ឌិត ព្រុំ ទេវី អនុប្រធានវិទ្យាស្ថានមនុស្សសាស្រ្តនិងវិទ្យាសាស្រ្តសង្គម រាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា

ស្របគ្នានឹងបរិយាកាសនៃការប្រើប្រាស់បច្ចេកវិទ្យាកាន់តែខ្លាំងក្នុងជីវភាពរស់នៅក្នុងសង្គម សេដ្ឋកិច្ច និងនយោ បាយនាពេលបច្ចុប្បន្នខួបទិវាអន្តរជាតិនារីលើកទី១១៣ នាឆ្នាំ២០២៤នេះ ប្រារព្ធ ធ្វើឡើងនៅព្រះរាជាណាចក្រកម...

2024-03-14 11:47:35   ថ្ងៃព្រហស្បតិ៍, 14 មីនា 2024 ម៉ោង 06:47 PM
ទស្សនៈស្ដីពីជីវិតនិងការរស់នៅរបស់ព្រះពុទ្ធសមណគោតម ដោយ៖ លោក ឈុន ផាវ៉េង មន្ត្រីនាយកដ្ឋានទស្សនវិជ្ជា និង សង្គមវិទ្យា វិទ្យាស្ថានមនុស្សសាស្រ្តនិងវិទ្យាសាស្រ្តសង្គម រាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា

១៥កើត ខែពិសាខ គឺជាថ្ងៃបុណ្យពិសាខបូជា ប្រចាំឆ្នាំដ៏សំខាន់បំផុតសម្រាប់ពុទ្ធសាសនិកនៅទូទាំងសកលលោក ដើម្បីរំលឹកដល់ថ្ងៃប្រសូត្រ ថ្ងៃត្រាស់ដឹង និងថ្ងៃបរិនិព្វាននៃព្រះពុទ្ធសមណគោតម។ ព្រះអង្គជាបុគ្គលដែលមានគុណូប...

2024-03-14 11:31:38   ថ្ងៃព្រហស្បតិ៍, 14 មីនា 2024 ម៉ោង 06:31 PM

សេចក្តីប្រកាស