រាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា
Royal Academy of Cambodia
Royal Academy of Cambodia
ថ្ងៃសុក្រ, 29 វិច្ឆិកា 2019 ម៉ោង 02:39 PM
ភ្នំពេញ៖ «ស្ថាបត្យកម្ម និងសំណង់ប្រាសាទបុរាណខ្មែរសម័យអង្គរ មានប្រាសាទពីរបែប...» នេះជាការលើកឡើងរបស់លោក រ៉េត សាមុត មគ្គុទេសក៍ទេសចរណ៍តំបន់សៀមរាបអង្គរ នៅក្នុងសិក្ខាសាលា ស្ដីពី «ការវិវត្តនៃរចនាបថនិងសំណង់ស្ថាបត្យកម្មប្រាសាទខ្មែរ ពីសម័យឧដុង្គដល់សម័យបច្ចុប្បន្ន» ដែលបានប្រព្រឹត្តទៅនៅសាលប្រជុំនៃអគារឥន្ទ្រទេវី នៃរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា ចាប់ពីវេលាម៉ោង ៨:៣០នាទីព្រឹកថ្ងៃសុក្រ ៣កើត ខែមិគសិរ ឆ្នាំកុរ ឯកស័ក ព.ស. ២៥៦៣ ត្រូវនឹងថ្ងៃទី២៩ ខែវិច្ឆិកា ឆ្នាំ២០១៩នេះ។
បើតាមលោក រ៉េត សាមុត ស្ថាបត្យកម្ម និងសំណង់ប្រាសាទបុរាណខ្មែរសម័យអង្គរ មានប្រាសាទពីរបែបគឺ៖ ទី១. ប្រាសាទភ្នំជាប្រាសាទសង់លើឃឿនច្រើនជាន់សម្រាប់លទ្ធិទេវរាជ (បាគង បាខែង បក្សីចាំក្រុង ប្រាសាទធំ មេបុណ្យខាងកើតប្រែរូប តាកែវ បាពួន អង្គរវត្ត បាយ័ន)។ ទី២. ប្រាសាទសង់ទាបនឹងដី ជាប្រាសាទសម្រាប់លទ្ធិបុគ្គលនិយម (ព្រះគោ លលៃ បន្ទាយឆ្មារ ព្រះខាន់ តាព្រហ្ម។ល។)។ ម្យ៉ាងទៀត គេបានសង្កេតឃើញថាពីរាជ្យមួយទៅរាជ្យមួយទៀតប្រាសាទមានទំហំកាន់តែធំឡើង ហើយកាន់តែច្រើនឡើង។ ត្រង់នេះបង្ហាញឱ្យឃើញថា ព្រះរាជាអង្គរហាក់ដូចជាបានប្រណាំងប្រជែងក្នុងការលើកកិត្យានុភាពរបស់ព្រះអង្គ។ ចំពោះប្រាសាទដូចបាន រៀបរាប់រួចមកហើយនេះ ពុំមែនមានត្រឹមតែការកសាងហើយចប់នោះទេ គឺប្រជារាស្ត្រមានការផ្គត់ផ្គង់នូវគ្រឿងប្រដាប់ប្រើប្រាស់ និង ដង្វាយផ្សេងៗនិងមានភារៈត្រូវទៅនៅបម្រើ និង ថៃរក្សាប្រាសាទទាំងនោះថែមទៀត។
ចំណែកការវិវត្តនៃរចនាបថស្ថាបត្យកម្មសំណង់ និង ប្រាសាទបុរាណខ្មែរសម័យអង្គរ លោក រ៉េត សាមុត បានគូសបញ្ជាក់ថា ត្រូវបានចែកចេញជា១០រចនាបថគឺ៖
១. រចនាបថគូលែន (គ.ស.៨០២ ដល់ ៨៥០ ពាក់កណ្ដាលទី១នៃស.វ.ទី៩)
២. រចនាបថព្រះគោ (គ.ស.៨៧៧-៨៨៩ ភាគ៤នៃចុងស.វ.ទី៩)
៣. រចនាបថបាខែង (ចុងនៃ ស.វទី៩ និងដើម ស.វ ទី ១០)
៤. រចនាបថកោះកេរ (គ.ស.វ.ទី ១០)
៥. រចនាបថប្រែរូប (គ.ស.៩៤៤-៩៦៨)
៦. រចនាបថបន្ទាយស្រី (ពាក់កណ្ដាលទី២ នៃ គ.ស.វ.ទី ១០)
៧. រចនាបថឃ្លាំង (ចុងស.វ.ទី១០ និងពាក់កណ្ដាលទី១ នៃស.វ.ទី ១១)
៨. រចនាបថបាពួន (ពាក់កណ្ដាលទី២ នៃស.វ.ទី១១)
៩. រចនាបថអង្គរវត្ដ (ពាក់កណ្ដាលទី ១ នៃស.វ.ទី ១២)
១០. រចនាបថបាយ័ន (ពាក់កណ្ដាលទី១ នៃស.វ.ទី១២ និងដើមស.វទី១៣)
គួរបញ្ជាក់ផងដែរថា សិក្ខាសាលាដែលត្រូវបានរៀបចំនាព្រឹកនេះ គឺជាសិក្ខាសាលាបន្តពីសិក្ខាសាលាជាតិលើកទី១ ស្តីអំពី «ការវិវត្តនៃរចនាបថនិងសំណង់ស្ថាបត្យកម្មប្រាសាទខ្មែរ ពីសម័យនគរភ្នំដល់សម័យលង្វែក» រៀបចំដោយមជ្ឈមណ្ឌលស្រាវជ្រាវអាស៊ី នៃរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា កាលពីឆ្នាំ២០១៨កន្លងទៅ៕
RAC Media
ក្នុងបទសម្ភាសន៍ជាមួយកាសែតភ្នំពេញប៉ុស្តិ៍ កាលពីថ្ងៃទី៣ ខែវិច្ឆកា ឆ្នាំ២០២២ ពាក់ព័ន្ធនឹងដំណើរការនៃការបង្កើតនិងដំណើរការរបស់អង្គការអាស៊ាន លោកបណ្ឌិត គិន ភា ប្រធានវិទ្យាស្ថានទំនាក់ទំនងអន្តរជាតិនៃកម្ពុជា នៃ...
ថ្ងៃសៅរ៍, 05 វិច្ឆិកា 2022 ម៉ោង 08:23 PM
"មិត្តភក្តិដែលគួរឱ្យទុកចិត្តបំផុត" "មិត្តល្អជួយគ្នាក្នុងគ្រាក្រ" "មិត្តភាពដែក" "ដៃគូយុទ្ធសាស្ត្រគ្រប់ជ្រុងជ្រោយ" និង "សហគមន៍ចិន-កម្ពុជាដែលមានអនាគតរួមគ្នា" ជាឃ្លោងឃ្លាមួយចំនួនក្នុងចំណោមឃ្លោងឃ្លាដទៃទៀតដ...
ថ្ងៃសៅរ៍, 05 វិច្ឆិកា 2022 ម៉ោង 02:50 PM
«ក្នុងបទសម្ភាសន៍ជាមួយកាសែតភ្នំពេញប៉ុស្តិ៍ពាក់ព័ន្ធនឹងវត្តមាននាយករដ្ឋមន្ត្រី កាណាដា លោក Justin Trudeau ចូលរួម ក្នុង កិច្ចប្រជុំ កំពូល អាស៊ាន នៅរាជធានី ភ្នំពេញរួមជាមួយកិច្ចប្រជុំ កំពូល ក្រុមប្រទេសសេដ្ឋក...
ថ្ងៃសៅរ៍, 05 វិច្ឆិកា 2022 ម៉ោង 02:36 PM
ទំនាក់ទំនងរវាងប្រទេសកម្ពុជា និងវៀតណាម ត្រូវបានលើកកម្ពស់ និងពង្រឹងឥត ឈប់ឈរ តាមរយៈថ្នាក់ដឹកនាំ និងប្រជាជននៃប្រទេសទាំងពីរ ក្រោមបាវចនានៃ “ភាពជា អ្នកជិតខាងល្អ មិត្តភាពជាប្រពៃណី កិច្ចសហប្រតិបត្តិការគ្រប់ជ្រ...
ថ្ងៃសៅរ៍, 05 វិច្ឆិកា 2022 ម៉ោង 02:02 PM
កាលពីថ្ងៃទី២៩ ខែតុលា ឆ្នាំ២០២២ កន្លងទៅ ឥស្សរជនខ្មែរ ចំនួន៤រូប បានទទួលកិត្តិយសដ៏ប្រពៃ ដោយព្រះមហាក្សត្រ ទ្រង់បានឈ្វេងយល់ និង ប្រោសប្រទាននូវគោរមងារកិត្តិយស នៃរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា តាមការក្រាបបង្គំទូលស្នើ...
ថ្ងៃសុក្រ, 04 វិច្ឆិកា 2022 ម៉ោង 10:21 PM
Cambodian Foreign Minister Prak Sokhonn speaks during a special meeting of Southeast Asian foreign ministers at the Association of Southeast Asian Nations (ASEAN) secretariat in Jakarta, Oct. 27, 2022...
ថ្ងៃសុក្រ, 04 វិច្ឆិកា 2022 ម៉ោង 09:38 AM
