ព័ត៌មាន

ឯកឧត្ដមបណ្ឌិតសភាចារ្យ សុខ ទូច៖ «ភាសានៃជាតិសាសន៍មួយមិនត្រឹមតែត្រូវអភិរក្សនោះទេ តែត្រូវការការអភិវឌ្ឍ និងមានឯកភាពភាសា»

2019-06-27 05:35:09 ថ្ងៃព្រហស្បតិ៍, 27 មិថុនា 2019 ម៉ោង 12:35 PM
អ្នកមើល 2837
post_detail

ភ្នំពេញ៖ ភាសានៃជាតិសាសន៍មួយមិនត្រឹមតែត្រូវអភិរក្សនោះទេ តែត្រូវការការអភិវឌ្ឍ និងមានឯកភាពភាសា នេះជាអនុសាសន៍របស់ឯកឧត្ដមបណ្ឌិតសភាចារ្យ សុខ ទូច ប្រធានរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា ថ្លែងក្នុងសិក្ខាសាលា ស្ដីពី «បញ្ហាការកត់សូរភាសាបរទេសជាអក្សរខ្មែរ និងការកត់សូរភាសាខ្មែរជាអក្សរឡាតាំងបែបខ្មែរ» ដែលធ្វើឡើងនៅថ្ងៃទី២៧ ខែមិថុនា ឆ្នាំ២០១៩ នេះ នៅសាលនាងនួន នៃរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា។

ពាក់ព័ន្ធនឹងបញ្ហាឯកភាពនៃភាសាខ្មែរ ឯកឧត្ដមបណ្ឌិតសភាចារ្យ សុខ ទូច បានលើកជាអនុសាសន៍សំខាន់ៗចំនួន៣គឺ៖

១. នៅពេលដែលវិទ្យាសាស្ត្រកាន់តែរីកចម្រើន ភាសាមិនអាចអភិរក្សទេ គឺត្រូវតែអភិវឌ្ឍដើម្បីទាន់សម័យកាលរីកចម្រើននៃវិទ្យាសាស្ត្រ។

២. គ្មានភាសាណាមួយដែលគ្មានការអភិវឌ្ឍនោះទេ ដូច្នេះភាសាខ្មែរជាភាសាជាតិមួយដែលរដ្ឋធម្មនុញ្ញបានកំណត់ ជាភាសាផ្លូវការ។ ដូច្នេះសូមឱ្យក្ដីសង្ឃឹមរបស់ប្រជាពលរដ្ឋខ្មែរ ដាក់នៅលើស្មាររបស់អង្គសិក្ខាសាលានៅថ្ងៃនេះ។ សម័យកន្លងមក តែងតែមានការប្រឈមរវាងអ្នកឯកទេសភាសាថ្មី និងអ្នកឯកទេសភាសាចាស់ ពោលគឺរវាងលោក កេង វ៉ាន់សាក់ និងសម្ដេចព្រះសង្ឃរាជ ជួន ណាត ដែលមានការខ្វែងគំនិតគ្នាលើការប្រើប្រាស់ភាសា ហេតុដូច្នេះហើយទើបបច្ចុប្បន្ន ក្រុមប្រឹក្សាជាតិភាសាខ្មែរត្រូវបានបង្កើតឡើង ដែលក្រុមប្រឹក្សានេះដើរតួនាទីសំខាន់ណាស់ ដ។

ហើយជាការពិតណាស់ គ្រប់ភាសាទាំងអស់ត្រូវតែមានភាសាម៉ាឃីតធីង ដើម្បីទាក់ទាញចំណាប់អារម្មណ៍ ប៉ុន្តែគេត្រូវពិចារណាថាតើវាអាចប៉ះពាល់ដល់វប្បធម៌និងសង្គមកម្ពុជាដែរឬទេ? គេត្រូវបញ្ជូនពាក្យទាំងនោះមកកាន់ក្រុមប្រឹក្សាជាតិភាសាខ្មែរ ដើម្បីឱ្យមានឯកភាពជាតិ។

៣. បើសិនជាជាតិសាសន៍មួយគ្មានឯកភាពភាសាជាតិនោះទេ នោះយើងនឹងឈ្លោះគ្នាមិនចេះចប់នោះឡើយ។ យើងត្រូវមានមោទនភាពចំពោះឯកភាពភាសាជាតិរបស់យើង ទោះបីជាប្រទេសយើងតូចក៏ដោយក្ដី យើងមានភាសានិងគំនូសរបស់យើង។

ជាការលើកបន្ថែម ឯកឧត្ដមបណ្ឌិតសភាចារ្យប្រធានរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា ក៏បានថ្លែងអំណរគុណដល់ឯកឧត្ដម សាយ សំអាល់ រដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងបរិស្ថាន ដែលបានផ្ដល់នូវសទ្ទានុក្រមបរិស្ថានជូនដល់ក្រុមប្រឹក្សាជាតិភាសាខ្មែរ ធ្វើការសិក្សានិងពិគ្រោះយោបល់ រហូតដល់សទ្ទានុក្រមនេះចេញជាផ្លែផ្កា។ ជាមួយគ្នានេះដែរ ឯកឧត្ដមបណ្ឌិតសភាចារ្យក៏បានស្នើសូមឱ្យក្រសួងទាំងអស់ កុំចេញសទ្ទានុក្រមដោយខ្លួនឯង ដោយមិនឆ្លងកាត់ក្រុមប្រឹក្សាជាតិភាសាខ្មែរ។ ឯកឧត្ដមបណ្ឌិតសភាចារ្យក៏បានផ្ដល់អនុសាសន៍ឱ្យឯកឧត្ដមបណ្ឌិត ហ៊ាន សុខុម ប្រធានក្រុមប្រឹក្សាជាតិភាសាខ្មែរ ធ្វើសំណើទៅកាន់រដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងនីមួយៗដើម្បីបង្កើតគណៈកម្មការរួមគ្នាមួយ បង្កើតសទ្ទានុក្រមតាមវិស័យនីមួយៗ និងសូមឱ្យរដ្ឋមន្ត្រីទាំងអស់ ផ្ដល់នូវសទ្ទានុក្រមតាមវិស័យនីមួយៗដែលខ្លួនមានមកកាន់ក្រុមប្រឹក្សាជាតិភាសាខ្មែរ ដើម្បីត្រួតពិនិត្យនិងអនុម័តដើម្បីប្រើប្រាស់ជាការទទួលស្គាល់ផ្លូវការដើម្បីឈានទៅដល់គោលបំណងធ្វើឱ្យមានឯកភាពភាសាជាតិ។

ជាប្រសាសន៍ផ្ដាំផ្ញើដល់សិក្ខាកាមទាំងអស់ ឯកឧត្ដមបណ្ឌិតសភាចារ្យ ប្រធានរាជបណ្ឌិត្យសកម្ពុជា បានសំណូមពរឱ្យសិក្ខាកាមដែលបានចូលរួមក្នុងសិក្ខាសាលានាថ្ងៃនេះ នៅពេលដែលពាក្យត្រូវបានអនុម័តគ្រប់ ត្រូវទទួលយកពាក្យដែលបានអនុម័តរបស់ក្រុមប្រឹក្សាជាតិភាសាខ្មែរ យកដាក់ជូនឯកឧត្ដមរដ្ឋមន្ត្រី និងថ្នាក់ដឹកនាំនៃស្ថាប័នរបស់ខ្លួន ពិសេសសម្រាប់ការលើកស្លាកឬបដា សូមសហការជាមួយនឹងក្រុមប្រឹក្សាជាតិភាសាខ្មែរ ដើម្បីធ្វើយ៉ាងណាប្រើប្រាស់ភាសាខ្មែរឱ្យបានត្រឹមត្រូវនិងមានឯកភាពភាសាជាតិតែមួយ៕

RAC Media | លឹម សុវណ្ណរិទ្ធ

អត្ថបទទាក់ទង

វីដេអូឯកសារ ស្ដីពី «ពិធីលៀងមេមត់» នៅតំបន់អង្គរ

សូមជូនខ្សែវីដេអូស្តីពី៖ «ពិធីលៀងមេមត់ នៅតំបន់អង្គរ ខេត្តសៀមរាប»- ដឹកនាំផលិតដោយ៖ ឯកឧត្តមបណ្ឌិត ផុន កសិកា- ថត និងកាត់តរូបភាពដោយ៖ លោក នឿន សុធា- បញ្ចូលសម្លេងដោយ៖ កញ្ញា តាកេត ស័កដាពិធីលៀងមេមត់ នៃតំបន់អង្គរ...

2023-03-01 07:44:29   ថ្ងៃពុធ, 01 មីនា 2023 ម៉ោង 02:44 PM
«តើធ្វើដូចម្តេចដើម្បីក្លាយខ្លួនជាចុងភៅអាជីពមួយរូប?»

សិក្ខាកាមទាំងអស់ដែលបានមកទទួលការបណ្តុះបណ្តាលបច្ចេកទេស និងវិជ្ជាជីវៈលើជំនាញចុងភៅ នៅរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា បានលើកឡើងថា ការក្លាយទៅជាចុងភៅអាជីពម្នាក់ គឺទាមទារឱ្យយើងយល់ច្បាស់ ពីវិធីសាស្រ្តជាច្រើនដូចជា៖ -បច្ច...

2023-03-01 07:39:22   ថ្ងៃពុធ, 01 មីនា 2023 ម៉ោង 02:39 PM
ការសិក្សាទៅលើជំងឺថប់បារម្ភរបស់និស្សិតវិស្វករនៃវិទ្យាស្ថានបច្ចេកវិទ្យាកម្ពុជាក្នុងបរិបទនៃវិបត្តិកូវីដ-១៩ ដោយ៖ លោក លី តុង , លោក មាឃ សារី, លោក សូ សុធីរ, លោកស្រី ឃាង ធានី- កាលិកបត្រស្រាវជ្រាវមនុស្សសាស្រ្តនិងវិទ្យាសាស្រ្តសង្គម, ១(២), ខែធ្នូ ២០២២

ការស្រាវជ្រាវនេះ មានគោលបំណងឈ្វេងយល់អំពីកម្រិតនៃជំងឺថប់បារម្ភ (Anxiety) របស់និស្សិតវិស្វករដែលកំពុងសិក្សានៅវិទ្យាស្ថានបច្ចេកវិទ្យាកម្ពុជា ក្នុងបរិបទនៃការរីករាលដាលនៃជំងឺកូវីដ-១៩។ កម្រងសំណួរសម្រាប់វាស់កម្...

2023-02-27 09:09:05   ថ្ងៃចន្ទ, 27 កុម្ភៈ 2023 ម៉ោង 04:09 PM
ហេតុអ្វីចិនមិនឆ្លៀតវាយយកតៃវ៉ាន់ក្រោយរុស្ស៊ីធ្វើសង្គ្រាមលើអ៊ុយក្រែន? ដោយ៖ លោក​ លឹម សុវណ្ណរិទ្ធ - ខុទ្ទកាល័យរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា

បន្ទាប់ពីសង្គ្រាមស៊ីវិលចិន (១៩២៧-១៩៤៩) បានបិទបញ្ចប់ សាធារណរដ្ឋប្រជាមានិតចិន ត្រូវបានប្រកាសបង្កើតឡើងនៅឆ្នាំ១៩៤៩ ក្រោយចលនាកុម្មុយនីស្តបានយកឈ្នះលើកម្លាំងទ័ពរបស់រដ្ឋាភិបាលគួមីងតាងដែលបានភៀសខ្លួនទៅកាន់កោះតៃ...

2023-02-27 08:43:35   ថ្ងៃចន្ទ, 27 កុម្ភៈ 2023 ម៉ោង 03:43 PM
ប្រាសាទព្រះធាតុបារាយណ៍ និង រចនាសម្ព័ន្ធបុរាណវត្ថុនៅជុំវិញតំបន់ប្រាសាទ ដោយ៖ បណ្ឌិត ផុន កសិកា ប្រធានវិទ្យាស្ថានមនុស្សសាស្ត្រនិងវិទ្យាសាស្ត្រសង្គម រាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា

ប្រទេសកម្ពុជាគឺជាប្រទេសមួយដែលសម្បូរទៅដោយសម្បត្តិបេតិកភណ្ឌរូបី (កេរដំណែលបន្សល់ពីដូនតាតាំងពីសម័យបុរាណ)។ សម្បត្តិបេតិកភណ្ឌទាំងនោះរួមមានប្រាសាទបុរាណ វិហារពុទ្ធសាសនាបុរាណ ស្ពានបុរាណ ឡបុរាណ ផ្លូវបុរាណ ភូមិដ...

2023-02-23 08:53:58   ថ្ងៃព្រហស្បតិ៍, 23 កុម្ភៈ 2023 ម៉ោង 03:53 PM
ទស្សនវិជ្ជាហិណ្ឌូ ៖ ទ្រឹស្តីសំសារៈនិងមោក្ស ដោយ៖ បណ្ឌិត ប៉ាន់ វុត្ថា មន្ត្រីស្រាវជ្រាវនាយកដ្ឋានទស្សនវិជ្ជានិងសង្គមវិជ្ជា នៃវិទ្យាស្ថាន មនុស្សសាស្ត្រនិងវិទ្យាសាស្ត្រសង្គម

ខ្លឹមសារសំខាន់ៗជាមូលដ្ឋានក្នុងទស្សនវិជ្ជាហិណ្ឌូ បង្ហាញពីគំនិតស្តីអំពីវដ្តគ្មានទីបញ្ចប់នៃការកើតនិងការស្លាប់។ វដ្តគ្មានទីបញ្ចប់នៃការកើត និងការស្លាប់ គេហៅថា សំសារៈ (samsara) ឬ វាលវដ្តសង្សារ។ វាលវដ្តសង្សា...

2023-02-23 08:36:04   ថ្ងៃព្រហស្បតិ៍, 23 កុម្ភៈ 2023 ម៉ោង 03:36 PM

សេចក្តីប្រកាស