Royal Academy of Cambodia
ប្រទេស Zimbabwe បានប្រកាសប្រើប្រាស់រូបិយបណ្ណផ្លូវការរបស់ខ្លួន ក្រោយពីប្រទេសចិនបានប្រកាសលុបបំណុលដែល Zimbabwe សងក្នុងឆ្នាំនេះ។ ការប្រើប្រាស់លុយយ៉ន់នេះនឹងជួយសម្រួលដល់ពាណិជ្ជកម្មរបស់ Zimbabwe និងប្រទេសចិន។
ប្រទេស Zimbabwe បានប្រកាសប្រើប្រាស់រូបិយបណ្ណផ្លូវការរបស់ខ្លួន ក្រោយពីប្រទេសចិនបានប្រកាសលុបបំណុលដែល Zimbabwe សងក្នុងឆ្នាំនេះ។ ការប្រើប្រាស់លុយយ៉ននេះនឹងជួយសម្រួលដល់ពាណិជ្ជកម្មរបស់ Zimbabwe និងប្រទេសចិន។
រូបិយបណ្ណ យ៉ន់ ជារូបិយបណ្ណទី៣ដែលប្រទេស Zimbabwe ចាប់ផ្តើមប្រើប្រាស់ដែលមានដុល្លារអាម៉េរិក និងរូបិយបណ្ណ រ៉េន របស់អាហ្រិ្វកខាងត្បូង។ ប្រទេស Zimbabwe បានបោះបង់ឈប់ចាយរូបិយបណ្ណរបស់ប្រទេសខ្លួនក្នុងឆ្នាំ២០០៩ ក្រោយពីរូបិយបណ្ណប្រទេស Zimbabwe បានកើនអតិផរណា ៥០០ពាន់លានភាគរយ។ បាតុភូតរបៀបនេះហៅថា ដុល្លារូបនីយកម្ម (Dollarization) ដែលប្រទេសរងគ្រោះដោយអភិអតិផរណា (Hyperinflation) បានបោះបង់រូបិយបណ្ណរបស់ប្រទេសខ្លួន ហើយប្រើរូបិយបណ្ណដែលមានស្ថិរភាព (Stable Currency) ដូចជាដុល្លារដើម្បីប្រឆាំងអតិផរណា។ បាតុភាពនេះក៏បានកើតឡើងចំពោះសេដ្ឋកិច្ចប្រទេសកម្ពុជាក្នុងដើមទសវត្សរ៍ទី៩០ ដែលពេលនោះអភិ-អតិផរណារបស់កម្ពុជាប្រមាណ ៣០០% និងការហូរចូលនៃដុល្លារពីការចំណាយជាដុល្លាររបស់ UNTAC សម្រាប់ការបោះឆ្នោត ក្រោយកិច្ចព្រមព្រៀងក្រុងប៉ារីស ប៉ុន្តែកម្ពុជាអាចរក្សាប្រាក់រៀលរបស់ខ្លួនរហូតដល់សព្វថ្ងៃ ទោះបីអត្រាដុល្លារូបនីយកម្មមានកម្រិតខ្ពស់ក៏ដោយ។
កត្តាដែលនាំឱ្យអភិអតិផរណា (Hyperinflation) របស់ Zimbabwe បណ្តាលមកពីវិបត្តិសេដ្ឋ-កិច្ចនិងការចំណាយរដ្ឋាភិបាលច្រើនហួសហេតុ ដូចជាការចូលសង្រ្គាមនៅ Congo បានបណ្តាលឱ្យប្រទេស Zimbabwe បានបោះពុម្ពលុយរូបិយបណ្ណដ៏សន្ធឹកសន្ធាប់ដែលបណ្តាលឱ្យមានអតិផរណាឡើង ៧៨ពាន់លាន% ក្នុងឆ្នាំ២០0៨។
ការប្រើប្រាស់លុយយ៉ន់របស់ Zimbabwe នេះមិនទាន់បានអនុញ្ញាតិជាសាធារណៈទេ គឺអនុញ្ញាតិនៅត្រឹមការដោះដូរពាណិជ្ជកម្មជាមួយនឹងចិន។
ក្នុងទ្រឹស្តី ដុល្លារូបនីយកម្ម (Dollarization) ការប្រើប្រាស់រូបិយបណ្ណអន្តរជាតិជា Legal Tender បានផ្តល់គុណសម្បតិ្ត និងគុណវិបត្តិ។ គុណសម្បត្តិ មានដូចជា ស្ថិរភាពអតិផរណា ស្ថិរភាពអត្រាប្តូរប្រាក់ ជួយសម្រួលការដោះដូរពាណិជ្ជកម្មនិងវិន័យក្នុងចំណាយរដ្ឋាភិបាលដែលមិនអាចបោះលុយស្រេចតែអំពើចិត្ត។ គុណវិបត្តិមានដូចជា បាត់បង់គោលនយោបាយ រូបិយវត្ថុនិងអត្រាប្តូរប្រាក់ (Monetary and Exchange Rate Policy) និងរងឥទ្ធិពលគោលនយោបាយនិងឥទ្ធិពលខាងក្រៅ របស់ប្រទេសម្ចាស់រូបិយវត្ថុ។ ចំពោះគុណវិបត្តិនៃគោលនយោបាយរូបិយវត្ថុជាក់ស្តែងដូចប្រទេសកម្ពុជា មិនអាចទម្លាក់ការប្រាក់របស់ខ្លួន ឱ្យនៅក្រោម ១០ភាគរយបាន ដោយសារធនាគារនិងមីក្រូហិរញ្ញវត្ថុនៅកម្ពុជាមិនអាចខ្ចីកម្ចីជាដុល្លារពីធនាគារជាតិកម្ពុជាក្នុងអត្រាការប្រាក់ទាបដែលតម្រូវឱ្យធនាគារនៅកម្ពុជាខ្ចីក្រៅប្រទេសដែលមានការប្រាក់ខ្ពស់ ហើយបន្តកម្ចីការប្រាក់ខ្ពស់ប្រជាជនកម្ពុជា។ (ជាទូទៅ ធនាគារពាណិជ្ជអាចខ្ចីពីធនាគារកណ្តាលដែលអាចឱ្យធនាគារកណ្តាលមានគោលនយោបាយអត្រាការប្រាក់)។ ជាងនេះទៅទៀត ប្រទេសដែលមានដុល្លារូបនីយកម្មខាតបង់ seigniorage ដែលជាចំណូលបានមកពីការបោះលុយក្នុងអត្រាមួយដែលអាចរក្សាស្ថិរភាពអតិផរណា៕
(រាជធានីភ្នំពេញ)៖ នៅថ្ងៃទី១៩ ខែឧសភា ឆ្នាំ២០២៤ តាមការណែនាំរបស់ឯកឧត្ដមបណ្ឌិតសភាចារ្យ សុខ ទូច ប្រធានរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា ក្រុមការងារនៃរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជាបានបន្តផ្ដល់ទឹកដោះគោស្រស់តេជោសែន ឫស្សីត្រឹប សរុ...
វត្ថុទាំងឡាយ នៅក្នុងធម្មជាតិ ឬក៏ ហៅម្យ៉ាងទៀតថាវត្ថុធម្មជាតិ (natural things) ក៏បាន។ វត្ថុទាំងឡាយនេះសុទ្ធតែ មាន គុណភាព (quality) ផ្ទាល់របស់ពួកវា ប៉ុន្តែ មនុស្សទាំងឡាយមានការយល់ដឹង អំពី ទីតាំងគុណភាព (qua...
(រាជធានីភ្នំពេញ)៖ ថ្ងៃសៅរ៍ ១១ កើត ខែពិសាខ ឆ្នាំរោង ឆស័ក ពុទ្ធសករាជ ២៥៦៧ ត្រូវនឹងថ្ងៃទី១៨ ខែឧសភា ឆ្នាំ២០២៤ តាមការណែនាំពីសំណាក់ឯកឧត្ដមបណ្ឌិតសភាចារ្យ សុខ ទូច ប្រធានរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា និងជាអនុប្រធានប្រ...
គ្រប់វិស័យទាំងអស់សុទ្ធតែមានទស្សនវិជ្ជានៅក្នុនោះ ព្រោះវាមានចំណោទបញ្ហា ទ្រឹស្តី គំនិត និងវិធីដោះស្រាយបញ្ហា ជាលក្ខណៈទស្សនវិជ្ជា ហើយគោលបំណង នៃការប្រតិបត្តិក្នុងគ្រប់វិស័យទាំងអស់សុទ្ធតែតម្រង់ទៅរកទស្សនវិជ្ជ...
សីតុណ្ហភាពមធ្យមនៅលើភពផែនដី នៅក្នុងពេលបច្ចុប្បន្ននេះ កំពុងតែមានការកើនឡើងខ្លាំង និងលឿនជាងអ្វីដែលមនុស្សធ្លាប់បានសង្កេតតាមលក្ខណៈធម្មជាតិ បើធៀបទៅនឹង កាលពីពេលមុនៗ។ ក្រុមអ្នកវិទ្យាសាស្រ្តរបស់អង្គការ សហប្រជាជ...
ក្រោយការបោះឆ្នោតជាសកលជ្រើសតាំងតំណាងរាស្ត្រនីតិកាលទី២ នាថ្ងៃទី២៦ ខែកក្កដា ឆ្នាំ១៩៩៨ វិបត្តិនយោបាយផ្ទៃក្នុងមួយបានកើតឡើង។ ដើម្បីដោះស្រាយវិបត្តិនេះ កិច្ចប្រជុំកំពូលរវាងថ្នាក់ដឹកនាំជាន់ខ្ពស់នៃគណបក្សនយោបាយទ...