ព័ត៌មាន

«ក្រុមប្រឹក្សាជាតិភាសាខ្មែរ ប្រើប្រាស់វចនានុក្រមសម្តេចសង្ឃរាជ ជួន ណាត ជាគោលសម្រាប់បង្កើតបច្ចេកសព្ទថ្មី»

2019-05-07 11:57:07 ថ្ងៃអង្គារ, 07 ឧសភា 2019 ម៉ោង 06:57 PM
អ្នកមើល 3790
post_detail

បញ្ហាសំណេរភាសាខ្មែរ ជាពិសេសបញ្ហាអក្ខរាវិរុទ្ធ បានក្លាយជាប្រធានបទក្តៅមួយតាមបណ្តាញសង្គម កាល​ពីសប្តាហ៍​កន្លង​ទៅ​នេះ បន្ទាប់ពីមានការបង្ហាញពីសំណេរឈ្មោះប្រទេសមហាអំណាចមួយ នៅក្នុង​កម្មវិធី​កិច្ច​ពិភាក្សា​តុមូល ដែល​រៀបចំ​ឡើងដោយរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា កាលពីថ្ងៃ៣០ ខែមេសា កន្លងទៅថ្មីៗនេះ។ មាន​មតិ​មហាជនជាច្រើន​បាន​ចូលរួមចំណែកជជែកវែកញែក បង្ហាញទឡ្ហីករណ៍ និងលើកហេតុផលមកបញ្ជាក់។

«យើងក៏សប្បាយចិត្ត ដោយមើលឃើញថាប្រជាជនខ្មែរចាប់ផ្តើមឈឺឆ្អាលនិងស្រឡាញ់ភាសាជាតិរបស់ខ្លួន ដោយមានការ​រិះគន់​ពី​បញ្ហាអក្ខរាវិរុទ្ធនាពេលកន្លងមក។» នេះ បើតាមប្រសាសន៍របស់ឯកឧត្តមបណ្ឌិត ហ៊ាន សុខុម ប្រធានក្រុមប្រឹក្សាជាតិភាសាខ្មែរ មានប្រសាសន៍នៅក្នុងជំនួបជាមួយអ្នកសារព័ត៌មានកាលពីព្រឹកថ្ងៃអង្គារ ៤កើត ឆ្នាំកុរ ឯកស័ក ព.ស. ២៥៦២ ត្រូវនឹងថ្ងៃទី០៧ ខែឧសភា ឆ្នាំ២០១៩ ព្រឹកមិញនេះ។

ពាក់ព័ន្ធនឹងបញ្ហានេះ ស្ថាប័នរដ្ឋ និង ឯកជនច្រើន បានពឹងផ្អែកលើវចនានុក្រមសម្ដេចព្រះសង្ឃរាជ ជួន ណាត សម្រាប់ផ្ទៀងផ្ទាត់សំណេរអក្ខរាវិរុទ្ធ ល្គឹកណាមិនទាន់មានវចនានុក្រមភាសាខ្មែរថ្មីដែលមានការឯកភាពគ្នាស្របតាមការណែនាំរបស់ថ្នាក់ដឹកនាំរាជរដ្ឋាភិបាល។

ក្រុមប្រឹក្សាជាតិភាសាខ្មែរនៃរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា ជាស្ថាប័នប្រជុំដោយអ្នកសិក្សាស្រាវជ្រាវមានច្រើនជំនាញ ច្រើនវិស័យ​ពី​ស្ថាប័នរដ្ឋនិងឯកជនផ្សេងៗគ្នា។ ក្នុងនាមស្ថាប័នសិក្សាស្រាវជ្រាវភាសាខ្មែរ ការប្រើប្រាស់វចនានុក្រមសម្តេចព្រះសង្ឃរាជ ជួន ណាត ជាគោលសំខាន់សម្រាប់ការងារបង្កើតបច្ចេកសព្ទថ្មី។ ចំណែករឿងអក្ខរាវិរុទ្ធ នោះជាបញ្ហាមួយ តែអ្វីដែលចាំបាច់បំផុតនោះ គឺខិតខំស្រាវជ្រាវបង្កើតពាក្យថ្មីឱ្យបានច្រើនដើម្បីបំពេញទៅតាមសេចក្តីត្រូវការអ្នកប្រើប្រាស់ដែលខាងក្រុមប្រឹក្សាជាតិភាសាខ្មែរត្រូវធ្វើ ដោយសុំមិនមានការកែទម្រង់ច្រើនទេ គឺយកតាមវចនានុក្រមសម្តេចព្រះសង្ឃរាជ ជួន ណាត ជាគោលដូចគ្នា។             

ប្រធានក្រុមប្រឹក្សាជាតិភាសាខ្មែរ ក៏បានរំឭកផងដែរពីការផ្ដើមបង្កើត«ក្រុមប្រឹក្សាជាតិភាសាខ្មែរ នៃ​រាជ​បណ្ឌិត្យ​​សភាកម្ពុជា (ហៅកាត់ថា ក.ជ.ភ.ខ.)» ព្រមទាំងសមិទ្ធផលដែលក្រុមប្រឹក្សាជាតិភាសាខ្មែរបានប្រឹងប្រែងបង្កើតឡើងប្រាប់​ដល់អ្នកសារព័ត៌មានថ្មីៗ (ThmeyThmey) និង សារព័ត៌មានសំឡេងប្រជាធិបតេយ្យ (VOD) កាលពី​ព្រឹក​មិញ​នេះ។ បើយើងក្រឡេកទៅមើលប្រទេសជិតខាងយើង គឺប្រទេសថៃនិងប្រទេសឡាវ យើងឃើញថាគេប្រើប្រាស់វិធីខុសពីយើងក្នុងការបង្កើតពាក្យ ដោយគេប្រើភាសាសំស្ក្រឹតជាគោល ចំណែកយើងប្រើភាសាបាលីជាគោល។ ជាការពិត យើងតែងមានទំនាស់ក្នុងការបង្កើតពាក្យ ដោយការប្រើប្រាស់គោលការណ៍ខុសៗគ្នា ហើយកន្លងមកក្រុមប្រឹក្សាជាតិភាសាខ្មែរប្រឹងប្រែងសម្របសម្រួល ទើបរាជរដ្ឋាភិបាលសម្រេចឱ្យយកវចនានុក្រមខ្មែរ (​ការ​ផ្សាយ​ដោយ​ពុទ្ធសាសន​​បណ្ឌិត្យ បោះពុម្ពគ្រាទី៥ នៅឆ្នាំ១៩៦៧-៦៨) ដែល​មហាជន​ភាគច្រើន​តែង​ស្គាល់​និង​និយម​ហៅថា «វចនានុក្រម​សម្តេច​ព្រះសង្ឃរាជ ជួន ណាត» ជាគោលក្នុងការបង្កើតពាក្យថ្មី»។ លោកបន្តថា «ទោះ​ជា​យ៉ាង​ណា​ក៏​ដោយ ពេលខ្លះយើងមិនយកតាមតែភាសាបាលីតែម្យ៉ាងទេ ដោយហេតុថាក្នុងភាសាខ្មែរយើងមានផ្នត់ច្រើនក្នុងការបង្កើតពាក្យថ្មី។ ទន្ទឹមនឹងនោះ យើងក៏យកតាមខេមរយានកម្មផងដែរ។»            

លោកបានបញ្ជាក់បន្ថែមទៀតថា ក្រុមប្រឹក្សាជាតិភាសាខ្មែរ មានគណៈកម្មការបច្ចេកសព្ទចំនួន១៧ ទៅតាមមុខជំនាញដែលធ្វើការរៀងខ្លួន បែងចែកជាក្រុមក្នុងការសិក្សាពីការបង្កើតពាក្យតាមជំនាញរៀងនីមួយៗ។ ក្រោយពីគណៈកម្មការបច្ចេកសព្ទតាមជំនាញបានជជែកពិភាក្សាវែកញែកបង្កើតបានពាក្យថ្មីហើយ យើងតែងមានការ​ប្រជុំរួមដើម្បីឆ្លងនិងអនុម័តនៅក្រុមប្រឹក្សាជាតិភាសាខ្មែរនៅរៀងរាល់ថ្ងៃអង្គារនិងថ្ងៃពុធ មុននឹងធ្វើការផ្សព្វ​ផ្សាយ​​​នៅលើបណ្តាញផ្សព្វផ្សាយរបស់ខ្លួននិងនៅលើបណ្តាញផ្សព្វផ្សាយរបស់រាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា (RAC Media)។ 

សូមបញ្ជាក់ថា រហូតមកទល់បច្ចុប្បន្ននេះ ក្រុមប្រឹក្សាជាតិភាសាខ្មែរបានប្រជុំអនុម័តបច្ចេកសព្ទថ្មីៗ បានប្រមាណចំនួនជាង ២៥០០ពាក្យហើយ។ ចំណែកពាក្យសម្រាប់មហាជនប្រើប្រាស់ជាទូទៅវិញ ក្រុម​ប្រឹក្សា​ជាតិ​ភាសា​ខ្មែរ កំពុងប្រមូលពាក្យដែលប្រើប្រាស់ជាប្រចាំដោយដាក់ទៅតាមក្រុមន័យ ហើយការងារនេះបានកំពុងដំណើរ​ការមកបានជាង១ឆ្នាំហើយ ដោយប្រមូលបានប្រហែល​៤០០០ពាក្យ។             

ជាចុងក្រោយឯកឧត្តមបណ្ឌិត ហ៊ាន សុខុម ស្នើ​ឱ្យខាងសារព័ត៌មានទាំងអស់ មិនថាតែសារព័ត៌មានថ្មីៗ(ThmeyThmey) និងសារព័ត៌មានសំឡេងប្រជាធិបតេយ្យ(VOD) ប៉ុណ្ណោះទេ សូមចូលរួមសហការផ្សព្វផ្សាយនិងលើកតម្កើងភាសាជាតិខ្មែរយើង ជាពិសេសគឺត្រូវចាប់អារម្មណ៍មែនទែនចំពោះអនាគតនៃភាសាជាតិ ព្រោះបើកាលណាពាក្យបង្កើតហើយមិនមានអ្នកប្រើទេ គឺពាក្យឬភាសានោះនឹងស្លាប់។ ឯកឧត្តមបណ្ឌិត បានបន្ថែមថា «យើងស្វាគមន៍រាល់ការចូលរួមបង្កើតពាក្យថ្មីពីមជ្ឈដ្ឋានខាងក្រៅ រួមទាំងការរិះគន់ពីមហាជនដែលជាអ្នកប្រើប្រាស់ភាសាទាំងអស់។ នៅថ្ងៃមុខ យើងមានគម្រោងថានឹងមានការរៀបចំសិក្ខាសាលាអំពីឈ្មោះប្រទេស រាជធានី/ខេត្ត ពីភាសាបរទេសទៅជាភាសាខ្មែរ និង ពីភាសាខ្មែរទៅបរទេស ហើយយើងគ្រោងបង្កើតកម្មវិធី​(Application)ដើម្បីផ្សព្វ​ផ្សាយ​​​​​សទ្ទានុក្រមដែលយើងបង្កើតបាន។ លើសពីនេះ យើងនឹងមានចេញផ្សាយវចនានុក្រមខ្មែរថ្មីមួយនៅឆ្នាំ២០២២ ដោយមានការឧបត្ថម្ភពីរដ្ឋាភិបាល៕

RAC Media | ម៉ៅ សុគន្ធា


អត្ថបទទាក់ទង

ជប៉ុនទិញកក់ពីខ្មែរ ដើម្បីកែច្នៃជាផលិតផលប្រើប្រាស់ប្រចាំថ្ងៃ

(ប្រទេសជប៉ុន)៖ ប្រជាជនជប៉ុនខេត្តអយតា (Ōita) ដែលជាខេត្តអនុវត្តគោលនយោបាយចលនាភូមិមួយផលិតផលមួយរបស់ជប៉ុនបានទិញកក់ខ្មែរពីខេត្តកំពង់ឆ្នាំង ដើម្បីកែច្នៃធ្វើជាផលិតផលប្រើប្រាស់ប្រចាំថ្ងៃជាច្រើន។ នេះបើតាមប្រសាសន...

2020-03-07 02:26:55   ថ្ងៃសៅរ៍, 07 មីនា 2020 ម៉ោង 09:26 AM
«សង្គមខ្មែរបច្ចុប្បន្នបានផ្តល់អាទិភាពចំពោះការបង្កើនចំនួនស្ត្រីដែលមានតួនាទីជាថ្នាក់ដឹកនាំនៅតាមវិស័យផ្សេងៗ និងគ្រប់កម្រិត»

(លោកស្រី កែវ ខេមរ៉ា ប្រធានផ្នែកបណ្ណាល័យ និងបោះពុម្ពផ្សាយ)ឯកឧត្តមបណ្ឌិត យង់ ពៅ ក្នុងឱកាសប្រារព្ធពិធីអបអរទិវាអន្តរជាតិនារី ព្រឹកមិញនេះ បានមានប្រសាសន៍ថា ថ្នាក់ដឹកនាំរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជាតែងតែគាំទ្រសមាសភា...

2020-03-06 06:31:15   ថ្ងៃសុក្រ, 06 មីនា 2020 ម៉ោង 01:31 PM
«ពាក្យថា ស្ត្រីបង្វិលជើងក្រានមិនជុំ មិនគួរកើតមានក្នុងសង្គមខ្មែរនាសម័យទំនើបនេះទេ»

(រាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា)៖ ការលើកឡើងជាទស្សនៈ ជាគំនិត ជាពាក្យស្លោក ជាសុភាសិតថា «ស្ត្រីបង្វិលជើងក្រានមិនជុំ» គប្បីត្រូវលុបបំបាត់ចេញពីសង្គមខ្មែរនាពេលបច្ចុប្បន្នហើយ ពីព្រោះបច្ចុប្បន្ននេះ ស្ត្រីមានសមត្ថភាពសិ...

2020-03-06 06:27:42   ថ្ងៃសុក្រ, 06 មីនា 2020 ម៉ោង 01:27 PM
លោកបណ្ឌិត ផុន កសិកា ប្រធានសី្តទី និង ក្រុមស្រាវជ្រាវនៃវិទ្យាស្ថានមនុស្សសាស្ត្រនិងវិទ្យាសាស្ត្រសង្គម ចុះសិក្សាស្វែងយល់ពីបច្ចេកទេសដំាបន្លែសរីរាង្គរបស់ក្រុមហ៊ុនអាគ្រីសម្បតិ្តខ្មែរ

​នៅព្រឹកថ្ងៃព្រហស្បតិ ១២កើត ខែផល្គុន ឆ្នាំកុរ ឯកស័ក ពុទ្ធសរាជ ២៥៦៣ ត្រូវនឹងថ្ងៃទី៥ ខែមីនា​ ឆ្នាំ២០២០ លោកបណ្ឌិត​ ផុន​ កសិកា​ ប្រធា​នស្ដីទីវិទ្យាស្ថានមនុស្ស និងវិទ្យាសាស្ត្រ​សង្គម នៃរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជ...

2020-03-06 05:51:23   ថ្ងៃសុក្រ, 06 មីនា 2020 ម៉ោង 12:51 PM
«ស្ថានភាពសង្គ្រាមពាណិជ្ជកម្មរវាងចិននិងសហរដ្ឋអាម៉េរិក» ដោយបណ្ឌិត ឈឹម ផាន់ណា នាយកដ្ឋានសេដ្ឋកិច្ចអន្តរជាតិ វិទ្យាស្ថានទំនាក់ទំនងអន្តរជាតិកម្ពុជា នៃរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា

ផលប៉ះពាល់ដែលមិនអាចប៉ាន់ប្រមាណបាន ដែលកើតចេញពីសង្គ្រាមពាណិជ្ជកម្មរវាងមហាយក្សសេដ្ឋកិច្ចទាំងពីរ ពោលគឺសហរដ្ឋអាម៉េរិកនិងចិន ទៅលើសេដ្ឋកិច្ចនិងពាណិជ្ជកម្មរបស់ខ្លួន បានបង្ខំឱ្យមហាយក្សសេដ្ឋកិច្ចពិភពលោកទាំងពីរនេ...

2020-03-05 04:45:48   ថ្ងៃព្រហស្បតិ៍, 05 មីនា 2020 ម៉ោង 11:45 AM
កិច្ចប្រជុំបូសរុបការងារខែកុម្ភៈនិងទិសដៅការងារខែមីនា ឆ្នាំ២០២០ របស់វិទ្យាស្ថានទំនាក់ទំនងអន្តរជាតិកម្ពុជា

ព្រឹកថ្ងៃពុធ ១១កើត ខែផល្គុន ឆ្នាំកុរ ឯកស័ក ពុទ្ធសករាជ២៥៦៣ ត្រូវនឹងថ្ងៃទី៤ ខែមីនា ឆ្នាំ២០២០ នៅសាលប្រជុំវិទ្យាស្ថាន ឯកឧត្តមបណ្ឌិត គិន ភា ប្រធានវិទ្យាស្ថានទំនាក់ទំនងអន្តរជាតិកម្ពុជា បានដឹកនាំកិច្ចប្រជុំប...

2020-03-04 09:40:51   ថ្ងៃពុធ, 04 មីនា 2020 ម៉ោង 04:40 PM

សេចក្តីប្រកាស