Royal Academy of Cambodia
ទីបំផុត ផ្ទាំងសិលាចារឹកនៅវត្តពោធិមុនីហៅវត្តស្វាយចេកថ្មី ដែលក្រុមការងាររាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា បានរកឃើញនោះ ទទួលបានការចុះបញ្ជីការត្រឹមត្រូវ និងទទួលស្គាល់ជាផ្លូវការហើយ គឺ K.1422 ដោយក្រសួងវប្បធម៌និងវិចិត្រសិល្បៈ និង សាលាបារាំងចុងបូព៌ា (École française d’extrême-orient) ដែលបានសហការគ្នាចុះបញ្ជីសារពើភណ្ឌសិលាចារឹកនៅវត្តពោធិមុនីហៅវត្តស្វាយចេកថ្មីនេះ។
លោកបណ្ឌិត មាឃ បូរ៉ា បានបញ្ជាក់ឱ្យដឹងថា មុនការរកឃើញពីក្រុមការងារនៃរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា សិលាចារឹកនេះ ដើមឡើយទទួលបានការថែរក្សាការពារយ៉ាងយកចិត្តទុកដាក់ពីព្រះចៅអធិការវត្តពោធិមុនី ព្រះនាម គង់ សំណាង រហូតដល់ពេលដែលលោក លាង សុភាព ប្រធានលេខាធិការដ្ឋាននៃក្រុមប្រឹក្សាជាតិភាសាខ្មែរ បានជូនដំណឹងពីអំពីសិលាចារឹកមួយផ្ទាំងនេះ ដល់លោក ហើយក្រុមការងាររបស់លោក ក៏បានចុះទៅពិនិត្យ និងរាយការណ៍ជូនទៅក្រសួងវប្បធម៌និងវិចិត្រសិល្បៈ ដើម្បីសិក្សានិងធ្វើបញ្ជីការ។
សិលាចារឹកវត្តពោធិមុនីហៅវត្តស្វាយចេកថ្មី (K.1422) នេះ ចារនៅលើគោលសីមាថ្មភក់ពណ៌ក្រហម បើពិនិត្យចំពីមុខ សិលាចារឹកនេះ មានកម្ពស់ ០,៥៨ម៉ែត្រ ទទឹង ០,៤៥ម៉ែត្រ និងកម្រាស់ថ្ម ០,២៩ម៉ែត្រ។ សិលាចារឹកនេះ សរសេរជាភាសាខ្មែរទម្រង់បែបអក្សរជ្រៀង មាន១៦បន្ទាត់ ដែលចុះកាលបរិច្ឆេទឆ្នាំ៨៥៧នៃមហាសករាជ ត្រូវនឹងឆ្នាំ៩៣៥នៃគ្រិស្តសករាជ គឺស្ថិតក្នុងរាជ្យរបស់ព្រះបាទជ័យវរ្ម័នទី៤ (៩២៤-៩៤១ គ.ស.) ដែលទ្រង់មានព្រះនាមក្នុងពេលសោយរាជ្យថា «ធូលីព្រះបាទធូលីជេងព្រះកម្រតេងអញ ជយវម្ម៌ទេវៈ» និងបច្ឆាមរណនាមរបស់ព្រះអង្គ គឺព្រះបាទបរមសិវបទ។
គួររំឭកដែរថា កន្លងទៅថ្មីៗនេះ សិលាចារឹកវត្តពោធិមុនីហៅវត្តស្វាយចេកថ្មី (K.1422) រកឃើញនៅវត្តពោធិមុនី ហៅវត្តស្វាយចេកថ្មី ដែលសិ្ថតនៅក្នុងភូមិស្វាយចេក ឃុំស្វាយចេក ស្រុករំដួល ខេត្តស្វាយរៀង ដែលមានចម្ងាយប្រមាណជា១៣គីឡូម៉ែត្រពីទីរួមខេត្ត។
RAC Media.
(រាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា)៖ នៅព្រឹកថ្ងៃព្រហស្បតិ៍ ១៥កើត ខែមិគសិរ ឆ្នាំខាល ព.ស. ២៥៦៦ ត្រូវនឹងថ្ងៃទី៨ ខែធ្នូ ឆ្នាំ២០២២នេះ ឯកឧត្ដមបណ្ឌិតសភាចារ្យ សុខ ទូច ប្រធានរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា និងជាអនុប្រធានប្រចាំការក្...
ឧក្រិដ្ឋកម្ម ឬបទល្មើសព្រហ្មទណ្ឌ ជាអំពើ ដែលបង្កគ្រោះថ្នាក់ មិនត្រឹមតែចំពោះបុគ្គលមួយចំនួនប៉ុណ្ណោះទេ ប៉ុន្តែ ថែមទាំងដល់សហគមន៍ សង្គម ឬប្រទេសផងដែរ។គំនិតដែលធ្វើសកម្មភាព ដូចជា ឃាតកម្ម ការចាប់រំលោភ និងចោរកម្ម...
ប្រវត្ដិវិទូ បានកំណត់យកសហសវត្ស នៅចន្លោះឱនភាពនៃក្រុងរ៉ូម និងបុនសម័យ (៥០០-១៤០០គ.ស.) ថាជាមជ្ឈិមសម័យ (Middle Ages or midieval period)។ សករាជនៃវប្បធម៌ និងការអប់រំលោកខាងលិចនេះ បានលាតសន្ធឹងពីចុងបញ្ចប់នៃសករាជ...
ភ្នំពេញ គឺជារាជាធានីប្រវត្តិសាស្រ្តរបស់ព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា ដែលមានអាយុប្រមាណជាង៥០០ឆ្នាំ មានទីតាំងស្ថិតនៅចំចំណុចប្រសព្វនៃទន្លេបួនមុន រូមមានមេគង្គលើនិងក្រោម ទន្លេសាប និងទន្លេបាសាក់។ វាជាមជ្ឈមណ្ឌលពាណិជ្...
និទានកថា នៅទីនេះ បានចាប់ផ្ដើមពីសម័យដែលមនុស្សមិនទាន់ចេះអាន និងសរសេរ មុនពេលមានការបង្កើតថ្មីនៃការអាន និងការសរសេរ នៅពេលដែលបុព្វបុរស ផ្ទេរវប្បធម៌ដោយផ្ទាល់មាត់របស់គេ ពីជំនាន់មួយទៅជំនាន់មួយទៀត។ គេអាចស្វែងរកឃ...
រាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា៖ កាលពីព្រឹកថ្ងៃពុធ ៧កើត ខែមិគសិរ ឆ្នាំខាល ចត្វាស័ក ពុទ្ធសករាជ ២៥៦៦ ត្រូវនឹងថ្ងៃទី៣០ ខែវិច្ឆិកា ឆ្នាំ២០២២នៅសាល «ទន្លេសាប» នៃអគារខេមរៈវិទូមានរៀបចំអង្គសិក្ខាសាលាស្តីពី «ទេសចរណ៍កម...