Royal Academy of Cambodia
ចុះផ្សាយថ្ងៃទី១០ ខែមីនា ឆ្នាំ២០១៩
ភ្នំពេញ៖ សម្ដេចអគ្គមហាសេនាបតីតេជោ ហ៊ុន សែន នាយករដ្ឋមន្ត្រីនៃព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជាបានលើកឡើងនូវបំណងរបស់សម្ដេច ក្នុងការធ្វើប្រជាមតិដើម្បីឈានទៅស្នើសុំព្រះមហាក្សត្រធ្វើវិសោធនកម្មរដ្ឋធម្មនុញ្ញកម្ពុជា បើកឱ្យមានទោសប្រហារជីវិតឡើងវិញ។ នេះជាការថ្លែងរបស់សម្ដេចតេជោប្រមុខរាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា នៅក្នុងពិធីជួបសំណេះសំណាលសួរសុខទុក្ខជាមួយគ្រូៗ យុវនារីនិងកុមារ រងគ្រោះនៅមជ្ឈមណ្ឌលបណ្ដុះបណ្ដាលវិជ្ជាជីវៈ និងស្ដារនីតិសម្បទាយុវនារី អាហ្វេស៊ីប (AFESIP) ទុំឌី ដែលស្ថិតនៅភូមិ២៤ សង្កាត់ព្រៃស ខណ្ឌដង្កោ រាជធានីភ្នំពេញ។
សម្ដេចតេជោ បានលើកឡើងអំពីលទ្ធភាព ក្នុងការធ្វើវិសោធនកម្មរដ្ឋធម្មនុញ្ញ បើកឱ្យមានការកាត់ទោសប្រហារជីវិត ទៅលើជនណាដែលរំលោភទៅលើកូនបង្កើតរបស់ខ្លួន ជីតារំលោភចៅខ្លួនឯង ដែលគួរតែកម្រិតទោសប្រហារជីវិត។ សម្ដេចថា នេះគ្រាន់តែជាការគិតរបស់សម្តេចតែប៉ុណ្ណោះ ហើយរឿងធ្វើវិសោធនកម្មរដ្ឋធម្មនុញ្ញ មិនអាចធ្វើតាមសំណើរបស់នាយករដ្ឋមន្ត្រី ឬក៏សមាជិករដ្ឋសភាដែលធ្វើជាសេចក្ដីស្នើច្បាប់ សេចក្ដីព្រាងច្បាប់នោះទេ គឺប្រហែលជាដើរដល់ការធ្វើប្រជាមតិតើគួរតែមានទោសប្រហារជីវិតឡើងវិញឬក៏អត់? ប៉ុន្តែទោសប្រហារជីវិតនេះ គួរតែកំណត់ត្រឹមជីតារំលោភចៅ ឳពុករំលោភកូនខ្លួនឯង ឳពុកមារំលោភលើក្មួយខ្លួនឯង។ នេះបើតាមប្រសាសន៍របស់សម្ដេចតេជោប្រមុខរាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា។
សម្ដេចបានបន្តថា នេះគ្រាន់តែជាការគិតរបស់សម្ដេចប៉ុណ្ណោះ ដោយសម្ដេចនឹងមិនប្រើអំណាចដើម្បីស្នើសុំព្រះមហាក្សត្រ ដើម្បីនឹងធ្វើវិសោធនកម្មរដ្ឋធម្មនុញ្ញបើកឱ្យមានទោសប្រហារជីវិតឡើងវិញទេ ហើយសម្ដេចក៏នឹងមិនស្នើសុំសមាជិករដ្ឋសភាដើម្បីស្នើសុំធ្វើវិសោធនកម្មរដ្ឋធម្មនុញ្ញដែរ ដែលការនេះគឺចាំបាច់ត្រូវធ្វើប្រជាមតិទូទាំងប្រទេស ដើម្បីសម្រេចថាត្រូវធ្វើវិសោធនកម្មរដ្ឋធម្មនុញ្ញឬក៏អត់?
គួរបញ្ជាក់ផងដែរថា ក្រោយបញ្ចប់សង្គ្រាមជាង៣ទសវត្សរ៍នៅកម្ពុជា នៅក្នុងសម័យព្រះរាជាណាចក្រទី២ រដ្ឋធម្មនុញ្ញនៃព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា ត្រង់ជំពូកទី៣ អំពីសិទ្ធិ និង ករណីយកិច្ចរបស់ប្រជាពលរដ្ឋខ្មែរ មាត្រា ៣២ បានចែងថា « ជនគ្រប់រូប មានសិទ្ធិរស់រានមានជីវិត មានសេរីភាពនិងមានសន្តិសុខផ្ទាល់ខ្លួន។ ទោសប្រហារជីវិតមិនត្រូវឱ្យមានឡើយ»។
បើក្រឡេកមកមើលស្ថានភាពសង្គមក្នុងពេលបច្ចុប្បន្នវិញ សីលធម៌សង្គមហាក់បីបានធ្លាក់ចុះក្នុងកម្រិតមួយដែលគួរឱ្យព្រួយបារម្ភ ទាក់ទងទៅនឹងការរំលោភសេពសន្ថវៈពីសំណាក់ឳពុកចុង ឳពុកមា រហូតឳពុកនិងជីតាបង្កើត ទៅលើកូនដើម ក្មួយបង្កើត កូននិងចៅបង្កើតជាដើម ក្នុងរូបភាពប្រៀបដូចជាសត្វតិរច្ឆានមិនស្គាល់សាច់ញាតិរបស់ខ្លួន ដែលបានបន្សល់នូវសោកនាដកម្មដល់ជនរងគ្រោះដែលភាគច្រើនជាអនីតិជន កើតមានជម្ងឺផ្លូវចិត្ត បាត់បង់ស្មារតីម្ចាស់ការខ្លួនឯង អស់សង្ឃឹមក្នុងជីវិត មិនអាចប្រាស្រ័យទាក់ទងជាធម្មតាជាមួយអ្នកដទៃ ដែលមានផលប៉ះពាល់ដល់ការរស់នៅនិងលូតលាស់របស់កុមាររយៈពេលយូរអង្វែង ឬរហូតដល់ពេញមួយជីវិត ដែលអាចនឹងបង្កទៅជាវិបត្តិសង្គមធ្ងន់ធ្ងរមួយចំពោះអនាគតជនរងគ្រោះទាំងនោះ។
ហេតុនេះ ការដាក់កំហិតទោសទណ្ឌឱ្យបានធ្ងន់ធ្ងរទៅលើបុគ្គលទាំងឡាយដែលបានប្រព្រឹត្តអំពើអសីលធម៌និងគ្មានមនុស្សធម៌ខាងលើនេះ វាគឺជាការចូលរួមចំណែកយ៉ាងសំខាន់ក្នុងការបង្ការ ទប់ស្កាត់ និងឈានទៅលុបបំបាត់នូវការធ្លាក់ចុះកាន់តែខ្លាំងនៃសីលធម៌សង្គម ដើម្បីបញ្ចៀសនូវផលវិបាកដែលកើតចេញពីទង្វើដែលប្រៀបដូចតិរច្ឆានខាងលើនេះ។
RAC Media | លឹម សុវណ្ណារិទ្ធ
(រាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា)៖ នៅព្រឹកថ្ងៃព្រហស្បតិ៍ ១៥កើត ខែមិគសិរ ឆ្នាំខាល ព.ស. ២៥៦៦ ត្រូវនឹងថ្ងៃទី៨ ខែធ្នូ ឆ្នាំ២០២២នេះ ឯកឧត្ដមបណ្ឌិតសភាចារ្យ សុខ ទូច ប្រធានរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា និងជាអនុប្រធានប្រចាំការក្...
ឧក្រិដ្ឋកម្ម ឬបទល្មើសព្រហ្មទណ្ឌ ជាអំពើ ដែលបង្កគ្រោះថ្នាក់ មិនត្រឹមតែចំពោះបុគ្គលមួយចំនួនប៉ុណ្ណោះទេ ប៉ុន្តែ ថែមទាំងដល់សហគមន៍ សង្គម ឬប្រទេសផងដែរ។គំនិតដែលធ្វើសកម្មភាព ដូចជា ឃាតកម្ម ការចាប់រំលោភ និងចោរកម្ម...
ប្រវត្ដិវិទូ បានកំណត់យកសហសវត្ស នៅចន្លោះឱនភាពនៃក្រុងរ៉ូម និងបុនសម័យ (៥០០-១៤០០គ.ស.) ថាជាមជ្ឈិមសម័យ (Middle Ages or midieval period)។ សករាជនៃវប្បធម៌ និងការអប់រំលោកខាងលិចនេះ បានលាតសន្ធឹងពីចុងបញ្ចប់នៃសករាជ...
ភ្នំពេញ គឺជារាជាធានីប្រវត្តិសាស្រ្តរបស់ព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា ដែលមានអាយុប្រមាណជាង៥០០ឆ្នាំ មានទីតាំងស្ថិតនៅចំចំណុចប្រសព្វនៃទន្លេបួនមុន រូមមានមេគង្គលើនិងក្រោម ទន្លេសាប និងទន្លេបាសាក់។ វាជាមជ្ឈមណ្ឌលពាណិជ្...
និទានកថា នៅទីនេះ បានចាប់ផ្ដើមពីសម័យដែលមនុស្សមិនទាន់ចេះអាន និងសរសេរ មុនពេលមានការបង្កើតថ្មីនៃការអាន និងការសរសេរ នៅពេលដែលបុព្វបុរស ផ្ទេរវប្បធម៌ដោយផ្ទាល់មាត់របស់គេ ពីជំនាន់មួយទៅជំនាន់មួយទៀត។ គេអាចស្វែងរកឃ...
រាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា៖ កាលពីព្រឹកថ្ងៃពុធ ៧កើត ខែមិគសិរ ឆ្នាំខាល ចត្វាស័ក ពុទ្ធសករាជ ២៥៦៦ ត្រូវនឹងថ្ងៃទី៣០ ខែវិច្ឆិកា ឆ្នាំ២០២២នៅសាល «ទន្លេសាប» នៃអគារខេមរៈវិទូមានរៀបចំអង្គសិក្ខាសាលាស្តីពី «ទេសចរណ៍កម...