Royal Academy of Cambodia
ឯកឧត្តមបណ្ឌិត នូ ចាន់សុភី ប្រធានវិទ្យាស្ថានវប្បធម៌ និងវិចិត្រសិល្បៈ បានដឹកនាំក្រុមស្រាវជ្រាវនៃវិទ្យាស្ថានវប្បធម៌ និងវិចិត្រសិល្បៈចុះសិក្សាស្រាវជ្រាវអំពីសម្បត្តិបេតិកភណ្ឌវប្បធម៌រូបី និងមរតកវប្បធម៌អរូបីនៅឧទ្យានរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជាតេជោសែនឫស្សីត្រឹប និងការសិក្សាសង្កេតមរតកវប្បធម៌អរូបីដូចគ្នានៅខេត្តក្រចេះ។
ការសិក្សានេះមានគោលបំណងស្រាវជ្រាវពីការប្រើប្រាស់ដើមខ្ជែង (ដើមទ្រាំងដែលភាសាអ្នកស្រុកតាមតំបន់ ហៅថាដើមខ្ជែង) ក្នុងមុខរបរចិញ្ចឹមជីវិតនៅខេត្តក្រចេះ និងសិក្សាស្វែងយល់ដើម្បីរកទិន្នន័យបន្ថែមទាក់ទងនឹងការប្រើប្រាស់អត្ថប្រយោជន៍ដើមខ្ជែងជាអត្តសញ្ញាណនៃតំបន់ដែលមានលក្ខណៈប្រហាក់ប្រហែលគ្នានឹងការប្រើដើមខ្ជែងនៅតំបន់ឧទ្យានរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជាតេជោសែនឫស្សីត្រឹប នៃខេត្តព្រះវិហារ។
ស្លឹកទ្រាំងដែលត្រូវបានគេប្រើប្រាស់សម្រាប់កត់ត្រាពីក្បួនច្បាប់នានា ត្រូវបានគេស្គាល់យ៉ាងទូលំទូលាយ និងហៅថា សាស្ត្រាស្លឹករឹត។ បើតាមកំណត់ត្រារបស់សម្តេចសង្ឃ ជួន ណាត បានឱ្យដឹងថា សាស្ត្រាស្លឹករឹតនេះ មានកត់ត្រាពីទ្រឹស្តីក្បួនច្បាប់អំពីសាសនា និងទ្រឹស្តីអប់រំផ្សេងៗនៃជីវិត។ តាមការសិក្សាស្រាវជ្រាវមកថា ស្លឹករឹតនេះ ត្រូវបានគេកែច្នៃនិងប្រើប្រាស់តាំងពីសម័យអង្គរមក តែឯកសារមួយចំនួនថា មានការប្រើប្រាស់នៅក្រោយសម័យអង្គរ។ បើតាមការស្រាវជ្រាវរបស់លោក ណុន សុខា ប្រធានផ្នែកអក្សរសាស្ត្រ អក្សរសិល្ប៍ នៃវិទ្យាស្ថានភាសាជាតិ នៃរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា បានឱ្យដឹងថា ការប្រើប្រាស់សាស្ត្រាស្លឹករឹត មានច្រើនចាប់តាំងពីសម័យលង្វែកមកម្លេះ ហើយសាស្ត្រានេះ ច្រើនកត់ត្រាពីប្រវត្តិសាស្ត្រ រឿងព្រេង ក្បួនច្បាប់នានា (ដូចជា ច្បាប់ប្រុស ច្បាប់ស្រី ជាដើម)។ ក្រោយមកនៅសតវត្សរ៍ទី១៩ ក្បួនច្បាប់ចារទុកនៅលើស្លឹករឹតដែលមានអាយុកាលចំណាស់ៗ ត្រូវបានគេចាប់ផ្តើមរៀបចំចារឡើងវិញលើស្លឹករឹតថ្មីរហូតមកដល់បច្ចុប្បន្ននេះ ហើយសាស្ត្រាស្លឹករឹតនេះ ច្រើនរក្សាទុកនៅបណ្ណាល័យពុទ្ធសាសនបណ្ឌិត្យ និងតាមនៅទីវត្តអារ៉ាម។
សូមបញ្ជាក់ថា ក្រុមការងារនៃវិទ្យាស្ថានវប្បធម៌ និងវិចិត្រសិល្បៈ បានចុះទៅសិក្សានៅក្នុងភូមិមានជ័យ ឃុំមានជ័យ និងភូមិថ្នល់ ឃុំស្វាយជ្រេះ ស្រុកស្នួល ខេត្តក្រចេះ។
RAC Media
ប្រវត្ដិវិទូ បានកំណត់យកសហសវត្ស នៅចន្លោះឱនភាពនៃក្រុងរ៉ូម និងបុនសម័យ (៥០០-១៤០០គ.ស.) ថាជាមជ្ឈិមសម័យ (Middle Ages or midieval period)។ សករាជនៃវប្បធម៌ និងការអប់រំលោកខាងលិចនេះ បានលាតសន្ធឹងពីចុងបញ្ចប់នៃសករាជ...
ភ្នំពេញ គឺជារាជាធានីប្រវត្តិសាស្រ្តរបស់ព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា ដែលមានអាយុប្រមាណជាង៥០០ឆ្នាំ មានទីតាំងស្ថិតនៅចំចំណុចប្រសព្វនៃទន្លេបួនមុន រូមមានមេគង្គលើនិងក្រោម ទន្លេសាប និងទន្លេបាសាក់។ វាជាមជ្ឈមណ្ឌលពាណិជ្...
និទានកថា នៅទីនេះ បានចាប់ផ្ដើមពីសម័យដែលមនុស្សមិនទាន់ចេះអាន និងសរសេរ មុនពេលមានការបង្កើតថ្មីនៃការអាន និងការសរសេរ នៅពេលដែលបុព្វបុរស ផ្ទេរវប្បធម៌ដោយផ្ទាល់មាត់របស់គេ ពីជំនាន់មួយទៅជំនាន់មួយទៀត។ គេអាចស្វែងរកឃ...
រាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា៖ កាលពីព្រឹកថ្ងៃពុធ ៧កើត ខែមិគសិរ ឆ្នាំខាល ចត្វាស័ក ពុទ្ធសករាជ ២៥៦៦ ត្រូវនឹងថ្ងៃទី៣០ ខែវិច្ឆិកា ឆ្នាំ២០២២នៅសាល «ទន្លេសាប» នៃអគារខេមរៈវិទូមានរៀបចំអង្គសិក្ខាសាលាស្តីពី «ទេសចរណ៍កម...
រាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា៖ កាលពីថ្ងៃទី១៦ ខែវិច្ឆិកា ឆ្នាំ២០២២ ក្រុមការងារឧទ្យានរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា តេជោសែន ឫស្សីត្រឹប បានសហការជាមួយអង្គការ GIZ និងអ្នកជំនាញជាជនជាតិអូស្ត្រាលីដើម្បីរៀបចំបង្កើតឱ្យមានដំណើរក...
នៅថ្ងៃទី២១ ខែវិច្ឆិកា ២០២២នេះ ឯកឧត្តមបណ្ឌិតសភាចារ្យ សុខ ទូច ប្រធានរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា បានទទួលជួបពិភាក្សាការងារជាមួយអ្នកសិក្សាស្រាវជ្រាវជនជាតិជប៉ុន លោក ហិរ៉ូមិ យ៉ាណុ (HIROMI YANO) ដើម្បីសិក្សាលទ្ធភា...