Royal Academy of Cambodia
ចុះផ្សាយថ្ងៃទី២ ខែកុម្ភៈ ឆ្នាំ២០១៩
ភ្នំពេញ៖ ក្នុងរយៈពេលប្រហែលជាមួយសប្ដាហ៍មកនេះ ទាំងអ្នកនយោបាយ អ្នកវិភាគ សកម្មជននយោបាយ និងប្រជាពលរដ្ឋខ្មែរមួយចំនួននៅក្នុងបណ្ដាញសង្គម Facebook បានផ្ដោតចំណាប់អារម្មណ៍ខ្លាំងទៅលើករណីវិបត្តិដែលកំពុងកើតមានឡើងនៅប្រទេសវេណេស៊ុយអេឡា។
ផ្ដើមចេញពីការបោះឆ្នោតជ្រើសរើសប្រធានាធិបតីវេណេស៊ុយអេឡា ដែលអវត្តមានអ្នកនយោបាយគណបក្សប្រឆាំងរបស់ប្រទេសនេះ វិបត្តិនយោបាយនិងវិបត្តិសេដ្ឋកិច្ចបានរុញច្រានប្រទេសនេះឱ្យធ្លាក់ចូលទៅក្នុងស្ថានការណ៍មួយដ៏គួរឱ្យព្រួយបារម្ភ។ នៅខណៈដែលប្រធានរដ្ឋសភា ដែលជាអ្នកនយោបាយវ័យក្មេងមួយរូប បានប្រកាសពុំទទួលស្គាល់លោក ម៉ាឌូរ៉ូ ប្រធានាធិបតីដែលទើបនឹងជាប់ឆ្នោតកាលពីឆ្នាំ២០១៨។ ប្រធានរដ្ឋសភារូបនេះបានប្រកាសខ្លួនថាជាប្រធានាធិបតីស្ដីទីរបស់ប្រទេសដែលស្ថិតនៅក្នុងតំបន់អាម៉េរិកឡាទីនមួយនេះ ហើយក៏ត្រូវបានទទួលស្គាល់ដោយបស្ចឹមប្រទេសនិងមហាអំណាចមួយចំនួនរហូតឈានដល់មានការប្រកាសឱ្យយោធានៃប្រទេសនេះធ្វើរដ្ឋប្រហារ ទម្លាក់លោកប្រធានាធិបតីប្រទេសនេះ ដោយមហាអំណាចសហរដ្ឋអាម៉េរិកថែមទៀតផង។
បើក្រឡេកមកមើលនៅកម្ពុជាវិញ អ្នកនយោបាយ និងអ្នកវិភាគមួយចំនួនបានទាញចំណាប់អារម្មណ៍មហាជន និងលើកជាការប្រៀបធៀបអំពីករណីដែលពួកគេបានចាត់ទុកថាវិបត្តិនៅវេណេស៊ុយអេឡាមានភាពដូចគ្នាជាមួយនឹងអ្វីដែលបានកើតឡើងនៅប្រទេសកម្ពុជាបច្ចុប្បន្ន ហើយអន្តរជាតិគួរតែដាក់សម្ពាធឬធ្វើការសម្រេចចិត្តនយោបាយណា មួយមកលើកម្ពុជាដូចដែលគេបានធ្វើទៅលើមេដឹកនាំប្រទេសវេណេស៊ុយអេឡា។
ជាការស្រាយបំភ្លឺទៅលើការលើកឡើងដោយខ្វះមូលដ្ឋានវិទ្យាសាស្ត្រដែលនឹងអាចធ្វើឱ្យសាធារណៈមតិទូទៅភាន់ច្រ ឡំខាងលើនេះ ឯកឧត្ដមបណ្ឌិតសភាចារ្យ សុខ ទូច បានបកស្រាយបញ្ជាក់អំពីការប្រៀបធៀបនេះថាជាការយល់ឃើញខុសឆ្គង និងពុំមានហេតុផលសមស្របទាល់តែសោះ។ នៅក្នុងការពន្យល់បកស្រាយនេះ ឯកឧត្ដមបណ្ឌិតសភា ចារ្យបានលើកឡើងនូវទិដ្ឋភាពចំនួន៦ដែលគេមិនអាចទាញករណីវិបត្តិនៅប្រទេសវេណេស៊ុយអេឡាមកប្រៀប ធៀបនឹងប្រទេសកម្ពុជាបានដែលក្នុងនោះរួមមាន៖
១. ផ្ទុយស្រឡះពីវេណេស៊ុយអេឡាទាំងស្រុង នៅកម្ពុជា ពុំធ្លាប់បានលើកកាលបរិច្ឆេទនៃការបោះឆ្នោតម្ដងណាឡើយ ដោយការបោះឆ្នោតត្រូវបានធ្វើឡើងជាទៀងទាត់និងទៅតាមការកំណត់ក្នុងរដ្ឋធម្មនុញ្ញ និងបានប្រព្រឹត្តទៅដោយរលូននៅរៀងរាល់អាណត្តិ ដែលខុសប្លែកពីការបោះឆ្នោតនៅវេណេស៊ុយអេឡា គឺពេលមានវិបត្តិទើបធ្វើការបោះឆ្នោត។
២. ការរំលាយគណបក្សប្រឆាំងនៅកម្ពុជា គឺឈរនៅលើអង្គហេតុនិងអង្គច្បាប់ដោយវីដេអូដែលមេដឹកនាំគណបក្សប្រឆាំងនិយាយនៅអូស្ត្រាលី បានបង្ហាញយ៉ាងច្បាស់ពីចេតនានិងបញ្ជាក់អំពីពិរុទ្ធភាពរបស់ខ្លួន។
៣. នៅកម្ពុជា បានអនុវត្តយ៉ាងខ្ជាប់ខ្ជួននូវឯករាជភាពនៃអំណាចទាំងបី (នីតិប្រតិបត្តិ នីតិបញ្ញត្តិ និងតុលាការ) ដោយស្របទៅតាមរដ្ឋធម្មនុញ្ញរបស់ប្រទេស។
៤. កម្ពុជាមិនមានវិបត្តិសេដ្ឋកិច្ចនោះទេ ហើយមិនត្រឹមតែប៉ុណ្ណោះរាជរដ្ឋាភិបាលថែមទាំងបានសម្រួលដល់ជីវភាពរបស់ពលរដ្ឋដោយរៀបចំអនុវត្តការបើប្រាក់បៀរវត្សរ៍នៅរៀងរាល់២សប្ដាហ៍ម្ដងថែមទៀតផង។
៥. រាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាបានផ្ដល់នូវប្រាក់ចូលនិវត្តន៍ជូនដល់កម្មករឱ្យបានដូចជាមន្ត្រីរាជការផងដែរ។
៦. ស្របពេលដែលសេដ្ឋកិច្ចកំពុងរីកចម្រើន ហើយពលរដ្ឋគ្រប់រូបសុទ្ធតែខិតខំធ្វើការងារនិងរកស៊ីទទួលទានដើម្បីមានថវិកាសម្រាប់ការចាយវាយ ប្រើប្រាស់និងទិញអចលនវត្ថុនិងទ្រព្យសម្បត្តិផ្សេងៗដូចជា រថយន្ត ដីធ្លី ដែលមានអ្នកខ្លះពុំមានលទ្ធភាពទិញទាំងស្រុងក៏បានធ្វើការបង់រំលោះដីធ្លី ផ្ទះសម្បែង តើមាននរណាដែលនឹងចូលរួមធ្វើបាតុកម្មដើម្បីដុតឡាននិងដីធ្លីរបស់គេ? ហេតុនេះហើយពុំមានពលរដ្ឋណាម្នាក់ចង់ឱ្យប្រទេសជាតិជួបប្រទះនឹង អស្ថិរភាពនោះឡើយ។
ជាមួយគ្នានោះដែរ ឯកឧត្ដមបណ្ឌិតសភាចារ្យ បានគូសបញ្ជាក់ឱ្យពលរដ្ឋធ្វើការពិចារណាថា នៅពេលដែលពលរដ្ឋបានផ្ដល់ទំនុកចិត្តដល់អតីតគណបក្សសង្គ្រោះជាតិតាមរយៈសន្លឹកឆ្នោត ដែលគណបក្សនេះទទួលបានរហូតដល់៥៥ អសនៈ តើគណបក្សបានធ្វើអ្វីខ្លះដើម្បីប្រជាពលរដ្ឋ? តើហេតុអ្វីបានជាមិនយកវេទិកានៅក្នុងរដ្ឋសភាជាតិ ដើម្បីដោះស្រាយបញ្ហា តាមរយៈការកោះហៅរដ្ឋមន្ត្រីនៃក្រសួងនីមួយៗដែលខ្លួនយល់ថាមិនបានបំពេញតួនាទីនិងភារកិច្ចការងារបានល្អទៅធ្វើការបំភ្លឺ? ហេតុអ្វីបានជាទៅយកវេទិការបរទេសទៅស្រែកនៅលើឆាកអន្តរជាតិ ហែកហួរអំពីបញ្ហាប្រទេសជាតិរបស់ខ្លួនឯងទៅវិញ?
RAC Media | លឹម សុវណ្ណរិទ្ធ
ប្រវត្ដិវិទូ បានកំណត់យកសហសវត្ស នៅចន្លោះឱនភាពនៃក្រុងរ៉ូម និងបុនសម័យ (៥០០-១៤០០គ.ស.) ថាជាមជ្ឈិមសម័យ (Middle Ages or midieval period)។ សករាជនៃវប្បធម៌ និងការអប់រំលោកខាងលិចនេះ បានលាតសន្ធឹងពីចុងបញ្ចប់នៃសករាជ...
ភ្នំពេញ គឺជារាជាធានីប្រវត្តិសាស្រ្តរបស់ព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា ដែលមានអាយុប្រមាណជាង៥០០ឆ្នាំ មានទីតាំងស្ថិតនៅចំចំណុចប្រសព្វនៃទន្លេបួនមុន រូមមានមេគង្គលើនិងក្រោម ទន្លេសាប និងទន្លេបាសាក់។ វាជាមជ្ឈមណ្ឌលពាណិជ្...
និទានកថា នៅទីនេះ បានចាប់ផ្ដើមពីសម័យដែលមនុស្សមិនទាន់ចេះអាន និងសរសេរ មុនពេលមានការបង្កើតថ្មីនៃការអាន និងការសរសេរ នៅពេលដែលបុព្វបុរស ផ្ទេរវប្បធម៌ដោយផ្ទាល់មាត់របស់គេ ពីជំនាន់មួយទៅជំនាន់មួយទៀត។ គេអាចស្វែងរកឃ...
រាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា៖ កាលពីព្រឹកថ្ងៃពុធ ៧កើត ខែមិគសិរ ឆ្នាំខាល ចត្វាស័ក ពុទ្ធសករាជ ២៥៦៦ ត្រូវនឹងថ្ងៃទី៣០ ខែវិច្ឆិកា ឆ្នាំ២០២២នៅសាល «ទន្លេសាប» នៃអគារខេមរៈវិទូមានរៀបចំអង្គសិក្ខាសាលាស្តីពី «ទេសចរណ៍កម...
រាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា៖ កាលពីថ្ងៃទី១៦ ខែវិច្ឆិកា ឆ្នាំ២០២២ ក្រុមការងារឧទ្យានរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា តេជោសែន ឫស្សីត្រឹប បានសហការជាមួយអង្គការ GIZ និងអ្នកជំនាញជាជនជាតិអូស្ត្រាលីដើម្បីរៀបចំបង្កើតឱ្យមានដំណើរក...
នៅថ្ងៃទី២១ ខែវិច្ឆិកា ២០២២នេះ ឯកឧត្តមបណ្ឌិតសភាចារ្យ សុខ ទូច ប្រធានរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា បានទទួលជួបពិភាក្សាការងារជាមួយអ្នកសិក្សាស្រាវជ្រាវជនជាតិជប៉ុន លោក ហិរ៉ូមិ យ៉ាណុ (HIROMI YANO) ដើម្បីសិក្សាលទ្ធភា...