ព័ត៌មាន

«មូលហេតុនៃការសិក្សាវិស័យការទូត»​​​​​​​​​​​ ដោយ៖ លោក ស៊ឺន សម

2019-01-04 07:02:28 ថ្ងៃសុក្រ, 04 មករា 2019, 07:02 AM
post_detail

យោងទៅតាមឯកសារស្តីពី អ្នកការទូត និងច្បាប់អន្តរជាតិ បានកំណត់និយមន័យនៃ «ការទូត»ថា គឺជាទំនាក់ទំនងផ្លូវការរវាងរដ្ឋនិងរដ្ឋក្នុងគោលបំណងភ្ជាប់ទំនាក់ទំនងការងារជាមួយគ្នា ដូចជាការស្វែងរកសន្តិភាព ពាណិជ្ជកម្ម សង្គ្រាម សេដ្ឋកិច្ច និងវប្បធម៌ ជាដើម។ មុខងារចម្បងរបស់ការទូត គឺការចរចារដើម្បីបង្ហាញនូវផលប្រយោជន៍ទូទៅរបស់រដ្ឋមួយ ឬតួអង្គមិនមែនរដ្ឋ ដូចជា អង្គការអន្តរជាតិ និងដើម្បីដោះស្រាយជម្លោះអ្វីមួយដែលកើតមាននៅក្នុងទំនាក់ទំនងអន្តរជាតិ។ 

បើតាមវចនានុក្រមរបស់សម្តេចព្រះសង្ឃរាជ ជួន ណាត បានឱ្យនិយមន័យ «ការទូត» មកពីពាក្យថា ទូត សំ. បា. (ន. ឬ គុ.) អ្នកដែលគេបញ្ជូន ដែលគេប្រើទៅ; អ្នកនាំការ នាំដំណឹងពីម្ខាងទៅម្ខាង ។ មន្ត្រីស័ក្ដិធំដែលរាជការចាត់ទៅជាតំណាង ដើម្បីនៅនិយាយផ្ទាល់នឹងរដ្ឋបាលប្រទេសដទៃ (ម. ព. រាជទូត) ។

រាជទូត សំដៅលើព្រះរាជបម្រើអ្នកនាំព្រះរាជសាសន៍ទៅកាន់ប្រទេសដទៃ (ក្នុងបុរាណសម័យ); អ្នករាជការដែលចេញទៅនៅក្នុងប្រទេសដទៃជាតំណាងជាតិនិងប្រទេសរបស់ខ្លួន (ក្នុងសម័យបច្ចុប្បន្ន)។ រាជទូតក្រិយា (--ទូត័កក្រិយ៉ា) ក្រឹត្យឬច្បាប់, មុខក្រសួងរបស់រាជទូត ។ រាជទូតានុទូត (សំ. បា. <រាជទូត+អនុទូត) រាជទូតនិងរាជទូតបន្ទាប់, រាជទូតធំនិងតូច (ម. ព. ទូត ន. ឬ គុ. និង ទូតានុទូត) ។

ឧទាហរណ៍ សង្គ្រាមស៊ីវិលនៅកម្ពុជាដែលអូសបន្លាយជិតពីរទសវត្សរ៍ត្រូវបានបញ្ចប់តាមរយៈការប្រើប្រាស់នូវនយោបាយការទូតរបស់គូភាគីបដិបក្ខនៅក្នុងជម្លោះដែលរួមមានភាគីរដ្ឋកម្ពុជា និងភាគីកម្ពុជាប្រជាធិបតេយ្យ (ហ៊្វុនស៊ិនប៉ិច ខ្មែរក្រហម និងរណសិរ្សរួបរួមជាតិរំដោះប្រជាពលរដ្ឋខ្មែរ) ហើយជាលទ្ធផលនៃនយោបាយការទូតនេះ ភាគីទាំងអស់បានឈានដល់កិច្ចព្រមព្រៀងសន្តិភាពមួយដែលធ្វើឡើងនៅទីក្រុងប៉ារីស ចុះថ្ងៃទី២៣ ខែតុលា ឆ្នាំ១៩៩១ ដើម្បីបញ្ចប់ជម្លោះនៅកម្ពុជា។

នៅក្នុងឆ្នាំ២០១២ មានមនុស្សច្រើនជាងមួយរយលាននាក់ដែលបានធ្វើដំណើរ ហើយសេដ្ឋកិច្ចនៅក្នុងប្រទេសដែលបានអភិវឌ្ឍ និងប្រទេសកំពុងអភិវឌ្ឍ បានប៉ះពាល់ដល់សុខភាពសេដ្ឋកិច្ចពិភពលោកទាំងមូល សាជីវកម្មចម្រុះជាតិសាសន៍ មានចំនួនថវិកាដែលធំជាងចំនួនសរុបរបស់ប្រទេសជាច្រើនក្នុងលោក។  នៅពេលដែលយើងធ្វើការសិក្សាពីទំនាក់ទំនងអន្តរជាតិ  វិស័យការទូតដើរតួនាទីដ៏សំខាន់ ក្នុងការជួយឱ្យយើងមានភាពងាយស្រួលក្នុងការយល់ដឹងពីទំនាក់ទំនងអន្តរជាតិ។ ខាងក្រោមនេះ គឺជាឧទាហរណ៍ខ្លះ ដែលបញ្ជាក់ពីមូលហេតុដែលយើងពិចារណាក្នុងការសិក្សាពីវិស័យការទូត៖ 

១) ការទូតមិនត្រឹមតែជានយោបាយសម័យបច្ចុប្បន្ននេះ អ្នកការទូតជាច្រើនធ្វើការស្រាវជ្រាវលើប្រធានបទផ្សេងៗគ្នា។ មនុស្សខ្លះធ្វើការលើវិស័យបរិស្ថាន ដូចជាការផ្លាស់ប្តូរបរិយាកាសជាដើម។ មនុស្សខ្លះទៀតធ្វើការដោះស្រាយបញ្ហាបច្ចេកវិជ្ជា វិទ្យាសាស្ត្រ បញ្ហាឆ្លងដែន (ដូចជាការជួញដូរមនុស្ស) បញ្ហាសុខភាពពិភពលោក និងការអភិរក្សទ្រព្យសម្បត្តិវប្បធម៌។ 

២) អ្នកការទូតអាចបង្កើតនូវឥទ្ធិពលមួយ អ្នកការទូតធ្វើការប្រឆាំងនឹងភេរវកម្ម  និងសម្របសម្រួលកិច្ចខំប្រឹងប្រែងដែលមានឥទ្ធិពលខ្លាំងជាមួយនឹងអង្គការអន្តរជាតិដទៃទៀត។ អ្នកការទូតធ្វើការដើម្បីលើកកម្ពស់សេដ្ឋកិច្ច ជួយប្រជាពលរដ្ឋ និងលើកកំពស់ផលប្រយោជន៍សេដ្ឋកិច្ចប្រទេសរបស់ខ្លួននៅឯបរទេស។ មានពេលខ្លះ អ្នកការទូត ក៏ធ្វើការដើម្បីលើកកំពស់សិទ្ធិស្ត្រី និងកុមារ និងកម្មវិធីអភិវឌ្ឍដែលជួយដល់ការធ្វើឱ្យប្រសើរឡើងនូវជីវិតបស់មនុស្សជាតិ។ 

៣) អ្នកការទូតមានការយល់ដឹងពីប្រទេសដ៏ទៀត ផ្នែកមួយនៃការងារនោះ គឺការគ្រប់គ្រងលើភាសារបស់ប្រទេសមួយ វប្បធម៌ និងទំនៀមទម្លាប់។ ឆ្លងតាមការទទួលខុសត្រូវរបស់អ្នកពីមួយថ្ងៃទៅមួយថ្ងៃ អ្នកអាចធ្វើការជាមួយក្រុមដែលមានភាពជឿនលឿនមួយ ដែលមានមនុស្សមកពីប្រទេសម្ចាស់ផ្ទះ សិល្បករ តន្ត្រីករ អ្នកដឹកនាំអង្គការសង្គមស៊ីវិល សមាជិករដ្ឋសភា អ្នកកាសែត និងអ្នកវិទ្យាសាស្ត្រជាច្រើន។ 

៤) អ្នកការទូតទទួលបាននូវជំនាញដែលអាចផ្ទេរបាន អ្នកការទូត រៀននិយាយភាសាបរទេស ដឹកនាំការពិភាក្សាកម្រិតខ្ពស់ជាមួយអ្នកដឹកនាំអន្តរជាតិ  និងសរសេររបាយការណ៍ជូនទៅរដ្ឋាភិបាលរបស់អ្នកពីសេរីភាពសាសនា និងសិទ្ធិមនុស្ស។ ពួកគេសរសេររបាយការណ៍សម្រាប់អគ្គរាជទូត ហើយធ្វើការភ្ជាប់ជាមួយនឹងប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយ។ សរុបរួមមក  អ្នកការទូត ត្រូវរៀនពីរបៀបទំនាក់ទំនងចម្រុះវប្បធម៌។

៥) អ្នកការទូតគឺជាផ្នែកមួយរបស់ក្រុម ជាធម្មតា នៅក្នុងស្ថានទូត មួយ អ្នកការទូតធ្វើការចម្រុះ ហើយសិក្សាពីរបៀបដាក់បញ្ចូលគ្នានូវជំនាញជាច្រើន ដើម្បីទទួលបានជោគជ័យចំពោះអ្វីដែលជាគោលដៅរបស់ពួកគេ។ អ្នកការទូតត្រូវធ្វើការជាមួយសហការីដែលជាយោធា ក្រុមអ្នកប្រាជ្ញខាងផ្តល់សេវា  អ្នកជំនួញ ពាណិជ្ជករ អ្នកជំនាញខាងកសិកម្ម អ្នកច្បាប់ និងអ្នកជំនាញខាងព័ត៌មានវិជ្ជា។ 

RAC Media (លោក ស៊ឺន សម ជាមន្ត្រីទំនាក់ទំនងសាធារណៈនៃរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា រាល់មតិយោបល់ដែលមាននៅក្នុងអត្ថបទនេះមិនឆ្លុះបញ្ចាំងអំពីទស្សនៈរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជានោះទេ)




អត្ថបទទាក់ទង

កិច្ចសហប្រតិបត្តិការឆកោណត្បូងពេជ្រកម្ពុជា-ចិន : សម្ទុះពហុសណ្ឋានដើម្បីកំណើន ដោយ៖ បណ្ឌិត គិន ភា ជាប្រធានវិទ្យាស្ថានទំនាក់ទំនងអន្តរជាតិនៃកម្ពុជា និងជាប្រធានគណៈកម្មាធិការ បច្ចេកសព្ទវិទ្យាសាស្ត្រនយោបាយនៃក្រុមប្រឹក្សាជាតិភាសាខ្មែរ នៃរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា

ដំណើរទស្សនកិច្ចរយៈពេលបីថ្ងៃរបស់សម្តេចតេជោនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន នៅប្រទេសចិន ចាប់ពីថ្ងៃទី៩ ខែកុម្ភៈ ដល់ថ្ងៃទី១១ ខែកុម្ភៈ ឆ្នាំ២០២៣ បានបញ្ចប់ដោយលទ្ធផលគួរឱ្យកត់សម្គាល់។ ដំណើរទស្សនកិច្ចនេះជាមូលដ្ឋានដ៏សំ...

2023-02-17 08:20:14   Fri, 17,02,2023, 08:20 AM
ការប្រតិបត្តិជំនឿអ្នកតាក្នុងសង្គមខ្មែរ ដោយ៖ លោកបណ្ឌិត ហែម ឡាច មន្ត្រីនាយកដ្ឋាននីតិសាស្រ្ត នៃវិទ្យាស្ថាន​​មនុស្សសាស្រ្ត​​​​និងវិទ្យាសាស្រ្តសង្គម

ជំនឿលើអ្នកតានេះមានប្រវត្តិតាំងពីយូរយារណាស់មកហើយ តាំងពីប្រទេសយើងពុំទាន់បាន បង្កើតរដ្ឋទៅទៀត ពោលគឺមុនពេលមានវត្តមានព្រះថោង នាងនាគ ឬហ៊ុន ទៀន លីវ យី ពោលគឺមុនមានឥទ្ធិពលឥណ្ឌា និងចិនចូល​មកក្នុងទឹកដីកម្ពុជា។ អ្...

2023-02-17 08:08:24   Fri, 17,02,2023, 08:08 AM
ឯកឧត្តមបណ្ឌិត យង់ ពៅ ៖ «ការរៀបចំវគ្គបណ្តុះបណ្តាលគ្រូបង្រៀនភាសាចិន មានតម្លៃ និងស្របតាមស្ថានភាពរបស់កម្ពុជា ដែលកំពុងត្រូវការអ្នកចេះភាសាចិន បំពេញការងារជាគ្រូបង្រៀន នៅតាមគ្រឹះស្ថានអប់រំសាធារណៈ នៅពេលបច្ចុប្បន្ននេះ»

(រាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា)៖ ឯកឧត្តមបណ្ឌិត យង់ ពៅ តំណាងឯកឧត្ដមបណ្ឌិតសភាចារ្យ សុខ ទូច និងជាអគ្គលេខាធិការនៃរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា បានអញ្ជើញចូលរួមជាអធិបតីក្នុងពិធីបើក«សិក្ខាសាលាបណ្តុះបណ្តាលគ្រូបង្រៀនភាសាចិនបម...

2023-02-13 08:19:04   Mon, 13,02,2023, 08:19 AM
ចំណងទំនាក់ទំនងកម្ពុជា-ចិន ៖ គំរូមិត្តភាពដែកថែប ដោយ៖បណ្ឌិត គិន ភា ប្រធានវិទ្យាស្ថានទំនាក់ទំនងអន្តរជាតិនៃកម្ពុជា រាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា

ឆ្នាំ២០២៣ ត្រូវបានកំណត់ជាឆ្នាំមិត្តភាពកម្ពុជា-ចិន ដើម្បីអបអរសាទរខួបលើកទី៦៥ នៃការបង្កើតទំនាក់ទំនងការ​ទូត​រវាងកម្ពុជា និងចិន ។ ក្នុងរយៈពេល៦៥ឆ្នាំនេះ ប្រទេសទាំងពីរបានលើកកម្ពស់ និងបីបាច់ថែរក្សាមិត្តភាព «ដ...

2023-02-11 04:39:13   Sat, 11,02,2023, 04:39 AM
«ពិធីចុះហត្ថលេខាលើកិច្ចព្រមព្រៀងសហប្រតិបត្តិការស្រាវជ្រាវរួម (MOA) រវាងរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា និងវិទ្យាស្ថានស្រាវជ្រាវនីតិសាស្ត្រកូរ៉េ (KLRI)»

នៅរសៀលថ្ងៃទី៩ ខែកុម្ភៈ ឆ្នាំ២០២៣ រាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជាបានចុះហត្ថលេខាលើកិច្ចព្រមព្រៀងសហប្រតិបត្តិការស្រាវជ្រាវរួម (MOA) រវាងរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា និងវិទ្យាស្ថានស្រាវជ្រាវនីតិសាស្ត្រកូរ៉េ (KLRI) ដោយផ្ត...

2023-02-09 09:48:53   Thu, 09,02,2023, 09:48 AM
«ពិធីចុះហត្ថលេខាកំណត់ហេតុ នៃកិច្ចពិភាក្សារវាងរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា (RAC) ជាមួយក្រុមប្រឹក្សាស្រាវជ្រាវជាតិសម្រាប់ វិទ្យាសាស្ត្រសង្គម មនុស្សសាស្ត្រ និងសេដ្ឋកិច្ច នៃសាធារណរដ្ឋកូរ៉េ (NRC)»

ក្រោយពីបានបំពេញការងារលើកិច្ចការសន្ទនាកម្រិតបច្ចេកទេសអស់រយៈពេល២ថ្ងៃ កន្លងទៅ (ថ្ងៃទី៨ និងទី៩ ខែកម្ភៈ ឆ្នាំ២០២៣) នារសៀលថ្ងៃព្រហស្បតិ៍ ៤រោច ខែមាឃ ឆ្នាំខាល ចត្វាស័ក ព.ស. ២៥៦៦ ត្រូវនឹងថ្ងៃទី៩ ខែកុម្ភៈ ឆ្នាំ...

2023-02-09 09:42:56   Thu, 09,02,2023, 09:42 AM

សេចក្តីប្រកាស