ព័ត៌មាន

«មូលហេតុនៃការសិក្សាវិស័យការទូត»​​​​​​​​​​​ ដោយ៖ លោក ស៊ឺន សម

2019-01-04 07:02:28 ថ្ងៃសុក្រ, 04 មករា 2019, 07:02 AM
post_detail

យោងទៅតាមឯកសារស្តីពី អ្នកការទូត និងច្បាប់អន្តរជាតិ បានកំណត់និយមន័យនៃ «ការទូត»ថា គឺជាទំនាក់ទំនងផ្លូវការរវាងរដ្ឋនិងរដ្ឋក្នុងគោលបំណងភ្ជាប់ទំនាក់ទំនងការងារជាមួយគ្នា ដូចជាការស្វែងរកសន្តិភាព ពាណិជ្ជកម្ម សង្គ្រាម សេដ្ឋកិច្ច និងវប្បធម៌ ជាដើម។ មុខងារចម្បងរបស់ការទូត គឺការចរចារដើម្បីបង្ហាញនូវផលប្រយោជន៍ទូទៅរបស់រដ្ឋមួយ ឬតួអង្គមិនមែនរដ្ឋ ដូចជា អង្គការអន្តរជាតិ និងដើម្បីដោះស្រាយជម្លោះអ្វីមួយដែលកើតមាននៅក្នុងទំនាក់ទំនងអន្តរជាតិ។ 

បើតាមវចនានុក្រមរបស់សម្តេចព្រះសង្ឃរាជ ជួន ណាត បានឱ្យនិយមន័យ «ការទូត» មកពីពាក្យថា ទូត សំ. បា. (ន. ឬ គុ.) អ្នកដែលគេបញ្ជូន ដែលគេប្រើទៅ; អ្នកនាំការ នាំដំណឹងពីម្ខាងទៅម្ខាង ។ មន្ត្រីស័ក្ដិធំដែលរាជការចាត់ទៅជាតំណាង ដើម្បីនៅនិយាយផ្ទាល់នឹងរដ្ឋបាលប្រទេសដទៃ (ម. ព. រាជទូត) ។

រាជទូត សំដៅលើព្រះរាជបម្រើអ្នកនាំព្រះរាជសាសន៍ទៅកាន់ប្រទេសដទៃ (ក្នុងបុរាណសម័យ); អ្នករាជការដែលចេញទៅនៅក្នុងប្រទេសដទៃជាតំណាងជាតិនិងប្រទេសរបស់ខ្លួន (ក្នុងសម័យបច្ចុប្បន្ន)។ រាជទូតក្រិយា (--ទូត័កក្រិយ៉ា) ក្រឹត្យឬច្បាប់, មុខក្រសួងរបស់រាជទូត ។ រាជទូតានុទូត (សំ. បា. <រាជទូត+អនុទូត) រាជទូតនិងរាជទូតបន្ទាប់, រាជទូតធំនិងតូច (ម. ព. ទូត ន. ឬ គុ. និង ទូតានុទូត) ។

ឧទាហរណ៍ សង្គ្រាមស៊ីវិលនៅកម្ពុជាដែលអូសបន្លាយជិតពីរទសវត្សរ៍ត្រូវបានបញ្ចប់តាមរយៈការប្រើប្រាស់នូវនយោបាយការទូតរបស់គូភាគីបដិបក្ខនៅក្នុងជម្លោះដែលរួមមានភាគីរដ្ឋកម្ពុជា និងភាគីកម្ពុជាប្រជាធិបតេយ្យ (ហ៊្វុនស៊ិនប៉ិច ខ្មែរក្រហម និងរណសិរ្សរួបរួមជាតិរំដោះប្រជាពលរដ្ឋខ្មែរ) ហើយជាលទ្ធផលនៃនយោបាយការទូតនេះ ភាគីទាំងអស់បានឈានដល់កិច្ចព្រមព្រៀងសន្តិភាពមួយដែលធ្វើឡើងនៅទីក្រុងប៉ារីស ចុះថ្ងៃទី២៣ ខែតុលា ឆ្នាំ១៩៩១ ដើម្បីបញ្ចប់ជម្លោះនៅកម្ពុជា។

នៅក្នុងឆ្នាំ២០១២ មានមនុស្សច្រើនជាងមួយរយលាននាក់ដែលបានធ្វើដំណើរ ហើយសេដ្ឋកិច្ចនៅក្នុងប្រទេសដែលបានអភិវឌ្ឍ និងប្រទេសកំពុងអភិវឌ្ឍ បានប៉ះពាល់ដល់សុខភាពសេដ្ឋកិច្ចពិភពលោកទាំងមូល សាជីវកម្មចម្រុះជាតិសាសន៍ មានចំនួនថវិកាដែលធំជាងចំនួនសរុបរបស់ប្រទេសជាច្រើនក្នុងលោក។  នៅពេលដែលយើងធ្វើការសិក្សាពីទំនាក់ទំនងអន្តរជាតិ  វិស័យការទូតដើរតួនាទីដ៏សំខាន់ ក្នុងការជួយឱ្យយើងមានភាពងាយស្រួលក្នុងការយល់ដឹងពីទំនាក់ទំនងអន្តរជាតិ។ ខាងក្រោមនេះ គឺជាឧទាហរណ៍ខ្លះ ដែលបញ្ជាក់ពីមូលហេតុដែលយើងពិចារណាក្នុងការសិក្សាពីវិស័យការទូត៖ 

១) ការទូតមិនត្រឹមតែជានយោបាយសម័យបច្ចុប្បន្ននេះ អ្នកការទូតជាច្រើនធ្វើការស្រាវជ្រាវលើប្រធានបទផ្សេងៗគ្នា។ មនុស្សខ្លះធ្វើការលើវិស័យបរិស្ថាន ដូចជាការផ្លាស់ប្តូរបរិយាកាសជាដើម។ មនុស្សខ្លះទៀតធ្វើការដោះស្រាយបញ្ហាបច្ចេកវិជ្ជា វិទ្យាសាស្ត្រ បញ្ហាឆ្លងដែន (ដូចជាការជួញដូរមនុស្ស) បញ្ហាសុខភាពពិភពលោក និងការអភិរក្សទ្រព្យសម្បត្តិវប្បធម៌។ 

២) អ្នកការទូតអាចបង្កើតនូវឥទ្ធិពលមួយ អ្នកការទូតធ្វើការប្រឆាំងនឹងភេរវកម្ម  និងសម្របសម្រួលកិច្ចខំប្រឹងប្រែងដែលមានឥទ្ធិពលខ្លាំងជាមួយនឹងអង្គការអន្តរជាតិដទៃទៀត។ អ្នកការទូតធ្វើការដើម្បីលើកកម្ពស់សេដ្ឋកិច្ច ជួយប្រជាពលរដ្ឋ និងលើកកំពស់ផលប្រយោជន៍សេដ្ឋកិច្ចប្រទេសរបស់ខ្លួននៅឯបរទេស។ មានពេលខ្លះ អ្នកការទូត ក៏ធ្វើការដើម្បីលើកកំពស់សិទ្ធិស្ត្រី និងកុមារ និងកម្មវិធីអភិវឌ្ឍដែលជួយដល់ការធ្វើឱ្យប្រសើរឡើងនូវជីវិតបស់មនុស្សជាតិ។ 

៣) អ្នកការទូតមានការយល់ដឹងពីប្រទេសដ៏ទៀត ផ្នែកមួយនៃការងារនោះ គឺការគ្រប់គ្រងលើភាសារបស់ប្រទេសមួយ វប្បធម៌ និងទំនៀមទម្លាប់។ ឆ្លងតាមការទទួលខុសត្រូវរបស់អ្នកពីមួយថ្ងៃទៅមួយថ្ងៃ អ្នកអាចធ្វើការជាមួយក្រុមដែលមានភាពជឿនលឿនមួយ ដែលមានមនុស្សមកពីប្រទេសម្ចាស់ផ្ទះ សិល្បករ តន្ត្រីករ អ្នកដឹកនាំអង្គការសង្គមស៊ីវិល សមាជិករដ្ឋសភា អ្នកកាសែត និងអ្នកវិទ្យាសាស្ត្រជាច្រើន។ 

៤) អ្នកការទូតទទួលបាននូវជំនាញដែលអាចផ្ទេរបាន អ្នកការទូត រៀននិយាយភាសាបរទេស ដឹកនាំការពិភាក្សាកម្រិតខ្ពស់ជាមួយអ្នកដឹកនាំអន្តរជាតិ  និងសរសេររបាយការណ៍ជូនទៅរដ្ឋាភិបាលរបស់អ្នកពីសេរីភាពសាសនា និងសិទ្ធិមនុស្ស។ ពួកគេសរសេររបាយការណ៍សម្រាប់អគ្គរាជទូត ហើយធ្វើការភ្ជាប់ជាមួយនឹងប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយ។ សរុបរួមមក  អ្នកការទូត ត្រូវរៀនពីរបៀបទំនាក់ទំនងចម្រុះវប្បធម៌។

៥) អ្នកការទូតគឺជាផ្នែកមួយរបស់ក្រុម ជាធម្មតា នៅក្នុងស្ថានទូត មួយ អ្នកការទូតធ្វើការចម្រុះ ហើយសិក្សាពីរបៀបដាក់បញ្ចូលគ្នានូវជំនាញជាច្រើន ដើម្បីទទួលបានជោគជ័យចំពោះអ្វីដែលជាគោលដៅរបស់ពួកគេ។ អ្នកការទូតត្រូវធ្វើការជាមួយសហការីដែលជាយោធា ក្រុមអ្នកប្រាជ្ញខាងផ្តល់សេវា  អ្នកជំនួញ ពាណិជ្ជករ អ្នកជំនាញខាងកសិកម្ម អ្នកច្បាប់ និងអ្នកជំនាញខាងព័ត៌មានវិជ្ជា។ 

RAC Media (លោក ស៊ឺន សម ជាមន្ត្រីទំនាក់ទំនងសាធារណៈនៃរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា រាល់មតិយោបល់ដែលមាននៅក្នុងអត្ថបទនេះមិនឆ្លុះបញ្ចាំងអំពីទស្សនៈរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជានោះទេ)




អត្ថបទទាក់ទង

លោក គង់ រតនៈ៖ ការបើកល្បឿនលើសច្បាប់កំណត់ ជាមូលហេតុទីមួយដែលធ្វើឱ្យអ្នកត្រូវរងគ្រោះដល់ស្លាប់...

លោក គង់ រតនៈ ប្រធានវិទ្យាស្ថានសុវត្ថិភាពចរាចរណ៍ភ្នំពេញ៖ «ការបើកល្បឿនលើសច្បាប់កំណត់ ជាមូលហេតុទីមួយដែលធ្វើឱ្យអ្នករងគ្រោះដល់ស្លាប់ដោយសារគ្រោះថ្នាក់ចរាចរណ៍ ហើយសមត្ថកិច្ចមិនមែនជាភាគីផ្ដាច់មុខតែម្នាក់ដែលត្រ...

2019-12-05 05:24:17   Thu, 05,12,2019, 05:24 AM
លោក គាត រង្សី ប្រធានមន្ទីរបរិស្ថានរាជធានីភ្នំពេញបង្ហាញពីការគ្រប់គ្រងសំរាម សំណល់រឹងនៅរាជធានីភ្នំពេញ

លោក គាត រង្សី ប្រធានមន្ទីរបរិស្ថានរាជធានីភ្នំពេញភ្នំពេញ៖ នៅក្នុងសិក្ខាសាលានាព្រឹកនេះ លោក គាត រង្សី ប្រធានមន្ទីរបរិស្ថានរាជធានីភ្នំពេញ បានធ្វើបទបង្ហាញទៅលើប្រធានបទ ស្ដីពី «ការគ្រប់គ្រងសំរាម សំណល់រឹងនៅរា...

2019-12-05 05:11:24   Thu, 05,12,2019, 05:11 AM
លោក អ៊ូ ធនសាល៖ ការចូលរួមរបស់ពលរដ្ឋក្នុងការប្រើប្រាស់មធ្យោបាយដឹកជញ្ជូនសាធារណៈគឹជាវិធីសាស្ត្រដ៏មានប្រសិទ្ធភាពមួយដើម្បីកាត់បន្ថយការកកស្ទះចរាចរណ៍

លោក អ៊ូ ធនសាល បានលើកឡើងថា ការដោះស្រាយបញ្ហាកកស្ទះចរាចរណ៍ គឺទាមទារឱ្យមានការចូលរួមពីគ្រប់ភាគីរាប់ទាំងប្រជាពលរដ្ឋគ្រប់រូបផងដែរ ហើយនាពេលបច្ចុប្បន្ន ដើម្បីជំរុញនិន្នាការប្រើប្រាស់មធ្យោបាយដឹកជញ្ជូនសាធារណៈ រដ...

2019-12-05 05:02:08   Thu, 05,12,2019, 05:02 AM
«ឧត្ដមសេនីយ៍ទោ ចេវ ហាក់ ៖ មានកត្តា ៤ យ៉ាងដែលនាំឱ្យមានគ្រោះថ្នាក់ចរាចរណ៍ ខណៈដែលការកកស្ទះចរាចរណ៍បណ្ដាលមកពីកត្តា ៦ យ៉ាង»

លោកឧត្ដមសេនីយ៍ទោ ចេវ ហាក់&nbsp;ស្នងការរងនៃស្នងការដ្ឋាននគរបាលរាជធានីភ្នំពេញទទួលផែនការងារចរាចរណ៍«មានកត្តា ៤ យ៉ាងដែលនាំឱ្យមានគ្រោះថ្នាក់ចរាចរណ៍ ខណៈដែលការកកស្ទះចរាចរណ៍បណ្ដាលមកពីកត្តា ៦ យ៉ាង» នេះបើតាមការធ្...

2019-12-05 03:58:18   Thu, 05,12,2019, 03:58 AM
ឯកឧត្តម តូច ជឿន៖ បញ្ហាឥរិយាបថរបស់អ្នកបើកបរ គឺជាកត្តាចម្បងបំផុតដែលនាំឱ្យមានបញ្ហាគ្រោះថ្នាក់!

បញ្ហាសំខាន់ដែលជាកត្តាចម្បងបង្កឱ្យមានគ្រោះថ្នាក់ចរាចរណ៍នៅកម្ពុជារួមមាន៖ ១. ការប្រើប្រាស់ទូរស័ព្ទក្នុងពេលបើកបរ ២. ការប្រើប្រាស់ក្រោមឥទ្ធិពលនៃគ្រឿងស្រវឹង ៣. ការនឿយហត់ក្នុងពេលកំពុងបើកបរ ៤. លក្ខខណ្ឌបច្ចេកទ...

2019-12-05 03:41:47   Thu, 05,12,2019, 03:41 AM
រាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា កំពុងរៀបចំសិក្ខាសាលាស្ដីពី «ការកកស្ទះនិងគ្រោះថ្នាក់ចរាចរណ៍ផ្លូវគោក និងការគ្រប់គ្រងកាកសំណល់សំរាមនៅរាជធានីភ្នំពេញ៖ បញ្ហាប្រឈមនិងដំណោះស្រាយ»

បណ្ឌិតសភាចារ្យ ស៊ុំ ឈុំប៊ុន ប្រធានមជ្ឈមណ្ឌលស្រាវជ្រាវអាស៊ី នៃរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជាភ្នំពេញ៖ នៅព្រឹកថ្ងៃព្រហស្បតិ៍ ៩កើត ខែមិគសិរ ឆ្នាំកុរ ឯកស័ក ព.ស. ២៥៦៣ ត្រូវនឹងថ្ងៃទី៥ ខែធ្នូ ឆ្នាំ២០១៩ វេលាម៉ោង ៨:៣០នា...

2019-12-05 03:06:20   Thu, 05,12,2019, 03:06 AM

សេចក្តីប្រកាស