Royal Academy of Cambodia
«មហោរី» ជាទម្រង់សិល្បៈតន្រ្តីមួយប្រភេទដែលបានបង្កើតឡើងដើម្បីប្រគំថ្វាយអាទិទេព និងបម្រើព្រះមហាក្សត្រ។ ក្រោយមកតន្រ្តីមហោរី ក៏ប្រគំសម្រាប់លើកទឹកចិត្តដល់នាម៉ឺនមន្ត្រី ដែលមានគុណបំណាច់ចំពោះប្រទេសជាតិផងដែរ ជាអាទិ៍ មានការប្រគំតន្រ្តីមហោរីលើកទឹកចិត្តកងទ័ពនៅពេលវិលត្រឡប់ពីទទួលជ័យជម្នះពីសង្រ្គាមជាដើម។
ក្រៅពីតន្រ្តីមហោរី ខ្មែរមានទម្រង់សិល្បៈមហោរីមួយផ្សេងទៀតគឺ «ល្ខោនមហោរី» ដែលមានអាយុកាលយូរមកហើយ។ ល្ខោនមហោរី មានការសម្តែងជាសាច់រឿងដោយប្រើតន្រ្តី និងចម្រៀងមហោរីជាមូលដ្ឋាន មានសំនៀងតិច ស្រាលស្រទន់ ដោយមានប្រើគ្រឿងភ្លេងដេញ ដំ ផ្លុំ កូតរបស់ខ្មែរ។ វង់ភ្លេងមហោរីមានប្រភពចេញពីអ្នកចេះដឹងនៅជុំវិញព្រះរាជា ក្រោយមកតន្រ្តីមហោរី និងល្ខោនមហោរី មានការវិវឌ្ឍជាបន្តបន្ទាប់ទៅតាមស្ថានភាពរបស់ប្រទេសជាតិនិងសង្គមខ្មែរ។
ដូច្នេះចង់ដឹងថា សិល្បៈមហោរីខ្មែរយយើងមានទម្រង់យ៉ាងណា សូមស្វែងយល់ពី «ទម្រង់សិល្បៈមហោរីខ្មែរ» សិក្សាស្រាវជ្រាវនិងចង់ក្រងដោយលោកស្រី យ៉ាន់ វិភារតន៍ បច្ចុប្បន្នជាប្រធានផ្នែកទស្សនីយភាព នៃវិទ្យាស្ថានវប្បធម៌ និងវិចិត្រសិល្បៈ នៃរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា ដូចខាងក្រោម៖
RAC Media
កាលនៅរវាងឆ្នាំ១៩៧០ លោកគ្រូ កេង វ៉ាន់សាក់ និង ខ្ញុំ ព្រុំ ម៉ល់ បានពិគ្រោះគ្នាលើបញ្ហាដែលបានលើកឡើងខាងលើ។ នៅពេលនោះ ពាក្យទាំងនោះសុទ្ធតែមាន‹–សាស្ត្រ›នៅខាងចុង ហើយ លោកគ្រូបានបញ្ចេញយោបល់ថា វិជ្ជាដែលមាន‹–សាស្ត្...
គិតរហូតមកទល់ពេលនេះ ក្នុងបរិបទនៃការប្រកួតប្រជែងឥទ្ធិពល រវាងសហរដ្ឋអេម៉េរិក និងចិន ដែលកំពុងតែមានភាពក្តៅគគុកនៅ តំបន់អាស៊ីអាគ្នេយ៍ មានបុគ្គល ក្រុមហ៊ុន និងប្រទេសមួយចំនួន កំពុងជាប់ និងត្រៀមនឹងជាប់ទណ្ឌកម្មសេដ...
(រាជធានីភ្នំពេញ)៖ ដើម្បីបង្ហាញអំពីវប្បធម៌ដឹងគុណ ការបន្តវេន និងថ្លែងអំណរគុណដល់អ្នកប្រាជ្ញាខ្មែរដែលបានខិតខំស្រាវជ្រាវបម្រើផលប្រយោជន៍ជាតិខ្មែរទាំងមូល ឯកឧត្តមបណ្ឌិតសភាចារ្យ សុខ ទូច ប្រធានរាជបណ្ឌិត្យសភាកម...