Royal Academy of Cambodia
ចុះផ្សាយថ្ងៃទី១២ ខែធ្នូ ឆ្នាំ២០១៨ - ម៉ោង៖ ១០ : ៣០នាទី
បន្ទាប់ពីកម្ពុជាធ្លាក់ក្នុងសង្គ្រាមស៊ីវិលជាង៣ទស្សវត្សរ៍ ការបោះឆ្នោតថ្នាក់ជាតិលើកទីមួយ ដែលបានគ្រោងធ្វើឡើងនៅខែឧសភា ឆ្នាំ១៩៩៣ ត្រូវបានរៀបចំឡើងដោយស្ថិតនៅក្នុងភាពស្រពិចស្រពិលនៅឡើយ ដោយសារតែការព្រួយបារម្ភអំពីការវាយប្រហាររបស់កម្លាំងខ្មែរក្រហម ដែលបានជ្រើសយកការតស៊ូប្រដាប់អាវុធជាថ្មីម្ដងទៀត។ កងយោធពលខេមរភូមិន្ទ បានពង្រឹងនិងត្រៀមកម្លាំងដើម្បីបង្កបរិយាកាសល្អប្រសើរសម្រាប់ការបោះឆ្នោតនៅខែឧសភាខាងមុខ ហើយទោះជាយ៉ាងនេះក្ដី ទីតាំងដែលកម្លាំងរបស់ខ្មែរក្រហមអាចគ្រប់គ្រងបានមានតែ៣ប៉ុណ្ណោះគឺ ម៉ាឡៃ ប៉ៃលិន និងអន្លង់វែង។
ជាមួយគ្នានេះដែរកងកម្លាំងរបស់អាជ្ញាធរបណ្ដោះអាសន្នរបស់អង្គការសហប្រជាជាតិប្រចាំកម្ពុជាហៅកាត់ថាអ៊ុនតាក់ ត្រូវបានដាក់ពង្រាយនៅតាមទីតាំងនិងតំបន់ដែលរដ្ឋកម្ពុជាបានគ្រប់គ្រងតែប៉ុណ្ណោះដើម្បីសង្កេតការណ៍និងធ្វើរបាយការណ៍អំពីស្ថានការណ៍របស់ប្រទេសកម្ពុជានាពេលនោះ។ នៅទីបំផុតសង្គ្រាមវាយឆ្មក់របស់ខ្មែរក្រហមបានកើតឡើងដោយមិននឹកស្មានទុកជាមុន គឺនៅផ្លូវលេខ១២ ដែលភ្ជាប់ភាគខាងកើតនិងភាគខាងលិចនៃប្រទេសកម្ពុជា និងការដណ្ដើមបានទីរួមខេត្តសៀមរាបដោយមិននឹកស្មានដល់របស់កម្លាំងខ្មែរក្រហម។
ជាការពិត ការនឹកស្មានមិនដល់នេះ គឺដោយសារក្រៅតែពីមូលដ្ឋានទាំង៣ខាងលើនេះ ខ្មែរក្រហមមិនមានមូលដ្ឋាន ណានៅជិតខេត្តនេះទៀតនោះទេ ហេតុនេះហើយគេក៏មិននឹកស្មានថាខ្មែរក្រហមនឹងវាយប្រហារដណ្ដើមយកខេត្តសៀមរាបនោះដែរ។ លើសពីនេះទៅទៀត នៅក្នុងកិច្ចព្រមព្រៀងសន្តិភាពទីក្រុងប៉ារីស របបរដ្ឋកម្ពុជាបានអនុវត្តទៅតាមអ្វីដែលមានចែងនៅក្នុងកិច្ចព្រមព្រៀងនេះ ដោយធ្វើការកាត់បន្ថយកម្លាំង ពិសេសប្រមូលអាវុធយុទ្ធភ័ណ្ឌមួយចំនួនទុកនៅក្នុងឃ្លាំង ប៉ុន្តែសម្រាប់ខ្មែរក្រហមដែលបានចុះហត្ថលេខាលើកិច្ចព្រមព្រៀងដែរនោះ ពុំបានអនុវត្តដូចនេះឡើយ។ ទោះជាយ៉ាងណាក៏ដោយ ខ្មែរក្រហមដណ្ដើមកាន់កាប់បានទីរួមខេត្តសៀមរាបត្រឹមតែ៥ម៉ោងតែប៉ុណ្ណោះ ព្រោះនៅក្រោយពីកម្លាំងរបស់របបរដ្ឋកម្ពុជាប្រមូលនិងត្រៀមកម្លាំងរួច ក៏បានវាយប្រហារទៅលើទីតាំងបញ្ជាការរបស់កម្លាំងខ្មែរក្រហមនៅសៀមរាបដោយជោគជ័យ។
បើទោះជាមានហេតុការណ៍ដូចនេះក្ដី ការបោះឆ្នោតថ្នាក់ជាតិនៅឆ្នាំ១៩៩៣ ក៏បានប្រព្រឹត្តទៅរហូតដល់ចប់សព្វគ្រប់ ក៏ប៉ុន្តែគេនៅចាំបានថា នៅពេលនោះគណបក្សហ្វ៊ុនស៊ិនប៉ិចបានធ្វើការឃោសនាដោយយកព្រះកិត្តិនាមរបស់សម្ដេចព្រះនរោត្ដមសីហនុ (ព្រះបរមរតនកោដ្ឋ) ធ្វើជាដើមទុនយ៉ាងធំសម្រាប់ស្វែងរកប្រជាប្រិយភាពនិងការគាំទ្រជាសន្លឹកឆ្នោត ពីប្រជាជន ចាប់តាំងពីការប្រើប្រាស់ពាក្យពេចន៍ថា «ស្រុកមានសង្គ្រាមដោយសារគ្មានស្ដេច ចុះបើស្ដេចមកដល់ហើយ ហេតុអ្វីមិនថ្វាយអំណាចទៅស្ដេច ដើម្បីស្រុកសុខសាន្ត?» រហូតដល់នៅក្នុងពាក្យពេចន៍ខ្លះ ថែមទាំងបានលើកឡើងថា «បើហ្វ៊ុនស៊ិនប៉ិចឈ្នះឆ្នោត នឹងថ្វាយអំណាចជូនសម្ដេចព្រះនរោត្ដមសីហនុ» ថែមទៀតផង។
តាមការពិតទៅ សម្ដេចព្រះនរោត្ដមសីហនុ ព្រះបររមរតនកោដ្ឋ ព្រះអង្គបានប្រកាសដោយអង្គឯងថា ព្រះអង្គប្រកាន់យកជំហរអព្យាក្រឹត្យនៅចំពោះកម្លាំងនយោបាយទាំងអស់របស់កម្ពុជារួចទៅហើយនោះ។ នៅទីបំផុតទៅ ក្រោយការប្រកាសលទ្ធផលនៃការបោះឆ្នោត មានប្រតិកម្មជាច្រើនបានផ្ទុះឡើង ដែលក្នុងនោះ អ្វីដែលគួរឱ្យកត់ សម្គាល់ជាខ្លាំងនោះគឺ មានសែរាជវង្សមួយព្រះអង្គបានប្រកាសមិនទទួលស្គាល់ការបោះឆ្នោត រហូតដល់ប្រកាសបង្កើតតំបន់អប្បគមន៍នៅខេត្តស្ថិតនៅត្រើយខាងកើតទន្លេមេគង្គថែមទៀតផង។
ដោយមើលឃើញពីស្ថានភាពផុយស្រួយដែលនាំទៅដល់ការបែកបាក់ជាតិ និងអាចផ្ទុះជាសង្គ្រាមផ្ទៃក្នុងជាថ្មី ក៏ដូចជាការមើលឃើញអំពីលទ្ធភាពនៃការគ្រប់គ្រងស្ថានការណ៍ប្រទេសទាំងមូលរបស់គណបក្សហ្វ៊ុនស៊ិនប៉ិច សម្ដេចព្រះនរោត្ដមសីហនុ បានសម្រេចប្រកាសថាព្រះអង្គនឹងដោះស្រាយបញ្ហារវាងកូនចៅរបស់ព្រះអង្គ ជំនួសអាជ្ញាធរបណ្ដោះអាសន្ននៃអង្គការសហប្រជាជាតិប្រចាំកម្ពុជាហៅកាត់ថាអ៊ុនតាក់។
នៅទីបញ្ចប់ ក្រោមការសម្របសម្រួលរបស់សម្ដេចព្រះនរោត្ដមសីហនុ រាជរដ្ឋាភិបាលថ្មីក្នុងនីតិកាលទីមួយនៃរដ្ឋសភាជាតិកម្ពុជា ត្រូវបានបង្កើតឡើងក្រោមរូបភាពឆន្ទៈនយោបាយបង្រួបបង្រួមឯកភាពផ្ទៃក្នុងជាតិ។ប៉ុន្តែទោះបីជាមានព្រះរាជបូជនីយកិច្ចពីសម្ដេចព្រះនរោត្ដមសីហនុ ព្រះមហាក្សត្រនៃព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជាយ៉ាងដូចនេះក្ដី ក៏ការ ប៉ះទង្គិចប្រដាប់អាវុធជាទ្រង់ទ្រាយធំមួយក្នុងជួររាជរដ្ឋាភិបាលថ្មីនេះ បានផ្ទុះឡើងដោយជៀសមិនផុតនៅចុងនីតិកាលទី១នៃរដ្ឋសភា...(សូមរង់ចាំអានភាគបន្ត...)
RAC Media | លឹម សុវណ្ណរិទ្ធ
ក្រុមទស្សនវិទូ ដែលនិយមលើការសិក្សាស្រាវជ្រាវដើម្បីផ្ទៀងផ្ទាត់ទ្រឹស្តីពីមុនៗ (Postpositivist) បានបញ្ជាក់ថា រាល់ចំណេះដឹង ឬទស្សនដែលមានស្រាប់ទាំងអស់មិនប្រាកដថាត្រឹមត្រូវ១០០%នោះទេ។ អ្ន...
មានអ្នកអាននិងអ្នកស្រាវជ្រាវ ជាច្រើនបានចោទសួរថា តើព្រះ ពុទ្ធសាសនាជា សាសនា ឬក៏ជា ទស្សនវិជ្ជា?ចំណោទនេះ ខ្ញុំសូមធ្វើការស្រាវ ជ្រាវ ហើយបកស្រាយដូចខាងក្រោម៖១- អំពីសាសនាសាសនាជាគ្រឿងតាំងនៅជា អចិន្ដ្រៃយ៍ដូចនយោប...
បុគ្គលម្នាក់ៗរស់នៅក្នុងសង្គមចាំបាច់ត្រូវមានអន្តរកម្មក្នុងងសង្គម ការរស់នៅរបស់យើងម្នាក់ក្នុងសង្គមត្រូវមានប្រាស្រ័យទាក់ទង និងទំនាក់ទំនងជាមួយអ្នកដទៃ។ ប្រសិនបើយើងមិនមានការប្រាស្រ័យទាក់ទងជាមួយអ្នកដទៃទេ យើងា...
(ហៃណាន)៖ នៅថ្ងៃសុក្រ ៨ រោច ខែបុស្ស ឆ្នាំថោះ បញ្ចស័ក ពុទ្ធសករាជ ២៥៦៧ ត្រូវនឹងថ្ងៃទី២ ខែកុម្ភៈ ឆ្នាំ២០២៤នេះ ឯកឧត្ដមបណ្ឌិតសភាចារ្យ សុខ ទូច ប្រធានរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា បានដឹកនាំប្រតិភូរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជ...
កម្ពុជានិងវៀតណាមជាប្រទេសជិតខាងគ្នា ដែលបានបង្កើតទំនាក់ទំនងការទូតផ្លូវការកាលពីថ្ងៃទី២៤ ខែមិថុនា ឆ្នាំ១៩៦៧។ ទំនងរវាងប្រទេសទាំងពីរចងភ្ជាប់ដោយចំណងភូមិសាស្ត្រ ប្រវត្តិសាស្ត្រ និងនយោបាយ។ មានព្រឹត្តិការណ៍ប្រវ...
កាលពីថ្ងៃទី២៧ ខែមករា ឆ្នាំ២០២៤ មជ្ឈមណ្ឌលបណ្តុះបណ្តាល និងស្រាវជ្រាវនៃ រាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជាបានរៀបចំការប្រឡងបញ្ចប់ឆមាសថ្នាក់បរិញ្ញាបត្រជាន់ខ្ពស់ និងថ្នាក់បណ្ឌិតក្រោមអធិបតីភា...