ព័ត៌មាន

«ដំណើរនយោបាយកម្ពុជា៖ ជំហរនិងសម្បទានដើម្បីឧត្ដមប្រយោជន៍ជាតិ»

2018-12-05 15:41:38 ថ្ងៃពុធ, 05 ធ្នូ 2018, 03:41 PM
post_detail

ដោយ លឹម សុវណ្ណរិទ្ធ

ចុះផ្សាយថ្ងៃទី០៥ ខែធ្នូ ឆ្នាំ២០១៨ - ម៉ោង៖  ១០:៣០ នាទីយប់

ភ្នំពេញ៖ មកទល់នឹងឆ្នាំ២០១៨នេះ មានរយៈពេល៣៩ឆ្នាំហើយដែលរបបប្រល័យមនុស្សជាតិត្រូវបានផ្ដួលរំលំ ហើយដែលប្រជាជាតិកម្ពុជាបានស្គាល់ជាថ្មីនូវតម្លៃក្នុងការរស់នៅជាមនុស្សជាតិពេញលេញឡើងវិញ។ ជាមួយគ្នានេះដែរ អស់រយៈពេល២៥ឆ្នាំ ដែលកិច្ចព្រមព្រៀងសន្តិភាពមួយបាននាំមកនូវប្រជាធិបតេយ្យសេរីពហុបក្សមកឱ្យកម្ពុជា ប៉ុន្តែបើយើងមើលឱ្យកាន់តែស៊ីជម្រៅបន្ថែមទៀតនោះ មកត្រឹមឆ្នាំ២០១៨នេះ វាទើបតែកន្លងផុតបាន២០ឆ្នាំប៉ុណ្ណោះ ដែលកម្ពុជាបានចាកផុតពីការគ្រប់គ្រងតាមរបៀបស្បែកខ្លា។

បើក្រឡេកទៅមើលប្រវត្តិសាស្ត្រឡើងវិញ គេត្រូវរំឭកអំពីចលនាតស៊ូមួយដែលកើតចេញអំពីប្រជាជនប្រឆាំងនឹងការដឹកនាំដ៏ឃោរឃៅ ព្រៃផ្សៃ និងអមនុស្សធម៌នៃរបបកម្ពុជាប្រជាធិបតេយ្យ។ ដោយមានការចូលរួមយ៉ាងផុសផុលពីបណ្ដាជនអ្នកស្នេហាជាតិទាំងឡាយ រណសិរ្សសាមគ្គីសង្គ្រោះជាតិកម្ពុជាត្រូវបានបង្កើតឡើងនៅថ្ងៃទី០២ ខែធ្នូ ឆ្នាំ១៩៧៨ ដឹកនាំដោយសមមិត្ត ហេង សំរិន ដែលរណសិរ្សនេះមានគោលដៅវាយរំលំរបបកម្ពុជាប្រជាធិបតេយ្យ និងដោយមានការជួយជ្រោមជ្រែងពីកងទ័ពស្ម័គ្រចិត្តវៀតណាម។ នៅទីបំផុត រណសិរ្សសាមគ្គីសង្គ្រោះជាតិកម្ពុជា បានទទួលជោគជ័យលើកម្លាំងនៃរបបកម្ពុជាប្រជាធិបតេយ្យនៅថ្ងៃទី០៧ ខែមករា ឆ្នាំ១៩៧៩ ហើយបង្កើតរដ្ឋាភិបាលថ្មីមួយនៅកម្ពុជាដែលមានឈ្មោះថា «សាធារណរដ្ឋប្រជាមានិតកម្ពុជា»។ បើទោះបីជារដ្ឋាភិបាលនៃរបបសាធារណរដ្ឋប្រជាមានិតកម្ពុជា បានគ្រប់គ្រងលើទឹកដីប្រមាណជាង៩០%ទៅហើយក្ដី ក៏នៅលើឆាកអន្តរជាតិ ប្រទេសលោកសេរីទាំងឡាយ ពុំបានទទួលស្គាល់រដ្ឋាភិបាលដែលកើតចេញពីការតស៊ូរបស់ប្រជាជនកម្ពុជានេះដែរ ហើយផ្ទុយទៅវិញ គេបែរជាប្រគល់អសនៈរបស់កម្ពុជានៅក្នុងអង្គការសហប្រជាជាតិទៅឱ្យរបបកម្ពុជាប្រជាធិប​តេយ្យ ដែលបានប្រល័យជីវិតមនុស្សជាតិយ៉ាងរង្គាលដោយមិនរើសមុខ មិនរើសជាតិសាសន៍ និងទាំងដោយគ្មានការកាត់សេចក្ដីណាមួយនោះឡើយ។ នេះក៏ដោយសារតែនាពេលនោះ សាធារណរដ្ឋប្រជាមានិតចិន និងសហរដ្ឋអាម៉េរិកបានចាប់ដៃគ្នា រួមគ្នាប្រឈមនឹងសហភាពសូវៀត ដែលកំពុងតែកើនឥទ្ធិពលខ្លាំងនៅក្នុងនយោបាយមនោគមវិជ្ជាពិភពលោក ហើយចិននិងអាម៉េរិកនៅតែបន្តគាំទ្រដល់របបកម្ពុជាប្រជាធិបតេយ្យដែលក្រោយមកបានរួមគ្នាជាមួយនឹងចលនាពីរផ្សេងទៀត​គឺ​ហ្វ៊ុនស៊ិនប៉ិច និងកម្លាំងរបស់លោកតាស៊ឺនសានបង្កើតជារដ្ឋាភិបាលត្រីភាគី។ បើទោះជាយ៉ាងនេះក្ដី របបសាធារណរដ្ឋប្រជាមានិតកម្ពុជា បានបន្តដំណើររបស់ខ្លួនទាំងដោយប្រឈមនឹងការហ៊ុមព័ទ្ធនយោបាយនិងសេដ្ឋកិច្ចពីបស្ចិមប្រទេស ក៏ដូចជាប្រឈមនឹងការប៉ុនប៉ងវិលត្រឡប់មកដណ្ដើមអំណាចវិញរបស់ពួកខ្មែរក្រហម។

ទោះបីជាសាធារណរដ្ឋប្រជាមានិតកម្ពុជាបានកាន់កាប់ទឹកដីស្ទើរតែទាំងស្រុង និងមានកម្លាំងទ័ពមានប្រៀបទៅលើក្រុមខ្មែរត្រីភាគីក្ដី ក៏មេដឹកនាំនៃរបបនេះ ពិសេសសមមិត្ត ហ៊ុន សែន បានយល់យ៉ាងច្បាស់ថា មានតែការចរចាគ្នារវាងខ្មែរនឹងខ្មែរប៉ុណ្ណោះ ដែលអាចឈានទៅដោះស្រាយបានទាំងស្រុងនូវវិបត្តិនយោបាយនិងសង្គ្រាមជាង៣ទសវត្សរ៍មកនេះ។ ហេតុនេះហើយទើប សមមិត្ត ហ៊ុន សែន ចាប់ផ្ដើមបោះដៃចរចាជាមួយនឹងក្រុមខ្មែរត្រីភាគី ដែលនៅពេលនោះជំនាញការវៀតណាមនៅកំពុងមានវត្តមានពាសពេញប្រទេសកម្ពុជា។ ម្យ៉ាងដោយសារតែឧត្ដមគតិនិងមនសិការជាតិនេះហើយ ទើបនៅទីបំផុត វរជននយោបាយ​ដ៏មានឥទ្ធិពលពីររូបរបស់កម្ពុជាគឺ សម្ដេចនរោត្ដមសីហនុ (ព្រះបរមរតនកោដ្ឋ) ដែលជាប្រមុខនៃក្រុមខ្មែរត្រីភាគី និង សមមិត្ត ហ៊ុន សែន ដែលតំណាងឱ្យរដ្ឋាភិបាលនៃរបបរដ្ឋកម្ពុជា សម្រេចបាននូវសមិទ្ធផលនិងជោគជ័យរួមគ្នាជាប្រវត្តិសាស្ត្រ​សម្រាប់នយោបាយ និងសន្តិភាពនៅកម្ពុជាគឺ កិច្ចព្រមព្រៀងសន្តិភាពទីក្រុងប៉ារីស ស្ដីពីបញ្ហាកម្ពុជា នៅថ្ងៃទី២៣ ខែតុលា ឆ្នាំ១៩៩១។ 

ក្រោយកិច្ចព្រមព្រៀងនេះចូលជាធរមាន កម្ពុជាបានស្គាល់នូវការបោះឆ្នោតតាមបែបប្រជាធិបតេយ្យ សេរី ពហុបក្ស ជាលើកដំបូង ក្រោយសង្គ្រាមស៊ីវិលជាង៣ទសវត្សរ៍ ប៉ុន្តែនៅក្នុងក្រុមខ្មែរត្រីភាគីឯណោះ អតីតកម្លាំងនៃរបបកម្ពុជាប្រជាធិប​តេយ្យ​(ខ្មែរក្រហម) បានបោះបង់ចោលនូវឱកាសនៃការចូលរួមប្រកួតប្រជែងយកអំណាចដឹកនាំរដ្ឋតាមបែបប្រជាធិបតេយ្យ ហើយចាប់​កាន់អាវុធឡើងវិញ ដែលបង្ខំឱ្យកម្លាំងនៃរបបរដ្ឋកម្ពុជា ត្រូវបដិសេធមិនព្រមទុកអាវុធតាមការស្នើសុំរបស់អាជ្ញាធរបណ្ដោះអាសន្ននៃអង្គការសហប្រជាជាតិប្រចាំកម្ពុជា (UNTAC) ដែលប្រការនេះបានបណ្ដាលឱ្យមានការព្រួយបារម្ភជាថ្មីទៀត អំពីការលាប់ឡើងវិញនៃដំបៅសង្គ្រាមស៊ីវិលនៅកម្ពុជា... (សូមរង់ចាំអានភាគបន្ត...)

RAC Media 



អត្ថបទទាក់ទង

«កិច្ចប្រជុំពិនិត្យ ពិភាក្សា និងអនុម័តបច្ចេកសព្ទគណ:កម្មការអក្សរសិល្ប៍»

ថ្ងៃអង្គា ១០កេីត ខែបុស្ស ឆ្នាំច សំរឹទ្ធិស័ក ព.ស.២៥៦២ ក្រុមប្រឹក្សាជាតិភាសាខ្មែរ ក្រោមអធិបតីភាពឯកឧត្តមបណ្ឌិត ជួរ គារី បានបន្តដឹកនាំប្រជុំពិនិត្យ ពិភាក្សា និងអនុម័តបច្ចេកសព្ទគណ:កម្មការអក្សរសិល្ប៍បានចំនួ...

2019-01-16 08:29:43   Wed, 16,01,2019, 08:29 AM
«ជំនួបជាមួយប្រតិភូមកពីប្រទេសស៊ុយអែត » ដោយ៖ ស៊ឺន សម​

ឯកឧត្តមបណ្ឌិតសភាចារ្យ សុខ ទូច ប្រធានរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា  បានជួបជាមួយលោក Love Englund ដែលជាអ្នកជំនួញ និងជាអ្នកម្ចាស់ក្រុមហ៊ុន The Room Design Studio នៅព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា និងនៅប្រទេសស៊ុយអែត កាលពីថ្...

2019-01-15 04:38:07   Tue, 15,01,2019, 04:38 AM
«ដើមកំណើតនិងស្ថានភាពល្ខោនយីកេក្នុងសង្គមខ្មែរបច្ចុប្បន្ន» ដោយ៖ សរ សិលា

2019-01-14 04:51:24   Mon, 14,01,2019, 04:51 AM
«អ្វីទៅជាគណិតវិទ្យាទ្រឹស្តី?» ដោយ៖ កៅ មុយសាន និង ភួង តារារិន្ទ

RAC Media

2019-01-12 04:10:01   Sat, 12,01,2019, 04:10 AM
«យុវជន គួរងាកទៅសម្លឹងជំនាញតម្បាញហូល/ផាមួង ជាជាងការធ្វើចំណាកស្រុកឬធ្វើការងាររោងចក្រ» ដោយ៖ ម៉ៅ សុគន្ធា

« ក្មេងៗសម័យនេះ ទៅធ្វើការរោងចក្រ ឬ ទៅធ្វើការស្រុកផ្សេងអស់ហើយ ព្រោះពួកគេមិនចង់អង្គុយត្បាញនៅមួយកន្លែង សម្ងំតែក្នុងផ្ទះបែបនេះទេ។ ប៉ុន្តែ បើធៀបតម្លៃពលកម្ម ការងាររោងចក្របានច្រើនណាស់ ត្រឹម តែ៣០០ ដុល្លារប៉ុណ...

2019-01-12 03:32:34   Sat, 12,01,2019, 03:32 AM
«ដំណើរទស្សនកិច្ចសាកលវិទ្យាធិការនៃ Southwest University នៅរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា»

ឯកឧត្តមបណ្ឌិត យង់ ពៅ អគ្គលេខាធិការនៃរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា ក្នុងនាមតំណាងឯកឧត្តមបណ្ឌិតសភាចារ្យ សុខ ទូច ប្រធានរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា បានទទួលជួបជាមួយលោកសាស្ត្រាចារ្យ Liu Meng និងគណៈប្រតិភូនៃសាកលវិទ្យាល័យ S...

2019-01-11 04:39:26   Fri, 11,01,2019, 04:39 AM

សេចក្តីប្រកាស