Royal Academy of Cambodia
នៅក្នុងឱកាសដែលសម្ដេចតេជោ ហ៊ុន សែន ប្រធានព្រឹទ្ធសភាកម្ពុជា និងជាប្រធានគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា និងក្រុមគ្រួសារ មានមរណទុក្ខ ដោយសារការបាត់បង់មរណភាពរបស់ឯកឧត្ដម ឧកញ៉ា ឧត្ដមមេត្រីវិសិដ្ឋ ហ៊ុន សាន គណបក្សនយោបាយមាននិន្នាការប្រឆាំងចំនួន២ ក្នុងសម្ព័ន្ធឆ្ពោះទៅអនាគត គឺគណបក្សភ្លើងទៀន និងគណបក្សឆន្ទៈខ្មែរ បានយកកម្រងផ្កាទៅរំលែកមរណទុក្ខជាមួយក្រុមគ្រួសារសម្ដេចតេជោ ហ៊ុន សែន ប្រធានគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា។ បន្ថែមពីនេះ គណបក្សប្រឆាំងផ្សេងទៀតក៏បានធ្វើលិខិតចូលរួមសម្ដែងមរណទុក្ខផងដែរ ចំពោះការបាត់បង់បងប្រុសបង្កើតរបស់សម្ដេចប្រធានគណបក្ស។ ចំពោះករណីនេះ លោកបណ្ឌិត យង់ ពៅ អ្នកជំនាញវិទ្យាសាស្ត្រនយោបាយ បានកត់សម្គាល់ថា ការចូលរួមរំលែកទុក្ខពីសំណាក់គណបក្សភ្លើងទៀន និងគណបក្សឆន្ទៈខ្មែរ ទៅកាន់សម្ដេចតេជោ ហ៊ុន សែន និងក្រុមគ្រួសារ ចំពោះមរណភាពរបស់ឯកឧត្ដម ឧកញ៉ា ឧត្ដមមេត្រីវិសិដ្ឋ ហ៊ុន សាន គឺជាឥរិយាបថនយោបាយដ៏ល្អមួយ ដែលបានឆ្លុះបញ្ចាំងអំពីវប្បធម៌នៅក្នុងសង្គមខ្មែរពិតប្រាកដ ដែលនៅក្នុងសង្គមខ្មែរ តែងតែមានការចែករំលែកសេចក្ដីសុខ និងសេចក្ដីទុក្ខគ្នាទៅវិញទៅមក ពិសេសនៅក្នុងឱកាសមរណទុក្ខ។ ដូច្នេះហើយ ការចូលរួមរបស់គណបក្សទាំងពីរ បានបង្ហាញថា ទោះបីជាអ្នកនយោបាយគណបក្សទាំងពីរ ដែលស្ថិតនៅក្នុងសម្ព័ន្ធភាពប្រឆាំងរាជរដ្ឋាភិបាលនៅក្នុងទស្សនៈនយោបាយក៏ដោយក្ដី ក៏អ្នកនយោបាយនៃគណបក្សទាំងពីរបានយល់ដឹងអំពីវប្បធម៌ និងទំនៀមទម្លាប់ខ្មែរ ហើយនៅក្នុងករណីលើកនេះ អ្នកនយោបាយគណបក្សប្រឆាំងទាំងពីរពុំបានប្រកាន់ទស្សនៈប្រឆាំងប្ដូរផ្ដាច់នៅក្នុងនយោបាយ មកលូកឡំនៅក្នុងប្រពៃណីទំនៀមទម្លាប់ឡើយ។ ចំណុចនេះ បានឆ្លុះបញ្ចាំងអំពីឥរិយាបថថ្មីមួយ ដែលអ្នកនយោបាយខ្មែរពិតជាយល់ដឹង និងចេះរស់នៅក្នុងទំនៀមទម្លាប់ប្រពៃណីយោគយល់ និងចែករំលែកសេចក្ដីទុក្ខគ្នា។
បើតាមលោកបណ្ឌិត យង់ ពៅ ប្រការនេះបានបង្ហាញរូបភាពថា អ្នកនយោបាយខ្មែរនៅក្រៅរដ្ឋាភិបាល បានចាប់ផ្ដើមសម្របខ្លួនទទួលយកប្រពៃណីទំនៀមទម្លាប់ ក្នុងនាមប្រជាជាតិខ្មែរដូចគ្នា ជាជាងការប្រកាន់ជំហរប្រឆាំងឬយកគ្នាជាគូបដិបក្ខនៅគ្រប់ទិដ្ឋភាព និងគ្រប់ពេលវេលាដូចពេលកន្លងមក។
ខណៈដែលអ្នកនយោបាយខ្មែរបានបង្ហាញភាពចុះសម្រុងនៅក្នុងប្រពៃណី និងទំនៀមទម្លាប់ខ្មែរ លោកបណ្ឌិត បានកត់សម្គាល់ថា ការធ្វើនយោបាយគួរតែបន្តប្រកាន់ខ្ជាប់នូវគោលការណ៍ប្រជែងគ្នានៅក្នុងទស្សនៈនយោបាយអភិវឌ្ឍជាតិ ជាជាងការប្រកាន់គ្នាជាសត្រូវស៊ីសាច់ហុតឈាមគ្នា។ លោកបណ្ឌិតបន្តថា នៅពេលប្រកួតប្រជែងដើម្បីស្វែងរកការគាំទ្រ អ្នកនយោបាយគួរបង្ហាញគោលនយោបាយ និងទស្សនៈនយោបាយ ដែលគណបក្សរៀងៗខ្លួនបានលើកឡើង តែពេលវេលាផ្សេងៗទៀតដូចជាពេលវេលាធ្វើបុណ្យទាន ឬក្នុងឱកាសមរណទុក្ខ បុណ្យប្រពៃណី ទំនៀមទម្លាប់ផ្សេងៗ អ្នកនយោបាយខ្មែរគួរតែយោគយល់និងអត់ឱនឱ្យគ្នាទៅវិញទៅមក ហើយសម្ដែងមរណទុក្ខ ឬជូនពរគ្នាទៅវិញទៅមកដើម្បីបង្ហាញសាមគ្គីភាព និងភារតភាពក្នុងនាមជាប្រជាជាតិដែលមានឈាមជ័រតែមួយ។ លោកបណ្ឌិត យង់ ពៅ បានលើកឧទាហរណ៍ ឥរិយាបថនយោបាយដែលតួនយោបាយពីរូបគឺសម្ដេចតេជោ ហ៊ុន សែន និងលោក សម រង្ស៊ី ធ្លាប់បានដឹកដៃគ្នាទៅចូលរួមព្រឹត្តិការណ៍អង្គរសង្ក្រាន្តនៅខេត្តសៀមរាប និងធ្លាប់ពិសារអាហារនៅតុរួមគ្នានាពេលកន្លងជាដើម សុទ្ធសឹងតែជាឥរិយាបថល្អ ដែលគប្បីរំឮកឡើងវិញនៅពេលនេះ។
លោកបណ្ឌិតបានបញ្ជាក់បន្ថែមទៀតថា “ពេលធ្វើនយោបាយ អ្នកនយោបាយអាចធ្វើទៅ ឆ្លុះបញ្ចាំងទៅនូវទស្សនៈនយោបាយរៀងៗគ្នា គោលនយោបាយផ្សេងៗគ្នា បង្ហាញភាពល្អរៀងៗខ្លួនទៅ រីឯពេលវេលាធ្វើបុណ្យទានតាមប្រពៃណីខ្មែរ ទំនៀមទម្លាប់ខ្មែរ យើងគួរតែបង្ហាញនូវភាពចុះសម្រុងនៃខ្មែរ ភាពចុះសម្រុងនៃអារ្យធម៌ខ្មែរ ភាពចុះសម្រុងនៃសង្គមខ្មែរ ដែលនាំមកនូវភាពសុខដុមរមនាទាំងអស់គ្នា”។ លោកបណ្ឌិត យង់ ពៅ បានសង្កត់ធ្ងន់បន្ថែមថា ប្រសិនបើអ្នកនយោបាយចេះបែងចែក រវាងពេលវេលានយោបាយ និងពេលវេលាចុះសម្រុងគ្នាធ្វើបុណ្យទាន ឬរំលែកមរណទុក្ខចំពោះគ្នា នោះសង្គមជាតិខ្មែរ នឹងមានវឌ្ឍនភាពល្អជាងនេះបន្ថែមទៀត។ ត្រង់ចំណុចនេះ លោកបណ្ឌិតបានបន្តថា ការលើកឡើងខាងលើ មិនមែនមានន័យថា មិនត្រូវមានអ្នកនយោបាយប្រឆាំងនោះទេ ប៉ុន្តែគួរតែប្រឆាំងនៅក្នុងទស្សនៈនយោបាយ និងគោលនយោបាយ ប៉ុន្តែភាពរួមគ្នានៃប្រជាជាតិខ្មែរ គួរតែមានអត្ថិភាពនៅក្នុងឱកាសបុណ្យទានជាដើម។
RAC Media | លឹម សុវណ្ណរិទ្ធ
(តាកែវ)÷ ឯកឧត្តមបណ្ឌិត យង់ ពៅ ប្រធានក្រុមការងាររាជរដ្ឋាភិបាលចុះមូលដ្ឋានឃុំត្រពាំងធំខាងជើង និងលោកជំទាវ ព្រមទាំងសហការីចំនួន ៨រូប មានឯកឧត្តមបណ្ឌិត ជូ ច័ន្ទដារី ឯកឧត្តមបណ្ឌិត អ៊ាប បុណ្ណា ឯកឧត្តមបណ្ឌិត មាឃ...
(រូបភាព៖ Vitou Ouch)ថ្ងៃ៧ ខែមករា ឆ្នាំ២០២២ ឆ្នាំនេះ គឺជាខួបអនុស្សាវរីយ៍លើកទី៤៣ឆ្នាំ នៃទិវាជ័យជំនះលើរបបប្រល័យពូជសាសន៍ខ្មែរក្រហម។ ក្នុងបរិបទដែលកម្ពុជាកំពុងធ្វើដំណើរលើគន្លងវិថីប្រជាធិបតេយ្យសេរីពហុបក្ស ពហ...
Dear Researchers and Scholars,Under the auspice of the CHEY Institute for Advanced Studies (CIAS) of the Republic of Korea since 2004, the Asia Research Center of the Royal Academy of Cambodia (ARC-RA...
នៅក្នុងកិច្ចប្រជុំក្រុមប្រឹក្សាភិបាលប្រចាំឆ្នាំ២០២១ នៃវិទ្យាស្ថានខុងជឺនៃរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា នៅថ្ងៃទី៥ ខែមករា ឆ្នាំ២០២២ កន្លងទៅនេះ រាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា និងសាកលវិទ្យាល័យជីវជាំង នឹងបន្តកិច្ចសហប្រតិបត្...
ឯកឧត្តមបណ្ឌិតសភាចារ្យ សុខ ទូច ប្រធានរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា បានទទួលជំនួបសំណេះសំណាល និងពិភាក្សាការងារជាមួយលោក សាដា អ៊ូម៉ា អាឡាម នាយកការិយាល័យនៅភ្នំពេញ និងជាតំណាងអង្គការយូណេស្កូប្រចាំកម្ពុជា ថ្ងៃទី៥ មករា...
(ភ្នំពេញ)៖ នៅរសៀលថ្ងៃអង្គារ ១០កើត ខែមិគសិរ ឆ្នាំឆ្លូវ ត្រីស័ក ព.ស. ២៥៦៥ ត្រូវនឹងថ្ងៃទី១៤ ខែធ្នូ ឆ្នាំ២០២១នេះ ឯកឧត្ដមបណ្ឌិតសភាចារ្យ សុខ ទូច ប្រធានរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា និងជាអនុប្រធានប្រចាំការក្រុមប្រឹក...