Royal Academy of Cambodia
ឆ្លើយតបទៅនឹងសំណួររបស់អ្នកសារព័ត៌មាន អំពីប្រតិកម្មរបស់សម្ដេចធិបតីនាយករដ្ឋមន្ត្រី ចំពោះលោក សម រង្ស៊ី ដែលព្យាយាមញុះញង់ពលរដ្ឋនិងកងកម្លាំងប្រដាប់អាវុធ ឱ្យប្រឆាំងនឹងរាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា លោកបណ្ឌិត យង់ ពៅ អ្នកវិភាគបញ្ហានយោបាយនិងសង្គម និងជាអ្នកជំនាញវិទ្យាសាស្ត្រនយោបាយ បានគូសបញ្ជាក់ថា លោក សម រង្ស៊ី ពុំធ្លាប់បោះបង់ចេតនាញុះញង់ពលរដ្ឋនិងកងកម្លាំងប្រដាប់អាវុធ ឱ្យងើបឡើងប្រឆាំងនឹងរាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពូជានោះទេ នៅក្នុងអាជីពនយោបាយរបស់ខ្លួន ប៉ុន្តែជារៀងដរាបរហូតមក អ្នកនយោបាយរូបនេះ នៅតែមិនទទួលបានជោគជ័យទៅតាមបំណងរបស់របស់ខ្លួនឡើយ ក៏ព្រោះតែប្រជាពលរដ្ឋ និងកងកម្លាំងប្រដាប់អាវុធ បានយល់ច្បាស់អំពីមហិច្ឆតានយោបាយប្រកបដោយភាពទុច្ចរឹតរបស់អ្នកនយោបាយរូបនេះ។
ទោះជាយ៉ាងណា លោកបណ្ឌិត យង់ ពៅ បានគូសបញ្ជាក់ថា បើទោះបីជាលោក សម រង្ស៊ី បានដឹងថា គ្មានការគាំទ្រពីសំណាក់ប្រជាពលរដ្ឋនិងកងកម្លាំងប្រដាប់អាវុធចំពោះការអំពាវនាវរបស់ខ្លួនក៏ដោយក្ដី ក៏អតីតមេដឹកនាំបក្សប្រឆាំងរូបនេះ នៅតែបន្តបន្លឺសម្លេងរបស់ខ្លួននៅក្នុងបញ្ហានយោបាយកម្ពុជា ដើម្បីអាចទាញផលចំណេញនៅក្នុងរូបភាពណាមួយ ដែលពេលខ្លះបានត្រឹមតែជាការអង្រួនសង្វៀននយោបាយកម្ពុជា ឱ្យអ្នកគាំទ្ររបស់លោកមើលឃើញថា លោកនៅតែមានវត្តមាននៅក្នុងនយោបាយកម្ពុជា។ ជាលទ្ធផល អ្នកដែលជឿតាម និងដើរតាមការញុះញង់របស់លោក សម រង្ស៊ី ជានិច្ចកាលតែងតែរងគ្រោះដោយសារតែអ្នកនយោបាយរូបនេះ ពិសេសការប្រឈមមុខនឹងវិធានការផ្លូវច្បាប់ជាធរមាន រីឯលោក សម រង្ស៊ី បែរជាសម្ងំប្រមូលថវិកានៅឯក្រៅស្រុក ដោយមិនរវីរវល់នឹងសុខទុក្ខរបស់អ្នកដើរតាមនោះឡើយ។ នៅក្នុងករណីនេះ រាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា តែងតែគូសបញ្ជាក់សារឆ្លើយតបទៅអតីតអ្នកនយោបាយរូបនេះ ដើម្បីបញ្ចៀសកុំឱ្យពលរដ្ឋមួយចំនួនស្ដាប់ឬដើរតាមការញុះញង់របស់អ្នកនយោបាយប្រឆាំង ហើយធ្លាក់ខ្លួនជាជនរងគ្រោះនយោបាយ។
បើតាមលោកបណ្ឌិត យង់ ពៅ ការចាត់វិធានការ ដើម្បីបង្ការសកម្មភាពទាំងឡាយណាដែលបង្កដល់បញ្ហាសន្តិសុខ និងសណ្ដាប់ធ្នាប់សារធារណៈ គឺជាកាតព្វកិច្ច និងទំនួលខុសត្រូវរបស់រាជរដ្ឋាភិបាលដែលជាស្ថាប័ននីតិប្រតិបត្តិ ហើយប្រសិនបើភាគីនយោបាយម្ខាងទៀត នៅតែបន្តញុះញង់ និងដុតរោលកងកម្លាំងប្រដាប់អាវុធ ដែលប្រើប្រាស់ "នយោបាយអុសសើមនៅជិតភ្លើង គង់អីនឹងឆេះ" ប៉ុន្តែរាជរដ្ឋាភិបាលមិនចាត់វិធានការឆ្លើយតប និងបង្ការទុកជាមុននោះទេ នោះនឹងបង្កឱ្យមានវិបត្តិនយោបាយ ឬអសន្តិសុខ កើតមាននៅក្នុងសង្គមជាតិជាក់ជាមិនខានឡើយ។ ហេតុនេះហើយ រាជរដ្ឋាភិបាលមានភាពចាំបាច់នៅក្នុងបំភ្លឺដល់សាធារណជន និងមន្ត្រីរាជការ ក៏ដូចជាកងកម្លាំងប្រដាប់អាវុធ ព្រមទាំងសមាជិករាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាផងដែរ។
លោកបណ្ឌិតបានកត់សម្គាល់ថា ជានិច្ចកាល អ្នកនយោបាយប្រឆាំងនៅក្រៅស្រុក តែងតែព្យាយាមទាញភ្ជាប់ករណីផ្សេងៗទាំងក្នុងនិងក្រៅប្រទេស យកមកដាក់បន្ទុក និងញុះញង់ឱ្យមានចរន្តឬនិន្នាការប្រឆាំងនឹងរាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា តួយ៉ាងចុងក្រោយនេះ ដូចជាករណីបដិវត្តន៍នៅបង់ក្លាដែស ករណីកោះគុជ និងចុងក្រោយនេះគឺ ករណីឃាតកម្មទៅលើអតីតអ្នកតំណាងរាស្ត្រអតីតគណបក្សប្រឆាំងកម្ពុជា នៅឯប្រទេសថៃជាដើម។ បើទោះជាបែបនេះក្ដី លោកបណ្ឌិត យង់ ពៅ បានអះអាងថា ការបន្តចេតនាញុះញង់ឆ្កឹះកឆ្កៀលពលរដ្ឋនិងកងកម្លាំងប្រដាប់អាវុធឱ្យប្រឆាំងនឹងរាជរដ្ឋាភិបាល ពីសំណាក់អតីតមេដឹកនាំគណបក្សប្រឆាំងនេះ នឹងមិនជះឥទ្ធិពល ឬបង្កជាចរន្តប្រឆាំងរដ្ឋាភិបាល ទៅតាមគោលដៅរបស់ក្រុមអ្នកនយោបាយប្រឆាំងនៅក្រៅស្រុកនោះឡើយ ហើយការញុះញង់និងអំពាវនាវទាំងនេះ នឹងគ្រាន់តែជាសារនយោបាយដែលគ្មានទម្ងន់របស់អតីតអ្នកនយោបាយប្រឆាំងដែលនិរទេសនៅក្រៅស្រុកតែប៉ុណ្ណោះ។ លោកបណ្ឌិត យង់ ពៅ បានកត់សម្គាល់បន្ថែមថា «នេះគ្រាន់តែជានយោបាយចង់រក្សាសង្វៀននយោបាយប៉ុណ្ណោះ» មិនគួរអីប្រជាពលរដ្ឋនិងកងកម្លាំងប្រដាប់អាវុធខ្លះ រើសយកមកពិចារណានាំខាតពេលវេលានោះទេ ៕
RAC Media | លឹម សុវណ្ណរិទ្ធ
(រាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា)៖ នៅព្រឹកថ្ងៃសុក្រ ១រោច ខែមិគសិរ ឆ្នាំខាល ចត្វាស័ក ព.ស. ២៥៦៦ ត្រូវនឹងថ្ងៃទី៩ ខែធ្នូ ឆ្នាំ២០២២នេះ ឯកឧត្ដមបណ្ឌិតសភាចារ្យ សុខ ទូច ប្រធានរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា និងជាអនុប្រធានប្រចាំកា...
ប្រទេសក្នុងប្រព័ន្ធសេដ្ឋកិច្ចសកលលោកពឹងផ្អែកលើគ្នាទៅវិញទៅមកដើម្បីអភិវឌ្ឍនិងរីកចម្រើនទៅមុខ។ មានសំណួរជុំវិញការអភិវឌ្ឍរបស់ប្រទេសតតិយលោក ដែលក្នុងនោះមានក្រុមប្រទេសនៅទ្វីបអាម៉េរិកឡាទីន និង អាហ្វ្រ៊ិកជាអាទិ៍ត...
(រាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា)៖ នៅព្រឹកថ្ងៃព្រហស្បតិ៍ ១៥កើត ខែមិគសិរ ឆ្នាំខាល ព.ស. ២៥៦៦ ត្រូវនឹងថ្ងៃទី៨ ខែធ្នូ ឆ្នាំ២០២២នេះ រាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជាបានរៀបចំកម្មវិធីបទបង្ហាញ ស្ដីពី «ស្នាដៃស្រាវជ្រាវ ចងក្រង និងកា...
(រាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា)៖ នៅព្រឹកថ្ងៃព្រហស្បតិ៍ ១៥កើត ខែមិគសិរ ឆ្នាំខាល ព.ស. ២៥៦៦ ត្រូវនឹងថ្ងៃទី៨ ខែធ្នូ ឆ្នាំ២០២២នេះ ឯកឧត្ដមបណ្ឌិតសភាចារ្យ សុខ ទូច ប្រធានរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា និងជាអនុប្រធានប្រចាំការក្...
ឧក្រិដ្ឋកម្ម ឬបទល្មើសព្រហ្មទណ្ឌ ជាអំពើ ដែលបង្កគ្រោះថ្នាក់ មិនត្រឹមតែចំពោះបុគ្គលមួយចំនួនប៉ុណ្ណោះទេ ប៉ុន្តែ ថែមទាំងដល់សហគមន៍ សង្គម ឬប្រទេសផងដែរ។គំនិតដែលធ្វើសកម្មភាព ដូចជា ឃាតកម្ម ការចាប់រំលោភ និងចោរកម្ម...
ប្រវត្ដិវិទូ បានកំណត់យកសហសវត្ស នៅចន្លោះឱនភាពនៃក្រុងរ៉ូម និងបុនសម័យ (៥០០-១៤០០គ.ស.) ថាជាមជ្ឈិមសម័យ (Middle Ages or midieval period)។ សករាជនៃវប្បធម៌ និងការអប់រំលោកខាងលិចនេះ បានលាតសន្ធឹងពីចុងបញ្ចប់នៃសករាជ...