Royal Academy of Cambodia
ស្ថានការណ៍សង្គ្រាម និងការប្រជែងនយោបាយនៅលើពិភពលោកបច្ចុប្បន្ន បាននាំពិភពលោកឆ្ពោះទៅរកស្ថានភាពហានិភ័យនៃសង្គ្រាមធំៗជាច្រើន ដែលបង្កភាពស្រពិចស្រពិលនៃសណ្ដាប់ធ្នាប់ និងសន្តិភាពពិភពលោក។ សង្គ្រាមនៅអ៊ុយក្រែន និងមជ្ឈិមបូព៌ា ពោលគឺនៅតំបន់ហ្កាហ្សា បានឡើងកម្ដៅកាន់តែខ្លាំង ដែលធ្វើឱ្យពិភពលោកប្រឈមភយន្តរាយ ហាក់បីដូចជាពិភពលោកហៀបនឹងចូលមកដល់មាត់ជ្រោះនៃសង្គ្រាមលោកទី៣។ ខណៈដែលសណ្ដាប់ធ្នាប់និងសន្តិភាពពិភពលោកស្ថិតនៅក្នុងភាពមិនច្បាស់លាស់ កម្ពុជាកំពុងតែបន្តដំណើរការសេដ្ឋកិច្ចនិងសង្គមនៅក្នុងបរិបទនៃសន្តិភាព ប៉ុន្តែសន្តិភាពនេះ មិនអាចភ្លេចខ្លួនបានទេ ពោលកម្ពុជាត្រូវតែផ្ដោតជាសំខាន់ទៅលើការថែរក្សាសន្តិភាពនេះឱ្យបានមុតមាំ។ ប្រជាពលរដ្ឋនិងក្រុមអ្នកនយោបាយមួយចំនួនអាចនឹងភ្លេចនូវសង្គ្រាមដែលញាំញីរាប់ទសវត្សរ៍នៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជា ដោយសារតែបានរស់នៅនិងរីករាយជាមួយនឹងភាពសម្បូរសប្បាយអស់រយៈពេលរាប់ទសវត្សរ៍កន្លងទៅហើយ ពោលគឺរាប់ចាប់តាំងពីឆ្នាំ១៩៩១ មានរយៈពេលជាង៣០ឆ្នាំមកហើយ ដែលកម្ពុជាទទួលបានសន្តិភាព ឬបើរាប់ពីពេលដែលកម្ពុជាទទួលបានសន្តិភាពនិងសន្តិសុខពេញលេញ ពីឆ្នាំ១៩៩៨មក មានរយៈពេល២៦ឆ្នាំកន្លងទៅហើយ។
ថ្វីដ្បិតតែការរស់នៅក្នុងសន្តិភាព ហាក់ធ្វើឱ្យបុគ្គលមួយចំនួនភ្លេចខ្លួននិងពុំសូវផ្ដល់តម្លៃទៅដល់សុខសន្តិភាព ដែលមេដឹកនាំកម្ពុជាខិតខំប្រឹងប្រែងដណ្ដើមយកមកយ៉ាងលំបាកទៅហើយក្ដី ក៏គេត្រូវតែចងចាំថាសន្តិភាពពិបាកនឹងស្វែងរកនិងសម្រេចឱ្យបានខ្លាំងណាស់ ប៉ុន្តែសន្តិភាពពិតជាងាយនឹងបាត់បង់ទៅវិញដោយងាយបំផុត ប្រសិនបើមេដឹកនាំ អ្នកនយោបាយ និងប្រជាពលរដ្ឋនៃប្រទេសមួយ មិនអាចរក្សានូវការឯកភាព សាមគ្គីភាព និងការគោរពរដ្ឋធម្មនុញ្ញ ក៏ដូចជាច្បាប់ដែលមានជាធរមាននៅក្នុងសង្គមនោះទេ។ គេមិនត្រូវបំភ្លេចចោលនូវគុណតម្លៃមិនអាចកាត់ថ្លៃបាននៃសន្តិភាពនោះទេ ហើយកម្ពុជាត្រូវតែពង្រឹងស្ថិរភាពសង្គម និងសមត្ថភាពជាតិឱ្យបានរឹងមាំបំផុត។
ស្ថិរភាពសង្គម ពិតជាមានសារៈសំខាន់ណាស់ដើម្បីរក្សាបានសន្តិភាពនិងការអភិវឌ្ឍ ព្រោះប្រសិនបើគ្មានស្ថិរភាពសង្គមនោះទេ គេមិនអាចធានាបាននូវដំណើរការជាប្រក្រតីភាពនៃសេវាសាធារណៈចាំបាច់នានា ដែលរដ្ឋត្រូវផ្ដល់ជូនដល់ប្រជាពលរដ្ឋនោះទេ ហើយក៏គេមិនអាចមានពេលវេលានៅក្នុងការគិតគូរទៅលើការកសាងហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធ ក៏ដូចជាមូលដ្ឋានចម្បងៗនានា ដើម្បីបម្រើឱ្យផលិតកម្ម ពាណិជ្ជកម្ម និងការដឹកជញ្ជូនបាននោះដែរ។ សង្គមមួយដែលគ្មានស្ថិរភាព មិនអាចទាក់ទាញអ្នកវិនិយោគឱ្យបណ្ដាក់ទុននៅក្នុងវិស័យនានា ដើម្បីជំរុញក្បាលម៉ាស៊ីនសេដ្ឋកិច្ចជាតិឱ្យឆ្ពោះទៅមុខបាននោះដែរ។ ហេតុនេះហើយ រាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា មានភាពចាំបាច់ថែរក្សាស្ថិរភាពសង្គម ដោយទប់ស្កាត់ចរន្តបំផុសបំផុលមហាជនឱ្យជឿព័ត៌មានមិនពិត និងការបំប៉ោងបញ្ហានានាឱ្យក្លាយទៅជាចរន្តប្រឆាំងនឹងផលប្រយោជន៍ជាតិ ឬឈានទៅដល់ការធ្វើបដិវត្តន៍ដែលបំផ្លាញសន្តិភាពនិងការអភិវឌ្ឍសង្គម។
បន្ថែមពីនេះ រាជរដ្ឋាភិបាលត្រូវតែផ្ដោតការយកចិត្តទុកដាក់នៅក្នុងការពង្រឹងសមត្ថភាពជាតិផងដែរ តាមរយៈការពង្រឹងសមត្ថភាពនៃធនធានមនុស្សដែលមានបច្ចុប្បន្ន និងទៅអនាគត ដើម្បីឱ្យកម្ពុជាមានភាពស៊ាំគ្រប់គ្រាន់ ឆ្លើយតបទៅនឹងវិបត្តិនិងការផ្លាស់ប្ដូរឥតឈប់ឈរជាបន្តបន្ទាប់របស់ពិភពលោក។ វិបត្តិពិភពលោកតែងតែកើតមានឡើងជាបន្តបន្ទាប់ពីដំណាក់កាលមួយទៅដំណាក់កាលមួយ ហើយផ្លាស់ប្ដូរ ឬកើនឡើងកម្ដៅគ្រប់ពេលវេលានិងគ្រប់ទីកន្លែង ព្រោះនៅគ្រប់តំបន់ទាំងអស់នៅលើពិភពលោកសុទ្ធសឹងតែមានការប្រកួតប្រជែងជារៀងដរាប ខណៈមនុស្សនៅលើផែនដីនេះ បានកើនឡើងរហូតដល់ជាង៨ពាន់លាននាក់រួចទៅហើយ។ ហេតុនេះ ការប្រជែងរវាងបណ្ដាប្រទេសលើពិភពលោក ដើម្បីកំណើនសេដ្ឋកិច្ចនិងសង្គម ឆ្លើយតបទៅនឹងកំណើនប្រជាជនរបស់ខ្លួន ពិតជារឿងចាំបាច់ និងមិនអាចចៀសផុតបានឡើយ។បច្ចុប្បន្ន នៅកម្ពុជាមានវេទិកាអន្តរជាតិជាច្រើនត្រូវបានរៀបចំនៅកម្ពុជា ដែលសម្ដេចតេជោ ហ៊ុន សែន ប្រធានព្រឹទ្ធសភា និងជាប្រធានគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា បានចែករំលែកទស្សនាទានសន្តិភាពរបស់សម្ដេចទៅដល់បណ្ដាមេដឹកនាំ និងប្រមុខដឹកនាំគណបក្សនយោបាយនានាលើពិភពលោកផងដែរ ដែលបានអញ្ជើញមករាជធានីភ្នំពេញ និងខេត្តសៀមរាប ពិសេសមេដឹកនាំនិងប្រមុខគណបក្សនយោបាយនានា ដែលបានចូលរួមកិច្ចប្រជុំអន្តរសភានៅរាជធានីភ្នំពេញជាដើម។ ការចែករំលែកទស្សនាទានសន្តិភាពនេះ ពិតជាមានតម្លៃណាស់ បើទោះបីជាដំណើរការស្វះស្វែងរកសន្តិភាព និងការបង្រួបបង្រួមជាតិ មានភាពខុសគ្នាពីតំបន់មួយទៅតំបន់មួយ និងពីប្រទេសមួយទៅប្រទេសមួយទៀតក៏ដោយក្ដី ក៏ប៉ុន្តែទស្សនាទានសន្តិភាពដែលមេដឹកនាំកម្ពុជាសម្រេចបាននាពេលកន្លងទៅ គឺជាបទពិសោធន៍ដែលបណ្ដាប្រទេសនានាអាចដកស្រង់ និងយកធ្វើជាទឡ្ហីករណ៍ ដើម្បីដោះស្រាយបញ្ហាកើតមាននៅក្នុងប្រទេសឬតំបន់របស់ខ្លួន ស្របតាមសិល្បៈនៃការដឹកនាំ និងស្ថានភាពពិតជាក់ស្ដែងនៅទីនោះផងដែរ។ ជាការពិតណាស់ មនុស្សទាំងអស់ដែលរស់នៅក្នុងសម័យទំនើបនិងស៊ីវិល័យ អាចនឹងភ្លេចអំពីគុណតម្លៃនៃសុខសន្តិភាព ហើយការចែករំលែកទស្សនាទានសន្តិភាព ក៏ជាការក្រើនរំឭកបន្ថែមទៀត ឱ្យមនុស្សជាតិនៅបន្តចងចាំនិងថែរក្សាឱ្យបានខ្ជាប់ខ្ជួននូវសន្តិភាពដែលជាមូលដ្ឋានគ្រឹះដ៏សំខាន់នៅក្នុងការអភិវឌ្ឍជាតិ និងធានាបាននូវសុខុមាលភាពនិងសុខដុមនីយកម្មនៃប្រជាជាតិនីមួយៗនៅលើពិភពលោក៕
RAC Media | លឹម សុវណ្ណរិទ្ធ
កាលពីថ្ងៃអង្គារ ទី២៨ ខែឧសភា ឆ្នាំ២០១៩ ក្រុមប្រឹក្សាជាតិភាសាខ្មែរ ក្រោមអធិបតីភាពឯកឧត្តមបណ្ឌិត ប៊ី សុខគង់ បានបន្តដឹកនាំប្រជុំពិនិត្យ ពិភាក្សា និង អនុម័តបច្ចេកសព្ទគណ:កម្មការអក្សរសិល្ប៍ បានចំនួន០៣ពាក្យ ដូ...
ថ្ងៃចន្ទ ៩រោច ខែពិសាខ ឆ្នាំកុរ ឯកស័ក ព.ស. ២៥៦៣ ត្រូវនឹងថ្ងៃទី២៧ ខែឧសភា ឆ្នាំ២០១៩ វេលាម៉ោង ៨៖៣០ នាទីព្រឹក នៅអគារE ផ្នែកបណ្តុះបណ្តាលនិងស្រាវជ្រាវនៃរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជាបានរៀបចំ ពិធីការពារគម្រោងបណ្តោះអាស...
អ្នកទៅចូលរួមក្នុងពិធីសម្ពោធ «វិមានរំឭកដល់អ្នកស្លាប់ក្នុងសង្គ្រាមលោកលើកទី១» (https://i.pinimg.com/originals/fe/53/31)នៅក្នុងភាគទី៧ វគ្គទី៤ ដែលជាវគ្គបញ្ចប់នៃសុន្ទរកថារបស់លោករេស៊ីដង់ជាន់ខ្ពស់បារាំងនេះ យើ...
«នេះជាលើកទី១ ហើយសម្រាប់រាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា ក្នុងការនាំគោទឹកដោះចូលនៅថ្ងៃស្អែកនេះ។ យើងបានរៀបចំតាមបច្ចេកវិទ្យាគោអឺរ៉ុប តាំងពីចំណីអាហារ ទឹកផឹក និងកន្លែងដេក ។ ដើម្បីធ្វើការសិក្សាស្រាវជ្រាវ រួចចែករំលែកដល...
តាមការសន្និដ្ឋានជាបឋមរបស់ក្រុមអ្នកស្រាវជ្រាវកំណាយស្ថានីយ៍ស្រែអំពិល របស់វិទ្យាវប្បធម៌និងវិចិត្រសិល្បៈ នៃរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា បានឱ្យដឹងថា ការធ្វើកំណាយស្រាវជ្រាវនៅស្ថានីយស្រែអំពិល ជាក់ស្តែង បានរកឃើញថ...
(ផែនទីបន្ទាយលង្វែក និងទួលបាយក្អែក)បួនសតវត្សរ៍បន្ទាប់ពីសម័យអង្គររុងរឿង គឺជាសម័យមួយដែលគេហៅថា សម័យកណ្តាល។ សម័យនេះមិនសូវបានគេចងក្រងទុកក្នុងប្រវត្តិសាស្រ្តកម្ពុជាទេ ជាពិសេសការសិក្សាស្រាវជ្រាវខាងវិស័យបុរាណវ...