ព័ត៌មាន

បណ្ឌិត យង់ ពៅ៖ អាស៊ានពិបាកដោះស្រាយវិបត្តិមីយ៉ាន់ម៉ា ព្រោះតែគ្មានជំហររួម និងផ្អែកលើផលប្រយោជន៍ភូមិសាស្ត្រនយោបាយរៀងខ្លួន

2024-10-20 11:26:05 ថ្ងៃអាទិត្យ, 20 តុលា 2024 ម៉ោង 06:26 PM
អ្នកមើល 2400
post_detail1

 

សម្រាប់វិបត្តិមីយ៉ាន់ម៉ា គឺជាករណីមួយដែលអាស៊ានពិបាកនឹងចូលរួមជួយស្ដារវិបត្តិនេះ ព្រោះអាស៊ានមិនមានការប្រកាន់ជំហររួម ដោយប្រទេសជាសមាជិកបានប្រកាន់ជំហរផ្សេងៗគ្នារៀងខ្លួន បើទោះបីជាធម្មនុញ្ញអាស៊ានបានចែងថាអាស៊ានត្រូវមានគោលជំហររួមគ្នា (កុងសង់ស៊ីស) និងមានគោលការណ៍មិនលូកលាន់កិច្ចការផ្ទៃក្នុងគ្នាក៏ដោយក្ដី ពោលគឺសមាជិកអាស៊ាននីមួយៗ នៅតែប្រកាន់គោលជំហរផ្ទាល់ខ្លួន ដែលគិតគូរលើផលប្រយោជន៍ជាតិខ្លួនជាចម្បង។

ប្រទេសជាសមាជិកអាស៊ាន បានកំណត់គោលនយោបាយការបរទេសផ្ទាល់ខ្លួន ដោយផ្អែកលើផលប្រយោជន៍ផ្ទាល់នៃប្រជាជាតិនីមួយៗ។ ហេតុនេះហើយ ទើបមានការរើសអើងទៅលើបណ្ដារដ្ឋអាស៊ាន។ ជាក់ស្ដែង នៅពេលដែលកម្ពុជាក្លាយជាប្រធានអាស៊ានប្ដូរវេននៅឆ្នាំ២០២២ សម្ដេចតេជោ ហ៊ុន សែន ក្នុងនាមជានាយករដ្ឋមន្ត្រីកម្ពុជានាពេលនោះ បានសម្រេចចិត្តជ្រើសរើសអភិក្រមដោះស្រាយ ដោយសម្ដេចអញ្ជើញទៅកាន់ទីក្រុងណៃពិដោរ ប្រទេសមីយ៉ាន់ម៉ាដោយផ្ទាល់តែម្ដង ដើម្បីជួបជាមួយនឹងមេដឹកនាំយោធាមីយ៉ាន់ម៉ា។ ទោះជាយ៉ាងណា មិនមានការសាទរ ឬគាំទ្រពីបណ្ដាមេដឹកនាំប្រទេសសមាជិកអាស៊ានភាគច្រើន ពិសេសក្រុមប្រទេសស្ថាបនិកអាស៊ាន។ ពួកគេបានវាយតម្លៃថា កម្ពុជាពុំមានតួនាទីសំខាន់នៅក្នុងការដោះស្រាយវិបត្តិនៅក្នុងតំបន់អាស៊ាននោះទេ ដែលនេះគឺជាជំហរដែលមានការរើសអើងកម្ពុជាដែលជាប្រទេសតូច មានសេដ្ឋកិច្ចទន់ខ្សោយនៅឡើយបើធៀបទៅនឹងបណ្ដាប្រទេសដទៃទៀត។ មេដឹកនាំប្រទេសទាំងនោះ ហាក់វាយតម្លៃទាប ចំពោះតួនាទីរបស់កម្ពុជានៅក្នុងការដោះស្រាយបញ្ហាតំបន់។

បើទោះបីជាយ៉ាងនេះក្ដី រហូតមកដល់បច្ចុប្បន្ននេះ ក្រុមប្រទេសស្ថាបនិកអាស៊ានទាំងនេះ នៅពុំទាន់មានលទ្ធភាពស្វែងរកដំណោះស្រាយសម្រាប់វិបត្តិមីយ៉ាន់ម៉ានោះដែរ ដោយសារតែអាស៊ានទាំង១០ប្រទេសគ្មានគោលការណ៍និងជំហរដោះស្រាយរួមគ្នា។ តួយ៉ាងដូចជាប្រទេសឥណ្ឌូណេស៊ី ដែលជាប្រធានផ្លាស់វេននៅឆ្នាំ២០២៣ ក៏ពុំមានលទ្ធភាពដោះស្រាយបញ្ហាមីយ៉ាន់ម៉ានោះដែរ ដោយសារតែជំហរតឹងរ៉ឹងនិយមពេកនៃប្រទេសឈានមុខក្នុងតំបន់នេះ។ វិបត្តិមីយ៉ាន់ម៉ាបានបន្តអូសបន្លាយរហូតមកដល់បច្ចុប្បន្ន និងកាន់តែធ្ងន់ធ្ងរបន្ថែមទៀត។

បន្ថែមពីនេះ បណ្ដាសមាជិកអាស៊ាន ដែលប្រកាន់នូវគោលការណ៍ផ្អែកទៅលើចរន្តភូមិសាស្ត្រនយោបាយ ដោយប្រទេសនីមួយៗមានមហាអំណាចជាបង្អែករៀងៗខ្លួន ហើយសមាជិកទាំងនោះ បានសម្រេចចិត្តដោយមើលទៅលើគោលជំហររបស់មហាអំណាចនៅពីក្រោយខ្នងរៀងខ្លួន ដែលធ្វើឱ្យការស្វែងរកដំណោះស្រាយសម្រាប់វិបត្តិមីយ៉ាន់ម៉ា ក្លាយទៅជារូបភាពនៃការរើសអើងគ្នា មើលបំណាំគ្នានៅក្នុងកិច្ចការតំបន់នេះ។ មានន័យថា បណ្ដាប្រទេសសមាជិកអាស៊ាន គ្មានឆន្ទៈពិត​ប្រាកដនៅក្នុងដោះស្រាយវិបត្តិមីយ៉ាន់ម៉ានោះទេ។ ជាលទ្ធផល វិបត្តិនេះបានអូសបន្លាយរហូតមកដល់បច្ចុប្បន្នស្ទើតែក្លាយទៅជាសង្គ្រាមស៊ីវិលទៅហើយ បើទោះបីជាកម្ពុជាបានខិតខំប្រឹងប្រែងយ៉ាងណាក្ដីក្នុងតួនាទីជាប្រធានអាស៊ានកាលពីឆ្នាំ២០២២ ដោយសារតែការវាយតម្លៃប្រកបដោយទុទិដ្ឋិនិយម និងមើលបំណាំលើកម្ពុជា ខណៈរហូតមកដល់បច្ចុប្បន្ន នៅពុំទាន់មានដំណោះស្រាយណាមួយដែលប្រសើរជាង របៀបវារៈដែលកម្ពុជាបានលើកឡើងនៅឡើយនោះទេ។

ជាមួយគ្នានេះ ខណៈដែលតំបន់អាស៊ីអាគ្នេយ៍ ដែលកំពុងស្ថិតនៅចំពោះមុខការប្រកួតប្រជែងឥទ្ធិពល និងភូមិសាស្ត្រនយោបាយរបស់មហាអំណាច សមាជិតអាស៊ានបានផ្ដោតទៅលើតែផលប្រយោជន៍ដែលមានខ្នងបង្អែកភូមិសាស្ត្រនយោបាយរៀងខ្លួន ដោយពុំបានគិតគូរគ្រប់គ្រាន់ទៅលើតួនាទីចម្បងរបស់អាស៊ាននៅក្នុងការដោះស្រាយបញ្ហាតំបន់នៅឡើយទេ។ ជាក់ស្ដែង ដូចជាករណីជម្លោះសមុទ្រចិនខាងត្បូង និងបញ្ហាសំខាន់មួយចំនួនទៀតក្នុងតំបន់ អាស៊ានហាក់នៅតែពុំទាន់មានទស្សនៈដោះស្រាយបញ្ហាស្របគ្នានៅឡើយទេ ថ្វីដ្បិតតែកម្ពុជាបាននិងកំពុងខិតខំជ្រោមជ្រែង តាមរយៈការសម្របសម្រួលជាបន្តបន្ទាប់ ដើម្បីឱ្យអាស៊ាននិងដៃគូអាចដើរនៅលើផ្លូវតែមួយក្ដី។ តួយ៉ាង ក្រោមការជ្រោមជ្រែងរបស់កម្ពុជា អាស៊ានបានសម្រេចនូវ សេចក្ដីប្រកាសរបស់ភាគីជម្លោះក្នុងតំបន់សមុទ្រចិនខាងត្បូង (DoC) និងការខិតខំប្រឹងប្រែងរបស់កម្ពុជាដើម្បីជំរុញសម្រេចឱ្យបាននូវក្របប្រតិបត្តិនៃភាគីក្នុងជម្លោះសមុទ្រចិនខាងត្បូង (CoC)។ ទោះជាយ៉ាងណា ការមិនអាចសម្រេចបាននូវការព្រមព្រៀងគ្នានៅក្នុងបញ្ហាសមុទ្រចិនខាងត្បូង សមាជិកអាស៊ានមួយចំនួន តែងតែបានទម្លាក់បញ្ហាមកលើប្រទេសកម្ពុជា ដែលជាអ្នកខិតខំប្រឹងប្រែងស្វែងរកជំរុញឱ្យការព្រមព្រៀងគ្នារវាងគូភាគីទៅវិញ ដូចជាកិច្ចប្រជុំអាស៊ានឆ្នាំ២០១២ និងឆ្នាំ២០២២ ក្នុងនាមប្រទេសកម្ពុជាជាប្រធានប្ដូរវេនជាដើម៕

អត្ថបទទាក់ទង

កម្ពុជា-ឡាវ រួមគ្នាទាក់ទាញភ្ញៀវទេសចរ ក្នុងឱកាស ស៊ីហ្គេមនិងប៉ារ៉ាហ្គេម ២០២៣ នៅកម្ពុជា ដោយ៖ លោក អ៊ុច លាង អ្នកសិក្សាស្រាវជ្រាវនៃនាយកដ្ឋានសិក្សាអាស៊ី អាហ្វ្រិក និងមជ្ឈិមបូព៌ា នៃវិទ្យាស្ថានទំនាក់ទំនងអន្តរជាតិនៃកម្ពុជា នៃរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា

ឯកឧត្តម ថងលុន ស៊ីសូលីត ប្រធានាធិបតី នៃសាធារណរដ្ឋប្រជាធិបតេយ្យប្រជាមានិតឡាវ នឹង អញ្ជើញចូលរួមក្នុងពិធីបើកការប្រកួតកីឡាស៊ីហ្គេមលើកទី២៣ និងអាស៊ានប៉ារ៉ាហ្គេមលើកទី១២ នៅ ប្រទេសកម្ពុជា អមជាមួយនឹងការ អញ្ជើញមកប...

2023-04-24 09:43:31   ថ្ងៃចន្ទ, 24 មេសា 2023 ម៉ោង 04:43 PM
កត្ដាចម្បងនៃការបោះបង់ការសិក្សារបស់ជនជាតិដើមភាគតិចថ្មូន ក្នុងខេត្តមណ្ឌលគិរី Main Factors of Dropout of Thmoun Ethnic Minority Students in Mondulkiri Province ដោយ៖ ប៉ាន់ សំណាង មន្ដ្រីនាយកដ្ឋានវិទ្យាសាស្ដ្រអប់រំវិទ្យាស្ថានមនុស្សសាស្ដ្រនិងវិទ្យាសាស្ដ្រសង្គម

ការបោះបង់ការសិក្សា តែងតែកើតមានឡើងនៅគ្រប់បណ្តាប្រទេសទាំងអស់នៅលើសាកលលោក មិនថានៅក្នុងប្រទេសអភិវឌ្ឍ ឬប្រទេសកំពុងអភិវឌ្ឍនោះឡើយ។ រដ្ឋាភិបាល របស់ប្រទេសនីមួយៗ បានយកចិត្តទុកដាក់លើបញ្ហានេះ ដោយបានដាក់ចេញជាគោលនយោ...

2023-04-24 09:00:35   ថ្ងៃចន្ទ, 24 មេសា 2023 ម៉ោង 04:00 PM
ពិធីសូត្រមន្តចម្រើនព្រះបរិត្ត ប្រសិទ្ធពរជ័យ សិរីមង្គលជូនដល់ថ្នាំដឹកនាំនិងមន្ត្រីរាជការនៃរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា

ដើម្បីអបអរទទួលអំណរឆ្នាំថ្មី ឆ្នាំថោះ បញ្ចស័ក ព.ស.២៥៦៧ ក្នុងស្មារតីសាមគ្គី គ្រួសាររាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា នារសៀលថ្ងៃចន្ទ ១០រោច ខែចេត្រ ឆ្នាំខាល ចត្វាស័ក ព.ស ២៥៦៦ ត្រូវនឹងថ្ងៃទី១០ ខែមេសា ឆ្នាំ២០២៣ ឯកឧត្តម...

2023-04-11 06:20:40   ថ្ងៃអង្គារ, 11 មេសា 2023 ម៉ោង 01:20 PM
សហគមន៍ជនជាតិវៀតណាមនៅក្រៅប្រទេស ជាស្ពានភ្ជាប់ទំនាក់ទំនងមិត្តភាព

ដោយ៖ លោក អ៊ុច លាង អ្នកសិក្សាស្រាវជ្រាវនៃនាយកដ្ឋានសិក្សាអាស៊ី អាហ្វ្រិក និងមជ្ឈិមបូព៌ា នៃវិទ្យាស្ថានទំនាក់ទំនងអន្តរជាតិនៃកម្ពុជា នៃរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជារយៈពេល៣៧ឆ្នាំ ក្រោយការអនុវត្តគោលនយោបាយកំណែទម្រង់...

2023-04-03 10:28:40   ថ្ងៃចន្ទ, 03 មេសា 2023 ម៉ោង 05:28 PM
ស្រ្តីក្នុងភាពជាអ្នកដឹកនាំ ដោយ៖ លោកបណ្ឌិត ទុយ យូឃីម អនុប្រធាននាយកដ្ឋានប្រវត្តិវិទ្យានិងវិទ្យាសាស្រ្តនយោបាយ, លោកស្រីបណ្ឌិត ជា វណ្ណី ប្រធាននាយកដ្ឋានធម្មសាស្រ្ត ចរិយាសាស្រ្ត និង យេនឌ័រ នៃវិទ្យាស្ថានមនុស្សសាស្រ្តនិងវិទ្យាសាស្រ្តសង្គមនៃរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា

បើកាលណាយើងនិយាយអំពី ស្រ្តីក្នុងភាពជាអ្នកដឹកកនាំ យើងមិនអាចបំភ្លេចបានទេនូវព្រះរាជនីយ៍ខ្មែរយើងកាលពីអតីតកាល មានដូចជា ព្រះនាងលីវយី (សោមម៉ា ឬនាងនាគ) ព្រះនាងជ័យទេវី (សម័យចេនឡា) ព្រះមហាក្សត្រិយានី អង្គម៉ី (សម...

2023-04-01 05:04:22   ថ្ងៃសៅរ៍, 01 មេសា 2023 ម៉ោង 12:04 PM
ប្រវត្តិឧត្តមសិក្សាកម្ពុជាពីឆ្នាំ១៩៤៦ ដល់ឆ្នាំ១៩៦៧-(History of Cambodian Higher Education From 1946 to 1967) ដោយ ៖ បណ្ឌិត សុង ស៊ីណា មន្ត្រីស្រាវជ្រាវនៃវិទ្យាស្ថានមនុស្សសាស្ត្រនិងវិទ្យាសាស្ត្រសង្គម

ការអប់រំតាមបែបប្រពៃណីត្រូវបានធ្វើឡើងនៅតាមទីវត្តអារាម ដោយមានព្រះសង្ឃជាអ្នកបង្រៀន។ ការអប់រំនាសម័យកាលនោះ ការសិក្សាបានផ្តោតលើការសរសេរ ឬអធិប្បាយទាក់ទងទៅនឹងអត្ថបទសាសនាជាដើម។ តាមរយៈការសិក្សាបែបប្រពៃណីនេះអាចធ...

2023-03-31 15:10:13   ថ្ងៃសុក្រ, 31 មីនា 2023 ម៉ោង 10:10 PM

សេចក្តីប្រកាស