ព័ត៌មាន

បណ្ឌិត យង់ ពៅ៖ អាស៊ានពិបាកដោះស្រាយវិបត្តិមីយ៉ាន់ម៉ា ព្រោះតែគ្មានជំហររួម និងផ្អែកលើផលប្រយោជន៍ភូមិសាស្ត្រនយោបាយរៀងខ្លួន

2024-10-20 11:26:05 ថ្ងៃអាទិត្យ, 20 តុលា 2024 ម៉ោង 06:26 PM
អ្នកមើល 2598
post_detail1

 

សម្រាប់វិបត្តិមីយ៉ាន់ម៉ា គឺជាករណីមួយដែលអាស៊ានពិបាកនឹងចូលរួមជួយស្ដារវិបត្តិនេះ ព្រោះអាស៊ានមិនមានការប្រកាន់ជំហររួម ដោយប្រទេសជាសមាជិកបានប្រកាន់ជំហរផ្សេងៗគ្នារៀងខ្លួន បើទោះបីជាធម្មនុញ្ញអាស៊ានបានចែងថាអាស៊ានត្រូវមានគោលជំហររួមគ្នា (កុងសង់ស៊ីស) និងមានគោលការណ៍មិនលូកលាន់កិច្ចការផ្ទៃក្នុងគ្នាក៏ដោយក្ដី ពោលគឺសមាជិកអាស៊ាននីមួយៗ នៅតែប្រកាន់គោលជំហរផ្ទាល់ខ្លួន ដែលគិតគូរលើផលប្រយោជន៍ជាតិខ្លួនជាចម្បង។

ប្រទេសជាសមាជិកអាស៊ាន បានកំណត់គោលនយោបាយការបរទេសផ្ទាល់ខ្លួន ដោយផ្អែកលើផលប្រយោជន៍ផ្ទាល់នៃប្រជាជាតិនីមួយៗ។ ហេតុនេះហើយ ទើបមានការរើសអើងទៅលើបណ្ដារដ្ឋអាស៊ាន។ ជាក់ស្ដែង នៅពេលដែលកម្ពុជាក្លាយជាប្រធានអាស៊ានប្ដូរវេននៅឆ្នាំ២០២២ សម្ដេចតេជោ ហ៊ុន សែន ក្នុងនាមជានាយករដ្ឋមន្ត្រីកម្ពុជានាពេលនោះ បានសម្រេចចិត្តជ្រើសរើសអភិក្រមដោះស្រាយ ដោយសម្ដេចអញ្ជើញទៅកាន់ទីក្រុងណៃពិដោរ ប្រទេសមីយ៉ាន់ម៉ាដោយផ្ទាល់តែម្ដង ដើម្បីជួបជាមួយនឹងមេដឹកនាំយោធាមីយ៉ាន់ម៉ា។ ទោះជាយ៉ាងណា មិនមានការសាទរ ឬគាំទ្រពីបណ្ដាមេដឹកនាំប្រទេសសមាជិកអាស៊ានភាគច្រើន ពិសេសក្រុមប្រទេសស្ថាបនិកអាស៊ាន។ ពួកគេបានវាយតម្លៃថា កម្ពុជាពុំមានតួនាទីសំខាន់នៅក្នុងការដោះស្រាយវិបត្តិនៅក្នុងតំបន់អាស៊ាននោះទេ ដែលនេះគឺជាជំហរដែលមានការរើសអើងកម្ពុជាដែលជាប្រទេសតូច មានសេដ្ឋកិច្ចទន់ខ្សោយនៅឡើយបើធៀបទៅនឹងបណ្ដាប្រទេសដទៃទៀត។ មេដឹកនាំប្រទេសទាំងនោះ ហាក់វាយតម្លៃទាប ចំពោះតួនាទីរបស់កម្ពុជានៅក្នុងការដោះស្រាយបញ្ហាតំបន់។

បើទោះបីជាយ៉ាងនេះក្ដី រហូតមកដល់បច្ចុប្បន្ននេះ ក្រុមប្រទេសស្ថាបនិកអាស៊ានទាំងនេះ នៅពុំទាន់មានលទ្ធភាពស្វែងរកដំណោះស្រាយសម្រាប់វិបត្តិមីយ៉ាន់ម៉ានោះដែរ ដោយសារតែអាស៊ានទាំង១០ប្រទេសគ្មានគោលការណ៍និងជំហរដោះស្រាយរួមគ្នា។ តួយ៉ាងដូចជាប្រទេសឥណ្ឌូណេស៊ី ដែលជាប្រធានផ្លាស់វេននៅឆ្នាំ២០២៣ ក៏ពុំមានលទ្ធភាពដោះស្រាយបញ្ហាមីយ៉ាន់ម៉ានោះដែរ ដោយសារតែជំហរតឹងរ៉ឹងនិយមពេកនៃប្រទេសឈានមុខក្នុងតំបន់នេះ។ វិបត្តិមីយ៉ាន់ម៉ាបានបន្តអូសបន្លាយរហូតមកដល់បច្ចុប្បន្ន និងកាន់តែធ្ងន់ធ្ងរបន្ថែមទៀត។

បន្ថែមពីនេះ បណ្ដាសមាជិកអាស៊ាន ដែលប្រកាន់នូវគោលការណ៍ផ្អែកទៅលើចរន្តភូមិសាស្ត្រនយោបាយ ដោយប្រទេសនីមួយៗមានមហាអំណាចជាបង្អែករៀងៗខ្លួន ហើយសមាជិកទាំងនោះ បានសម្រេចចិត្តដោយមើលទៅលើគោលជំហររបស់មហាអំណាចនៅពីក្រោយខ្នងរៀងខ្លួន ដែលធ្វើឱ្យការស្វែងរកដំណោះស្រាយសម្រាប់វិបត្តិមីយ៉ាន់ម៉ា ក្លាយទៅជារូបភាពនៃការរើសអើងគ្នា មើលបំណាំគ្នានៅក្នុងកិច្ចការតំបន់នេះ។ មានន័យថា បណ្ដាប្រទេសសមាជិកអាស៊ាន គ្មានឆន្ទៈពិត​ប្រាកដនៅក្នុងដោះស្រាយវិបត្តិមីយ៉ាន់ម៉ានោះទេ។ ជាលទ្ធផល វិបត្តិនេះបានអូសបន្លាយរហូតមកដល់បច្ចុប្បន្នស្ទើតែក្លាយទៅជាសង្គ្រាមស៊ីវិលទៅហើយ បើទោះបីជាកម្ពុជាបានខិតខំប្រឹងប្រែងយ៉ាងណាក្ដីក្នុងតួនាទីជាប្រធានអាស៊ានកាលពីឆ្នាំ២០២២ ដោយសារតែការវាយតម្លៃប្រកបដោយទុទិដ្ឋិនិយម និងមើលបំណាំលើកម្ពុជា ខណៈរហូតមកដល់បច្ចុប្បន្ន នៅពុំទាន់មានដំណោះស្រាយណាមួយដែលប្រសើរជាង របៀបវារៈដែលកម្ពុជាបានលើកឡើងនៅឡើយនោះទេ។

ជាមួយគ្នានេះ ខណៈដែលតំបន់អាស៊ីអាគ្នេយ៍ ដែលកំពុងស្ថិតនៅចំពោះមុខការប្រកួតប្រជែងឥទ្ធិពល និងភូមិសាស្ត្រនយោបាយរបស់មហាអំណាច សមាជិតអាស៊ានបានផ្ដោតទៅលើតែផលប្រយោជន៍ដែលមានខ្នងបង្អែកភូមិសាស្ត្រនយោបាយរៀងខ្លួន ដោយពុំបានគិតគូរគ្រប់គ្រាន់ទៅលើតួនាទីចម្បងរបស់អាស៊ាននៅក្នុងការដោះស្រាយបញ្ហាតំបន់នៅឡើយទេ។ ជាក់ស្ដែង ដូចជាករណីជម្លោះសមុទ្រចិនខាងត្បូង និងបញ្ហាសំខាន់មួយចំនួនទៀតក្នុងតំបន់ អាស៊ានហាក់នៅតែពុំទាន់មានទស្សនៈដោះស្រាយបញ្ហាស្របគ្នានៅឡើយទេ ថ្វីដ្បិតតែកម្ពុជាបាននិងកំពុងខិតខំជ្រោមជ្រែង តាមរយៈការសម្របសម្រួលជាបន្តបន្ទាប់ ដើម្បីឱ្យអាស៊ាននិងដៃគូអាចដើរនៅលើផ្លូវតែមួយក្ដី។ តួយ៉ាង ក្រោមការជ្រោមជ្រែងរបស់កម្ពុជា អាស៊ានបានសម្រេចនូវ សេចក្ដីប្រកាសរបស់ភាគីជម្លោះក្នុងតំបន់សមុទ្រចិនខាងត្បូង (DoC) និងការខិតខំប្រឹងប្រែងរបស់កម្ពុជាដើម្បីជំរុញសម្រេចឱ្យបាននូវក្របប្រតិបត្តិនៃភាគីក្នុងជម្លោះសមុទ្រចិនខាងត្បូង (CoC)។ ទោះជាយ៉ាងណា ការមិនអាចសម្រេចបាននូវការព្រមព្រៀងគ្នានៅក្នុងបញ្ហាសមុទ្រចិនខាងត្បូង សមាជិកអាស៊ានមួយចំនួន តែងតែបានទម្លាក់បញ្ហាមកលើប្រទេសកម្ពុជា ដែលជាអ្នកខិតខំប្រឹងប្រែងស្វែងរកជំរុញឱ្យការព្រមព្រៀងគ្នារវាងគូភាគីទៅវិញ ដូចជាកិច្ចប្រជុំអាស៊ានឆ្នាំ២០១២ និងឆ្នាំ២០២២ ក្នុងនាមប្រទេសកម្ពុជាជាប្រធានប្ដូរវេនជាដើម៕

អត្ថបទទាក់ទង

បណ្ឌិតសភាចារ្យ សុខ ទូច៖ រាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជាបើកបេះដូងទូលាយចំពោះអ្នកមានសមត្ថភាពពីគ្រប់ទិសទី

(រាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា)៖ រាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជាបើកបេះដូងទូលាយចំពោះអ្នកមានសមត្ថភាពពីគ្រប់ទិសទី នេះជាប្រសាសន៍របស់ឯកឧត្ដមបណ្ឌិតសភាចារ្យ សុខ ទូច ប្រធានរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា និងជាអនុប្រធានប្រចាំការនៃក្រុមប្...

2020-07-22 05:07:45   ថ្ងៃពុធ, 22 កក្កដា 2020 ម៉ោង 12:07 PM
ការរៀបចំជំនួបពិភាក្សាស្តីពី «បទពិសោធនិងបញ្ហា គោលការណ៍ក្នុងការប្រើអក្សរឡាតាំងសម្រាប់កត់សូរភាសាខ្មែរ»

នៅថ្ងៃអង្គារ ១កើត ខែស្រាពណ៍ ឆ្នាំជូត ទោស័ក ព.ស.២៥៦៤ ត្រូវនឹងថ្ងៃទី២១ ខែកក្កដា ឆ្នាំ២០២០ ក្រុមប្រឹក្សាជាតិភាសាខ្មែរ ក្រោមអធិបតីភាពឯកឧត្តមបណ្ឌិត សន ពៅ អនុប្រធាន ក្រុមប្រឹក្សាជាតិភាសាខ្មែរបានបើកកិច្ចប្...

2020-07-21 09:36:40   ថ្ងៃអង្គារ, 21 កក្កដា 2020 ម៉ោង 04:36 PM
«ឯកឧត្តមបណ្ឌិត ឱម យ៉ិនទៀង ទទួលបានគោរមងារជាកិត្តិនីតិកោសលបណ្ឌិតនៃរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា»

ឯកឧត្តមទេសរដ្ឋមន្រ្តីបណ្ឌិត ឱម យ៉ិនទៀង ប្រធានអង្គភាពប្រឆាំងអំពើពុករលួយត្រូវបានព្រះមហាក្សត្រចេញព្រះរាជក្រឹត្យលេខ នស/រកត/០៧២០/៧៥៨ ចុះថ្ងៃទី១៨ ខែកក្កដា ឆ្នាំ២០២០ ប្រោសព្រះរាជទានគោរមងារជា កិត្តិនីតិកោសលបណ...

2020-07-20 11:48:38   ថ្ងៃចន្ទ, 20 កក្កដា 2020 ម៉ោង 06:48 PM
ជំនួបទទួលឯកសាររូបថតចម្លាក់លើថែវទាំងអស់ (ថែវខាងក្នុង និងខាងក្រៅ) នៅប្រាសាទបាយ័នដែលបានថតដោយអ្នកជំនាញជប៉ុន និង អាជ្ញាធរជាតិអប្សរា

នៅថ្ងៃសុក្រ ១២រោច ខែអាសាឍ ឆ្នាំជូត ទោស័ក ព.ស. ២៥៦៤ ត្រូវនឹងថ្ងៃទី១៧ ខែកក្កដា ឆ្នាំ២០២០ លោកបណ្ឌិត ផុន កសិកា ប្រធានស្ដីទីវិទ្យាស្ថានមនុស្សសាស្ត្រនិងវិទ្យាសាស្ត្រសង្គម និងជាប្រធានគម្រោង «អត្តសញ្ញាណបដិមាព...

2020-07-17 13:09:36   ថ្ងៃសុក្រ, 17 កក្កដា 2020 ម៉ោង 08:09 PM
បញ្ញាជន ១៣រូប ទទួលបានការតែងតាំងជាសមាជិកបម្រុងនៃរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា

រាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា ដឹកនាំដោយសម្ដេចអគ្គមហាសេនាបតីតេជោ ហ៊ុន សែន នាយករដ្ឋមន្ត្រីនៃព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា បានសម្រេចតែងតាំងបញ្ញាជនរបស់ជាតិ ចំនួន ១៣រូប ជាសមាជិកបម្រុងនៃរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា សម្រាប់ឆ្នាំ២០២...

2020-07-17 04:01:39   ថ្ងៃសុក្រ, 17 កក្កដា 2020 ម៉ោង 11:01 AM
ទំនាក់ទំនងអាម៉េរិក-រុស្ស៊ីក្នុងឆ្នាំ២០២០ ៖ ការបញ្ចប់ការគ្រប់គ្រងអាវុធប្រកបដោយប្រសិទ្ធភាពឬ? ប្រែសម្រួលដោយ៖ លោក ហ៊ាន ស្រស់ វិទ្យាស្ថានទំនាក់ទំនងអន្តរជាតិកម្ពុជានៃរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា

កាលពីឆ្នាំ២០១៩ សហរដ្ឋអាម៉េរិកនិងរុស្ស៊ីមានសកម្មភាពតិចតួចប៉ុណ្ណោះក្នុងការធ្វើឱ្យមានវឌ្ឍនភាពស្តីពីការគ្រប់គ្រងអាវុធយុទ្ធសាស្រ្ត។ ផ្ទុយទៅវិញ មានបញ្ហាជាច្រើនបណ្តាលឱ្យមានការលុបចោលនូវកិច្ចព្រមព្រៀងទ្វេភាគីន...

2020-07-16 16:03:58   ថ្ងៃព្រហស្បតិ៍, 16 កក្កដា 2020 ម៉ោង 11:03 PM

សេចក្តីប្រកាស