ព័ត៌មាន

តើអំពើពុករលួយ ក្លាយជាឧបសគ្គដល់ការអភិវឌ្ឍជាតិយ៉ាងដូចម្ដេច?

2024-10-11 09:05:25 ថ្ងៃសុក្រ, 11 តុលា 2024 ម៉ោង 04:05 PM
អ្នកមើល 1045
post_detail1

ដោយ៖ លឹម សុវណ្ណរិទ្ធ

          អំពើពុករលួយ គឺជាការប្រើប្រាស់អំណាច ឥទ្ធិពល ឬតួនាទីដោយមន្ត្រីរដ្ឋ អ្នក​នយោបាយ ឬមន្ត្រីរាជការសាធារណៈ នៅក្នុងការបំពេញមុខនាទីរបស់ខ្លួន ដើម្បីទទួល​បាន​​លាភ​សក្ការៈឬផ្ដល់/ទទួលនូវលក្ខខណ្ឌអនុគ្រោះផ្សេងៗ ដែលមិនអនុលោមទៅតាម​ច្បាប់​ជា​ធរមាន។ ទោះ​បី​ជាគ្មាននិយម​ន័យជាសាកលណាមួយអំពីអំពើពុករលួយក្ដី ក៏ប៉ុន្តែ​នៅ​ពេល​ដែលលើក​ឡើងពីអំពើពុករលួយ ជាទូទៅ គេតែងតែនឹកទៅដល់ការរំលោភ​បំពាន​​អំណាច​សាធារណៈ ឬការប្រើប្រាស់មុខតំណែងសាធារណៈ​ដើម្បីទទួលបានផល​ប្រយោជន៍បុគ្គល​ផ្ទាល់ខ្លួន សម្រាប់ក្រុម​ខ្លួន ឬអ្នកដែលជិត​ស្និទ្ធទៅនឹងបុគ្គលជាអ្នកកំពុងស្ថិតនៅក្នុងមុខ​តំណែង​។

          អំពើពុករលួយ ការប្រើប្រាស់អំណាចសាធារណៈដោយខុសច្បាប់ ដើម្បីផល​ប្រយោជន៍​បុគ្គលឬក្រុមបក្ខពួកខ្លួន គឺ​ជាបញ្ហាសង្គមរ៉ាំរ៉ៃនៅក្នុងប្រទេសមានការអនុវត្តច្បាប់​នៅ​ទន់​ខ្សោយ ដែលបានបង្កផលប៉ះពាល់ទៅលើគ្រប់វិស័យទាំងអស់ ពិសេស​រារាំង​ដល់​ដំណើរ​ការ​អភិវឌ្ឍ​ប្រទេសជាតិទាំងមូល។ បន្ថែមពីនេះ អំពើពុករលួយបានក្លាយទៅជា​ហេតុ​ផល​ចម្បង​មួយ ដែល​នាំ​ទៅដល់ការបាត់បង់​ជំនឿ​ជាក់​ពី​​សំណាក់សាធារណ​ជនទៅ​លើ​របប​ដឹក​នាំ ឬរដ្ឋាភិ​បាល​នៃ​ប្រទេសមួយ ប្រសិន​បើមេដឹក​នាំ​នៃ​​ប្រទេស​នោះ មិនអាច​ចាត់​វិធានការ​ឱ្យបានម៉ឺង​ម៉ាត់ និងមានប្រសិទ្ធភាពទាន់ពេលវេលានោះទេ។ ជានិច្ច​កាល អំពើពុករលួយ​បាន​ក្លាយ​ទៅជា​ឧបសគ្គ​ដ៏ចម្បង នៅក្នុងដំណើរការ​អភិវឌ្ឍ​ប្រទេស​​ជាតិ ដោយសារតែវា​បានរួម​ចំណែកបង្កឱ្យមានកង្វះខាតធនធាន​មនុស្ស​ ធនធាន​ហិរញ្ញ​វត្ថុ និង/​ឬកង្វះ​យន្តការ/វិធានការ​អនុវត្ត​​ប្រកបដោយប្រសិទ្ធភាពនិងដោយស័ក្តិ​សិទ្ធិ​ភាព នៅ​ក្នុង​ការ​ផ្ដល់សេវា​សាធារណៈ​ និង​ការធានា​បាននូវមូលដ្ឋានអភិវឌ្ឍប្រទេសប្រកបដោយនិរន្តរភាព។

          នៅក្នុងទិដ្ឋភាពសង្គម អំពើពុករលួយ​បង្ក​ហានិភ័យយ៉ាងធ្ងន់ធ្ងរទៅ​ដល់ប្រជាពល​រដ្ឋ​ក្រី​ក្រ និងក្រុមជន​ងាយ​រង​គ្រោះ តាមរយៈការបង្កើនការចំណាយ និងកាត់បន្ថយលទ្ធ​ភាព​របស់​​ពលរដ្ឋនៅក្នុងការ​ទទួល​​បាន​សេវានិងសិទ្ធិជាមូលដ្ឋាន ដូចជា សេវាសុខាភិបាល ការ​អប់រំ កម្ម​វិធី​សង្គម ហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធ ការ​ទទួល​បាននូវ​យុត្តិ​ធម៌ និងសិទ្ធិស្មើភាពក្នុងនាមជា​ពល​រដ្ឋ​ជា​ដើម។      បញ្ហាទាំងនេះ ជា​រឿង​ដែលមេដឹកនាំ​ត្រូវ​តែ​យកចិត្តទុកដាក់ឱ្យបាន​ហ្មត់ចត់ និង​ល្អិត​ល្អន់បំផុត ព្រោះអំពើពុករលួយ បានបង្កការគំរាមកំហែងដល់​ការកសាង​និងការ​ធានា​បាននូវធនធាន​មនុស្សប្រកបដោយគុណភាព ដែលជាចំណែកមិនអាចខ្វះ​បាន​នៅក្នុង​អភិវឌ្ឍប្រទេសជាតិមួយ ហើយអំពើពុករលួយក៏ថែមទាំងបានរារាំងការចូលរួម​របស់ប្រជាពលរដ្ឋនៅក្នុងការជំរុញ​​វឌ្ឍនភាពនៃ​វិស័យនានាផងដែរ។ លើសពីនេះ ផល​វិបាក​សង្គមចម្បងពីរដែលបង្ក​ឡើង​ដោយ​អំពើពុករលួយគឺ បញ្ហា​អយុត្តិ​ធម៌ និង​វិសមភាព​សង្គម (គម្លាតដ៏ធំរវាងអ្នកមាននិង​អ្នក​ក្រ រវាងអ្នកធំ​និង​​អ្នកតូច) ពិតជាអាច​ជះឥទ្ធិពល​អវិជ្ជ​មានដល់ស្ថិរភាពសង្គម ពោលគឺ​នៅក្នុង​ករណី​ខ្លះ ផលវិបាក​ទាំង​ពីរ​នេះ​អាចបង្ក​ទៅជា​កំហឹង​វណ្ណៈ​ ហើយត្រូវ​អ្នក​នយោបាយ​ឱកាសនិយមឬ​ភាគី​ខាង​ក្រៅ រុញស្ថាន​ការណ៍​ឱ្យ​ធ្លាក់ចូលក្នុងវិបត្តិធ្ងន់ធ្ងរ រហូត​ដល់មិន​អាច​គ្រប់គ្រង​សភាព​ការណ៍​បាន ដូចដែល​បណ្ដា​ប្រទេស​​​មួយ​ចំនួនលើពិភព​លោក​បានជួប​ប្រទះ ពិសេសក្នុង​ប្រវត្តិ​សាស្ត្រ​​សាកលលោកនៅ​ក្នុង​​ដំណាក់​កាលដួលរលំនៃរបប​ស័ក្តិ​ភូមិ​នៃ​បណ្ដា​ប្រទេសទាំង​ឡាយ។

          គេក៏​គួរ​តែ​ទាញការចាប់អារម្មណ៍ផងដែរថា ភាពមានបាន និងស្ដុកស្ដម្ភ​របស់មន្ត្រី​ជាន់​ខ្ពស់ អ្នក​មាន​អំណាច​មួយចំនួននិងក្រុមមនុស្សជិតដិតនឹងពួកគេ ដែល​សម្ញែងទៅកាន់​មហាជន ពិសេសប្រជាជន​មាន​កម្រិត​ជីវភាពទាប​និង​មធ្យម មិនបានទទួលការអបអរសាទរ ឬស្ញប់ស្ញែងពី​សំណាក់​សាធារណជន​​នោះទេ ប៉ុន្តែការសម្ញែងទាំងនេះអាច​នឹងបង្កឱ្យមាន​ចំណោទ​សួរ​ត្រឡប់​មក​វិញ អំពី​ហេតុ​ផលដែលនាំ​ឱ្យ​មន្ត្រី​ជាន់ខ្ពស់និងអ្នកមាន​អំណាច​ព្រម​​ទាំងអ្នកជិត​ដិតរបស់ពួកគេអាចមានបានស្ដុកស្ដម្ភទៅវិញ។ ស្ថិរភាពនិងភាពសុខដុម​រមនា​នៃ​សង្គម គឺជា​ចំណែក​មួយ​មិនអាចខ្វះ​បាននៅក្នុង​ដំណើរ​ការ​អភិវឌ្ឍសង្គម ហេតុនេះ​ហើយ ការធានា​ឱ្យ​បាន​នូវ​ការ​ចុះសម្រុង និង​សុខ​ដុម​នីយកម្មនឹងគ្នារវាង​មនុស្សគ្រប់ស្រទាប់​វណ្ណៈទាំងអស់នៅ​ក្នុង​សង្គម គឺជាការកសាង​នូវ​មូល​ដ្ឋានអភិវឌ្ឍប្រកបដោយនិរន្តរភាព។

          សម្រាប់ទិដ្ឋភាពសេដ្ឋកិច្ច អំពើពុករលួយពិតជាបានជះឥទ្ធិពលអវិជ្ជមានយ៉ាងខ្លាំង​ទៅដល់ការជំរុញដំណើរការសេដ្ឋកិច្ចនៃប្រទេសជាតិមួយ។ អំពើពុករលួយបាននាំមក​នូវ​ការបាត់បង់ថវិកាជាតិដ៏ច្រើនសន្ធឹកតាមរយៈការកេងបន្លំ និងការប្រមូលចំណូលដោយគ្មានតម្លាភាព គ្មានគណនេយ្យភាព និងគៃបន្លំយកថវិកាដាក់ចូលក្នុងហោប៉ៅបុគ្គលដែលប្រព្រឹត្តអំពើពុករលួយ និងការសូកប៉ាន់ដែលធ្វើឡើងដោយភ្នាក់ងារប្រមូលចំណូលផ្ទាល់តែម្ដង។ បន្ថែមពីនេះ អំពើពុករលួយនិងការសូកប៉ាន់ បានបង្កើតជាទម្រង់​នៃការ​បែងចែក​ធនធានរបស់រដ្ឋដោយ​គ្មាន​ប្រសិទ្ធភាពនិងស័ក្ដិសិទ្ធិភាព ព្រោះនៅ​ពេលដែលអំពើពុក​រលួយកើត​មានឡើង ការកេងបន្លំ និងការ​ក្លែងព័ត៌មាន/​ទិន្នន័យ​ជាក់​ស្ដែង​នឹងកើតមានឡើង​ដូចគ្នា ដែលនាំឱ្យមានការវាយតម្លៃខុស និងដាក់ចេញនូវ​ដំណោះ​ស្រាយ​មិនសមស្របជាដើម។ ការណ៍នេះ​នឹង​បណ្ដាលឱ្យការជំរុញមូលដ្ឋានអភិវឌ្ឍ​សេដ្ឋ​កិច្ច​ប្រទេស ដែលត្រូវ​ឆ្លើយ​តបទៅ​នឹង​បញ្ហា​កំពុង​​កើតមាន ​ប្រឈម​នឹង​បរាជ័យ​យ៉ាងធ្ងន់ធ្ងរ ព្រោះធនធានមនុស្ស និង​ធនធានហិរញ្ញវត្ថុ​​ដែល​ត្រូវ​បាន​ប្រើប្រាស់ជាក់ស្ដែង មិន​អាច​សម្រេច​យន្តការដែលបានបម្រុងទុក ឬគ្មានការ​ចាត់​វិធាន​ការ​ពិតប្រាកដ ដើម្បី​ឈានទៅ​សម្រេច​គោលដៅសំខាន់​ៗនៃគោល​នយោបាយ ឬ​យុទ្ធ​សាស្ត្រអភិវឌ្ឍសេដ្ឋកិច្ច​សង្គមជា​ដើម។ នៅពេលដែល​យន្ត​ការនិងវិធានការ​គាំទ្រដល់​គោល​នយោបាយ​​ឬ​យុទ្ធ​សាស្ត្រអភិវឌ្ឍ​សេដ្ឋកិច្ចជាតិត្រូវបរាជ័យ ដំណោះ​ស្រាយ​ដែលបាន​ដាក់​ចេញ​ទៅ​នឹងគ្មាន​ប្រសិទ្ធ​ភាព ឬ​មិនអាចជំរុញផលិតភាពសេដ្ឋកិច្ចបានឡើយ ហើយការណ៍​នេះនឹងរា​រាំងទៅ​ដល់ការជំរុញ​កំណើន​សេដ្ឋកិច្ច​ជាតិ​ទាំងមូល។

          ជាមួយគ្នានេះ អំពើពុករលួយបានរារាំង​វិនិយោគិន​ទាំងក្នុង​ស្រុក និងពី​បរទេស នៅ​ក្នុង​ការពិចារណាដាក់ទុនវិនិយោគនៅក្នុង​ប្រទេសមួយផងដែរ ព្រោះ​អំពើពុករលួយ​បង្កើត​បរិយាកាសវិនិយោគឬ​ពាណិជ្ជកម្មមួយ​ដែល​គ្មានភាព​ច្បាស់​លាស់ មិនអាចធានា​ដំណើរ​ការ​អាជីវ​កម្មដោយ​ស្ថិរភាព នីតិវិធីចុះបញ្ជីវិនិយោគស្មុគស្មាញ កំណើនការិយា​ធិប​តេយ្យ ព្រម​ទាំងរួមចំណែកនៅក្នុងការបង្កើនតម្លៃប្រតិបត្តិ​ការនៃអាជីវកម្មជាដើម។ ការណ៍​នេះនឹង​ធ្វើឱ្យសកម្មភាព​សេដ្ឋ​កិច្ចនៅក្នុង​ប្រទេសមានការ​ថយចុះ ​ហើយ​ប្រទេសនោះ ក៏នឹង​មិនអាច​បង្កើន​​ឱកាស​​ការងារដល់ប្រជាពលរដ្ឋ​របស់​ខ្លួន ដើម្បីឆ្លើយតប​ទៅ​នឹង​តម្រូវការជាក់​ស្ដែង​ផង​ដែរ។ នៅពេល​ដែលវិបត្តិការងារបានបន្តកើនឡើង តម្លៃទំនិញឡើងខ្ពស់ អំណាច​ទិញរបស់ពលរដ្ឋថយចុះ អាជីវកម្មនានានឹងត្រូវប្រឈម​ការបិទទ្វារ ហើយផលប៉ះពាល់​ទៅលើសេដ្ឋកិច្ច​នឹងកាន់​តែ​ធ្ងន់​ធ្ងរឡើងៗ។

          បន្ថែមពីនេះ វិធានការលើកទឹកចិត្តនានារបស់​រដ្ឋាភិបាល ​ដើម្បី​ដោះស្រាយបញ្ហា​សេដ្ឋកិច្ច​នេះ អាច​នឹង​អនុវត្តទៅបានប្រកបដោយ​ប្រសិទ្ធភាព គឺ​អាស្រ័យទៅលើតួអង្គដែល​ជាអ្នក​អនុវត្ត​ផ្ទាល់ផងដែរ ប៉ុន្តែប្រសិនបើអ្នកអនុវត្តផ្ទាល់មិនមានសមត្ថភាពគ្រប់គ្រាន់ (ដោយ​សារទទួល​បាន​តួនាទីតាមរយៈ​អំពើពុករលួយ) ឬអនុវត្តមិនមានប្រសិទ្ធភាព​ឬមិន​បានអនុវត្តតែម្ដង ដោយ​សារតែអំពើពុក​រលួយ នោះវិធានការដែលបានដាក់ចេញដោយ​រដ្ឋាភិបាល ពិតជា​មិនអាចទទួលជោគជ័យនោះឡើយ។

          នៅក្នុងទិដ្ឋភាពអភិបាលកិច្ចសង្គម អំពើពុករលួយបានធ្វើឱ្យដំណើរការប្រព្រឹត្តទៅ​នៃ​ស្ថាប័នរដ្ឋត្រូវប្រឈមនឹងវិបត្តិធ្ងន់ធ្ងរ តាមរយៈការធ្លាក់ចុះប្រសិទ្ធភាពនៃការបំពេញ​មុខ​ងារ ការបាត់បង់សុចរិតភាពរបស់ក្រសួងស្ថាប័នរដ្ឋ ដែលជាសេនាធិការរបស់​រដ្ឋាភិបាល​នៅ​ក្នុង​ការ​អនុវត្តគោលនយោបាយឬយុទ្ធសាស្ត្រឬកម្មវិធីសង្គមសំខាន់ៗ ដើម្បីដោះស្រាយ​បញ្ហានានានៅក្នុងសង្គម និង​ការ​ផ្តល់​សេវាសាធារណៈដល់ប្រជាពលរដ្ឋ។ រាប់ចាប់តាំងពី​ការចាត់តាំងថ្នាក់ដឹកនាំក្រសួង​ស្ថាប័ន​រហូត​ដល់ការជ្រើសរើសមន្ត្រីរាជការ ឬបុគ្គលិកដែល​មានអាណត្តិបំពេញការងារ​នៅ​ក្នុង​ក្រសួងស្ថាប័ននានា អំពើពុក​រលួយ​និងបក្ខពួកនិយម បានរារាំងដល់ការចាត់តាំងឬ​ជ្រើស​រើស​បុគ្គលដែលមានលក្ខណៈ​សម្បត្តិសមស្រប និងមាន​សមត្ថភាពគ្រប់គ្រាន់​ដើម្បី​បំពេញ​​តួនាទី ដែលត្រូវឆ្លើយតបទៅនឹងសភាពការណ៍ ឬបញ្ហា​ដែល​កំពុងតែកើតមាន​ឡើង។ ការណ៍នេះទាក់ទងទៅដល់ប្រសិទ្ធភាពនៃការសម្រេចចិត្ត​ខាង​គោលនយោបាយ និង/ឬ​សមត្ថ​ភាព​នៃ​ការបំពេញមុខងាររបស់មន្ត្រីឬបុគ្គលិក ដែល​ត្រូវ​ប្រតិបត្តិផ្ទាល់ជាមួយ​នឹង​ការ​ងារ ឬត្រូវ​ដោះស្រាយបញ្ហាជាក់លាក់ក្នុងមុខនាទី​របស់​ពួក​គេ។

          បន្ថែមពីលើនេះ អំពើពុករលួយបានជះឥទ្ធិពលយ៉ាង​ធ្ងន់​ធ្ងរ​ដល់គណនេយ្យភាព របស់ក្រសួងស្ថាប័នរដ្ឋ ក៏ដូចជាមន្ត្រីរាជការ​សាធារណៈផងដែរ ព្រោះអំពើ​ពុក​រលួយ​នឹង​បង្កើត​ទៅជាវប្បធម៌និទណ្ឌភាព ដែលមន្ត្រីនឹង​បំពេញ​ការងារដោយគ្មាន​ទំនួល​​ខុសត្រូវ​ចំពោះសកម្មភាពរបស់ពួកគេ ដោយសារតែការសម្អាងទៅ​លើការអន្តរាគមន៍ពីអ្នកនៅពី​ក្រោយ​ខ្នង ឋានៈសង្គម ឬប្រាក់កាសដែលពួកគេស្វែងរកមក​បានដោយសុចរិតឬ​ដោយ​ទុច្ច​រឹតក្ដី។ លើស​ពី​នេះ តាមរយៈវិសមភាព និងភាពអយុត្តិធម៌នៅក្រសួងស្ថាប័នឬអង្គភាព ដែល​កើតឡើង​ចេញពីអំពើពុករលួយនិងបក្ខពួកនិយម ក៏នឹងបង្ក​ទៅជាបាតុភាព​អសកម្ម​ផ្សេងបន្ថែមទៀត នៅពេលដែលអ្នកខិតខំប្រឹងប្រែងបំពេញការងារ មិនត្រូវបានលើក​ទឹក​ចិត្ត ឬមិន​ត្រូវបាន​យកចិត្តទុកដាក់ពីថ្នាក់ដឹកនាំរបស់ខ្លួន ហើយគេបែរជា​ផ្ដោត​ការ​យក​ចិត្ត​ទុកដាក់ឬលើកតម្កើង​តែក្រុមបក្ខពួកខ្លួន ឬអ្នកសូកប៉ាន់​ខ្លួន​ទៅ​វិញ​នោះ។

          ជារួម ការប្រយុទ្ធប្រឆាំងនឹងអំពើពុករលួយនៅក្នុងសង្គមជាតិមួយ ពិតជាមាន​សារៈ​សំខាន់ខ្លាំងណាស់ ដើម្បីជំរុញការអភិវឌ្ឍជាតិប្រកបដោយចីរភាព និងនិរន្តរ​ភាព ព្រោះការ​កាត់​បន្ថយ ឬឈានទៅលុបបំបាត់បាននូវអំពើពុករលួយនៅក្នុងសង្គម នឹងធានា​បាននូវការ​កសាងនូវធនធានមនុស្សប្រកបដោយគុណភាព ដែលជាមូលដ្ឋានដ៏ចម្បង​ក្នុង​ការអភិវឌ្ឍ​ប្រទេស, អាចបែងចែកធនធានរបស់រដ្ឋទៅក្នុងវិស័យនានាបានដោយពេញលេញ​និងត្រឹម​ត្រូវ​ដើម្បីជំរុញប្រសិទ្ធភាពនិងស័ក្តិសិទ្ធិភាពនៃការអភិវឌ្ឍតាមវិស័យនានា, ធានាបាននូវ​យុត្តិ​ធម៌សង្គម ស្ថិរភាព និងសណ្ដាប់ធ្នាប់សង្គម, បង្កបរិយាកាសបើកទូលាយចំពោះការ​ចូល​រួម​ចំណែក​អភិវឌ្ឍ​សង្គម​ពីសំណាក់ប្រជាពលរដ្ឋគ្រប់ស្រទាប់វណ្ណៈ និងពីគ្រប់មជ្ឈដ្ឋាន និង​ឈានទៅ​ពន្លឿនការអភិវឌ្ឍប្រទេស ស្របតាមចក្ខុវិស័យ​និង​ទស្សន​វិស័យ​ដែល​ត្រឹម​ត្រូវ។ ទោះជា​យ៉ាង​ណា ដើម្បីឈានទៅដល់ការប្រយុទ្ធប្រឆាំងនឹងអំពើពុករលួយប្រកប​ដោយ​ប្រសិទ្ធ​ភាព ទាម​ទារ​ឱ្យមានឆន្ទៈនយោ​បាយយ៉ាងមុតមាំ ពីសំណាក់​ថ្នាក់ដឹកនាំ​និង​អ្នក​នយោបាយ និងការប្ដេជ្ញាចិត្តយ៉ាងមោះមុតរបស់អង្គភាពឬ​ភ្នាក់ងារអនុវត្តនៃ​ប្រទេស​នោះ, ការរៀបចំពង្រឹងការអនុវត្តច្បាប់ប្រកប​ដោយភាពម៉ឺង​ម៉ាត់ តម្លាភាព និងសុចរិតភាព, ការបណ្ដុះផ្នត់គំនិតរបស់មហាជននិងមន្ត្រីរាជការ ​អំពីការ​ប្រយុទ្ធប្រឆាំង​នឹង​អំពើពុក​រលួយ​តាម​រយៈការអប់រំជាប្រព័ន្ធជាក់លាក់និងដោយចីរភាព និង​ការបើក​ទូលាយ​ឱ្យ​មាន​ការចូល​រួម​ចំណែកនៅក្នុងការប្រយុទ្ធប្រឆាំង​នឹង​អំពើពុក​រលួយ​ពី​គ្រប់​មជ្ឈដ្ឋាន​​ទាំង​អស់៕

(រាល់ទស្សនៈដែលបានលើកឡើងខាងលើនេះ ជាទស្សនៈយល់ឃើញរបស់ស្មេរផ្ទាល់ និងមិនឆ្លុះបញ្ចាំងអំពីទស្សនៈរួមរបស់រាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជាឡើយ)

អត្ថបទទាក់ទង

ឥស្សរជនខ្មែរ៤រូប ទទួលបានការផ្ដល់នូវគោរមងារកិត្តិយស នៃរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា កាលពីថ្ងៃទី២៩ ខែតុលា ឆ្នាំ២០២២ កន្លងទៅនេះ!

កាលពីថ្ងៃទី២៩ ខែតុលា ឆ្នាំ២០២២ កន្លងទៅ ឥស្សរជនខ្មែរ ចំនួន៤រូប បានទទួលកិត្តិយសដ៏ប្រពៃ ដោយព្រះមហាក្សត្រ ទ្រង់បានឈ្វេងយល់ និង ប្រោសប្រទាននូវគោរមងារកិត្តិយស នៃរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា តាមការក្រាបបង្គំទូលស្នើ...

  ថ្ងៃសុក្រ, 04 វិច្ឆិកា 2022 ម៉ោង 10:21 PM
2022 ASEAN Chair, 3 Cheers for Cambodia!

Cambodian Foreign Minister Prak Sokhonn speaks during a special meeting of Southeast Asian foreign ministers at the Association of Southeast Asian Nations (ASEAN) secretariat in Jakarta, Oct. 27, 2022...

  ថ្ងៃសុក្រ, 04 វិច្ឆិកា 2022 ម៉ោង 09:38 AM
«ការប្រតិបត្តិសីលធម៌ក្នុងគ្រួសារខ្មែរបច្ចុប្បន្ន»

ដោយ៖ លោក ឈុន ផាវ៉េង មន្ត្រីនាយកដ្ឋានទស្សនវិជ្ជា និង សង្គមវិទ្យា, វិទ្យាស្ថានមនុស្សសាស្ត្រនិងវិទ្យាសាស្ត្រសង្គម នៃរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជាបុព្វបុរសខ្មែរបានបន្សល់ទុកយ៉ាងសម្បូរបែបនូវទ្រឹស្ដី ដំបូន្មាន ច្បាប...

  ថ្ងៃព្រហស្បតិ៍, 27 តុលា 2022 ម៉ោង 03:37 PM
ប្រព័ន្ធចំណាត់ថ្នាក់វិទ្យាប៊្លូម (Bloom's Taxonomy)

ដោយ៖ លោក មាឃ សារី, លោកបណ្ឌិត សូ សុធីរ លោក លី តុង, លោកស្រី ឃាង ធានី, នាយកដ្ឋានវិទ្យាសាស្រ្តអប់រំ នៃវិទ្យាស្ថានមនុស្សសាស្ត្រ និងវិទ្យាសាស្ត្រសង្គមសាវតារចំណាត់ថ្នាក់វិទ្យារបស់ប៊្លូម ជាសំណុំនៃគំរូឋានានុក្...

  ថ្ងៃព្រហស្បតិ៍, 27 តុលា 2022 ម៉ោង 02:55 PM
កិច្ចពិភាក្សាពីការប្រែក្លាយសំរាមជាប្រភពថាមពលកកើតឡើងវិញ ជាវឌ្ឍនភាពនៃសហប្រតិបត្តិការស្រាវជា្រវរវាងភាគីកូរ៉េ (ក្រុមហ៊ុន Geoentech Co., LTD) និង រាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា

នៅថ្ងៃចន្ទ ១៤រោច ខែអស្សុជ ឆ្នាំខាល ចត្វាស័ក ព.ស.២៥៦៦ ត្រូវនឹងថ្ងៃទី២៤ ខែតុលា ឆ្នាំ២០២២ ឯកឧត្តមបណ្ឌិត យង់ ពៅ អគ្គលេខាធិការ នៃរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា បានដឹកនាំការប្រជុំលើកទី២ ជាមួយម្ចាស់ក្រុមហ៊ុន ជីអូ អិន...

  ថ្ងៃអង្គារ, 25 តុលា 2022 ម៉ោង 04:23 PM
ឯកឧត្តមបណ្ឌិត សុក ស៊ីផាន់ណា ទទួលបានការតែងតាំងជាសមាជិកពេញសិទ្ធិ នៃរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា តាមព្រះរាជក្រឹត្យលេខ នស/រកត/១០២២/១២២៣ ចុះថ្ងៃទី១៣ ខែតុលា ឆ្នាំ២០២២ មានងារជា «បណ្ឌិតសភាចារ្យ»

យោងតាមសំណើរបស់សម្ដេចអគ្គមហាសេនាបតីតេជោ ហ៊ុន សែន នាយករដ្ឋមន្ត្រីនៃព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា និងជាប្រធានកិត្តិយសនៃក្រុមប្រឹក្សាបណ្ឌិតសភាចារ្យ នៃរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា ព្រះមហាក្សត្របានសព្វព្រះរាជហឫទ័យប្រោសប្រ...

  ថ្ងៃសុក្រ, 21 តុលា 2022 ម៉ោង 04:00 PM

សេចក្តីប្រកាស