ព័ត៌មាន

ការផ្ដោតអាទិភាពលើឯករាជ្យ អធិបតេយ្យជាតិ និងការអភិវឌ្ឍប្រទេស បង្ហាញពីភាពជាអ្នកដឹកនាំដែលទទួលខុសត្រូវចំពោះជាតិនិងប្រជាជន

2024-09-06 08:08:30 ថ្ងៃសុក្រ, 06 កញ្ញា 2024 ម៉ោង 03:08 PM
អ្នកមើល 4497
post_detail1

ដោយ៖ លឹម សុវណ្ណរិទ្ធ

នៅក្នុងសង្គមប្រជាធិបតេយ្យ អ្នកនយោបាយតែងតែប្រកួតប្រជែងគ្នា ដើម្បីទាក់ទាញប្រជាប្រិយភាព និងដណ្ដើមយកការគាំទ្រពីសំណាក់ប្រជាពលរដ្ឋតាមរយៈវិធីសាស្ត្រ និងយុទ្ធសាស្ត្រនយោបាយផ្សេងៗគ្នានៅគ្រប់ទិដ្ឋភាពទាំងអស់ ដោយជួនកាលអ្នកនយោបាយបានព្យាយាមធ្វើអ្វីៗគ្រប់យ៉ាង ដើម្បីតែបុព្វហេតុអំណាចដឹកនាំរដ្ឋរបស់ខ្លួន ដែលហាក់បីដូចជាប្រាសចាកអំពីអត្ថន័យដើមនៃពាក្យ «នយោបាយ» ដែលជាវិទ្យាសាស្ត្រពាក់ព័ន្ធទៅដល់ភាពថ្កុំថ្កើងសម្បូណ៌សប្បាយរុងរឿងរបស់មនុស្ស និងបុរីទាំងមូល (អារីស្តូត “៣៨៤-៣២២មុនគ.ស.”)។ ការផ្ដោតសំខាន់តែទៅលើភាពឈ្នះចាញ់ជាមួយនឹងគូបដិបក្ខនយោបាយម្ខាងទៀតរបស់អ្នកនយោបាយ គឺជាគ្រោះថ្នាក់មួយសម្រាប់សង្គមជាតិ ព្រោះមិនបាននាំមកនូវទស្សនៈថ្មីសម្រាប់ការកសាងនិងអភិវឌ្ឍសេដ្ឋកិច្ច-សង្គម ឬការចូលរួមចំណែកនៅក្នុងការកែលម្អចំណុចខ្វះខាតដែលកំពុងកើតមាននោះទេ ដោយសារតែអ្នកនយោបាយដែលផ្ដោតតែលើអំណាចដឹកនាំប្រទេស ហ៊ានធ្វើអ្វីៗគ្រប់យ៉ាងដើម្បីបំផ្លាញដៃគូ ឬថែមទាំងហ៊ានបំផ្លាញផលប្រយោជន៍ជាតិ ឱ្យតែខ្លួននិងក្រុមខ្លួនអាចសម្រេចនូវមហិច្ឆតានយោបាយរបស់ខ្លួន។

នៅក្នុងរយៈពេលជាងមួយខែកន្លងទៅនេះ កិច្ចសហប្រតិបត្តិការតំបន់ត្រីកោណអភិវឌ្ឍន៍ កម្ពុជា ឡាវ វៀតណាម (CLV-DTA) បានក្លាយទៅជាប្រធានបទដ៏ក្ដៅគគុកដែលអ្នកនយោបាយខ្មែរបានបញ្ឆេះចរន្តជាតិនិយមជ្រុល និងចោទប្រកាន់គ្នាទៅវិញទៅមក រហូតដល់មានការគ្រោងរៀបចំធ្វើបាតុកម្មប្រឆាំងនឹងរាជរដ្ឋាភិបាល ដោយយកគំរូតាមបាតុកម្មទម្លាក់មេដឹកនាំបង់ក្លាដែសនាពេលថ្មីៗនេះ និងការត្រៀមកងកម្លាំងបង្ការទប់ស្កាត់ និងបង្ក្រាបថែមទៀតផង។

ទោះជាយ៉ាងណា នៅថ្ងៃទី៥ ខែកញ្ញា ឆ្នាំ២០២៤ នាយករដ្ឋមន្ត្រីកម្ពុជា បានប្រកាសអំពីការសម្រេចចិត្តយ៉ាងច្បាស់លាស់ ដោយបានងាកមកផ្ដោតសំខាន់លើបំណងប្រាថ្នារួមរបស់ប្រជាពលរដ្ឋខ្មែរគ្រប់រូបវិញគឺ ការផ្ដល់អាទិភាពលើការធានាឯករាជ្យ អធិបតេយ្យជាតិ និងការអភិវឌ្ឍសេដ្ឋកិច្ចនិងសង្គម ដែលជាការបង្ហាញអំពីភាពជាអ្នកដឹកនាំពិតប្រាកដ ដែលទទួលខុសត្រូវចំពោះជាតិនិងប្រជាជន។ នេះគឺជារឿងដែលគួរឱ្យសាទរសម្រាប់ប្រជាជាតិទាំងមូល ដែលប្រមុខរាជរដ្ឋាភិបាលបានផ្ដល់អាទិភាពដល់ឧត្ដមប្រយោជន៍ជាតិ ជាជាងផ្ដោតតែលើការប្រជែងយកឈ្នះចាញ់ជាមួយនឹងក្រុមប្រឆាំង ដើម្បីដណ្ដើមប្រជាប្រិយភាព និងការគាំទ្រពីប្រជាជនទៅលើប្រធានបទមួយដែលត្រូវបានបញ្ឆេះដោយក្រុមអ្នកនយោបាយនៅក្រៅប្រទេស។

ជាការពិតណាស់ ទស្សនៈនិងមតិខ្វែងគំនិតគ្នាគឺជារឿងធម្មតានៅក្នុងសង្គមប្រជាធិបតេយ្យ តែអ្វីដែលជាស្មារតីរួមរបស់ប្រជាពលរដ្ឋគ្រប់និន្នាការនៅក្នុងសង្គមនោះគឺ មនសិកា ស្មារតីជាតិនិយមទៅលើឯករាជ្យនិងអធិបតេយ្យជាតិ ការប្រាថ្នាចង់បានសង្គមមួយដែលរីកចម្រើនរុងរឿង និងការលើកកម្ពស់កម្រិតជីវភាពរស់នៅសមរម្យសម្រាប់ប្រជាពលរដ្ឋគ្រប់រូប។ ដូច្នេះហើយ ប្រសិនបើរាជរដ្ឋាភិបាលពិតជាសម្រេចបានតាមស្មារតីរួមទាំងនេះមែន នោះរាជរដ្ឋាភិបាលនឹងទទួលបានការគាំទ្រដ៏រឹងមាំមួយពីប្រជាពលរដ្ឋ។

ជាមួយគ្នានេះដែរ ការការពារអធិបតេយ្យជាតិគឺជាកាតព្វកិច្ចនិងទំនួលខុសត្រូវដ៏ចម្បងរបស់រាជរដ្ឋាភិបាលដែលត្រូវធានាឱ្យបានខ្ជាប់ខ្ជួន ប៉ុន្តែបើទោះបីជារក្សាបាននូវអធិបតេយ្យហើយក្ដី តែតំបន់នៅតាមព្រំដែនគ្មានការអភិវឌ្ឍ មិនមែនត្រឹមតែក្រុមប្រឆាំងទេដែលដាក់បន្ទុក ទម្លាក់កំហុស និងចោទប្រកាន់រាជរដ្ឋាភិបាល សូម្បីតែប្រជាពលរដ្ឋទូទៅក៏អាចនឹងវាយតម្លៃលើសមត្ថភាពដឹកនាំរបស់រាជរដ្ឋាភិបាល នៅក្នុងជ្រុងផ្សេងៗគ្នាផងដែរ។ ផ្ទុយមកវិញ ប្រសិនបើរាជរដ្ឋាភិបាល អាចធានាជំរុញឱ្យខេត្តនៅតាមតំបន់ព្រំដែនមានការអភិវឌ្ឍរីកចម្រើន នោះហើយគឺជាសក្ខីភាពបង្ហាញថា រាជរដ្ឋាភិបាលមិនត្រឹមតែមានឆន្ទៈការពារអធិបតេយ្យជាតិទេ គឺថែមទាំងមានសមត្ថភាពពង្រាយការអភិវឌ្ឍសេដ្ឋកិច្ច និងសង្គមទៅគ្រប់ទីកន្លែងផងដែរ។ ត្រង់ចំណុចនេះមានន័យថា ប្រជាពលរដ្ឋទាំងនៅទីក្រុងនិងជនបទ សុទ្ធសឹងទទួលបានអត្ថប្រយោជន៍ ចេញពីការអភិវឌ្ឍក្រោមការដឹកនាំរបស់រាជរដ្ឋាភិបាល ហើយច្បាស់ណាស់ដែលថា ពួកគេនឹងពិតជានឹងគាំទ្រដោយឥតងាករេចំពោះមេដឹកនាំដែលអាចផ្ដល់នូវជីវភាពល្អប្រសើរ និងការរស់នៅប្រកបដោយភាពសុខដុមដល់ខ្លួន។

ការសម្រេចបាននូវការអភិវឌ្ឍប្រកបដោយថាមភាព សម្រាប់ប្រជាជាតិទាំងមូល ដោយមិនផ្ដោតតែលើប្រជាប្រិយភាពនិងការឈ្នះចាញ់នៅលើប្រធានរឿងតូចៗ ប៉ុន្តែផ្ដោតជាសំខាន់ទៅលើការខិតខំប្រឹងប្រែងដើម្បីវឌ្ឍនភាពប្រទេសជាតិទាំងមូល ពិតជាបានបង្ហាញពីភាពជាអ្នកដឹកនាំប្រកបដោយចក្ខុវិស័យវែងឆ្ងាយ ហើយការណ៍នេះគឺជាការកសាងប្រជាប្រិយភាពដែលមានលក្ខណៈយូរអង្វែង ជាជាងនយោបាយប្រជាភិថុតិ ដូចដែលអ្នកនយោបាយមួយចំនួនធ្លាប់បានយកមកប្រើប្រាស់ដើម្បីកៀងគរការគាំទ្រ។

បន្ថែមពីលើនេះ គេគួរតែយល់ដឹងឱ្យបានប្រាកដជាក់ថា ការការពារអធិបតេយ្យភាព អាស្រ័យលើឆន្ទៈមេដឹកនាំ និងសមត្ថភាពនៅក្នុងវិស័យការពារជាតិ ចំណែកឯការអភិវឌ្ឍប្រទេសអាស្រ័យលើសមត្ថភាពដឹកនាំ និងចក្ខុវិស័យក្នុងការគូសវាសផែនការរយៈពេលវែង។ ហេតុនេះហើយ នៅពេលដែលមេដឹកនាំបានមើលឃើញនិងគិតគូរអំពីដំណើរដ៏វែងឆ្ងាយនៃការអភិវឌ្ឍជាតិ នោះគឺជាភ័ព្វសំណាងរបស់ជាតិនិងប្រជាជន ហើយក៏ជាការបង្ហាញអំពីភាពជាអ្នកដឹកនាំប្រទេសប្រកបដោយទស្សនវិស័យគ្រប់ជ្រុងជ្រោយផងដែរ។

លើសពីនេះ ការធានាបាននូវឯករាជ្យ អធិបតេយ្យជាតិ និងការអភិវឌ្ឍប្រទេសជាតិប្រកបដោយថាមភាព ក៏នឹងក្លាយជាផ្នែកមួយដ៏សំខាន់ នៅក្នុងការសម្រេចបានការបង្រួបបង្រួមស្មារតីឯកភាពផ្ទៃក្នុងផងដែរ ព្រោះរឿងឯករាជ្យ និងអធិបតេយ្យជាតិ គឺជាបញ្ហារសើប ដែលអ្នកនយោបាយប្រឆាំងតែងតែលើកយកមកធ្វើជាឆ្នួនដើម្បីបញ្ឆេះកំហឹងជាតិនិយមរបស់ប្រជាពលរដ្ឋ។ ជាមួយគ្នានេះ ការណ៍ពិតមួយដែលគេត្រូវចងចាំនោះគឺ នៅពេលដែលក្រពះកំពុងតែឃ្លាន ហើយតម្រូវការជាមូលដ្ឋាននៅក្នុងការរស់នៅប្រចាំថ្ងៃមិនត្រូវបានបំពេញឱ្យបានគ្រប់គ្រាន់ គេមិនអាចនឹកនាដល់សមិទ្ធផលដែលរដ្ឋាភិបាលសម្រេចបាននោះទេ។

ហេតុនេះហើយ នៅពេលណាដែលរាជរដ្ឋាភិបាលអាចធានាឱ្យបាននូវជីវភាពរស់នៅសមរម្យសម្រាប់ប្រជាពលរដ្ឋ ការពារបាននូវឯករាជ្យ និងអធិបតេយ្យជាតិ និងការអភិវឌ្ឍប្រទេសកាន់តែរីកចម្រើន នោះគឺជាគុណសម្បត្តិ និងសមិទ្ធផលមិនអាចប្រកែកបាន ដែលប្រជាពលរដ្ឋគ្រប់រូបនឹងមើលឃើញផ្ទាល់នឹងភ្នែក ស្ដាប់ឭផ្ទាល់នឹងត្រចៀក ដែលគ្មានអ្នកនយោបាយឬក្រុមប្រឆាំងណាមួយអាចមកញុះញង់ ឬបំផុសបំផុសឱ្យប្រជាពលរដ្ឋប្រឆាំងនឹងរាជរដ្ឋាភិបាលនោះទេ។

ទោះជាយ៉ាងណា ដើម្បីសម្រេចបាននូវសមិទ្ធផលដែលជាមរតកនយោបាយមានលក្ខណៈរឹងមាំនិងយូរអង្វែងដូចដែលបានរៀបរាប់ខាងលើ ពិតជាទាមទារពេលវេលាគ្រប់គ្រាន់ ជាមួយនឹងឆន្ទៈនយោបាយដ៏មុតមាំបំផុតរបស់មេដឹកនាំ ព្រមទាំងគោលការណ៍អនុវត្តដែលប្រាកដប្រជា និងការលុបបំបាត់ឱ្យបាននូវភាពអសកម្មនានាដែលកើតមានឡើងនៅក្នុងការបំពេញមុខនាទីរបស់ថ្នាក់ដឹកនាំក្រសួងស្ថាប័ន និងមន្ត្រីរាជការសាធារណៈ ក៏ដូចជានៅក្នុងការផ្ដល់សេវាសាធារណៈជូនដល់ប្រជាពលរដ្ឋ។ ប្រការនេះ ទាមទារឱ្យមានការពង្រឹងការអនុវត្តច្បាប់ឱ្យម៉ឺងម៉ាត់ ជាមួយនឹងកំណែទម្រង់រដ្ឋបាលសាធារណៈឱ្យបានស៊ីជម្រៅនិងអាចអនុវត្តបានពិតប្រាកដ ដែលកត្តាទាំងនេះគឺជារឿងដែលរាជរដ្ឋាភិបាលត្រូវពិនិត្យពិចារណាបន្ថែមទៀតនៅក្នុងអាណត្តិដឹកនាំរបស់ខ្លួន៕

(រាល់ការលើកឡើងខាងលើ ជាទស្សនៈផ្ទាល់របស់ស្មេរ និងមិនឆ្លុះបញ្ចាំងអំពីទស្សនៈរួមរបស់រាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជាឡើយ)

អត្ថបទទាក់ទង

ជំនួបរវាងរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជាជាមួយសាកលវិទ្យាល័យជីវជាំង

រាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា៖ នៅព្រឹកថ្ងៃទី ២៨ មេសាឆ្នាំ ២០១៨ ឯកឧត្តមបណ្ឌិត យង់ ពៅ អគ្គលេខាធិការ ​រាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា តំណាងឱ្យឯកឧត្តមបណ្ឌិតសភាចារ្យ សុខ ទូច ប្រធានរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា បានទទួលជួបជាមួយប្រតិភ...

2018-05-05 10:21:06   ថ្ងៃសៅរ៍, 05 ឧសភា 2018 ម៉ោង 05:21 PM
ជំនួបជាមួយដៃគូសហប្រតិបត្តិការពីក្រុងសៀងហៃ

ឯកឧត្តមបណ្ឌិតយង់ ពៅ អគ្គលេខាធិការរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា តំណាងដ៏ខ្អង់ខ្ពស់របស់ឯកឧត្តមបណ្ឌិតសភាចារ្យ សុខ ទូច ប្រធានរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា បានអនុញ្ញាតឱ្យគណៈប្រតិភូចិន មកពីសាកលវិទ្យាល័យគរុកោសល្យចិនខាងកើតដឹក...

2018-04-08 12:16:36   ថ្ងៃអាទិត្យ, 08 មេសា 2018 ម៉ោង 07:16 PM
ឥណ្ឌូប៉ាស៊ីហ្វិក ជាតំបន់ភូមិសាស្ត្រនយោបាយថ្មីមួយរបស់អាម៉េរិក

យុទ្ធសាស្ត្រថ្មីរបស់លោកដូណាល់ត្រាំ គឺធានាឱ្យអាម៉េរិកមានភាពលេចធ្លោមុខមាត់នៅក្នុងតំបន់នានាដូចជា ឥណ្ឌូប៉ាស៊ីហ្វិក និង អឺរ៉ុប។ ឥណ្ឌូប៉ាស៊ីហ្វិក ដែលប្រើនៅពេលនេះគឺសម្តៅពីសមុទ្រឥណ្ឌាខាងលិចដល់ប៉ាស៊ីហ្វិកខាងកើ...

2018-04-08 11:52:31   ថ្ងៃអាទិត្យ, 08 មេសា 2018 ម៉ោង 06:52 PM
ការបណ្តុះបណ្តាលនៅរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា

វេលាម៉ោង៧:៣០ ព្រឹក ថ្ងៃសៅរ៍ ៧រោច ខែចេត្រ ឆ្នាំរកា នព្វស័ក ព.ស ២៥៦១ ត្រូវនឹងថ្ងៃទី៧ ខែមេសា ឆ្នាំ២០១៨ ផ្នែកបណ្តុះបណ្តាល និងស្រាវជ្រាវ នៃរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា បានរៀបចំប្រឡងបញ្ចប់មុខវិជ្ជា (Final Exam) ថ្...

2018-04-08 11:39:33   ថ្ងៃអាទិត្យ, 08 មេសា 2018 ម៉ោង 06:39 PM
សតវត្សនៃការជម្លៀសជនជាតិចាមដោយបង្ខំ ៖ ករណីសិក្សាជនជាតិចាមនៅម៉ឡេស៊ី

សតវត្សនៃការជម្លៀសជនជាតិចាមដោយបង្ខំ ៖ ករណីសិក្សាជនជាតិចាមនៅម៉ឡេស៊ី «ខ្ញុំចង់សង្កត់ធ្ងន់ចំពោះគុណបំណាច់របស់សម្តេច ហេង សំរិន ដែលបានសង្គ្រោះជនជាតិចាមឱ្យរស់រានមានជីវិត និង សម្តេចហ៊ុន សែន ដែលបានអភិវឌ្ឍជនជាតិ...

2018-03-14 06:47:20   ថ្ងៃពុធ, 14 មីនា 2018 ម៉ោង 01:47 PM
ជំនួបពិភាក្សាការងារ

នៅរសៀលថ្ងៃចន្ទ ១២កើត ខែផល្គុន ឆ្នាំរកា នព្វស័ក ព.ស២៥៦១ ត្រូវនឹងថ្ងៃទី២៦ខែកុម្ភៈ ឆ្នាំ២០១៨ ឯកឧត្តមបណ្ឌិតសភាចារ្យសុខ ទូចប្រធានរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា បានអនុញ្ញាតឱ្យលោក ZENG YU FENG សាស្ត្រាចារ្យសាកលវិទ្យា...

2018-03-14 06:36:13   ថ្ងៃពុធ, 14 មីនា 2018 ម៉ោង 01:36 PM

សេចក្តីប្រកាស