Royal Academy of Cambodia
រាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា ពិសេសសម្ដេចធិបតីនាយករដ្ឋមន្ត្រីបានប្រកាសរៀបចំដំណើរទស្សនកិច្ចរបស់ពលរដ្ឋទៅខេត្តទាំង៤របស់កម្ពុជាដែលស្ថិតក្នុងតំបន់ត្រីកោណអភិវឌ្ឍន៍ កម្ពុជា ឡាវ វៀតណាម បានបញ្ជាក់យ៉ាងច្បាស់ថា រាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាមិនបានធ្វើឱ្យមានបញ្ហាអធិបតេយ្យភាពដូចដែលអ្នកខាងក្រៅស្រុក អ្នកនយោបាយប្រឆាំង ឬអ្នកវិភាគមួយចំនួនដែលលមិនស្គាល់ពីតថភាពនយោបាយ មិនស្គាល់ពីកិច្ចសហប្រតិបត្តិការអន្តរជាតិរវាងរដ្ឋនិងរដ្ឋឡើយ។ ការធ្វើដំណើរទស្សនកិច្ចរបស់ប្រជាពលរដ្ឋទៅកាន់ខេត្តទាំង៤នេះ គឺជាការបញ្ជាក់យ៉ាងច្បាស់បន្ថែមទៀត និងជាការជម្រះមន្ទិលសង្ស័យដែលពលរដ្ឋមួយចំនួននៅមិនទាន់មានភាពច្បាស់លាស់អំពីការអភិវឌ្ឍតំបន់ត្រីកោណអភិវឌ្ឍន៍ កម្ពុជា ឡាវ វៀតណាម។
ជាការពិតណាស់ អ្នកវិភាគដែលជាប្រជាពលរដ្ឋកម្ពុជាផងដែរនោះ ក៏អាចទៅចូលរួមដំណើរទស្សនកិច្ចនៅក្នុងខេត្តទាំង៤ក្នុងតំបន់ត្រីកោណអភិវឌ្ឍន៍ កម្ពុជា ឡាវ វៀតណាម នេះផងដែរ ដើម្បីស្វែងយល់កាន់តែច្បាស់ និងមានមូលដ្ឋានគ្រប់គ្រាន់នៅក្នុងការវិភាគ វាយតម្លៃ និងសន្និដ្ឋានប្រកបដោយភាពគ្រប់ជ្រុងជ្រោយ។ នៅពេលនោះ គេនឹងអាចប្រៀបធៀបបានថា តើខេត្តទាំង៤នេះ នៅមុននិងក្រោយការដាក់បញ្ចូលនៅក្នុងក្របខ័ណ្ឌកិច្ចសហប្រតិបត្តិការតំបន់ត្រីកោណអភិវឌ្ឍន៍ កម្ពុជា ឡាវ វៀតណាម មានការអភិវឌ្ឍខុសប្លែកគ្នាយ៉ាងដូចម្ដេចខ្លះ។
សម្រាប់ខ្លួនខ្ញុំផ្ទាល់ បានធ្វើដំណើរទៅខេត្តទាំង៤នោះ ដើម្បីសិក្សាស្រាវជ្រាវ ស្វែងយល់ពីស្ថានភាពជាក់ស្ដែង ពីឆ្នាំ២០០២ រហូតដល់ ២០១៧ និងឆ្នាំ២០២២ ពិតជាបានឃើញយ៉ាងច្បាស់អំពីការអភិវឌ្ឍពិតប្រាកដនៅក្នុងខេត្តទាំង៤នេះទាំងក្នុងវិស័យសេដ្ឋកិច្ចនិងសង្កម ក៏ដូចជាការវិវឌ្ឍរីកចម្រើននៃហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធរូបវ័ន្តផ្សេងៗទៀត។
ការប្រកាសរៀបចំដំណើរទស្សនកិច្ចរបស់ប្រជាពលរដ្ឋខ្មែរទៅកាន់ខេត្តទាំង៤ ពីសំណាក់រាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាគឺជាការបើកទូលាយដោយឥតលាក់លៀមទៅដល់ប្រជាពលរដ្ឋនិងអ្នកវិភាគ ក៏ដូចជាអ្នកមាននិន្នាការប្រឆាំងទាំងឡាយឱ្យមានឱកាសសិក្សាស្វែងយល់ និងផ្ទៀងផ្ទាត់ការពិតជាក់ស្ដែងដែលខ្លួនមានមន្ទិល ឬមានការមិនទុកចិត្តចំពោះការអភិវឌ្ឍតំបន់ត្រីកោណអភិវឌ្ឍន៍ កម្ពុជា ឡាវ វៀតណាម។ នេះក៏ជាការបង្ហាញអំពីសុរិតភាព និងទំនួលខុសត្រូវខ្ពស់របស់រាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា ចំពោះប្រជាជាតិរបស់ខ្លួន ពិសេសនៅក្នុងការការពារឯករាជ្យ អធិបតេយ្យភាព និងបូរណភាពដែលមិនអាចបំពានបានរបស់កម្ពុជា ដូចដែលមានចែងនៅក្នុងរដ្ឋធម្មនុញ្ញនៃព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា។ ជាងនេះទៅទៀត ការរៀបចំដំណើរទស្សនកិច្ចនេះ បានបង្ហាញដល់ប្រជាពលរដ្ឋដែលជាម្ចាស់ប្រទេសថា រាជរដ្ឋាភិបាលគ្មានចេតនានៅក្នុងការបិទបាំងនូវបញ្ហាព្រំដែន ឬបិទសិទ្ធិសេរីភាពរបស់ប្រជាពលរដ្ឋរបស់ខ្លួន នៅក្នុងការសិក្សាស្វែងយល់អំពីតំបន់ព្រំដែន ឬតំបន់ត្រីកោណអភិវឌ្ឍន៍ កម្ពុជា ឡាវ វៀតណាម នោះឡើយ។ ពោលគឺគ្មានអាថ៌កំបាំងដែលត្រូវលាក់កំបាំងចំពោះប្រជាពលរដ្ឋសកម្មដែលជាអ្នកស្នេហាជាតិនោះទេ ហើយនេះក៏ជាការបិទបញ្ចប់នូវល្បិចនយោបាយរបស់ក្រុមប្រឆាំង ដែលចង់បំផុសបំផុលចរន្តជាតិនិយមជ្រុល ដើម្បីបម្រើនូវគោលបំណង និងសម្រេចនូវរបៀបវារៈនយោបាយរបស់ពួកគេដែលនយោបាយប្រឆាំងកម្ពុជា នៅក្នុងការដណ្ដើមអំណាចដែលប្រាសចាកលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យរបស់កម្ពុជាផងដែរ។
មិនត្រឹមតែបើកចំហរដល់ប្រជាពលរដ្ឋ នៅក្នុងការធ្វើដំណើរទស្សនកិច្ចទៅស្វែងយល់អំពីតំបន់ព្រំដែននោះទេ រាជរដ្ឋាភិបាលថែមទាំងបានធានារ៉ាប់រងនៅក្នុងការចំណាយផ្សេងៗផងដែរ ដើម្បីជាការលើកទឹកចិត្តដល់ប្រជាពលរដ្ឋដែលជាអ្នកស្នេហាជាតិនិងទឹកដីពិតប្រាកដ ជាអ្នកដែលស្រលាញ់និងមានឆន្ទៈឈឺឆ្អាលនឹងសុខទុក្ខប្រទេសជាតិរបស់ខ្លួន មិនមែនជាអ្នកដែលចេះត្រឹមតែបំផុសបំផុលចរន្តជាតិនិយមជ្រុលដើម្បីតែផលប្រយោជន៍នយោបាយសួនតួរបស់ខ្លួននិងក្រុម ដោយមិនបានគិតគូរអំពីជោគវាសនារបស់ប្រទេសជាតិ ដែលអាចធ្លាក់នៅក្នុងភាពចលាចលដោយសារតែមហិច្ឆតាអំណាចរបស់ខ្លួននិងក្រុមខ្លួននោះឡើយ។ អ្នកនៅក្នុងស្រុកដែល
ជាមួយគ្នានេះ ការរៀបចំដំណើរទស្សនកិច្ចខាងលើគឺជាចំណែកមួយនៃការជំរុញកំណើនសេដ្ឋកិច្ចក្នុងតំបន់ផងដែរ តាមរយៈការកើនឡើងនូវនិន្នាការធ្វើដំណើរទេសចរណ៍កម្សាន្តទៅកាន់ខេត្តទាំង៤នេះ ព្រោះនៅពេលដែលប្រជាពលរដ្ឋមានឱកាសបានទៅដល់មើលឃើញ និងស្គាល់អំពីសក្ដានុពលផ្សេងៗនៅតំបន់នានាក្នុងខេត្តភូមិភាគឦសានទាំងនេះ។ វាពិតជាការផ្សព្វផ្សាយទេសចរណ៍យ៉ាងមានប្រសិទ្ធភាព ដែលពួកគាត់អាចចែករំលែកបទពិសោធ និងពន្យល់បង្ហាញពីភាពស្រស់ស្អាតនៃទីកន្លែងទាំងឡាយក្នុងតំបន់ ទាក់ទាញអ្នកដទៃទៀតអាចសម្រេចចិត្តទៅលេងកម្សាន្តខេត្តទាំងនោះផងដែរ។
មិនត្រឹមតែអាចចូលរួមក្នុងដំណើរទស្សនកិច្ចដែលរៀបចំដោយរាជរដ្ឋាភិបាលនោះទេ ប្រជាពលរដ្ឋទាំងអស់ក៏អាចធ្វើដំណើរដោយមធ្យោបាយផ្ទាល់ខ្លួនឬមធ្យោបាយផ្សេងៗទៀត ដើម្បីទៅសិក្សាស្វែងយល់អំពីតំបន់ព្រំដែនកម្ពុជាជាមួយប្រទេសជិតខាងផងដែរ ដើម្បីជាផ្នែកមួយនៃការស្វែងយល់អំពីការពិត។ ទោះជាយ៉ាងណា តំបន់ព្រំដែនជាមួយប្រទេសជិតខាងគឺជាតំបន់ព្រំដែនអន្តរជាតិ ដែលទាមទារឱ្យមានការជូនដំណឹងទៅកាន់សមត្ថកិច្ចពាក់ព័ន្ធ ដើម្បីសម្របសម្រួលនិងជូនដំណឹងទៅកាន់ភាគីម្ខាងទៀត ព្រោះខ្សែបន្ទាត់ព្រំដែន និងបង្គោលព្រំដែនទាំងអស់ គឺជាទ្រព្យសម្បត្តិរួមរវាងប្រជាជាតិដែលនៅជាប់ខាងគ្នា ហើយភាគីនីមួយៗត្រូវតែជូនដំណឹងទៅភាគីម្ខាងទៀត មុននឹងធ្វើដំណើរចេញចូល ឬទៅលេងកម្សាន្ត ដូចដែលមានចែងនៅក្នុងកិច្ចព្រមព្រៀងនិងលិខិតបទដ្ឋានពាក់ព័ន្ធ ដែលភាគីនីមួយៗបានឯកភាពចុះហត្ថលេខារួមគ្នា។
ការធ្វើដំណើរទស្សនកិច្ចស្វែងយល់ទៅដល់តំបន់ព្រំដែនរបស់កម្ពុជា ដែលកំពុងផ្ទុះការសង្ស័យដោយសារតែអ្នកនយោបាយប្រឆាំងដែលអង្គុយតែក្នុងម៉ាស៊ីនត្រជាក់ ពុំធ្លាប់បានទៅដល់ទីតាំងជាក់ស្ដែងទាល់តែសោះ តែព្យាយាមបំផុសបំផុល និងបំភ័ន្តបញ្ហានេះ គឺជាការចាំបាច់បំផុតដើម្បីទទួលបានការពិតពាក់ព័ន្ធនឹងបញ្ហាព្រំដែន ចៀសវាងការជឿទៅតាមតែការបំភ្លៃការពិតដោយសារមហិច្ឆតាអំណាច និងបំពេញរបៀបវារៈនយោបាយដែលគ្មានផលចំណេញទាល់តែសោះសម្រាប់ប្រទេសជាតិ ហើយថែមទាំងរុញពលរដ្ឋនិងយុវជនធ្វើជាខែលនយោបាយ រងគ្រោះជំនួសខ្លួននិងក្រុមខ្លួន។ ដូច្នេះប្រជាពលរដ្ឋ ពិសេសយុវជនទាំងអស់គួរតែចូលរួមឱ្យបានផុសផុលនៅក្នុងដំណើរទស្សនកិច្ចស្វែងយល់ស្ថានភាពជាក់ស្ដែង និងតំបន់ព្រំដែនទាំងអស់ដែលខ្លួនមានការសង្ស័យ ឬដែលខ្លួនចង់ផ្ទៀងផ្ទាត់បញ្ជាក់អំពីការពិត ចៀសវាងជឿងប់ងល់តែទៅលើការផ្សព្វផ្សាយរបស់អ្នកនយោបាយប្រឆាំង ហើយក្លាយខ្លួនទៅជាជនរងគ្រោះនៃមហិច្ឆតានយោបាយរបស់ក្រុមប្រឆាំង៕
ក្រុមទស្សនវិទូ ដែលនិយមលើការសិក្សាស្រាវជ្រាវដើម្បីផ្ទៀងផ្ទាត់ទ្រឹស្តីពីមុនៗ (Postpositivist) បានបញ្ជាក់ថា រាល់ចំណេះដឹង ឬទស្សនដែលមានស្រាប់ទាំងអស់មិនប្រាកដថាត្រឹមត្រូវ១០០%នោះទេ។ អ្ន...
មានអ្នកអាននិងអ្នកស្រាវជ្រាវ ជាច្រើនបានចោទសួរថា តើព្រះ ពុទ្ធសាសនាជា សាសនា ឬក៏ជា ទស្សនវិជ្ជា?ចំណោទនេះ ខ្ញុំសូមធ្វើការស្រាវ ជ្រាវ ហើយបកស្រាយដូចខាងក្រោម៖១- អំពីសាសនាសាសនាជាគ្រឿងតាំងនៅជា អចិន្ដ្រៃយ៍ដូចនយោប...
បុគ្គលម្នាក់ៗរស់នៅក្នុងសង្គមចាំបាច់ត្រូវមានអន្តរកម្មក្នុងងសង្គម ការរស់នៅរបស់យើងម្នាក់ក្នុងសង្គមត្រូវមានប្រាស្រ័យទាក់ទង និងទំនាក់ទំនងជាមួយអ្នកដទៃ។ ប្រសិនបើយើងមិនមានការប្រាស្រ័យទាក់ទងជាមួយអ្នកដទៃទេ យើងា...
(ហៃណាន)៖ នៅថ្ងៃសុក្រ ៨ រោច ខែបុស្ស ឆ្នាំថោះ បញ្ចស័ក ពុទ្ធសករាជ ២៥៦៧ ត្រូវនឹងថ្ងៃទី២ ខែកុម្ភៈ ឆ្នាំ២០២៤នេះ ឯកឧត្ដមបណ្ឌិតសភាចារ្យ សុខ ទូច ប្រធានរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា បានដឹកនាំប្រតិភូរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជ...
កម្ពុជានិងវៀតណាមជាប្រទេសជិតខាងគ្នា ដែលបានបង្កើតទំនាក់ទំនងការទូតផ្លូវការកាលពីថ្ងៃទី២៤ ខែមិថុនា ឆ្នាំ១៩៦៧។ ទំនងរវាងប្រទេសទាំងពីរចងភ្ជាប់ដោយចំណងភូមិសាស្ត្រ ប្រវត្តិសាស្ត្រ និងនយោបាយ។ មានព្រឹត្តិការណ៍ប្រវ...
កាលពីថ្ងៃទី២៧ ខែមករា ឆ្នាំ២០២៤ មជ្ឈមណ្ឌលបណ្តុះបណ្តាល និងស្រាវជ្រាវនៃ រាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជាបានរៀបចំការប្រឡងបញ្ចប់ឆមាសថ្នាក់បរិញ្ញាបត្រជាន់ខ្ពស់ និងថ្នាក់បណ្ឌិតក្រោមអធិបតីភា...