ព័ត៌មាន

ហេតុអ្វីកម្ពុជាត្រូវមានឯករាជ្យភាពខាងនយោបាយ នៅក្នុងវិស័យដឹកជញ្ជូន?

2024-05-22 13:52:09 ថ្ងៃពុធ, 22 ឧសភា 2024 ម៉ោង 08:52 PM
អ្នកមើល 7045
post_detail

ក្នុងទំនាក់ទំនងអន្តរជាតិ រដ្ឋនីមួយៗសុទ្ធសឹងតែមានអំណាចរបស់ខ្លួន ដែលដែនកំណត់នៃអំណាចនោះអាស្រ័យទៅលើលទ្ធភាពនៃការពង្រឹងឥទ្ធិពល និងឯករាជ្យភាពខាងនយោបាយ និងសេដ្ឋកិច្ច នៅក្នុងទំនាក់ទំនងជាមួយបណ្ដាប្រទេសនានាលើពិភពលោក។ ថ្វីដ្បិតតែនៅក្នុងសម័យសាកលភាវូបនីយកម្ម ស្ថានភាពនយោបាយ សង្គម និងសេដ្ឋកិច្ចនៃបណ្ដាប្រទេសក្នុងតំបន់ និងពិភពលោក សុទ្ធសឹងតែមានការពាក់ព័ន្ធ និងជះឥទ្ធិពលទៅលើគ្នាទៅវិញទៅមកដោយចៀសពុំរួចក្ដី ក៏មេដឹកនាំនៃប្រទេសនីមួយៗ តែងតែព្យាយាមកាត់បន្ថយ ឬលុបបំបាត់ភាពពឹងផ្អែកខ្លាំងទៅលើប្រទេសឬរដ្ឋដទៃ នៅក្នុងការធ្វើពាណិជ្ជកម្ម ការអភិវឌ្ឍសេដ្ឋកិច្ចប្រទេស និងនៅក្នុងការកំណត់គោលនយោបាយការបរទេសរបស់ខ្លួនជាដើម។ ការព្យាយាមកាត់បន្ថយ ឬលុបបំបាត់ភាពពឹងផ្អែកខ្លាំងទៅលើប្រទេសឬរដ្ឋដទៃនេះ គឺជាយុទ្ធសាស្ត្រដ៏សំខាន់នៅក្នុងការពង្រឹងឥទ្ធិពល និងឯករាជ្យភាពនយោបាយ និងសេដ្ឋកិច្ច ក្នុងនាមជាប្រទេសមួយដែលមានអធិបតេយ្យភាពពេញលេញ។ សម្រាប់រដ្ឋមួយ ដែលបន្តពឹងផ្អែកខ្លាំងពេកទៅលើប្រទេសឬរដ្ឋដទៃនៅក្នុងការធ្វើពាណិជ្ជកម្មអន្តរជាតិ ឬនៅក្នុងដំណើរការអភិវឌ្ឍសេដ្ឋកិច្ចជាតិខ្លួន តិចឬច្រើន រដ្ឋនោះនឹងទទួលរងឥទ្ធិពល ឬការដាក់សម្ពាធដោយផ្ទាល់ ពីសំណាក់រដ្ឋបរទេសដែលខ្លួនពឹងផ្អែកខ្លាំងនោះ នៅពេលដែលមេដឹកនាំនៃរដ្ឋនោះ មានការយល់ឃើញខុសគ្នានៅក្នុងបញ្ហានយោបាយការបរទេស ឬនៅក្នុងបញ្ហាតំបន់និងអន្តរជាតិជាដើម។ រដ្ឋដែលនៅបន្តទទួលរងឥទ្ធិពលដោយប្រយោល ឬការដាក់សម្ពាធពីរដ្ឋបរទេសផ្សេងទៀត នឹងអាចក្លាយទៅជាចំណាប់ខ្មាំង ឬជាកូនអុកនៅក្នុងល្បែងនយោបាយការបរទេស ក៏ដូចភូមិសាស្ត្រនយោបាយរបស់រដ្ឋដទៃជាក់ជាមិនខានឡើយ។

កាលពីថ្ងៃទី១៦ ខែឧសភា ឆ្នាំ២០២៤ សម្ដេចតេជោ ហ៊ុន សែន បានមានប្រសាសន៍លើកឡើងនៅក្នុងសារពិសេសរបស់សម្ដេចអំពី ករណីព្រែកជីកហ្វូណនតេជោ យ៉ាងដូច្នេះថា «[…] ជាសារសម្រាប់កូនខ្មែរទៅថ្ងៃអនាគត សម្រាប់ពាន់ឆ្នាំទៅពេលអនាគត ថា “ត្រូវតែរកឯកភាពខាងនយោបាយឱ្យខានតែបាន លើបញ្ហាការដឹកជញ្ជូន ដែលទៅហួសពីក្របខ័ណ្ឌនៃការអភិវឌ្ឍសេដ្ឋកិច្ច និងសង្គម” […]»។ ប្រសាសន៍លើកឡើងនេះ គឺជាសារនយោបាយដ៏មានទម្ងន់ប្រធានព្រឹទ្ធសភាកម្ពុជា និងជាប្រធានគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជាដែលជាគណបក្សកាន់អំណាចនៅកម្ពុជា ដែលគូសបញ្ជាក់អំពីឆន្ទៈនយោបាយដ៏មុតមាំ នៅក្នុងការកសាងឱ្យបាននូវឯករាជ្យភាពខាងនយោបាយ នៅក្នុងវិស័យដឹកជញ្ជូនរបស់ប្រទេសកម្ពុជា និងជាការបញ្ចប់ការបំផុសបំផុលសាធារណៈមតិជាតិ និងអន្តរជាតិ ដោយភ្ជាប់គម្រោងព្រែកជីកហ្វូណនតេជោ ទៅនឹងយុទ្ធភូមិសាស្ត្រនយោបាយរបស់ចិននៅក្នុងតំបន់ ដែលការបំផុសបំផុលនេះ ធ្វើឡើងតាមរយៈការបង្ហាញមន្ទិលសង្ស័យរបស់មេដឹកនាំវៀតណាម ការចោទប្រកាន់របស់អ្នកសិក្សាស្រាវជ្រាវវៀតណាម និងការបង្ហាញជំហរជាផ្លូវការរបស់សហរដ្ឋអាម៉េរិក និងក្រសួងការបរទេសវៀតណាមលើគម្រោងដែលស្ថិតនៅក្នុងដែនអធិបតេយ្យកម្ពុជានេះ។

ព្រែកជីកហ្វូណនតេជោ ជាគម្រោងហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធដឹកជញ្ជូនដែលមានតម្លៃជាប្រវត្តិសាស្ត្ររបស់កម្ពុជា ពិសេសក្នុងរយៈពេលជាង៤០០ឆ្នាំកន្លងមកនេះ ដែលកម្ពុជានឹងមានច្រកផ្លូវទឹកទៅកាន់សមុទ្រជាលើកដំបូងរបស់ខ្លួន ហើយដែលជាគម្រោងហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធដឹកជញ្ជូនដែលនឹងត្រូវកសាងឡើងនៅក្នុងដែនអធិបតេយ្យភាពរបស់កម្ពុជា ដូច្នេះគ្មានហេតុផលអ្វី ដែលកម្ពុជាត្រូវស្នើសុំការអនុញ្ញាត ឬពន្យល់បកស្រាយបន្ថែមទៀតទៅកាន់រដ្ឋបរទេសណាមួយ ទើបកម្ពុជាអាចកសាងព្រែកជីកនេះបាននោះទេ។ កម្ពុជាដែលជាប្រទេសឯករាជ្យ អធិបតេយ្យ និងមានបូរណភាពទឹកដីពេញលេញ មានសិទ្ធិ និងសេរីភាពគ្រប់គ្រាន់នៅក្នុងការសម្រេចចិត្តកំណត់មាគ៌ា និងយុទ្ធសាស្ត្រនៅក្នុងការអភិវឌ្ឍប្រទេសជាតិរបស់ខ្លួន ស្របតាមចក្ខុវិស័យជាតិ ឆ្ពោះទៅកាន់គោលដៅអភិវឌ្ឍប្រកបដោយដោយឯករាជ្យ និងម្ចាស់ការ។

ជាការពិតណាស់ ថ្វីដ្បិតតែជានិច្ចកាល មេដឹកនាំកម្ពុជាតែងតែបានព្យាយាមជំរុញនិងថែរក្សាទំនាក់ទំនង និងបញ្ចៀសការប្រឈមមុខជាមួយនឹងប្រទេសជាដៃគូ ទាំងនៅក្នុងយុទ្ធសាស្ត្រ និងការប្រើប្រាស់ពាក្យពេចន៍ការទូតក្ដី ប៉ុន្តែដើម្បីការរីកចម្រើនឈានទៅមុខនៃប្រជាជាតិខ្លួន មេដឹកនាំកម្ពុជាក៏មិនអាចបំពេញនិងតម្រូវចិត្តតែប្រទេសជាដៃគូ ហើយមើលរំលងតម្រូវការអភិវឌ្ឍសេដ្ឋកិច្ចនិងសង្គមរបស់ខ្លួននោះឡើយ។ កម្ពុជាត្រូវផ្ដោតអាទិភាពជាសំខាន់ទៅលើតម្រូវការនៃការអភិវឌ្ឍសេដ្ឋកិច្ច និងសង្គមរបស់ខ្លួន ជាជាងផ្ដោតទៅលើការរិះគន់ចោទប្រកាន់មិនសមហេតុផលទាំងឡាយ ដែលមិនស្របទៅនឹងឧត្ដមប្រយោជន៍ជាតិរបស់កម្ពុជា ព្រោះនៅក្នុងបរិបទតំបន់ និងនៅលើឆាកអន្តរជាតិ កម្ពុជាក៏ជាប្រទេសមានអធិបតេយ្យ និងឯករាជ្យភាពពេញលេញ មិនរណប ឬស្ថិតនៅក្រោមអាណានិគមរបស់រដ្ឋបរទេសណាមួយឡើយ។

មេរៀនប្រវត្តិសាស្ត្រ ក៏ដូចជាបទពិសោធន៍អតីតកាលកន្លងទៅថ្មីៗនេះ នៅក្នុងទំនាក់ទំនងជាមួយប្រទេសក្នុងតំបន់ និងប្រទេសជាដៃគូនានា បានបង្រៀនឱ្យយើងយល់ដឹងយ៉ាងច្បាស់ថា មានតែការពង្រឹងសមត្ថភាព និងប្រកាន់គោលជំហរម្ចាស់ការខ្លួនឯងប៉ុណ្ណោះ ដែលអាចអនុញ្ញាតឱ្យកម្ពុជាអាចដោះស្រាយបញ្ហាដែលជួបប្រទះចំពោះមុខ ហើយនៅបន្តឈរក្នុងជំហស្មើភាពជាមួយនឹងប្រទេសជាដៃគូក្នុងតំបន់និងពិភព​លោកបាន។ ការពង្រឹងសមត្ថភាពនៅត្រង់ចំណុចនេះ គឺសំដៅទៅលើការអភិវឌ្ឍសេដ្ឋកិច្ច និងសង្គម ដោយផ្អែកលើតម្រូវការជាក់ស្ដែងរបស់កម្ពុជា តែពុំមែនជាការសម្រេចចិត្តដោយផ្អែកទៅលើការរិះគន់ចោទប្រកាន់ ឬកង្វល់របស់រដ្ឋបរទេសណាមួយឡើយ ព្រោះមេដឹកនាំកម្ពុជា មានកាតព្វកិច្ចទទួលខុសត្រូវចំពោះមុខប្រជាជន​កម្ពុជាដែលផ្ដល់ទំនុកចិត្ត និងការគាំទ្រតាមរយៈការបោះឆ្នោត មិនមែនជារដ្ឋបរទេសដែលព្យាយាមជ្រៀតជ្រែកកិច្ចការផ្ទៃក្នុង និងដាក់សម្ពាធមកលើរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជានោះទេ។ លើសពីនេះទៅទៀត នៅពេលដែលកម្ពុជាជួបវិបត្តិ មានតែប្រជាជននិងប្រទេសកម្ពុជាតែប៉ុណ្ណោះ ដែលត្រូវទទួលរងគ្រោះ និងប្រឈមមុខដោះស្រាយដោយខ្លួនឯង ពោលគឺគ្មានរដ្ឋបរទេសណាមួយស្ម័គ្រចិត្តយកអាសារ និងយល់ព្រមទទួលរងគ្រោះជំនួសប្រជាជននិងប្រជាជាតិខ្មែរឡើយ។

ជាមួយគ្នានេះដែរ ប្រទេសជាដៃគូរបស់កម្ពុជា ក៏គួរតែពិចារណាផងដែរថា នៅក្នុងទំនាក់ទំនងអន្តរជាតិ ប្រទេសនីមួយៗមានសិទ្ធិនិងអធិបតេយ្យពេញលេញ នៅក្នុងការអនុវត្តគោលនយោបាយការបរទេស ការថែរក្សានិងជំរុញទំនាក់ទំនងល្អជាមួយគ្រប់ដៃគូទាំងអស់នៅក្នុងលើពិភពលោក ក៏ដូចជាមានសិទ្ធិស្វ័យសម្រេចជ្រើសរើសមាគ៌ាសម្រាប់ការអភិវឌ្ឍសេដ្ឋកិច្ច និងសង្គមជាតិ ស្របទៅតាមតម្រូវការចង់បាននៃប្រជាជាតិខ្លួននីមួយៗ៕

RAC Media | លឹម សុវណ្ណារិទ្ធ

............

* រាល់ទស្សនៈដែលបានលើកឡើងខាងលើនេះ គឺជាទស្សនៈយល់ឃើញផ្ទាល់របស់ស្មេរ និងមិនឆ្លុះបញ្ចាំងពីទស្សនៈរបស់រាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជានោះទេ។



អត្ថបទទាក់ទង

បណ្ឌិត យង់ ពៅ៖ ការបង្កើតបក្សសម្ព័ន្ធរវាងមហាអំណាចអាម៉េរិក-ចិន បង្ហាញការទប់ទល់ឥទ្ធិពលគ្នាដោយប្រយោលនៅតំបន់អាស៊ី

(ភ្នំពេញ)៖ ឯកឧត្តមបណ្ឌិត យង់ ពៅ អគ្គលេខាធិការនៃរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា បានលើកឡើងថា ក្រោយពេលរដ្ឋាភិបាលចិន ដាក់ចេញគំនិតផ្តួចផ្តើម ខ្សែក្រវាត់ និងផ្លូវ មានការបង្កើតបក្សសម្ព័ន្ធជាបន្តបន្ទាប់ស្ថិតនៅក្រោមពាក្...

2022-12-20 06:16:59   ថ្ងៃអង្គារ, 20 ធ្នូ 2022 ម៉ោង 01:16 PM
រាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា រៀបចំកម្មវិធីសន្និសីទអន្តរជាតិប្រចាំឆ្នាំលើកទី១៧ ស្តីពី “សណ្តាប់ធ្នាប់ពិភពលោកថ្មី៖ ការប្រជែងសមាហរណកម្ម និងពហុប៉ូល”

សន្និសីទអន្តរជាតិនេះ ដើរតួជាមជ្ឈមណ្ឌលជួបជុំគ្នាសម្រាប់អ្នកសិក្សាស្រាវជ្រាវ អ្នករៀប ចំគោលនយោបាយ អ្នកអនុវត្តគោលនយោបាយ និងអ្នកចូលរួមផ្សេងៗទៀត ដើម្បីចែករំលែកចំណេះដឹង និងបទពិសោធន៍ ក៏ដូចជាការរៀនសូត្រពីគ្នាទ...

2022-12-20 04:49:30   ថ្ងៃអង្គារ, 20 ធ្នូ 2022 ម៉ោង 11:49 AM
ទស្សនៈជុំវិញបញ្ហានយោបាយសេដ្ឋកិច្ច Perspectives on Political and Economic Issues ដោយ៖ បណ្ឌិត ឈឿន សាវន ប្រធាននាយកដ្ឋានវិទ្យាសាស្ត្រសេដ្ឋកិច្ច និងទេសចរណ៍ នៃវិទ្យា​ស្ថាន​មនុស្សសាស្ត្រនិងវិទ្យាសាស្ត្រសង្គម

នយោបាយសេដ្ឋកិច្ច គឺសំដៅដល់ការគ្រប់គ្រង និងត្រួតពិនិត្យរបស់រដ្ឋាភិបាលទៅលើប្រព័ន្ធសេដ្ឋកិច្ច ដោយសិក្សាពីការកំណត់លើអត្រាពន្ធ ការកំណត់ច្បាប់ថវិកាជាតិ ការគ្រប់គ្រងរូបិយវត្ថុ ការត្រួតពិនិត្យអត្រាការប្រាក់ ន...

2022-12-19 04:36:27   ថ្ងៃចន្ទ, 19 ធ្នូ 2022 ម៉ោង 11:36 AM
តម្លៃនៃការអប់រំបរិយាបន្នThe Value OF Inclusive Education ដោយ៖ ប៉ាន់ សំណាង មន្ដ្រីនាយកដ្ឋានវិទ្យាសាស្ដ្រអប់រំវិទ្យាស្ថានមនុស្សសាស្ដ្រនិងវិទ្យាសាស្ដ្រសង្គម

ការអប់រំ ចាប់បដិសន្ធិតាំងពីកូនៗនៅក្នុងផ្ទៃម្ដាយដោយម្ដាយឪពុកតែងនិទានរឿងអានអក្សរនេះនោះដែលបង្កប់នូវន័យល្អៗពោរពេញដោយខ្លឹមសារអប់រំដល់កូនៗរបស់ខ្លួន។ ម្ដាយនិងកូនមានសមានចិត្តឆ្លងគ្នា ពីព្រោះម្ដាយជាអ្នកពរពោះ។...

2022-12-18 04:15:24   ថ្ងៃអាទិត្យ, 18 ធ្នូ 2022 ម៉ោង 11:15 AM
បណ្ឌិតសភាចារ្យ សុខ ទូច៖ មន្ត្រីរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជាជាមន្ត្រីស្រាវជ្រាវ ត្រូវតែមានស្នាដៃស្រាវជ្រាវជាប្រចាំ ហើយមន្ត្រីរាជការទាំងអស់គួរតែចេះរអៀសចិត្ត នៅពេលទទួលប្រាក់បៀវត្សរ៍ជារៀងរាល់ខែ ប៉ុន្តែពុំបានបំពេញការងារដែលខ្លួនទទួលខុសត្រូវ

(រាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា)៖ ក្នុងឱកាសអញ្ជើញថ្លែងចំណាប់អារម្មណ៍បិទកម្មវិធីបទបង្ហាញស្ដីពី «សមិទ្ធផលការងារ៥ឆ្នាំ (២០១៨-២០២២) របស់វិទ្យាស្ថានភាសាជាតិនៃរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា» នាព្រឹកថ្ងៃពុធ ៦រោច ខែមិគសិរ ឆ្នា...

2022-12-15 08:28:03   ថ្ងៃព្រហស្បតិ៍, 15 ធ្នូ 2022 ម៉ោង 03:28 PM
រាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជាទទួលបានការឧបត្ថម្ភលើការបោះពុម្ពសៀវភៅ ស្តីពី «ការផលិតសាច់ច្រក (សាច់ក្រក)» នៅលើពិភពលោក ចំនួន ៥ ពាន់ដុល្លារសហរដ្ឋអាម៉េរិក

នៅព្រឹកថ្ងៃអង្គារ ៥រោច ខែមិគសិរ ឆ្នាំខាល ចាត្វាស័ក ព.ស. ២៥៦៦ ត្រូវនឹងថ្ងៃទី១៣ ខែធ្នូ ឆ្នាំ២០២២នេះ ឯកឧត្ដមបណ្ឌិតសភាចារ្យ សុខ ទូច បានទទួលជួបពិភាក្សាជាមួលោកឧកញ៉ា សំ សុខនឿន ប្រធានសមាគមអចលនទ្រព្យសកល និងជាអ...

2022-12-14 00:54:33   ថ្ងៃពុធ, 14 ធ្នូ 2022 ម៉ោង 07:54 AM

សេចក្តីប្រកាស