ព័ត៌មាន

ទស្សនៈប្រធានវិស័យនិយម (The subjectivism) ដោយ៖ បណ្ឌិត ក្តាន់ ធុល មន្ត្រីនាយកដ្ឋានទស្សនវិជ្ជានិងសង្គមវិជ្ជា វិទ្យាស្ថានមនុសាស្ត្រនិងវិទ្យាសង្គម រាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា

2024-05-20 03:41:37 ថ្ងៃច័ន្ទ, 20 ឧសភា 2024, 03:41 AM
post_detail

វត្ថុទាំងឡាយ នៅក្នុងធម្មជាតិ ឬក៏ ហៅម្យ៉ាងទៀតថាវត្ថុធម្មជាតិ (natural things) ក៏បាន។ វត្ថុទាំងឡាយនេះសុទ្ធតែ មាន គុណភាព (quality) ផ្ទាល់របស់ពួកវា ប៉ុន្តែ មនុស្សទាំងឡាយមានការយល់ដឹង អំពី ទីតាំងគុណភាព (quality) របស់ពួកវា មិនដូចគ្នាទេ។

អ្នកខ្លះយល់ឃើញថា ទីតាំងនៃ គុណភាពរបស់វត្ថុ មាននៅក្នុងវត្ថុ។ ករណី ដូចជា សោភ័ណភាពរបស់ផ្កាមួយទង, ភាពរឹងរបស់ពេជ្រ, សេចក្ដីរីករាយនៃ បទចម្រៀង សុទ្ធតែជា គុណភាពពិត ដែលគេទាញបានមកពីផ្កា, មកពីពេជ្រ, និងមកពីបទចម្រៀងទាំងអស់។ នេះមានន័យថា ទីតាំងនៃគុណភាព របស់វត្ថុមានពិតនៅក្នុងវត្ថុ ពោលគឺជាគុណភាព ពិតរបស់វត្ថុនេះឯង។ ទស្សនៈដែលយល់ ឃើញបែបនេះគេឱ្យឈ្មោះថា ទស្សនៈវត្ថុ វិស័យនិយម (objectivism)។

ចំណែកឯអ្នកខ្លះទៀតយល់ឃើញ ផ្ទុយពីនេះថា ទីតាំងនៃគុណភាពរបស់វត្ថុ ពោលគឺ សោភ័ណភាពរបស់ផ្កាមួយទង, ភាពរឹងរបស់ពេជ្រ ជាដើម សុទ្ធតែមាន ទីតាំងនៅក្នុងចិត្តរបស់មនុស្ស (human mind)។ នេះមានន័យថា ទីណាមានមនុស្ស ទីនោះក៏គេគិតថា គុណភាពរបស់វត្ថុ មាន អត្ថិភាពដែរ រីឯទីណាដែលគ្មានមនុស្ស ទី នោះក៏គេគិតថា គុណភាពរបស់វត្ថុ មិន មានអត្ថិភាព ដែរ។ ទស្សនៈដែលយល់ ឃើញបែបនេះ គេឱ្យឈ្មោះថា ទស្សនៈ ប្រធានវិស័យនិយម (subjectivism)។ 

សូមចូលអានខ្លឹមសារលម្អិត និងមានអត្ថបទស្រាវជ្រាវជាច្រើនទៀតតាមរយ:តំណភ្ជាប់ដូចខាងក្រោម៖

https://rac.gov.kh/researchs-categories/1/researchs?page=11

អត្ថបទទាក់ទង

ទស្សនវិទូក្រិកបុរាណសម័យ (សូក្រាត ប្លាតុង អារីស្តូត) ដោយ៖ បណ្ឌិត ហែម ឡាច- នាយកដ្ឋាននីតិសាស្ត្រ នៃវិទ្យាស្ថានមនុសាស្ត្រនិងវិទ្យាសង្គម នៃរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា

កំណើតប្រហែល៦០០ឆ្នាំមុនគ្រិស្តសករាជ។ ទស្សនវិជ្ជាចាប់កំណើតតាំងពីពេលដែលមនុស្សចេះត្រិះរិះពិចារណារកហេតុផលចំពោះអ្វីៗដែលនៅក្នុងខ្លួនមនុស្សនិងចេះត្រិះរិះពិចារណាលើវត្ថុនិងបាតុភូតនៅក្នុងពិភពលោកនេះ។ គេបានដឹងថា ប...

2023-09-30 05:58:50   Sat, 30,09,2023, 05:58 AM
ឯកឧត្ដមបណ្ឌិត យង់ ពៅ ទទួលជួបពិភាក្សាការងារជាមួយអនុប្រធានកយការ (KOICA) ប្រចាំប្រទេសកម្ពុជា

នៅរសៀលថ្ងៃអង្គារ ទី២៦ ខែកញ្ញា ឆ្នាំ២០២៣ ឯកឧត្តមបណ្ឌិត យង់ ពៅ អគ្គលេខាធិការ និងតំណាងដ៏ខ្ពង់ខ្ពស់របស់ឯកឧត្តមបណ្ឌិតសភាចារ្យ សុខ ទូច ប្រធានរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា បានទទួលជួបសំណេះសំណាល ជាមួយលោក យ៉ុងវ៉ា ស៊ិន...

2023-09-26 10:11:40   Tue, 26,09,2023, 10:11 AM
ឯកឧត្ដមបណ្ឌិត ហ៊ាន សុខុម៖ ពលរដ្ឋអាចទាញយកកម្មវិធីប្រើប្រាស់ «វចនានុក្រមខ្មែរ» ឆ្នាំ២០២២ ជាទម្រង់ឌីជីថល

យោងតាមការបញ្ជាក់របស់ឯកឧត្តមបណ្ឌិត ហ៊ាន សុខុម ប្រធានក្រុមប្រឹក្សាជាតិភាសាខ្មែរ និងជាប្រធានគណៈកម្មាធិការរៀបចំវចនានុក្រមខ្មែរ នៅក្នុងពិធីប្រកាសឱ្យប្រើប្រាស់ «វចនានុក្រមខ្មែរ»ឆ្នាំ២០២២ កាលពីព្រឹកថ្ងៃទី២៥...

2023-09-25 10:08:03   Mon, 25,09,2023, 10:08 AM
ឯកឧត្តម វង្សី វិស្សុត ឧបនាយករដ្ឋមន្រ្តីប្រចាំការ រដ្ឋមន្រ្តីទទួលបន្ទុកទីស្ដីការគណៈរដ្ឋមន្រ្តី ជំរុញនិងគាំទ្រ ឱ្យធ្វើឌីជីថល វចនានុក្រម និងសន្ទានុក្រម....

ថ្លែងនៅក្នុងសុន្ទរកថាបូកសរុប និងប្រាកាសដាក់ឱ្យប្រើប្រាស់ជាផ្លូវការនូវ“វចនានុក្រមខ្មែរ” ព្រឹកថ្ងៃចន្ទ ទី២៥ ខែកញ្ញា ឆ្នាំ២០២៣ នៅរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា ឯកឧត្តម វង្សី វិស្សុត ឧបនាយករដ្ឋមន្រ្តីប្រចាំការ រដ្...

2023-09-25 09:20:17   Mon, 25,09,2023, 09:20 AM
ឯកឧត្ដម វង្សី វិស្សុត អញ្ជើញជាអធិបតីក្នុងពិធីប្រកាសឱ្យប្រើប្រាស់ «វចនានុក្រមខ្មែរ» ឆ្នាំ២០២២ នៅរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា

នេះជាព្រឹត្តិការណ៍ជាប្រវត្តិសាស្ត្រ របស់រាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា ក្រោមការរៀបចំរបស់ក្រុមប្រឹក្សាជាតិភាសាខ្មែរនៃរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា ដែលបានខិតខំស្រាវជ្រាវនិងចងក្រង រៀបចំជាវចនានុក្រមខ្មែរ ឆ្នាំ២០២២ នេះឡើង។...

2023-09-25 08:40:33   Mon, 25,09,2023, 08:40 AM
« ពិធីសម្ពោធដាក់ឱ្យប្រើប្រាស់សៀវភៅវចនានុក្រមខ្មែរ បោះពុម្ពជាសៀវភៅ និងទម្រង់ឌីជីថល» ជាផ្លូវការនៅរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា

នៅថ្ងៃចន្ទ ទី២៥ ខែកញ្ញា ឆ្នាំ២០២៣រាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជាមានកិត្តិយស បានរៀបចំ « ពិធីសម្ពោធដាក់ឱ្យប្រើប្រាស់សៀវភៅវចនានុក្រមខ្មែរ បោះពុម្ពសៀវភៅ និងទម្រង់ឌីជីថល» និងចុចប៊ូតុងសម្ពោធបើកប្រើប្រាស់ជាផ្លូវការ ដែ...

2023-09-25 08:14:34   Mon, 25,09,2023, 08:14 AM

សេចក្តីប្រកាស