Royal Academy of Cambodia
គ្រប់វិស័យទាំងអស់សុទ្ធតែមានទស្សនវិជ្ជានៅក្នុនោះ ព្រោះវាមានចំណោទបញ្ហា ទ្រឹស្តី គំនិត និងវិធីដោះស្រាយបញ្ហា ជាលក្ខណៈទស្សនវិជ្ជា ហើយគោលបំណង នៃការប្រតិបត្តិក្នុងគ្រប់វិស័យទាំងអស់សុទ្ធតែតម្រង់ទៅរកទស្សនវិជ្ជាទាំងអស់។
នេះជាការលើកឡើងខ្លះៗនូវគំនិតទស្សនវិជ្ជាខ្មែរក្នុងវិស័យផ្សេងៗក្នុងសង្គមខ្មែរ
១– គំនិតទស្សនវិជ្ជាខ្មែរក្នុងវិស័យ
ស្ថាបត្យកម្ម សំណង់ ប្រាសាទ
បុព្វបុរសខ្មែរមានបង្កប់អត្ថន័យទស្សនវិជ្ជានៅក្នុងស្ថាបត្យកម្ម សំណង់ និងប្រាសាទ យ៉ាងជ្រាលជ្រៅ។
បណ្ឌិត ឆយ យីហាង យល់ឃើញថា៖ ការកសាងប្រាសាទទាំងអស់ ពិតជាកសាងចេញពីមូលដ្ឋានគ្រឹះទស្សនវិជ្ជាព្រហ្មញ្ញសាសនា និងពុទ្ធសាសនាមហាយាន មិនមែនកសាងឡើងដោយចេះតែនឹកឃើញ ដោយត្រឹមតែមាន ការគិតធម្មតាទេ។ ការកសាងប្រាសាទ មានគូទឹកព័ទ្ធជុំវិញ យកលំនាំតាមឥណ្ឌា។ ក្នុងទស្សនៈរបស់ខ្មែរយល់ថា គូទឹក បង្កប់នូវអត្ថន័យទស្សនវិជ្ជា៖ បំរើទស្សនវិជ្ជាសាសនាផង យកទឹកប្រើប្រាស់ក្នុងទីក្រុងផង ជានយោបាយទឹកសម្រាប់កសិកម្មផង និងជារបាំងការពារនគរទប់ទល់នឹងសត្រូវផង។
លោក ដេវីឌ ឆាណ្ឌល័រ យល់ឃើញថា៖ ការកសាងប្រាសាទគឺ ដើម្បីឧទ្ទិសដល់ទេវៈផង ដើម្បីឧទ្ទិសដល់ព្រះអង្គផ្ទាល់ផង និងទុកជាផ្នូររបស់ព្រះអង្គនៅពេលសោយទីវង្គតផង។ ប្រាសាទជាលំនៅឋានសម្រាប់ពួកទេវៈ និងបុគ្គលគួរគោរពដែលបានស្លាប់ទៅនឹងបានឡើងឋានសួគ៌ (មិនមែនសម្រាប់តែព្រះរាជាប៉ុណ្ណោះទេ)។ ប្រាសាទក៏ជាផ្នូរខ្មោចផងដែរសម្រាប់ទុកព្រះអដ្ឋិធាតុរបស់ព្រះរាជា។
សូមចូលអានខ្លឹមសារលម្អិត និងមានអត្ថបទស្រាវជ្រាវជាច្រើនទៀតតាមរយ:តំណភ្ជាប់ដូចខាងក្រោម៖
https://rac.gov.kh/researchs-categories/1/researchs?page=11
យោងតាមព្រះរាជក្រឹត្យលេខ នស/រកត/១១១៩/ ១៦៧៥ ចុះថ្ងៃទី០៩ ខែវិច្ឆិកា ឆ្នាំ២០១៩ ព្រះមហាក្សត្រ នៃព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា ព្រះករុណា ព្រះបាទ សម្តេច ព្រះបរមនាថ នរោត្តម សីហមុនីបានចេញព្រះរាជក្រឹត្យ ត្រាស់បង្គាប់ផ...
(រាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា)៖ នាថ្ងៃព្រហស្បតិ៍ ៣រោច ខែកត្តិក ឆ្នាំកុរ ឯកស័ក ព.ស.២៥៦៣ ត្រូវនឹងថ្ងៃទី១៤ ខែវិច្ឆិកា ឆ្នាំ២០១៩ គណៈកម្មការវាយតម្លៃដាក់ពិន្ទុជ្រើសរើសប្រធានវិទ្យាស្ថានមនុស្សសាស្រ្ត និងវិទ្យាសាស្ត...
(រាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា)៖ នៅព្រឹកថ្ងៃចន្ទ ១៥កើត ខែកត្តិក ឆ្នាំកុរ ឯកស័ក ព.ស.២៥៦៣ ត្រូវនឹងថ្ងៃទី១១ ខែវិច្ឆិកា ឆ្នាំ២០១៩ ឯកឧត្តម យូ ស៊ិនឡុង បានដឹកនាំសហការីមកត្រួតពិនិត្យការងារ ដើម្បីត្រៀមរៀបចំពិធីសម្ពោធអ...
(ភ្នំពេញ)៖ នៅព្រឹកថ្ងៃចន្ទ ១៥កើត ខែកត្តិក ឆ្នាំកុរ ឯកស័ក ព.ស.២៥៦៣ ត្រូវនឹងថ្ងៃទី១១ ខែវិច្ឆិកា ឆ្នាំ២០១៩ ឯកឧត្តមបណ្ឌិត យង់ ពៅ អគ្គលេខាធិការរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជាបានអញ្ជើញជាអធិបតីបើក «វគ្គបណ្តុះបណ្តាលគ្រ...
(តាកែវ)៖ នៅថ្ងៃទី៩ ខែវិច្ឆិកា ឆ្នាំ២០១៩នេះ ឯកឧត្តមបណ្ឌិត យង់ ពៅ អនុប្រធានក្រុមការងារថ្នាក់ជាតិចុះជួយស្រុកត្រាំកក់ និងជាប្រធានក្រុមការងារចុះជួយឃុំត្រពាំងធំខាងជើង ស្រុកត្រាំកក់ ខេត្តតាកែវ បានដឹកនា...