Royal Academy of Cambodia
គ្រប់វិស័យទាំងអស់សុទ្ធតែមានទស្សនវិជ្ជានៅក្នុនោះ ព្រោះវាមានចំណោទបញ្ហា ទ្រឹស្តី គំនិត និងវិធីដោះស្រាយបញ្ហា ជាលក្ខណៈទស្សនវិជ្ជា ហើយគោលបំណង នៃការប្រតិបត្តិក្នុងគ្រប់វិស័យទាំងអស់សុទ្ធតែតម្រង់ទៅរកទស្សនវិជ្ជាទាំងអស់។
នេះជាការលើកឡើងខ្លះៗនូវគំនិតទស្សនវិជ្ជាខ្មែរក្នុងវិស័យផ្សេងៗក្នុងសង្គមខ្មែរ
១– គំនិតទស្សនវិជ្ជាខ្មែរក្នុងវិស័យ
ស្ថាបត្យកម្ម សំណង់ ប្រាសាទ
បុព្វបុរសខ្មែរមានបង្កប់អត្ថន័យទស្សនវិជ្ជានៅក្នុងស្ថាបត្យកម្ម សំណង់ និងប្រាសាទ យ៉ាងជ្រាលជ្រៅ។
បណ្ឌិត ឆយ យីហាង យល់ឃើញថា៖ ការកសាងប្រាសាទទាំងអស់ ពិតជាកសាងចេញពីមូលដ្ឋានគ្រឹះទស្សនវិជ្ជាព្រហ្មញ្ញសាសនា និងពុទ្ធសាសនាមហាយាន មិនមែនកសាងឡើងដោយចេះតែនឹកឃើញ ដោយត្រឹមតែមាន ការគិតធម្មតាទេ។ ការកសាងប្រាសាទ មានគូទឹកព័ទ្ធជុំវិញ យកលំនាំតាមឥណ្ឌា។ ក្នុងទស្សនៈរបស់ខ្មែរយល់ថា គូទឹក បង្កប់នូវអត្ថន័យទស្សនវិជ្ជា៖ បំរើទស្សនវិជ្ជាសាសនាផង យកទឹកប្រើប្រាស់ក្នុងទីក្រុងផង ជានយោបាយទឹកសម្រាប់កសិកម្មផង និងជារបាំងការពារនគរទប់ទល់នឹងសត្រូវផង។
លោក ដេវីឌ ឆាណ្ឌល័រ យល់ឃើញថា៖ ការកសាងប្រាសាទគឺ ដើម្បីឧទ្ទិសដល់ទេវៈផង ដើម្បីឧទ្ទិសដល់ព្រះអង្គផ្ទាល់ផង និងទុកជាផ្នូររបស់ព្រះអង្គនៅពេលសោយទីវង្គតផង។ ប្រាសាទជាលំនៅឋានសម្រាប់ពួកទេវៈ និងបុគ្គលគួរគោរពដែលបានស្លាប់ទៅនឹងបានឡើងឋានសួគ៌ (មិនមែនសម្រាប់តែព្រះរាជាប៉ុណ្ណោះទេ)។ ប្រាសាទក៏ជាផ្នូរខ្មោចផងដែរសម្រាប់ទុកព្រះអដ្ឋិធាតុរបស់ព្រះរាជា។
សូមចូលអានខ្លឹមសារលម្អិត និងមានអត្ថបទស្រាវជ្រាវជាច្រើនទៀតតាមរយ:តំណភ្ជាប់ដូចខាងក្រោម៖
https://rac.gov.kh/researchs-categories/1/researchs?page=11
ភ្នំពេញ៖ ឯកឧត្ដមបណ្ឌិត ឯក ប៊ុនថា អគ្គនាយករង នៃក្រសួងវប្បធម៌និងវិចិត្រសិល្បៈ ថ្លែងដូច្នេះ នៅក្នុងបទបង្ហាញរបស់ឯកឧត្ដម ស្ដីពី «កម្មសិទ្ធិបញ្ញា ការសម្ដែងតាមជនបទ សិល្បៈ និងបុណ្យប្រពៃណី» នៅក្នុងសន្និសីទអន្ត...
ភ្នំពេញ៖ នៅព្រឹកថ្ងៃព្រហស្បតិ៍ ៨រោច ខែមិគសិរ ឆ្នាំកុរ ឯកស័ក ព.ស. ២៥៦៣ ត្រូវនឹងថ្ងៃទី១៩ ខែធ្នូ ឆ្នាំ២០១៩ វេលាម៉ោង ៨:៣០នាទីព្រឹកនេះ រាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា បានរៀបចំសន្និសីទអន្តរជាតិ ស្ដីពី «តម្លៃវប្បធម៌អា...
(រាជធានីភ្នំពេញ)៖ អំឡុងពេលបំពេញបេសកកម្មនៅក្នុងរាជធានីភ្នំពេញ នៅថ្ងៃអង្គារ-ពុធ ៦-៧រោច ខែមិគសិរ ឆ្នាំកុរ ឯកស័ក ព.ស.២៥៦៣ ត្រូវនឹងថ្ងៃទី១៧-១៨ ខែធ្នូ ឆ្នាំ២០១៩ អ្នកសិក្សាស្រាវជ្រាវកូរ៉េចំនួន ១១រូបបានធ្វើទស...
(រាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា)៖ នៅថ្ងៃទីអង្គារ ៦រោច ខែមិគសិរ ឆ្នាំកុរ ឯកស័ក ព.ស.២៥៦៣ ត្រូវនឹងថ្ងៃទី១៧ ខែធ្នូ ឆ្នាំ២០១៩ ឯកឧត្តមបណ្ឌិតសភាចារ្យ សុខ ទូច ប្រធានរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជាបានទទួលជួបពិភាក្សាការងារជាមួយគណ...
(រាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា)៖ នៅព្រឹកថ្ងៃចន្ទ ៥រោច ខែមិគសិរ ឆ្នាំកុរ ឯកស័ក ព.ស.២៥៦៣ ត្រូវនឹងថ្ងៃទី១៦ ខែធ្នូ ឆ្នាំ២០១៩ រាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជាបានរៀបចំជំនួបសហប្រតិបត្តិការអន្តរជាតិរវាងរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា (RA...