Royal Academy of Cambodia
នៅថ្ងៃព្រហស្បតិ៍ ២កើត ខែពិសាខ ឆ្នាំរោង ឆស័ក ព.ស. ២៥៦៧ ត្រូវនឹងថ្ងៃទី៩ ខែឧសភា ឆ្នាំ២០២៤ វេលាម៉ោង ៨:៣០នាទីព្រឹក នៅសាលទន្លេសាបនៃអគារខេមរវិទូ វិទ្យាស្ថានមនុស្សសាស្រ្ត និងវិទ្យាសាស្រ្តសង្គម នៃរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា បានរៀបចំសិក្ខាសាលាផ្សព្វផ្សាយ «លទ្ធផលស្រាវជ្រាវបុរាណវត្ថុវិទ្យា : របកគំហើញថ្មីនៅក្រៅរាជធានីអង្គរ» ក្រោមអធិបតីភាពឯកឧត្តមបណ្ឌិត យង់ ពៅ អគ្គលេខាធិការនៃរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា។
ថ្លែងក្នុងពិធីបើកសិក្ខាសាលានោះ ឯកឧត្តមបណ្ឌិត យង់ ពៅ អគ្គលេខាធិការនៃរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា បានលើកឡើងថា ការផ្សព្វផ្សាយលទ្ធផលស្រាវជ្រាវបុរាណវត្ថុវិទ្យាផ្សេងៗ បានចូលរួមចំណែកលើ៥ចំណុចសំខាន់ៗ ដូចជា៖
ទី១- ការពង្រឹងនិងបង្កើនស្មារតីស្នេហាជាតិ
ទី២- ឯកសារប្រវត្តិសាស្រ្តត្រូវបានចងក្រងសម្រាប់កូនចៅជំនាន់ក្រោយ
ទី៣- ការគាស់កកាយនិងលាតត្រដាងអាថ៌កំបាំងប្រជាជាតិ
ទី៤- ការលើកកម្ពស់ស្មារតីបង្រួបបង្រួមជាតិ និងរឹតបណ្តឹងចំណងសាមគ្គីភាពជាតិ និង
ទី៥- ការចូលរួមចំណែកជំរុញវិស័យសេដ្ឋកិច្ចតាមរយៈទេសចរណ៍។
ជាងនេះទៅទៀត ឯកឧត្តមបណ្ឌិត យង់ ពៅ ក៏បានរំលឹកផងដែរថា នាសម័យកាលអង្គរដ៏រ៉ុងរឿង ព្រះមហាវីរ:ក្សត្រខ្មែរនិងនាម៉ឺនមន្រ្តីទាំងឡាយ តែងតែយកចិត្តទុកដាក់ខ្ពស់លើការរៀបចំប្រព័ន្ធមេទឹក ពោលគឺផ្តល់តម្លៃចម្បងលើគុណប្រយោជន៍ និងគុណតម្លៃនៃទឹក ដោយសារតែទឹកពិតជាបានចូលរួមចំណែកជាខ្លាំងក្នុងការដឹកនាំរដ្ឋ ប្រព័ន្ធធារាសាស្រ្ត និងវិស័យកសិកម្មជាដើម។ ទាក់ទងនឹងចំណុចនេះផងដែរ ឯកឧត្តមបណ្ឌិត យង់ ពៅ បានគូសបញ្ជាក់និងសង្កត់ធ្ងន់ថា ដោយសារតែទីស្ថានបុរាណវិទ្យាមានសារៈសំខាន់ជាខ្លាំងសម្រាប់ប្រជាជាតិទាំងមូល ក្នុងន័យនេះយើងចាំបាច់ត្រូវតែអភិរក្សតំបន់ទាំងនោះ ដោយបញ្ឈប់ការសាងសង់សំណង់ផ្សេងៗលើតំបន់ប្រវត្តិសាស្រ្តទាំងនោះ ព្រោះការសាងសង់ពីលើតំបន់បុរាណវិទ្យា ពិតប៉ះពាល់យ៉ាងធ្ងន់ធ្ងរដល់ភស្តុតាងប្រវត្តិសាស្រ្តរបស់ប្រជាជាតិ។
ក្រៅពីនេះ ឯកឧត្តមបណ្ឌិត យង់ ពៅ ក៏បានបញ្ជាក់ផងដែរថា សូម្បីតែ ឧទ្យានរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជាតេជោសែនឫស្សីត្រឹបក៏មានទីតាំងតំបន់ប្រវត្តិសាស្ត្រជាច្រើនផងដែរ ដូចជាតំបន់ឡស្លដែកសម័យអង្គរជាដើម។ ដោយមើលឃើញពីមូលហេតុដ៏សំខាន់នេះផងដែរ ទើបរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា បាននិងកំពុងយកចិត្តទុកដាក់លើការអភិរក្សដែនដីតំបន់ឧទ្យាន។
ទីបញ្ចប់ ឯកឧត្តមបណ្ឌិត យង់ ពៅ បានលើកទឹកចិត្តដល់អ្នកជំនាញបុរាណវត្ថុវិទ្យាទាំងឡាយ និងជាពិសេសថ្នាក់ដឹកនាំនិងមន្រ្តីរាជការនៃវិទ្យាស្ថានមនុស្សសាស្រ្ត និងវិទ្យាសាស្រ្តសង្គម សូមខំខំប្រឹងប្រែងបន្តទៀតលើកិច្ចការបុរាណវត្ថុវិទ្យា ដើម្បីប្រជាជាតិកម្ពុជា និងដើម្បីជាភស្តុតាងប្រវត្តិសាស្រ្តសម្រាប់មនុស្សជាតិ។
ប្រវត្ដិវិទូ បានកំណត់យកសហសវត្ស នៅចន្លោះឱនភាពនៃក្រុងរ៉ូម និងបុនសម័យ (៥០០-១៤០០គ.ស.) ថាជាមជ្ឈិមសម័យ (Middle Ages or midieval period)។ សករាជនៃវប្បធម៌ និងការអប់រំលោកខាងលិចនេះ បានលាតសន្ធឹងពីចុងបញ្ចប់នៃសករាជ...
ភ្នំពេញ គឺជារាជាធានីប្រវត្តិសាស្រ្តរបស់ព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា ដែលមានអាយុប្រមាណជាង៥០០ឆ្នាំ មានទីតាំងស្ថិតនៅចំចំណុចប្រសព្វនៃទន្លេបួនមុន រូមមានមេគង្គលើនិងក្រោម ទន្លេសាប និងទន្លេបាសាក់។ វាជាមជ្ឈមណ្ឌលពាណិជ្...
និទានកថា នៅទីនេះ បានចាប់ផ្ដើមពីសម័យដែលមនុស្សមិនទាន់ចេះអាន និងសរសេរ មុនពេលមានការបង្កើតថ្មីនៃការអាន និងការសរសេរ នៅពេលដែលបុព្វបុរស ផ្ទេរវប្បធម៌ដោយផ្ទាល់មាត់របស់គេ ពីជំនាន់មួយទៅជំនាន់មួយទៀត។ គេអាចស្វែងរកឃ...
រាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា៖ កាលពីព្រឹកថ្ងៃពុធ ៧កើត ខែមិគសិរ ឆ្នាំខាល ចត្វាស័ក ពុទ្ធសករាជ ២៥៦៦ ត្រូវនឹងថ្ងៃទី៣០ ខែវិច្ឆិកា ឆ្នាំ២០២២នៅសាល «ទន្លេសាប» នៃអគារខេមរៈវិទូមានរៀបចំអង្គសិក្ខាសាលាស្តីពី «ទេសចរណ៍កម...
រាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា៖ កាលពីថ្ងៃទី១៦ ខែវិច្ឆិកា ឆ្នាំ២០២២ ក្រុមការងារឧទ្យានរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា តេជោសែន ឫស្សីត្រឹប បានសហការជាមួយអង្គការ GIZ និងអ្នកជំនាញជាជនជាតិអូស្ត្រាលីដើម្បីរៀបចំបង្កើតឱ្យមានដំណើរក...
នៅថ្ងៃទី២១ ខែវិច្ឆិកា ២០២២នេះ ឯកឧត្តមបណ្ឌិតសភាចារ្យ សុខ ទូច ប្រធានរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា បានទទួលជួបពិភាក្សាការងារជាមួយអ្នកសិក្សាស្រាវជ្រាវជនជាតិជប៉ុន លោក ហិរ៉ូមិ យ៉ាណុ (HIROMI YANO) ដើម្បីសិក្សាលទ្ធភា...