​ហេតុការណ៍កើតមានឡើងនៅក្នុងប្រវត្តិសាស្ត្រខ្មែរ បានបង្ហាញឱ្យឃើញយ៉ាងច្បាស់​ថា ប្រទេស​កម្ពុជា​បានចាប់ផ្ដើមបាត់បង់ច្រកផ្លូវទឹកទៅកាន់សមុទ្ររបស់ខ្លួន ដែលស្ថិតនៅ​តំបន់ដីសណ្ដទន្លេមេគង្គ (បច្ចុប្បន្ន​ជាដែនដីភាគខាងត្បូងរបស់ប្រទេសវៀតណាម) ព្រម​ទាំងកំពង់ផែធំៗចំនួន៣ នៅក្នុង​សតវត្ស​ទី​១៦ នៃគ្រិស្តសករាជ ដែលជាផ្លូវគមនាគមន៍​ដ៏​សំខាន់ តភ្ជាប់ទំនាក់ទំនងសេដ្ឋកិច្ច ពាណិជ្ជកម្ម និង​ការ​ទូត​របស់ប្រទេសកម្ពុជាជាមួយនឹង​បណ្ដា​ប្រទេសក្នុងតំបន់ និងពិភពលោក។ ការបាត់បង់អតីតដែនដី​របស់​ខ្មែរខាងលើនេះ កើត​មានឡើងតាមរយៈការដែលមេដឹកនាំខ្មែរនាពេលនោះ អនុញ្ញាតឱ្យប្រទេស​ជិត​ខាង​ខ្ចីដីនៅតំបន់ដីដណ្ដទន្លេមេគង្គខាងលើនេះ ដើម្បីបង្កបង្កើនផលស្រូវ និង​ហ្វឹក​ហាត់​កងទ័ព​ដើម្បី​ធ្វើ​សង្គ្រាម​ទប់ទល់នឹងប្រទេសមួយផ្សេងទៀត។

​៤០០ឆ្នាំក្រោយមក រាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជានីតិកាលទី៦ នៃរដ្ឋសភា ក្រោមការដឹកនាំ​របស់​គណបក្ស​ប្រជាជន​កម្ពុជា បានសិក្សារៀបចំគម្រោងព្រែកជីកហ្វូណន ដែលជា​ការ​កសាងផ្លូវទឹកជាច្រកទៅកាន់សមុទ្រ​លើក​ដំបូង​បង្អស់នៅក្នុងប្រវត្តិសាស្ត្រខ្មែរក្នុងរយៈ​កាល​ចុងក្រោយនេះ ដែលនឹងផ្ដល់នូវផលប្រយោជន៍ដ៏​ច្រើន​សន្ធឹក​សន្ធាប់សម្រាប់ប្រទេស​កម្ពុជា​ទាំង នៅក្នុងទិដ្ឋភាពសេដ្ឋកិច្ច ការអភិវឌ្ឍសង្គម និងចូលរួម​ចំណែក​នៅ​ក្នុងការពារ​និង​ថែ​រក្សាប្រព័ន្ធអេកូឡូស៊ី និងជីវចម្រុះនៅក្នុងតំបន់។

​ទោះជាយ៉ាងណា ក្រោយការលើកឡើងអំពីគម្រោងកសាង​ព្រែកជីកហ្វូណន​តេជោ​របស់​កម្ពុជា​នេះ ប្រតិកម្មជាបន្តបន្ទាប់ត្រូវបានលើកឡើងសហរដ្ឋអាម៉េរិក និងវៀតណាម ដែលជាប្រទេសជិតខាង​កម្ពុជាលើកឡើងបង្កប់ដោយចរិតភូមិសាស្ត្រនយោបាយ ដោយ​ចោទ​ប្រកាន់អំពីផលប៉ះពាល់បរិស្ថាន និង​ការមួលបង្កាច់ថា គោល​បំណង​ពិត​ប្រាកដ​របស់​ព្រែកជីកនេះគឺបម្រើឱ្យយុទ្ធ​សាស្ត្រយោធា​របស់​ចិន​ទៅ​វិញ។

​ការយកគម្រោង «ព្រែកជីកហ្វូណនតេជោ» ធ្វើជាប្រធានបទនៃរបៀប​វារៈ​នយោបាយ ដើម្បី​ចោទ​ប្រកាន់​មួលបង្កាច់មកលើប្រទេសកម្ពុជានេះ ត្រូវបានបញ្ញវន្ត និង​អ្នក​ស្រាវជ្រាវកម្ពុជាបកស្រាយ និង​បំភ្លឺ​ជា​បន្តបន្ទាប់ ទាំងនៅក្នុងទិដ្ឋភាពនយោបាយ សេដ្ឋ​កិច្ច សង្គម ប្រវត្តិសាស្ត្រ និងបច្ចេកទេស។ ថ្វីដ្បិត​តែ​ដោយ​សារផលប្រយោជន៍ និងយុទ្ធ​សាស្ត្រ​នយោបាយ គេនឹងមិនទទួលយកការបកស្រាយទាំងនេះក្ដី ក៏​ប៉ុន្តែការ​ពន្យល់​បក​ស្រាយ​របស់ក្រុមបញ្ញវន្តកម្ពុជា ពិតជាបានជ្រួតជ្រាបនៅក្នុង​ចំណោម​ស្រទាប់​យុវជន អ្នក​សិក្សា​ស្រាវជ្រាវ និងសាធារណៈមតិជាតិ ដែលចំណុចនេះអាចបង្ហាញឱ្យឃើញជាក់​ស្ដែង​តាម​រយៈ ការមិនអើពើទៅនឹងពាក្យញុះញង់និងមួលបង្កាច់របស់បរទេស និងអតីតមេដឹក​នាំ​ក្រុមប្រឆាំង​ដែល​កំពុង​និរទេសនៅបរទេស ពីសំណាក់ប្រជាជនខ្មែរនោះឡើយ។ ប្រការ​នេះ​បង្ហាញឱ្យឃើញផងដែរថា ប្រជាជនខ្មែរពិតជាមានការពិចារណាយ៉ាងហ្មត់ចត់ និង​គ្រប់​ជ្រុងជ្រោយទៅលើបញ្ហា​ដែល​ជា​ឧត្ដម​ប្រយោជន៍​ជាតិ មិនប្រតិកម្ម ឬជ្រួលច្របល់​ទៅ​តាម​ការញុះញង់មួលបង្កាច់ និងបង្ខូចការពិត ដោយគ្មាន​ការ​ថ្លឹង​ថ្លែងទៅលើហេតុផល ដំណើរវិវត្ត និងតម្រូវជាក់ស្ដែងនៃសង្គមជាតិរបស់ខ្លួនឡើយ។

​នៅយប់ថ្ងៃទី២៦ ខែមេសា ឆ្នាំ២០២៤ សម្ដេចតេជោ ហ៊ុន សែន ប្រធាន​ព្រឹទ្ធ​សភា​កម្ពុជា​បាន​លើក​ឡើងអំពីការប្ដេជ្ញាចិត្តយ៉ាងមុតមាំរបស់កម្ពុជា ក្នុងនាមជារដ្ឋ​ឯករាជ្យ អធិបតេយ្យ និងមាន​បូរណ​ភាពពេញលេញស្របតាមច្បាប់អន្តរជាតិ ក្នុងការ​សម្រេច​នូវ​ជោគ​វាសនា និងការអភិវឌ្ឍ​ប្រទេស​ជាតិ​របស់​ខ្លួន។ សម្តេចតេជោបានថ្លែងសង្កត់ធ្ងន់ថា «កម្ពុជាមិនល្ងង់ជាងវៀតណាមទេ» ព្រម​ទាំង​បាន​សន្យា​ដាក់​ជីវិត​ក្នុងកសាងព្រែកជីក​នេះ​ឱ្យបានថែមទៀតផង។

​តាមរយៈការប្រកាសអំពីឆន្ទៈដ៏មោះមុត ហ្មត់ចត់ និងម៉ឺងម៉ាត់បំផុត ដើម្បី​ឧត្ដម​ប្រយោជន៍​ជាតិ ជាមួយនឹងទស្សនវិស័យដ៏វែងឆ្ងាយនេះ មេដឹកនាំកម្ពុជាពិតជានឹង​សម្រេច​បាន​នូវ​សមិទ្ធផលព្រែកជីក ដែល​ជា​ច្រក​ផ្លូវទឹកទៅកាន់សមុទ្រជាប្រវត្តិសាស្ត្រដែល​មិនអាច​កាត់​ថ្លៃ​បានក្នុងរយៈពេលជាង៤០០ឆ្នាំចុងក្រោយ ក៏​ដូច​ជានឹងក្លាយ​ទៅជាមូលដ្ឋាន​ដ៏​សំខាន់ នៅក្នុងការធានាបាននូវឯករាជ្យភាពខាងសេដ្ឋកិច្ច និងការ​ដោយ​ឈរ​លើមូលដ្ឋាន​ទស្សន​វិជ្ជាបែបខ្មែរ បង្កើតឡើងដោយកុលបុត្រខ្មែរ និងសម្រាប់ផលប្រយោជន៍​ប្រជាជាតិ​ខ្មែរ​សុទ្ធសាធ។

​«ព្រែកជីកហ្វូណនតេជោ» នេះ ក៏នឹងក្លាយទៅជានិមិត្តរូបនៃ ការបង្រួបបង្រួមស្មារតី​ជាតិ​​ដ៏​មោះ​មុត​បំផុត តាមរយៈឆន្ទៈនយោបាយរបស់មេដឹកនាំខ្មែរ គឺសម្ដេចតេជោ និង​សម្ដេចធិបតី ស្មារតីជាតិនេះ​មិន​ត្រឹមតែបានជ្រួតជ្រាបនិងទទួលយកពីសំណាក់​មហាជន​ខ្មែរ​ប៉ុណ្ណោះទេ តែថែមទាំងត្រូវបានទទួលស្គាល់ និង​គាំទ្រ​ពីសំណាក់សមាជិកនិងអតីត​សមាជិក​ក្រុមប្រឆាំង បើទោះបីជាអ្នកខ្លះបានចេញមុខអបអរសាទរ និង​គាំទ្រ ហើយអ្នកខ្លះ​មិន​បានបង្ហាញការគាំទ្រឱ្យឃើញជាសកម្មភាព ឬពាក្យសម្ដីក្ដី ក៏ក្រុមប្រឆាំង ឬអ្នក​នយោបាយ​ជំទាស់ទាំងនោះ ពិតជាបានមើលឃើញអំពីសារៈប្រយោជន៍ដ៏ឧតុង្គឧត្ដមនៃ គម្រោង​​ព្រែក​ជីក​ជា​ប្រវត្តិសាស្ត្រនេះ តាមរយៈការរក្សាភាពស្ងប់ស្ងៀម និងទន្ទឹងរង់ចាំ​មើលសមិទ្ធផលនេះសម្រេចបាននាពេលខាងមុខ។

​ជាការពិតដែលឥតប្រកែកបាន «គម្រោងព្រែកជីកហ្វូណនតេជោ» គឺជាសមិទ្ធផល​ដែលត្រូវ​តែ​សម្រេចឱ្យខានតែបាន ទោះបីជាមានការជំទាស់ ឬចោទប្រកាន់មួលបង្កាច់​ដោយ​គ្មានការពិត​ពីសំណាក់​មជ្ឈដ្ឋានខាងក្រៅណាមួយក្ដី ព្រោះគម្រោងនេះគឺជា​គម្រោង​ដែល​មានអត្ថន័យជាប្រវត្តិសាស្ត្រ ជាឧត្ដម​ប្រយោជន៍ជាតិ ដែលខ្មែរគ្រប់រូប​ត្រូវចូលរួម​ចំណែក​ជំរុញសម្រេចឱ្យបាន ហើយមានតែខ្មែរ​ដែល​ប្រឆាំង​នឹង​ផលប្រយោជន៍ជាតិ និង​បម្រើ​ឱ្យយុទ្ធសាស្ត្របរទេសប៉ុណ្ណោះ ដែលជំទាស់ និងមិនចូលរួមនៅក្នុង​គម្រោង​ដ៏មាន​សារៈ​សំខាន់នេះ។

​ការជំរុញឱ្យគម្រោងជីកព្រែកនេះ ក្លាយទៅជាចលនាជាតិទាំងមូល ពីសំណាក់​សម្ដេច​តេជោ ហ៊ុន សែន គឺជាយុទ្ធសាស្ត្រដ៏វិសេសវិសាលបំផុត ដែលនឹងបង្ហាញឱ្យឃើញ​កាន់​តែច្បាស់អំពី ស្មារតីរួប​រួមគ្នា​នៃ​ប្រជាជាតិដ៏មានអរិយធម៌ចំណាស់នៅអាស៊ីអាគ្នេយ៍ ការ​បង្ហាញអំពីទស្សនៈជាតិរួមជាធ្លុងមួយ នៅក្នុងការ​កសាងសមិទ្ធផល​សម្រាប់បន្សល់​ដល់​មនុស្ស​ជំនាន់ក្រោយ ដូចដែលដូនតាខ្មែរនៅស្ទើគ្រប់សម័យកាល ពិសេស​បុព្វបុរស​សម័យ​មហា​នគរ បន្សល់ទុកនូវមរតកដ៏មហស្ចារ្យ ទាំងរូបី និងអរូបីដល់យើងដែលជាកូន​ចៅ​ជំនាន់​ក្រោយ។

​ការកសាង «ព្រែកជីកហ្វូណនតេជោ» ដែលជាច្រកផ្លូវទឹកទៅកាន់សមុទ្រជាលើក​ដំបូង​នៅ​ក្នុង​ប្រវត្តិសាស្ត្រជាង៤០០ឆ្នាំចុងក្រោយនេះ តាមរយៈគំនិត​ផ្ដួចផ្ដើម​របស់​សម្ដេច​តេជោ និងឆន្ទៈដ៏មុតមាំ​ក្នុងសម្រេចឱ្យបាន​របស់សម្ដេចធិបតី គឺជាសក្ខីភាពដែល​មិនអាច​ប្រកែក​បាន ដែលលោកទាំងពីរពិត​ជាស័ក្តិសមបំផុតនឹងពាក្យថា «វរជន» របស់​ប្រជាជាតិ​ខ្មែរ ដោយមិនត្រឹមតែបានបន្សល់នូវសមិទ្ធផល​ជា​ប្រវត្តិ​សាស្ត្រប៉ុណ្ណោះទេ ប៉ុន្តែថែមទាំង​ជា​មេដឹកនាំ ដែលបង្រួបបង្រួមស្មារតីឯកភាពជាតិ​ដ៏មោះមុត​បំផុត​របស់ខ្មែរនាសម័យទំនើប​នេះ៕

(អត្ថបទវិភាគខាងលើជាទស្សនៈផ្ទាល់ខ្លួនរបស់លោក លឹម សុវណ្ណរិទ្ធ អនុប្រធាននាយកដ្ឋានទំនាក់ទំនងសាធារណៈនិងពិធីការនៃរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា)