Royal Academy of Cambodia
គម្រោងព្រែកហ្វូណនតេជោរបស់ប្រទេសកម្ពុជាបានក្លាយជាចំណុចសំខាន់នៃមោទនភាពជាតិ និងសាមគ្គីភាពក្នុងចំណោមប្រជាជនកម្ពុជានៅទូទាំងប្រទេស។ គម្រោងហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធដ៏មានសារៈសំខាន់នេះ មានគោលបំណងបង្កើតផ្លូវទឹកដែលអាចធ្វើនាវាចរណ៍ពីទន្លេមេគង្គទៅកាន់ឈូងសមុទ្រ បានទទួលការគាំទ្រ និងសាទរយ៉ាងខ្លាំងពីពលរដ្ឋគ្រប់ស្រទាប់វណ្ឌៈនៃសង្គមកម្ពុជា។ ដោយរាប់ពីមន្ត្រីរដ្ឋាភិបាលរហូតដល់សហគមន៍តាមមូលដ្ឋាន បានមូលមតិគ្នាយ៉ាងច្បាស់ណាស់ថា៖ ព្រែកជីកហ្វូណនតេជោតំណាងឱ្យឱកាសដ៏សំខាន់សម្រាប់ការអភិវឌ្ឍន៍សេដ្ឋកិច្ច ការតភ្ជាប់ និងវឌ្ឍនភាពជាតិកម្ពុជា។
ដើម្បីស្វែងយល់ពីសារៈសំខាន់នៃព្រែកជីកហ្វូណនតេជោចំពោះប្រជាជនកម្ពុជា វាចាំបាច់ណាស់ក្នុងការស្វែងយល់ពីបរិបទប្រវត្តិសាស្ត្ររបស់ប្រទេសកម្ពុជា។ ប្រទេសកម្ពុជាដែលមានបេតិកភណ្ឌវប្បធម៌ដ៏សម្បូរបែប និងរឿងរ៉ាវអតីតកាលបានជាប់ពាក់ព័ន្ធជាមួយលំហូរនៃទន្លេ និងផ្លូវទឹកជាយូរមកហើយ។ អរិយធម៌បុរាណដូចជា សម័យហ្វូណន និងអង្គរ ពឹងផ្អែកលើពាណិជ្ជកម្ម និងការដឹកជញ្ជូនតាមផ្លូវទឹក ដែលបង្ហាញពីសារៈសំខាន់នៃ បណ្តាញនាវាចរណ៍ក្នុងប្រវត្តិសាស្ត្រកម្ពុជា។
ការរស់ឡើងវិញនៃគោលគំនិតនៃព្រែកជីកតភ្ជាប់ទន្លេមេគង្គទៅឈូងសមុទ្រ បានដក់ជាប់យ៉ាងជ្រាលជ្រៅជាមួយប្រជាជនកម្ពុជា ដែលបង្ហាញពីអារម្មណ៍នៃការបន្តជាមួយនឹងកេរ្តិ៍ដំណែលប្រវត្តិសាស្ត្ររបស់ដូនតាខ្មែរ។ ការតភ្ជាប់ទៅអតីតកាលនេះ បានធ្វើឱ្យព្រែកហ្វូណនតេជោមានអត្ថន័យជានិមិត្តរូប លើសពីផលប្រយោជន៍សេដ្ឋកិច្ចជាក់ស្តែងសម្រាប់ប្រទេសកម្ពុជា ប៉ុន្តែគឺជានិមិត្តរូបជាប្រវត្តិសាស្ត្ររាប់ពាន់ឆ្នាំដែលកូនចៅខ្មែរជំនាន់ក្រោយនឹងចងចាំចំពោះការប្រឹងប្រែងរបស់ថា្នក់ដឹកនាំកម្ពុជានាសម័យនេះ។
ចំណុចស្នូលនៃសាមគ្គីភាពកម្ពុជាទាក់ទងនឹងព្រែកជីកហ្វូណនតេជោ គឺជាសក្តានុពលសេដ្ឋកិច្ចរបស់ប្រទេសកម្ពុជា។ ព្រែកជីកនេះត្រូវបានគេមើលឃើញថាជាអ្នកផ្លាស់ប្តូរជោគវាសនាកម្ពុជា នាំឱ្យការដឹកជញ្ជូនទំនិញកាន់តែរលូន កាត់បន្ថយថ្លៃដឹកជញ្ជូន និងបើកឱកាសពាណិជ្ជកម្មថ្មីសម្រាប់ប្រជាជនកម្ពុជា។ ម្យ៉ាងវិញទៀត គម្រោងនេះ ត្រូវបានគេរំពឹងថានឹងជំរុញកំណើនសេដ្ឋកិច្ច បង្កើតការងារ និងទាក់ទាញការវិនិយោគទៅកាន់តំបន់ផ្សេងៗក្នុងប្រទេសកម្ពុជា។
សម្រាប់ធុរកិច្ច និងសហគ្រិនកម្ពុជា ព្រែកជីកនេះ តំណាងឱ្យច្រកចូលទៅកាន់ទីផ្សារក្នុងតំបន់ និងពិភពលោក។ ព្រែកជីកនេះក៏នឹងបើកផ្លូវសម្រាប់ការពង្រីក ការធ្វើពិពិធកម្ម និងការបង្កើនការប្រកួតប្រជែងនៅក្នុងតំបន់ផងដែរ។ ការរំពឹងទុកនៃការតភ្ជាប់កាន់តែប្រសើរឡើងតាមរយៈព្រែកជីកនេះ បានធ្វើឱ្យមានការគាំទ្រពីវិស័យឯកជន និងស្ថាប័នានា ដោយមនុស្សជាច្រើនមើលឃើញថាវាជាយន្តការសំខាន់សម្រាប់ការផ្លាស់ប្តូរសេដ្ឋកិច្ចកម្ពុជា។
ជាងនេះទៅទៀត គម្រោងព្រែកនេះត្រូវបានគេរំពឹងថានឹងជំរុញការអភិវឌ្ឍន៍ទីក្រុងនៅតាមបណ្តោយផ្លូវដែលជាប់នឹងព្រែកជីកជាមួយនឹងតំបន់សេដ្ឋកិច្ចថ្មី តំបន់លំនៅដ្ឋាន និងមជ្ឈមណ្ឌលពាណិជ្ជកម្មនឹងលេចចេញជារូបរាងនៅពេលអនាគត។ ការរំពឹងទុកនៃការអភិវឌ្ឍន៍រួមនេះ ជាមួយនឹងឱកាសសម្រាប់ទាំងតំបន់ជនបទ និងទីក្រុង បានទទួលការគាំទ្រ និងសាទរយ៉ាងខ្លាំងពីសំណាក់ពលរដ្ឋកម្ពុជា លើកលែងជាអ្នកនយោបាយដែលមានចិត្តចង់បំផ្លាញប្រទេសកម្ពុជាប៉ុណ្ណោះ ដែលប្រឆាំងនឹងគម្រោងនេះ។
ព្រែកជីកហ្វូណនតេជោមិនត្រឹមតែជាគម្រោងប្រទេសកម្ពុជាប៉ុណ្ណោះទេ ប៉ុន្តែជានិមិត្តរូបនៃសេចក្តីប្រាថ្នារបស់កម្ពុជាសម្រាប់សមាហរណកម្ម និងកិច្ចសហប្រតិបត្តិការក្នុងតំបន់។ តាមរយៈការពង្រឹងការតភ្ជាប់ជាមួយប្រទេសជិតខាង និងតំបន់អាស៊ីអាគ្នេយ៍ដ៏ធំទូលាយ ព្រែកជីកនេះជំរុញពាណិជ្ជកម្ម ទេសចរណ៍និងការផ្លាស់ប្តូរវប្បធម៌។ ប្រជាជនកម្ពុជាមើលឃើញថា នេះជាជំហានឆ្ពោះទៅរកទំនាក់ទំនងកាន់តែជិតស្និទ្ធជាមួយដៃគូក្នុងតំបន់ និងជាកត្តាជំរុញសន្តិភាព និងស្ថិរភាព។ ទីតាំងយុទ្ធសាស្ត្ររបស់ព្រែកជីកនេះ ក៏នឹងធ្វើឱ្យប្រទេសកម្ពុជាក្លាយជាតួអង្គសំខាន់ក្នុងបណ្តាញដឹកជញ្ជូន ក្នុងតំបន់ផងដែរ។
ខណៈពេលដែលទិដ្ឋភាពសេដ្ឋកិច្ច និងការអភិវឌ្ឍន៍នៃព្រែកជីកហ្វូណនតេជោមានសារៈសំខាន់បំផុតនោះ រដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាក៏បានយកចិត្តទុកដាក់ចំពោះនិរន្តរភាពបរិស្ថានផងដែរ។ គម្រោងនេះរួមមានវិធានការកាត់បន្ថយផលប៉ះពាល់បរិស្ថាន ថែរក្សាជម្រកធម្មជាតិ និងធានាការគ្រប់គ្រងទឹកប្រកបដោយការទទួលខុសត្រូវ។ វិធីសាស្រ្តប្រកបដោយតុល្យភាពនេះ រួមបញ្ចូលការអភិវឌ្ឍន៍សេដ្ឋកិច្ចជាមួយនឹងការគ្រប់គ្រងបរិស្ថាន ស្របតាមក្រមសីលធម៌កម្ពុជានៃភាពសុខដុមជាមួយធម្មជាតិ។ ចាប់តាំងពីឆ្នាំ ២០២០មក រាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាបានផ្អាក ការសាងសង់ទំនប់វារីអគ្គិសនីនៅតាមបណ្តោយដងទន្លេមេគង្គ ហើយប្រទេសកម្ពុជាមានវារីអគ្គិសនីតែចំនួនពីរប៉ុណ្ណោះនៅតាមទន្លេមេគង្គ ខណៈពេលដែលប្រទេសមួយចំនួនដែលអះអាងថាស្រលាញ់បរិស្ថាន និងស្រលាញ់ទន្លេមេគង្គ បានសាងសង់វារីអគ្គិសនីយ៉ាងច្រើន ហើយមិនបានតាំងចិត្តផ្អាក ឬបញ្ឈប់ការសាងសង់នៅតាមទន្លេមេគង្គនោះទេ។ ប្រទេសជិតខាងកម្ពុជាមួយចំនួន បានប្រើវិធីសាស្ត្រគ្រប់បែបយ៉ាងដើម្បីបង្អាក់ ឬបញ្ឈប់ទាំងស្រុងនូវគម្រោងដ៏សំខាន់របស់ប្រទេសកម្ពុជា ស្របពេលដែលនៅក្នុងរបស់គេមានព្រែកជីកជាច្រើន ហើយក៏មានវារីអគ្គិសនីចំនួនជាងប្រាំពីរពាន់កន្លែងរួចហើយ។
ប្រទេសកម្ពុជាត្រូវតែជំនះឧបសគ្គគ្រប់បែបយ៉ាង ដើម្បីសាងសង់គម្រោងជាប្រវត្តិសាស្ត្រមួយនេះ ហើយពលរដ្ឋកម្ពុជាគ្រប់រូបត្រូវតែគាំទ្រ និងមានស្មារតីរួមគ្នាជាមួយនឹងរាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាដែលដឹកនាំដោយគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជាជាអ្នកដឹកនាំប្រទេសនាពេលនេះ។
សាមគ្គីភាពដ៏រឹងមាំក្នុងចំណោមប្រជាជនកម្ពុជាទាក់ទងនឹងព្រែកជីកហ្វូណនតេជោនេះ បានពង្រឹងការគាំទ្របន្ថែមទៀតចំពោះដ្ឋាភិបាល និងនាំឱ្យមានការចូលរួមយ៉ាងសកម្មពីសាធារណៈជន។ រដ្ឋាភិបាលបានបង្ហាញពីចក្ខុវិស័យច្បាស់លាស់សម្រាប់គម្រោងព្រែកជីកនេះ ដោយបានសង្កត់ធ្ងន់លើសក្តានុពលសេដ្ឋកិច្ច និងអត្ថប្រយោជន៍នានាដែលព្រែកជីកនេះនឹងនាំមកជូនជាតិកម្ពុជា។
សរុបសេចក្តីមក សាមគ្គីភាពដ៏រឹងមាំក្នុងចំណោមប្រជាជនកម្ពុជាទាក់ទងនឹងព្រែកជីកហ្វូណនតេជោនេះ ឆ្លុះបញ្ចាំងពីជំនឿយ៉ាងជ្រាលជ្រៅចំពោះសក្តានុពលសេដ្ឋកិច្ចសម្រាប់ប្រទេសកម្ពុជា ហើយនឹងការជឿជាក់ចំពោះការដឹកនាំប្រទេសរបស់រាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា។ លើសពីទំហំសេដ្ឋកិច្ច និងហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធ ព្រែកជីកនេះបានបង្កប់នូវមរតកប្រវត្តិសាស្ត្ររបស់ប្រទេសកម្ពុជា សេចក្តីប្រាថ្នាសម្រាប់សមាហរណកម្មក្នុងតំបន់ និងការប្តេជ្ញាចិត្តចំពោះការអភិវឌ្ឍន៍ប្រកបដោយចីរភាពដែលជាសេចក្តីប្រាថ្នាចង់បានរបស់ពលរដ្ឋកម្ពុជាគ្រប់រូប។ ប្រទេសជិតខាងកម្ពុជាគួរតែគោរពការសម្រេចចិត្តរបស់កម្ពុជា ហើយគួរតែគោរពតាមគោលការណ៍ដែលមានឱ្យមានពិតប្រាកដ។
(អត្ថបទវិភាគខាងលើជាទស្សនៈផ្ទាល់ខ្លួនរបស់លោកបណ្ឌិត ស៊ឺន សំ អ្នកវិភាគគោលនយោបាយនៃរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា ហើយនិងជាអនុប្រធាននាយកដ្ឋានទំនាក់ទំនងសាធារណៈនិងពិធីការនៃរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា)
កាលពីថ្ងៃពុធ ៨កេីត ខែផល្គុន ឆ្នាំច សំរឹទ្ធិស័ក ព.ស.២៥៦ ត្រូវនឹងថ្ងៃទី១៣ ខែមីនា ឆ្នាំ២០១៩ ក្រុមប្រឹក្សាជាតិភាសាខ្មែរ ក្រោមអធិបតីភាពឯកឧត្តមបណ្ឌិត ហ៊ាន សុខុម ប្រធានក្រុមប្រឹក្សាជាតិភាសាខ្មែរ បានបន្តដឹកន...
នៅថ្ងៃទី១៣ ខែមីនា នេះ រាជរដ្ឋាភិបាល បានសម្រេចប្រគល់សិទ្ធិដល់ឯកឧត្តមបណ្ឌិត្យសភាចារ្យ សុខ ទូច ប្រធានរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា ចុះហត្ថលេខាលើអនុស្សរណៈយោគយល់គ្នា (MOU) រវាងរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា និង ក្រុមប្រឹក្...
ភ្នំពេញ៖ ប្រធានាធិបតីនៃសាធារណរដ្ឋកូរ៉េ ឯកឧត្តម មួន ចេអ៊ីន នឹងមកបំពេញទស្សនកិច្ចជាផ្លូវរដ្ឋនៅកម្ពុជានៅថ្ងៃទី១៤ ដល់ថ្ងៃទី១៦ ខែមីនាខាងមុខនេះ។ នារសៀលថ្ងៃទី១២ ខែមីនា ឆ្នាំ២០១៩ ឯកឧត្តម កេត សោផាន់ អនុរដ្ឋលេខា...
សូមរំឭកថានៅក្នុងភាគទី១ យើងបានបង្ហាញអំពីកិច្ចសហការបារាំង-ខ្មែរខាងកងទ័ពជើងគោកនៅចុងសតវត្សរ៍ទី១៩ និងក្នុងសង្គ្រាមលោកលើកទី១ ដែលមានយុទ្ធនាការជ្រើសរើសទាហានស្ម័គ្រចិត្តខ្មែរជាច្រើនរយនាក់ ឱ្យទៅជួយច្បាំងនៅប្រទេ...
ចុះផ្សាយថ្ងៃទី១១ ខែមីនា ឆ្នាំ២០១៩ភ្នំពេញ៖ ក្រោយពីទទួលបានការផ្ដល់ជាមតិជាច្រើនទាក់ទងទៅនឹងបំណងធ្វើប្រជាមតិដើម្បីសម្រេចថា តើគួរមានច្បាប់ដាក់ទោសប្រហារជីវិតទៅលើជនដែលរំលោភសេពសន្ថវៈលើសាច់ញាតិរបស់ខ្លួនដែរឬទេនោ...
កាលពីពេលថ្មីៗ កន្លងទៅនេះ ក្រុមអ្នកស្រាវជ្រាវនៃរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា បានចុះទៅសិក្សាពីសិលាចារឹកថ្មីមួយដោយផ្ទាល់នៅវត្តពោធិមុនី ហៅវត្តស្វាយចេកថ្មី ដែលសិ្ថតនៅក្នុងភូមិស្វាយចេក ឃុំស្វាយចេក ស្រុករំដួល ខេត្តស...