Royal Academy of Cambodia
(រាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា)៖ ជាការឆ្លើយតបទៅនឹងការរារាំងគ្រប់រូបភាពចំពោះការកសាងព្រែកជីកហ្វូណនតេជោ នៅល្ងាចថ្ងៃទី១០ ខែមេសា ឆ្នាំ២០២៤នេះ នៅក្នុងវេទិកាអ្នកវិទ្យាសាស្ត្រនិងអ្នកសារព័ត៌មាន ស្ដីពី «ការឆ្លើយតបរបស់អ្នកវិទ្យាសាស្ត្រកម្ពុជាចំពោះការមួលបង្កាច់មកលើកម្ពុជា ជុំវិញករណីព្រែកជីកហ្វូណនតេជោ» ឯកឧត្ដមបណ្ឌិតសភាចារ្យ សុខ ទូច បានស្នើឱ្យវៀតណាមត្រូវចងចាំរឿងរ៉ាវប្រវត្តិសាស្ត្រ ដែលកម្ពុជាបានជួយវៀតណាមនៅក្នុងទិដ្ឋភាពជាច្រើន។
បើតាមការគូសបញ្ជាក់របស់ឯកឧត្ដមបណ្ឌិតសភាចារ្យ សុខ ទូច នៅក្នុងបទពិសោធន៍ប្រវត្តិសាស្ត្រ បានបង្ហាញឱ្យយើងឃើញ កម្ពុជាតែងតែបានជួយទំនុកបម្រុង និងផ្ដល់ឱកាសជាច្រើនដល់អណ្ណាម ដែលបច្ចុប្បន្នជាប្រទេសវៀតណាម។
ឯកឧត្ដមបណ្ឌិតសភាចារ្យ បានគូសបញ្ជាក់ទិដ្ឋភាពប្រវត្តិសាស្ត្រចំនួន ៦ចំណុច ដែលវៀតណាមត្រូវចងចាំគឺ៖
១. ប្រសិនបើកម្ពុជាថែរក្សាបាននូវទឹកដីដ៏អស្ចារ្យពីដូនតារបស់ខ្លួនបាន ប្រហែលជាកម្ពុជាអត់ត្រូវការទៅកាយប្រឡាយ ឬកាយព្រែកជីកហ្វូណនតេជោនោះទេ ដោយយើងមានផែសមុទ្រធំៗដល់ទៅ៣នៅកម្ពុជាក្រោម ឬ(បច្ចុប្បន្ន)គេហៅថាវៀតណាមខាងត្បូង។ នេះជាអ្វីដែលយើងត្រូវមើល អញ្ចឹងយើងអត់ត្រូវការទេ(បើយើងរក្សាផែបាន) បើនិយាយអំពីប្រវត្តិសាស្ត្រ។
២. វៀតណាមត្រូវចងចាំ វៀតណាមបង្កើតផ្លូវលំហូជីមិញបាន ដោយសារខ្មែរ វៀតណាមបង្រួបបង្រួមវៀតណាមបាននៅថ្ងៃទី៣០ ខែមេសា ឆ្នាំ១៩៧៥។ វៀតណាមត្រូវចងចាំ បើគ្មានខ្មែរ អ្នកឯងមិនអាចបង្រួបបង្រួមទឹកដីរបស់អ្នកឯងបានទេ អ្នកឯងកុំយករឿងនេះមក(បង្កើតជាបញ្ហា)។ ខ្មែររងទុក្ខ អាម៉េរិករោយជាតិគីមី ដោយសារអី? ដោយសារវត្តមានកងទ័ពវៀតណាមនៅលើទឹកដីកម្ពុជា ប្រវត្តិសាស្ត្រឱ្យ(វៀតណាម)ចងចាំ។
៣. ទាក់ទងក្នុងប្រវត្តិសាស្ត្រដែរ តើវៀតណាមចាំបានទេ នៅពេលដែលអ្នកត្រូវការកម្ពុជា កម្ពុជាតែងតែផ្ដល់ឱកាស។ អ្នកឯងសុំដីហាត់កងទ័ព កម្ពុជាផ្ដល់ឱ្យ។ ពេលស្ដេចខ្ញុំចូលទីវង្គត អ្នកឯងប្រែប្រាស់(ក្រឡាស់) ទីក្រុងព្រៃនគរ ឱ្យទៅជាសៃហ្គន។ វៀតណាមចាំបានទេទាំងអស់នេះ? សុំវៀតណាមកុំកាយប្រវត្តិសាស្ត្រ បើអ្នកឯងកាយប្រវត្តិសាស្ត្រ យើងនឹងបកស្រាយប្រវត្តិសាស្ត្រឱ្យអ្នកឯងស្ដាប់។
៤. យើង(កម្ពុជា)ក៏ដឹងគុណវៀតណាមដែរនៅឆ្នាំ១៩៧៩ ដែលវៀតណាមបានជួយរំដោះទឹកដីកម្ពុជា ដោយប្រើប្រាស់មូលដ្ឋានកងទ័ពអតីតទឹកដីកម្ពុជា ដែលនៅពេលនោះសង្គ្រាមត្រជាក់ មូលធននិយម និងសង្គមនិយម ដែលប្រកួតប្រជែងគ្នា។
៥. ទាក់ទងនឹងប្រវត្តិសាស្ត្រ គឺជារឿងដ៏អស្ចារ្យមួយ ដែលវៀតណាមត្រូវចងចាំថា នៅលើទឹកដីកម្ពុជា ប្រជាជនរបស់អ្នកបានមករស់នៅ បានមករកស៊ីយូរណាស់មកហើយ អ្នកឯងបានមកចោលសាច់ចោលឈាមនៅទីនេះច្រើនណាស់មកហើយ ហើយប្រជាជនវៀតណាមកំពុងតែធ្វើវិស័យកសិកម្មនៅនេះច្រើនណាស់ បើសិនជាមានព្រែកជីកនេះ ប្រជាជនអ្នកឯងក៏រស់នៅទីនេះបានងាយស្រួលដែរ។ ឯកឧត្ដមបន្តថា វៀតណាមត្រូវចងចាំ ឈាមជ័រខ្លួនបានមករស់នៅទីនេះច្រើនណាស់ កុំដុតសំបុកមាន់ចោល ដើម្បីតែផលប្រយោជន៍ខ្លួនតែមួយគត់ ហើយធ្វើបែបនេះដើម្បីឱ្យកម្ពុជាឈរនៅក្រោមសេដ្ឋកិច្ចរបស់វៀតណាម(ឱ្យសោះ)។ គឺអត់បាននោះទេ យើងក៏មានយុទ្ធសាស្ត្រ(របស់យើងដែរ)។
៦. ដូនតាខ្មែរបានកត់ត្រាទុក នៅពេលដែលវៀតណាមអត់ យើងផ្ដល់ឱ្យ ចាំបានទេ? ភាសាខ្មែរមួយ ដែលវៀតណាមអត់ចេះខ្មែរនោះគឺ “ពេលកូនឈឺ កូនចង់ធ្វើជាកូនម៉ែ” (តែពេលកូនជា បែរជាកូនប្រែ) ពេលហ្នឹងប្រជាជនខ្មែរបានផ្ដល់បាយឱ្យវៀតណាមហូប ព្រោះវៀតណាមមិនអាចដឹងស្បៀងបានទេ ហើយកម្ពុជាក៏ផ្ដល់ដី ផែកំពង់សោមឱ្យវៀតណាមដឹកទាំងស្បៀងអាហារ ទាំងគ្រាប់រំសេវ ដើម្បីទប់ទល់ជាមួយអាម៉េរិក។ អាម៉េរិកភ្លេចហើយរឿងហ្នឹង។ ប្រវត្តិសាស្ត្រត្រូវចងចាំ។ វៀតណាមធ្វើបែបហ្នឹង ត្រូវចងចាំ។ គឺនៅភូមិភាគឦសាន ក្រចេះ ស្ទឹងត្រែង រតនគិរី មណ្ឌលគិរី កំពង់ចាម ទិសបូព៌ា។
ឯកឧត្ដមបណ្ឌិតសភាចារ្យ សុខ ទូច ថ្លែងបញ្ជាក់បន្ថែមថា រាល់ចំណុចទាំងអស់ដែលកើតមាននៅក្នុងប្រវត្តិសាស្ត្រខាងលើនេះ បានចារឹកនៅក្នុងទឹកចិត្តប្រជាជនកម្ពុជាយល់ដឹងយ៉ាងច្បាស់អំពីទំនាក់ទំនងរវាងកម្ពុជា និងវៀតណាម និងបានបង្ហាញឱ្យឃើញអំពីគុណបំណាច់ ដែលជានិច្ចកាលកម្ពុជាបានផ្ដល់ទៅដល់ប្រទេសវៀតណាមនៅក្នុងប្រវត្តិសាស្ត្រកន្លងមក។ ឯកឧត្ដមបណ្ឌិតសភាចារ្យ បានគូសបញ្ជាក់បន្ថែមទៀតថា នៅក្នុងប្រវត្តិសាស្ត្រ កម្ពុជាហ៊ានបិទភ្នែករំលែកអ្វីៗទាំងអស់ឱ្យវៀតណាម ប៉ុន្តែករណីរឿងព្រែកជីកហ្វូណន បែរជាវៀតណាមប្រើប្រាស់ដើម្បីកម្ទេច(ផលប្រយោជន៍)របស់កម្ពុជា៕
RAC Media | លឹម សុវណ្ណរិទ្ធ
In the ever-evolving landscape of international relations, Cambodia's strategic partnership with Japan has played a significant role in shaping the country's development and progress. As the Indo-Paci...
The visit of Chinese Foreign Minister Wang Yi in Cambodia from August 12-13, 2023 holds immense significance, not only for the bilateral relations between the two nations but also for the broader regi...
ស្រែអំពិល គឺជាឈ្មោះភូមិមួយស្ថិតនៅក្នុងឃុំឈើទាល ស្រុកគៀនស្វាយ ខេត្ត កណ្តាល ហើយក៏ជាភូមិមួយបន្សល់ទុកគ្រឹះប្រាសាទយ៉ាងច្រើន ដែលនៅរាយពាសពេញបរិវេណនៃតំបន់ទាំងមូល ព្រមទាំងបំណែកកុលាលភាជន៍ ជាច្រើននៅរាយប៉ាយតាមទ...
The present small-scale study examined the relationship between integrative and instrumental motivation and English proficiency among Cambodian university students. The participants were seventy-two (...
ការសិក្សាស្រាវជ្រាវ បានចាប់ផ្តើមនៅដើមសតវត្សទី២០ ដោយមានអ្នកប្រាជ្ញជនជាតិបារាំបានសិក្សាចុះបញ្ជីប្រាសាទ ទូទាំងប្រទេសកម្ពុជា រួមមានលោក Lunet De Lajonquière លោក Etienne Aymonier និងលោក Bernard Phillipes Gr...