ព័ត៌មាន

ការទាញយកបញ្ហាបង្កើតប្រធានបទសិក្សាស្រាវជ្រាវចេញពីភាពខ្វះចន្លោះទិន្នន័យជាក់ស្តែងនៅក្នុងស្នាដៃសិក្សាស្រាវជ្រាវមុនៗ ដោយ៖ បណ្ឌិត វង់ សំអូន ជំនួយការខុទ្ទកាល័យរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា

2024-03-11 14:19:39 ថ្ងៃច័ន្ទ, 11 មីនា 2024, 02:19 PM
post_detail

បញ្ហាកើតចេញពីភាពខ្វះចន្លោះទិន្នន័យជាក់ស្តែង៖ ទិន្នន័យជាក់ស្តែងគឺសំដៅលើទិន្នន័យទាំងឡាយណាដែលត្រូវបានប្រមូលបានពីក្រុមគោលដៅដោយផ្ទាល់តាមរយៈការប្រើប្រាស់វិធីសាស្ត្រប្រមូលទិន្នន័យ ឬទិចនិចប្រមូលទិន្នន័យផ្សេងៗដូចជា៖ ការចូលរួមក្នុងសកម្មភាពជាក់ស្តែង ការសង្កេត ការធ្វើពិសោធន៍ ការសម្ភាសន៍ ឬការប្រមូលទិន្នន័យចេញពីបទពិសោធន៍ដែលខ្លួនធ្លាប់បានជួប ឬធ្លាប់បានឃើញជាដើម។ យោងតាមអត្ថន័យនេះ យើងអាចកំណត់បានថា ភាពខ្វះចន្លោះទិន្នន័យជាក់ស្តែងគឺសំដៅលើភាពខ្វះចន្លោះទាំងឡាយណា ដែលបានកើតមានឡើងនៅក្នុងស្នាដៃសិក្សាស្រាវជ្រាវមុនៗ ដូជា៖ គ្មានស្នាដៃស្រាវជ្រាវកើតចេញពីការប្រមូលទិន្នន័យជាក់ស្តែងគ្រប់គ្រាន់ត្រូវបានយកមកអះអាងបញ្ជាក់លើបញ្ហាដែលបានសិក្សាស្រាវជ្រាវ ប្រើប្រាស់តែទិន្នន័យប្រយោល ឬទិន្នន័យមិនជាក់ស្តែងក្នុងស្នាដៃសិក្សាស្រាវជ្រាវ (សំដៅលើទិន្នន័យទាំងឡាយណាដែលត្រូវបានប្រមូលតាមរយៈការអានឯកសារតែប៉ុណ្ណោះ) ទិន្នន័យត្រូវបានប្រើប្រាស់ដើម្បីអះអាងបញ្ជាក់លើបញ្ហាដែលត្រូវបានសិក្សាស្រាវជ្រាវមិនមានភាពច្បាស់លាស់ ឬលទ្ធផលនៃការសិក្សាជ្រាវមិនត្រូវបានធ្វើការផ្ទៀងផ្ទាត់ ឬវាយតម្លៃប្រៀបធៀបជាមួយនឹងភាពជាក់ស្តែង។

ជាមួយគ្នានេះលោក ខាល ផបភ័រ (Karl Popper) អ្នកទស្សនវិទូវិទ្យាសាស្ត្របានបញ្ជាក់ថា លទ្ធផលនៃការសិក្សាស្រាវជ្រាវដែលមានលក្ខណៈវិទ្យាសាស្ត្រគឺជាលទ្ធផលទាំងឡាយណា ដែលអាចឆ្លើយតបទៅនឹងគោលការណ៍វិទ្យាសាស្ត្រពីរយ៉ាងរួមមាន៖ លទ្ធផលដែលបានរកឃើញមានហេតុផល និងមានភស្តុតាងជាក់ស្តែងច្បាស់លាស់អាចផ្ទៀងផ្ទាត់បាន (verifiability) និងលទ្ធផលដែលបានរកឃើញមានហេតុផល និងភស្តុតាងជាក់ស្តែងច្បាស់លាស់ថាមិនអាចផ្ទៀងផ្ទាត់បាន (falsification) (ផ្ទៀងផ្ទាត់លទ្ធផលបានថាតើស្រប-accepted ឬផ្ទុយនឹងសម្មតិកម្មដែលបានកំណត់-rejected)។ ក្នុងករណីលទ្ធផលនៃការសិក្សាស្រាវជ្រាវទាំងឡាយណាដែលបានរកឃើញ ប៉ុន្តែវាមិនអាចត្រូវបានគេធ្វើការផ្ទៀងផ្ទាត់ដើម្បីបញ្ជាក់ទៅតាមគោលការណ៍វិទ្យាសាស្ត្រណាមួយ នៅក្នុងចំណោមគោលការណ៍ទាំងពីរខាងលើ នោះមានន័យ ថាលទ្ធផលនៃការសិក្សាស្រាវជ្រាវទាំងនោះនៅមានចំណុចខ្វះចន្លោះ មិនច្បាស់លាស់ ឬមិនទាន់មានលក្ខណៈវិទ្យាសាស្ត្រគ្រប់គ្រាន់ និងទាមទារឱ្យមានការសិក្សាស្រាវជ្រាវដើម្បីផ្ទៀងផ្ទាត់ឡើងវិញ។ 

សូមចូលអានខ្លឹមសារលម្អិត និងមានអត្ថបទស្រាវជ្រាវជាច្រើនទៀតតាមរយ:តំណភ្ជាប់ដូចខាងក្រោម៖

https://rac.gov.kh/researchs-categories/20/researchs#main-container


អត្ថបទទាក់ទង

តម្លៃអច្ចន្តបរមាក្នុងសំណុំទិន្នន័យមួយអថេរ Outliers in Univariate Data ដោយ៖ បណ្ឌិត ម៉ុង ម៉ារ៉ា វិទ្យាស្ថានវិទ្យាសាស្ត្រនិងបច្ចេកវិទ្យា, រាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា

2020-12-15 04:56:19   Tue, 15,12,2020, 04:56 AM
ប្រព័ន្ធធារាសាស្ត្រនៅតំបន់ភាគខាងកើតបន្ទាយលង្វែក ក្នុងឃុំកំពង់ហ្លួង ស្រុកពញាឮ ខេត្តកណ្ដាល ដោយ៖ ផុន កសិកា, ឡេង វិទូ, តាកេត ស័កដា និង សួ ប៉ុណ្ណារ៉ាត់

RAC Media

2020-12-12 04:10:09   Sat, 12,12,2020, 04:10 AM
បឹងពិតត្រង់ និង កំណាត់ដើមឈើរយឆ្នាំ ដោយ៖ អ្នកស្រី ម៉ិល វាសនា មន្ត្រីស្រាវជ្រាវនៃវិទ្យាស្ថានវប្បធម៌និងវិចិត្រសិល្បៈ រាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា

RAC Mediaប្រភព៖ វិទ្យាស្ថានវប្បធម៌ និងវិចិត្រសិល្បៈ

2020-12-09 07:22:36   Wed, 09,12,2020, 07:22 AM
ព្រះលោកេសូរប្រែកាយជាព្រះនរាយណ៍ ដោយ៖ បណ្ឌិត ផុន កសិកា ប្រធានវិទ្យាស្ថានមនុស្សសាស្ត្រ និងវិទ្យាសាស្ត្រសង្គម

RAC Mediaប្រភព៖ វិទ្យាស្ថានមនុស្សសាស្ត្រនិងវិទ្យាសាស្ត្រសង្គម

2020-12-02 04:01:39   Wed, 02,12,2020, 04:01 AM
យុទ្ធសាស្រ្តសេដ្ឋកិច្ចចិននៅក្នុងសម័យកូវីដ-១៩ ដោយ៖ លោក ផាញ់ សារឿន មន្ត្រីនៃវិទ្យាស្ថានសិក្សាចិននៃរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា

ប្រភព៖ វិទ្យាស្ថានសិក្សាចិន

2020-11-30 03:28:38   Mon, 30,11,2020, 03:28 AM
«ឯកឧត្តមបណ្ឌិត យង់ ពៅ ដឹកនាំបសុពេទ្យជំនាញចុះអប់រំផ្សព្វផ្សាយ និងចាក់វាក់សាំងព្យាបាលសត្វគោចិញ្ចឹមរបស់ប្រជាជននៅមូលដ្ឋាន»

(ខេត្តតាកែវ)៖ ដោយបានពិនិត្យមើលថា សត្វគោចិញ្ចឹមរបស់ប្រជាជនជាង១០០គ្រួសារកំពុងរងគ្រោះ ដោយសារការរីករាលដាលជំងឺអ៊ុតក្តាម និងសាទឹកលើសត្វគោយ៉ាងខ្លាំង នៅថ្ងៃអាទិត្យ ១៤កើត ខែមិគសិរ ឆ្នាំជូត ទោស័ក ព.ស.២៥៦៤ ត្រូវ...

2020-11-29 09:43:24   Sun, 29,11,2020, 09:43 AM

សេចក្តីប្រកាស