Royal Academy of Cambodia
បញ្ហាកើតចេញពីភាពខ្វះចន្លោះទិន្នន័យជាក់ស្តែង៖ ទិន្នន័យជាក់ស្តែងគឺសំដៅលើទិន្នន័យទាំងឡាយណាដែលត្រូវបានប្រមូលបានពីក្រុមគោលដៅដោយផ្ទាល់តាមរយៈការប្រើប្រាស់វិធីសាស្ត្រប្រមូលទិន្នន័យ ឬទិចនិចប្រមូលទិន្នន័យផ្សេងៗដូចជា៖ ការចូលរួមក្នុងសកម្មភាពជាក់ស្តែង ការសង្កេត ការធ្វើពិសោធន៍ ការសម្ភាសន៍ ឬការប្រមូលទិន្នន័យចេញពីបទពិសោធន៍ដែលខ្លួនធ្លាប់បានជួប ឬធ្លាប់បានឃើញជាដើម។ យោងតាមអត្ថន័យនេះ យើងអាចកំណត់បានថា ភាពខ្វះចន្លោះទិន្នន័យជាក់ស្តែងគឺសំដៅលើភាពខ្វះចន្លោះទាំងឡាយណា ដែលបានកើតមានឡើងនៅក្នុងស្នាដៃសិក្សាស្រាវជ្រាវមុនៗ ដូជា៖ គ្មានស្នាដៃស្រាវជ្រាវកើតចេញពីការប្រមូលទិន្នន័យជាក់ស្តែងគ្រប់គ្រាន់ត្រូវបានយកមកអះអាងបញ្ជាក់លើបញ្ហាដែលបានសិក្សាស្រាវជ្រាវ ប្រើប្រាស់តែទិន្នន័យប្រយោល ឬទិន្នន័យមិនជាក់ស្តែងក្នុងស្នាដៃសិក្សាស្រាវជ្រាវ (សំដៅលើទិន្នន័យទាំងឡាយណាដែលត្រូវបានប្រមូលតាមរយៈការអានឯកសារតែប៉ុណ្ណោះ) ទិន្នន័យត្រូវបានប្រើប្រាស់ដើម្បីអះអាងបញ្ជាក់លើបញ្ហាដែលត្រូវបានសិក្សាស្រាវជ្រាវមិនមានភាពច្បាស់លាស់ ឬលទ្ធផលនៃការសិក្សាជ្រាវមិនត្រូវបានធ្វើការផ្ទៀងផ្ទាត់ ឬវាយតម្លៃប្រៀបធៀបជាមួយនឹងភាពជាក់ស្តែង។
ជាមួយគ្នានេះលោក ខាល ផបភ័រ (Karl Popper) អ្នកទស្សនវិទូវិទ្យាសាស្ត្របានបញ្ជាក់ថា លទ្ធផលនៃការសិក្សាស្រាវជ្រាវដែលមានលក្ខណៈវិទ្យាសាស្ត្រគឺជាលទ្ធផលទាំងឡាយណា ដែលអាចឆ្លើយតបទៅនឹងគោលការណ៍វិទ្យាសាស្ត្រពីរយ៉ាងរួមមាន៖ លទ្ធផលដែលបានរកឃើញមានហេតុផល និងមានភស្តុតាងជាក់ស្តែងច្បាស់លាស់អាចផ្ទៀងផ្ទាត់បាន (verifiability) និងលទ្ធផលដែលបានរកឃើញមានហេតុផល និងភស្តុតាងជាក់ស្តែងច្បាស់លាស់ថាមិនអាចផ្ទៀងផ្ទាត់បាន (falsification) (ផ្ទៀងផ្ទាត់លទ្ធផលបានថាតើស្រប-accepted ឬផ្ទុយនឹងសម្មតិកម្មដែលបានកំណត់-rejected)។ ក្នុងករណីលទ្ធផលនៃការសិក្សាស្រាវជ្រាវទាំងឡាយណាដែលបានរកឃើញ ប៉ុន្តែវាមិនអាចត្រូវបានគេធ្វើការផ្ទៀងផ្ទាត់ដើម្បីបញ្ជាក់ទៅតាមគោលការណ៍វិទ្យាសាស្ត្រណាមួយ នៅក្នុងចំណោមគោលការណ៍ទាំងពីរខាងលើ នោះមានន័យ ថាលទ្ធផលនៃការសិក្សាស្រាវជ្រាវទាំងនោះនៅមានចំណុចខ្វះចន្លោះ មិនច្បាស់លាស់ ឬមិនទាន់មានលក្ខណៈវិទ្យាសាស្ត្រគ្រប់គ្រាន់ និងទាមទារឱ្យមានការសិក្សាស្រាវជ្រាវដើម្បីផ្ទៀងផ្ទាត់ឡើងវិញ។
សូមចូលអានខ្លឹមសារលម្អិត និងមានអត្ថបទស្រាវជ្រាវជាច្រើនទៀតតាមរយ:តំណភ្ជាប់ដូចខាងក្រោម៖
https://rac.gov.kh/researchs-categories/20/researchs#main-container
(ព្រះវិហារ)៖ ក្រុមហ៊ុន Thalis និងអ្នកជំនាញផលិតឈីស (Cheese) មកពីប្រទសបារាំង ព្រមទាំងសមាគមភោជនីយដ្ឋានកម្ពុជាមានបំណងដាក់ទុនវិនិយោគផលិតឈីស (Cheese) ពីទឹកដោះគោស្រស់នៅក្នុងឧទ្យានរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា តេជោសែ...
(រាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា)៖ នាថ្ងៃពុធ ៤កើត ខែអាសាឍ ឆ្នាំជូត ទោស័ក ព.ស. ២៥៦៤ ត្រូវនឹងថ្ងៃទី២៤ ខែមិថុនា ឆ្នាំ២០២០ វិទ្យាស្ថានខុងជឺនៃរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា បានរៀបចំកម្មវិធីវគ្គផ្តាច់ព្រ័ត្រ «ស្ពានភាសាចិ...
កាលពីសៀលថ្ងៃពុធ ៤កើត ខែអាសាឍ ឆ្នាំជូត ទោស័ក ព.ស.២៥៦៤ ត្រូវនឹងថ្ងៃទី២៤ ខែមិថុនា ឆ្នាំ២០២០ ក្រុមប្រឹក្សាជាតិភាសាខ្មែរ ក្រោមអធិបតីភាពឯកឧត្តមបណ្ឌិត ប៊ី សុខគង់ អនុប្រធានក្រុមប្រឹក្សាជាតិភាសាខ្មែរ បានបើកកិច...
(រាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា)៖ នៅថ្ងៃអង្គារ ៣កើត ខែអាសាឍ ឆ្នាំជូត ទោស័ក ព.ស.២៥៦៤ ត្រូវនឹងថ្ងៃទី២៣ ខែមិថុនា ឆ្នាំ២០២០ ឯកឧត្តមបណ្ឌិតសភាចារ្យ សុខ ទូច ប្រធានរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា និងជាអនុប្រធានប្រចាំការក្រុមប្រ...
(រាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា)៖ នៅថ្ងៃអង្គារ ៣កើត ខែអាសាឍ ឆ្នាំជូត ទោស័ក ព.ស.២៥៦៤ ត្រូវនឹងថ្ងៃទី២៣ ខែមិថុនា ឆ្នាំ២០២០ ឯកឧត្តមបណ្ឌិត យង់ ពៅ អគ្គលេខាធិការរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជាបានអញ្ជើញដឹកនាំកិច្ចប្រជុំ ដើម្បីរ...
ក្នុងឱកាសអញ្ជើញជាវាគ្មិនក្នុងកិច្ចពិភាក្សាតុមូលស្តីពី តើកម្ពុជាត្រៀមអ្វីខ្លះដើម្បីស្តារសេដ្ឋកិច្ចក្រោយកូវីដ-១៩ បញ្ចប់? ដែលប្រព្រឹត្តទៅនៅក្នុងសាលមរតកសិល្បៈខ្មែរ អគារឥន្ទ្រទេវី នៃរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា ន...