ព័ត៌មាន

ទម្លាប់ (custom) ដោយ លោក បណ្ឌិត ក្តាន់ ធុល នាយកដ្ឋានទស្សនវិជ្ជានិងសង្គមវិជ្ជា,វិទ្យាស្ថានមនុសាស្ត្រ​ និងវិទ្យាសង្គម,

2023-11-24 09:48:39 ថ្ងៃសុក្រ, 24 វិច្ឆិកា 2023 ម៉ោង 04:48 PM
អ្នកមើល 5505
post_detail

មនុស្សគ្រប់ជាតិសាសន៍នៅលើ លោកនេះ សុទ្ធតែមានមាន ទម្លាប់ របស់ ខ្លួនគ្រប់ៗគ្នា។ វាអាចជា ទម្លាប់របស់ បុគ្គល, ទម្លាប់របស់គ្រួសារ, ឬអាចជា ទម្លាប់របស់ស្រុកទេស។ ទម្លាប់របស់ បុគ្គលបង្កើតឱ្យមានទម្លាប់គ្រួសារ ដែល បុគ្គលនោះបានបង្កើតឡើង ហើយទម្លាប់ គ្រួសាររួមផ្សំបង្កើតទៅជាទម្លាប់ស្រុក ទេស ដោយអនុលោមទៅតាមគំនិតយល់ ឃើញ និងកាលៈទេសៈ ឬបរិស្ថានដែល គេរស់នៅនៅក្នុងនោះ។ អ្នកស្រុកស្រែ ចុងកាត់មាត់​ញក​អាចមានទម្លាប់ខុសពី អ្នកស្រុកស្រែប្រជុំជន និងអាចខុសប្លែកពី អ្នកទីក្រុង។

ទម្លាប់របស់មនុស្សខុសពីទម្លាប់ របស់សត្វ ដែលមានលក្ខណៈជា សភាវគតិ (ចំណេះដឹងពីកំណើត) គិតរាប់ ចាប់តាំងពីការស៊ីស្មៅ, ផឹកទឹក, បៅដោះ, ការដេក ដើរ ឈរ អង្គុយ, ការបង្កាត់ពូជ។ សត្វមិនចេះបង្កើតទម្លាប់​ដោយខ្លួនវាទេ។ ទម្លាប់របស់វាកើត មានឡើងដោយសារ មនុស្ស ឬបរិស្ថានដែលវារស់នៅនៅក្នុង នោះបង្រៀនវា ពីព្រោះ ទម្លាប់មានប្រភព ដើមដំបូងមកពី បញ្ញា (វិចារណញ្ញាណ) ពោលគឺ មនុស្សធ្វើវាឡើងតាមការគិត ពិចារណា និងការយល់ឃើញរបស់ខ្លួន ម្នាក់ៗ មានន័យថា ពួកគេយល់ឃើញបែប ណា ហើយក៏គិតថា ល្អសម្រាប់ការរស់ នៅហើយ ពួកគេក៏ធ្វើ រឿងនោះម្តងជាពីរ ដង់ សារចុះសារឡើង ពីមួយថ្ងៃទៅមួយថ្ងៃ ពីមួយ​ខែទៅមួយខែ និងពីមួយឆ្នាំទៅមួយ ឆ្នាំ ដដែលៗតកូនតចៅ។ ចំណែកឯសត្វ មិនមានបញ្ញាស្វ័យប្រវត្តិដូចមនុស្សទេ លុះតែមនុស្សបង្រៀន ទើបទម្លាប់របស់វា កើតឡើង។

តើទម្លាប់ជាអ្វី? វាមានសារសំខាន់ បែបណាខ្លះសម្រាប់អភិវឌ្ឍន៍គំនិត និង ការរស់នៅរបស់យើងនៅក្នុងជីវភាព ប្រចាំថ្ងៃ?


សូមចូលអានខ្លឹមសារលម្អិត និងមានអត្ថបទជាច្រើនតាមរយ:តំណាភ្ជាប់ដូចខាងក្រោម

https://rac.gov.kh/researchs?page=23



អត្ថបទទាក់ទង

ហេតុអ្វីចិនមិនឆ្លៀតវាយយកតៃវ៉ាន់ក្រោយរុស្ស៊ីធ្វើសង្គ្រាមលើអ៊ុយក្រែន? ដោយ៖ លោក​ លឹម សុវណ្ណរិទ្ធ - ខុទ្ទកាល័យរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា

បន្ទាប់ពីសង្គ្រាមស៊ីវិលចិន (១៩២៧-១៩៤៩) បានបិទបញ្ចប់ សាធារណរដ្ឋប្រជាមានិតចិន ត្រូវបានប្រកាសបង្កើតឡើងនៅឆ្នាំ១៩៤៩ ក្រោយចលនាកុម្មុយនីស្តបានយកឈ្នះលើកម្លាំងទ័ពរបស់រដ្ឋាភិបាលគួមីងតាងដែលបានភៀសខ្លួនទៅកាន់កោះតៃ...

2023-02-27 08:43:35   ថ្ងៃចន្ទ, 27 កុម្ភៈ 2023 ម៉ោង 03:43 PM
ប្រាសាទព្រះធាតុបារាយណ៍ និង រចនាសម្ព័ន្ធបុរាណវត្ថុនៅជុំវិញតំបន់ប្រាសាទ ដោយ៖ បណ្ឌិត ផុន កសិកា ប្រធានវិទ្យាស្ថានមនុស្សសាស្ត្រនិងវិទ្យាសាស្ត្រសង្គម រាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា

ប្រទេសកម្ពុជាគឺជាប្រទេសមួយដែលសម្បូរទៅដោយសម្បត្តិបេតិកភណ្ឌរូបី (កេរដំណែលបន្សល់ពីដូនតាតាំងពីសម័យបុរាណ)។ សម្បត្តិបេតិកភណ្ឌទាំងនោះរួមមានប្រាសាទបុរាណ វិហារពុទ្ធសាសនាបុរាណ ស្ពានបុរាណ ឡបុរាណ ផ្លូវបុរាណ ភូមិដ...

2023-02-23 08:53:58   ថ្ងៃព្រហស្បតិ៍, 23 កុម្ភៈ 2023 ម៉ោង 03:53 PM
ទស្សនវិជ្ជាហិណ្ឌូ ៖ ទ្រឹស្តីសំសារៈនិងមោក្ស ដោយ៖ បណ្ឌិត ប៉ាន់ វុត្ថា មន្ត្រីស្រាវជ្រាវនាយកដ្ឋានទស្សនវិជ្ជានិងសង្គមវិជ្ជា នៃវិទ្យាស្ថាន មនុស្សសាស្ត្រនិងវិទ្យាសាស្ត្រសង្គម

ខ្លឹមសារសំខាន់ៗជាមូលដ្ឋានក្នុងទស្សនវិជ្ជាហិណ្ឌូ បង្ហាញពីគំនិតស្តីអំពីវដ្តគ្មានទីបញ្ចប់នៃការកើតនិងការស្លាប់។ វដ្តគ្មានទីបញ្ចប់នៃការកើត និងការស្លាប់ គេហៅថា សំសារៈ (samsara) ឬ វាលវដ្តសង្សារ។ វាលវដ្តសង្សា...

2023-02-23 08:36:04   ថ្ងៃព្រហស្បតិ៍, 23 កុម្ភៈ 2023 ម៉ោង 03:36 PM
ទស្សនវិជ្ជាសង្គម ដោយ៖ លោក ឈុន ផាវ៉េង មន្ត្រីនាយកដ្ឋានទស្សនវិជ្ជា និង សង្គមវិទ្យា នៃ​វិទ្យាស្ថានមនុស្ស សាស្ត្រនិងវិទ្យាសាស្រ្តសង្គម

មនុស្សជាតិទូទៅ ទោះចង់ឬមិនចង់ តែងបានអនុវត្តទ្រឹស្តីទស្សនវិជ្ជាសង្គម ដោយចៀសមិនរួច។ ទស្សនវិទូជាច្រើនបានកំណត់សកម្មភាពមួយចំនួនសម្រាប់ សម្គាល់ថាមនុស្សជាតិពិតជាបាននិងកំពុងរស់នៅដោយប្រើប្រាស់ទស្សនវិជ្ជាសង្គម។...

2023-02-23 07:58:50   ថ្ងៃព្រហស្បតិ៍, 23 កុម្ភៈ 2023 ម៉ោង 02:58 PM
ហេតុអ្វីនយោបាយការបរទេសចិនជាមួយកម្ពុជាលេចធ្លោជាងសហរដ្ឋអាម៉េរិក? ដោយ៖ ផាញ់ សារឿន

ថ្មីៗនេះមានសារព័ត៌មានជាច្រើនបានសរសេរពីទំនាក់ទំនងកម្ពុជាជាមួយសហរដ្ឋអាម៉េរិក ជាពិសេសលើប្រធានបទក្ដៅចំពោះការធ្វើដំណើររបស់សម្ដេចតេជោ ហ៊ុន សែន ទៅប្រទេសចិន រហូតដល់វិវឌ្ឍនាការពី “មិត្តដែកថែប” ទៅ “មិត្តត្បូងពេ...

2023-02-20 15:31:41   ថ្ងៃចន្ទ, 20 កុម្ភៈ 2023 ម៉ោង 10:31 PM
ហេតុអ្វីកម្ពុជានិងចិនបានឈានមកដល់កម្រិតទំនាក់ទំនងខ្ពស់បំផុតក្នុងប្រវត្តិសាស្ត្រប្រទេសទាំងពីរ? ដោយ៖ លោក លឹម សុវណ្ណរិទ្ធ

កម្ពុជានិងចិនមានទំនាក់ទំនងជាមួយគ្នាក្នុងប្រវត្តិសាស្ត្រជាង២ពាន់ឆ្នាំកន្លងមកហើយ ដែលនៅពេលនោះមានរូបភាពច្រើនតែទៅលើទំនាក់ទំនងតាមរយៈការធ្វើជំនួញផ្លូវទឹក ការជ្រាបចូលនៃវប្បធម៌ និងការផ្លាស់ប្ដូរជនជាតិចិនចូលមករ...

2023-02-17 08:47:15   ថ្ងៃសុក្រ, 17 កុម្ភៈ 2023 ម៉ោង 03:47 PM

សេចក្តីប្រកាស