ព័ត៌មាន

ទម្លាប់ (custom) ដោយ លោក បណ្ឌិត ក្តាន់ ធុល នាយកដ្ឋានទស្សនវិជ្ជានិងសង្គមវិជ្ជា,វិទ្យាស្ថានមនុសាស្ត្រ​ និងវិទ្យាសង្គម,

2023-11-24 09:48:39 ថ្ងៃសុក្រ, 24 វិច្ឆិកា 2023 ម៉ោង 04:48 PM
អ្នកមើល 5445
post_detail

មនុស្សគ្រប់ជាតិសាសន៍នៅលើ លោកនេះ សុទ្ធតែមានមាន ទម្លាប់ របស់ ខ្លួនគ្រប់ៗគ្នា។ វាអាចជា ទម្លាប់របស់ បុគ្គល, ទម្លាប់របស់គ្រួសារ, ឬអាចជា ទម្លាប់របស់ស្រុកទេស។ ទម្លាប់របស់ បុគ្គលបង្កើតឱ្យមានទម្លាប់គ្រួសារ ដែល បុគ្គលនោះបានបង្កើតឡើង ហើយទម្លាប់ គ្រួសាររួមផ្សំបង្កើតទៅជាទម្លាប់ស្រុក ទេស ដោយអនុលោមទៅតាមគំនិតយល់ ឃើញ និងកាលៈទេសៈ ឬបរិស្ថានដែល គេរស់នៅនៅក្នុងនោះ។ អ្នកស្រុកស្រែ ចុងកាត់មាត់​ញក​អាចមានទម្លាប់ខុសពី អ្នកស្រុកស្រែប្រជុំជន និងអាចខុសប្លែកពី អ្នកទីក្រុង។

ទម្លាប់របស់មនុស្សខុសពីទម្លាប់ របស់សត្វ ដែលមានលក្ខណៈជា សភាវគតិ (ចំណេះដឹងពីកំណើត) គិតរាប់ ចាប់តាំងពីការស៊ីស្មៅ, ផឹកទឹក, បៅដោះ, ការដេក ដើរ ឈរ អង្គុយ, ការបង្កាត់ពូជ។ សត្វមិនចេះបង្កើតទម្លាប់​ដោយខ្លួនវាទេ។ ទម្លាប់របស់វាកើត មានឡើងដោយសារ មនុស្ស ឬបរិស្ថានដែលវារស់នៅនៅក្នុង នោះបង្រៀនវា ពីព្រោះ ទម្លាប់មានប្រភព ដើមដំបូងមកពី បញ្ញា (វិចារណញ្ញាណ) ពោលគឺ មនុស្សធ្វើវាឡើងតាមការគិត ពិចារណា និងការយល់ឃើញរបស់ខ្លួន ម្នាក់ៗ មានន័យថា ពួកគេយល់ឃើញបែប ណា ហើយក៏គិតថា ល្អសម្រាប់ការរស់ នៅហើយ ពួកគេក៏ធ្វើ រឿងនោះម្តងជាពីរ ដង់ សារចុះសារឡើង ពីមួយថ្ងៃទៅមួយថ្ងៃ ពីមួយ​ខែទៅមួយខែ និងពីមួយឆ្នាំទៅមួយ ឆ្នាំ ដដែលៗតកូនតចៅ។ ចំណែកឯសត្វ មិនមានបញ្ញាស្វ័យប្រវត្តិដូចមនុស្សទេ លុះតែមនុស្សបង្រៀន ទើបទម្លាប់របស់វា កើតឡើង។

តើទម្លាប់ជាអ្វី? វាមានសារសំខាន់ បែបណាខ្លះសម្រាប់អភិវឌ្ឍន៍គំនិត និង ការរស់នៅរបស់យើងនៅក្នុងជីវភាព ប្រចាំថ្ងៃ?


សូមចូលអានខ្លឹមសារលម្អិត និងមានអត្ថបទជាច្រើនតាមរយ:តំណាភ្ជាប់ដូចខាងក្រោម

https://rac.gov.kh/researchs?page=23



អត្ថបទទាក់ទង

បុណ្យភ្ជុំបិណ្ឌ និងប្រភេទប្រេតទាំង១២ពួកក្នុងជំនឿខ្មែរ ដោយ៖ បណ្ឌិត ហែម ឡាច, នាយកដ្ឋាននីតិសាស្ត្រ, វិទ្យាស្ថានមនុសាស្ត្រនិងវិទ្យាសង្គមនៃរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា

ជនជាតិខ្មែរជាអ្នកនិយមព្រះពុទ្ធសាសនាតាំងតែពីសាសនានេះមានវត្តមាននៅក្នុងសង្គមខ្មែរយើងមកម៉្លេះ។ ពុទ្ធសាសនិកខ្មែរ តែងមានជំនឿអំពីបុណ្យ បាប កម្ម ផល ទាំងអតីតកាល បច្ចុប្បន្នកាល និងទៅអនាគតកាលផងដែរ។ គេជឿថា ជីវិតម...

2023-10-19 08:33:38   ថ្ងៃព្រហស្បតិ៍, 19 តុលា 2023 ម៉ោង 03:33 PM
ស្វែងយល់ពី ពិធីបុណ្យភ្ជុំបិណ្ឌ ដោយ៖ លោកស្រីបណ្ឌិត ជា វណ្ណី ប្រធាននាយកដ្ឋានធម្មសាស្រ្ត ចរិយាសាស្រ្ត និង យេនឌ័រ នៃវិទ្យាស្ថានមនុស្សសាស្រ្តនិងវិទ្យាសាស្រ្តសង្គម

ពិធីបុណ្យភ្ជុំបិណ្ឌជាពិធីបុណ្យមួយក្នុងចំណោមពិធីបុណ្យធំៗនៃព្រះរាជពិធីទា្វរទសមាស។ ប្រជាជនខ្មែរទូទាំងព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជាតាំងពីបុរាណរៀងមក (ពុំដឹងពេលណាច្បាស់លាស់) តែងតែនាំគ្នាប្រារព្ធពិធីបុណ្យនេះមិនដែលអ...

2023-10-19 08:29:51   ថ្ងៃព្រហស្បតិ៍, 19 តុលា 2023 ម៉ោង 03:29 PM
សេចក្ដីផ្ដើមនៃចិត្តវិទ្យាព្រះពុទ្ធសាសនា ដោយ៖ បណ្ឌិត សូ សុធីរ- វិទ្យាស្ថានមនុស្សសាស្ត្រនិងវិទ្យាសាស្ត្រសង្គនៃវិទ្យាស្ថានមនុស្សសាស្រ្តនិងវិទ្យាសាស្រ្តសង្គមនៃរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា

នមោ តស្ស ភគវតោ អរហតោ សម្មាសម្ពុទ្ធស្ស។Pali: Namo Tassa Bhagavato Arahato Samma Sambuddhasa .Honour to the Exalted One! The Arahant, the Supremely Awakened One!ប្រែថា៖រីកិរិយានមស្ការថ្វាយបង្គំនៃយើងខ្ញ...

2023-10-16 07:44:28   ថ្ងៃចន្ទ, 16 តុលា 2023 ម៉ោង 02:44 PM
របបមាតាធិបតេយ្យក្នុងសង្គមខ្មែរ ដោយ៖ លោក ឈុន ផាវ៉េង, នាយកដ្ឋានទស្សនវិជ្ជា និង សង្គមវិទ្យានៃវិទ្យាស្ថានមនុស្សសាស្រ្តនិងវិទ្យាសាស្រ្តសង្គម, រាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា

ចាប់តាំងពីសម័យដើមនៃប្រវត្តិសាស្ត្ររហូតមកដល់សព្វថ្ងៃនេះ ឥទ្ធិពលនៃព្រលឹងមាតាធិបតេយ្យ បានរស់រវើកនៅក្នុងសង្គមខ្មែរ ទោះបីកាលៈទេសៈខ្លះបានធ្លាក់ចុះឥទ្ធិពលរបស់ខ្លួនក៏ដោយ។ ព្រលឹងមាតាធិបតេយ្យដែលមានក្នុង...

2023-10-16 07:19:45   ថ្ងៃចន្ទ, 16 តុលា 2023 ម៉ោង 02:19 PM
សេដ្ឋកិច្ចវិទ្យានៃការបោះបង់ការសិក្សានៅមធ្យមសិក្សា ដោយ៖ បណ្ឌិត សូ សុធីរ នាយកដ្ឋានវិទ្យាសាស្ត្រអប់រំ នៃវិទ្យាស្ថានមនុស្សសាស្ត្រនិងវិទ្យាសាស្ត្រសង្គមនៃរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា

លោកសាស្ដ្រាចារ្យ សាមុយអែលសាន់ ជាសេដ្ឋវិទូអាម៉េរិក បានឱ្យនិយមន័យថា៖“សេដ្ឋកិច្ចវិទ្យា ជាការសិក្សា អំពីវិធីដែលមនុស្ស និងសង្គមជ្រើសរើស ដោយប្រើ ឬមិនប្រើលុយកាក់ដើម្បីប្រើប្រាស់​ធនធានផលិតផលកម្រ ទៅផលិតទំនិញផ្...

2023-10-16 00:39:44   ថ្ងៃចន្ទ, 16 តុលា 2023 ម៉ោង 07:39 AM
ផលវិបាកនៃក្មេងទំនើងចំពោះសង្គម (The Impact of Gangsters in Society) ដោយ៖ លោក ប៉ាន់ សំណាង វិទ្យាស្ថានមនុស្សសាស្ដ្រនិងវិទ្យាសាស្ដ្រសង្គម នៃរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា

បច្ចុប្បន្ននេះ វិទ្យាសាស្ដ្របច្ចេកវិទ្យា មានការរីកចម្រើនយ៉ាងខ្លាំងនៅលើពិភពលោក។ប្រទេសទាំងអស់ មានវប្បធម៌ផ្សេងៗគ្នា តែហាក់ដូចជានៅជាមួយគ្នា ព្រោះតែបច្ចេកវិទ្យាទំនើបនេះឯង។ ដូច្នេះ ឥទ្ធិពលវប្បធម៌ មានចរន្តឆ្...

2023-10-16 00:24:23   ថ្ងៃចន្ទ, 16 តុលា 2023 ម៉ោង 07:24 AM

សេចក្តីប្រកាស