ព័ត៌មាន

ទស្សនវិទូក្រិកបុរាណសម័យ (សូក្រាត ប្លាតុង អារីស្តូត) ដោយ៖ បណ្ឌិត ហែម ឡាច- នាយកដ្ឋាននីតិសាស្ត្រ នៃវិទ្យាស្ថានមនុសាស្ត្រនិងវិទ្យាសង្គម នៃរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា

2023-09-30 05:58:50 ថ្ងៃសៅរ៍, 30 កញ្ញា 2023, 05:58 AM
post_detail

កំណើតប្រហែល៦០០ឆ្នាំមុនគ្រិស្តសករាជ។ ទស្សនវិជ្ជាចាប់កំណើតតាំងពីពេលដែលមនុស្សចេះត្រិះរិះពិចារណារកហេតុផលចំពោះអ្វីៗដែលនៅក្នុងខ្លួនមនុស្សនិងចេះត្រិះរិះពិចារណាលើវត្ថុនិងបាតុភូតនៅក្នុងពិភពលោកនេះ។ គេបានដឹងថា ប្រទេសដែលចាប់ផ្ដើមមានពន្លកទស្សនវិជ្ជាមុនគេគឺ ប្រទេសឥណ្ឌា ចិន អេហ្សីប បាប៊ីឡោនជាដើម។ ទស្សនវិជ្ជានៅប្រទេសទាំងអស់នោះបានចាប់កំណើតឡើង តែគ្រាន់តែជាពន្លកដំបូង ព្រោះពុំទាន់មានប្រព័ន្ធច្បាស់លាស់។ ប៉ុន្តែ ប្រទេសដែលបានចងក្រងទស្សនវិជ្ជាជាប្រព័ន្ធ គឺប្រទេសក្រិកបុរាណសម័យ។ កាលនោះ ប្រទេសក្រិកជាមហាអំណាចមួយដែលមានទំនាក់ទំនងទូលំទូលាយជាមួយប្រទេសជិតខាងនិងប្រទេសផ្សេងៗទៀត ក្នុងវិស័យសេដ្ឋកិច្ច វិទ្យាសាស្ត្រ បច្ចេកទេស និងនយោបាយជាដើម។

បញ្ញវន្តក្រិកជាពាណិជ្ជករធំៗ អាចមានលទ្ធភាពគ្រប់គ្រាន់ក្នុងការប្ដូរចំណេះដឹងទៅវិញទៅមកជាមួយបញ្ញវន្តនៃប្រទេសដទៃនិងមានសមត្ថភាពកសាងទស្សនវិជ្ជាជាប្រព័ន្ធ ដែលមានទ្រឹស្ដីច្បាស់លាស់តាមទស្សនៈរៀងៗខ្លួន។ ទស្សនវិជ្ជាក្រិកបុរាណសម័យ ជាទស្សនវិជ្ជាដែលផ្អែកលើវិចារណញ្ញាណ ទោះបីនិកាយណាក៏ដោយ។ សូក្រាត ប្លាតុង និង អារីស្តូត ត្រូវបានគេចាត់ទុកថា ជាកំពូលតារានៃទស្សនវិជ្ជាក្រិកបុរាណសម័យ។

សូមចូលអានខ្លឹមសារលម្អិត និងមានអត្ថបទស្រាវជ្រាវជាច្រើនទៀត តាមរយៈគហទំព័រផ្លូវការរបស់រាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជាដូចខាងក្រោម៖

https://rac.gov.kh/researchs-categories/1/researchs?page=7





អត្ថបទទាក់ទង

ខណៈអាម៉េរិកនៅបន្តលេងល្បែងសាចទឹកដាក់គ្នា ចិនកំពុងតែចាប់យកការដឹកនាំពិភពលោក ដោយ៖ Vali Nasr ប្រែសម្រួលដោយ លោក ជា ធារីទ្ធ, វិទ្យាស្ថានទំនាក់ទំនងអន្តរជាតិនៃកម្ពុជា

ចេញផ្សាយថ្ងៃទី១ ខែ មេសា ឆ្នាំ ២០២០វ៉ាស៊ីនតោនឌីស៊ី៖ ជំងឺរាតត្បាតកំពុងតែរាលដាលនៅពេសពេញពិភពលោក ហើយកំពុងតែបង្កគ្រោះថ្នាក់ដល់ជីវិត និង​ជីវភាពរស់នៅរបស់មនុស្សរាប់លាននាក់ ចំណែកលោកប្រធានាធិបតីសហរដ្ឋអាម៉េរិក Do...

2020-04-10 05:00:16   Fri, 10,04,2020, 05:00 AM
តើការផ្ទុះឡើងនូវវីរុសកូរ៉ូណានឹងធ្វើឱ្យប៉ះពាល់ដល់ទំនាក់ទំនងរុស្ស៊ី-ចិនយ៉ាងដូចម្តេច? ផលប៉ះពាល់ថ្មីៗនេះនឹងមិនផ្លាស់ប្តូរលក្ខណៈពិសេសនៃរចនាសម្ព័ន្ធទំនាក់ទំនងដែលកំពុងតែស្អិតល្មួតរវាងក្រុងម៉ូស្គូនិងក្រុងប៉េកាំងនោះទេ ប្រែសម្រួលដោយ៖ លោក ហ៊ាន ស្រស់

អស់រយៈពេលជាងមួយខែហើយចាប់តាំងពីប្រទេសរុស្ស៊ីបានបិទព្រំដែនរបស់ខ្លួនជាមួយប្រទេសចិន និងបានហាមឃាត់ជនជាតិចិនមិនឱ្យចូលក្នុងប្រទេសរបស់ខ្លួន។ អ្វីៗកំពុងតែក្តៅគគុក នៅពេលដែលអាជ្ញាធររុស្ស៊ីរើសអើងពល រដ្ឋចិន ដែលមាន...

2020-04-10 04:19:36   Fri, 10,04,2020, 04:19 AM
តើសញ្ញាបត្របណ្ឌិត និងភេទជាព្រះសង្ឃតំណាងឱ្យភាពត្រឹមត្រូវឬ? ដោយ៖ បណ្ឌិត សុឺន សម

ប្រទេសកម្ពុជា គឺជាប្រទេសមួយដែលមានសេរីភាពខ្ពស់ក្នុងការប្រើប្រាស់ប្រព័ន្ធអ៊ីនធើណែត ហើយពលរដ្ឋកម្ពុជាភាគច្រើន ជាពិសេសពលរដ្ឋនៅតាមទីជនបទ បានប្រើប្រាស់បណ្តាញសង្គមហ្វេសប៊ុក ដើម្បីកំសាន្ត និងដើម្បីទទួលបានព័ត៌ម...

2020-04-09 12:19:59   Thu, 09,04,2020, 12:19 PM
បទបញ្ជារបស់រាជរដ្ឋាភិបាលស្ដីពីការដាក់កំហិតលើការធ្វើដំណើរក្នុងប្រទេសក្នុងគោលដៅបង្ការនិងទប់ស្កាត់ការរាតត្បាតនៃជំងឺកូវីដ-១៩

ក្នុងគោលបំណងទប់ស្កាត់ការរាតត្បាតនៃជំងឺកូវីដ-១៩ នៅក្នុងកាលៈទេសៈពិសេសនាបច្ចុប្បន្នមិនឱ្យជំងឺនេះរាលដាលឈានចេញពីដំណាក់កាលនៃការឆ្លងដោយសារការនាំចូលពីប្រភពខាងក្រៅទៅដល់ដំណាក់កាលនៃការឆ្លងរាលដាលរវាងប្រជាជនក្នុងស...

2020-04-09 09:52:04   Thu, 09,04,2020, 09:52 AM
អ្វីទៅជាគណិតវិទ្យាអនុវត្ត? ដោយ៖ លោក យឹម អាយុវឌ្ឍនៈវិជ្ជា ប្រធានផ្នែកគណិតវិទ្យានិងស្ថិតិ នៃវិទ្យាស្ថានវិទ្យាសាស្រ្តនិងបច្ចេកវិទ្យា

តើអ្នកតែងតែជា«មនុស្សដែលមានលេខ» ប៉ុន្តែអ្នកចាប់អារម្មណ៍លើវិធីគណិតវិទ្យាដែលមានឥទ្ធិពលលើពិភពលោកជុំវិញយើងមែនទេ? តើអ្នកចង់ប្រើគណិតវិទ្យាដើម្បីបង្កើតគំនិតថ្មីៗ ស្វែងយល់កាន់តែច្បាស់អំពីពិភពលោកជុំវិញយើងនិងជួយ...

2020-04-09 07:57:44   Thu, 09,04,2020, 07:57 AM
«បណ្ឌិត មាឃ បូរ៉ា ជាប់ស្ថាពរជាបេក្ខភាពប្រធានវិទ្យាស្ថានភាសាជាតិ»

(រាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា)៖ លោកបណ្ឌិត មាឃ បូរ៉ា ប្រធានផ្នែកសិលាចារឹកវិទ្យានៃវិទ្យាស្ថានភាសាជាតិត្រូវបានគណៈកម្មការវាយតម្លៃជាប់ស្ថាពរជាបេក្ខភាពប្រធានវិទ្យាស្ថានភាសាជាតិនៃរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា ក្រោយពីលោកបណ្...

2020-04-07 10:43:33   Tue, 07,04,2020, 10:43 AM

សេចក្តីប្រកាស