ព័ត៌មាន

អំពីជំនឿខ្មែរ(ភាគ ២) ដោយ ៖ បណ្ឌិត ក្តាន់ ធុល- នាយកដ្ឋានទស្សនវិជ្ជានិងសង្គមវិជ្ជា,វិទ្យាស្ថានមនុសាស្ត្រនិងវិទ្យាសាស្ត្រសង្គម

2023-09-16 06:17:18 ថ្ងៃសៅរ៍, 16 កញ្ញា 2023, 06:17 AM
post_detail

ជំនឿអរូបិយឬអបិយជំនឿ គឺជាជំនឿ ឥតរូប,មានតែជំនឿមានតែឈ្មោះឬពាក្យហៅ ប៉ុន្តែឥតរូបទេ។ អបិយជំនឿ ដូចគ្នានឹង ពាក្យ អរូបធម៌ឬនាមធម៌ (អ្វីៗដែលមានតែនាមឥតរូប), អរូបនាម (នាមសព្ទដែលឥតរូប ដូចជា ចិត្ត,​វិញ្ញាណ,​វេទនា,សញ្ញា,សភាព,សេចក្ដី, ចំណង់,បំណង ជាដើម),អរូបព្រហ្ម(ព្រហ្មឥតរូប),អរូបភព (លោកជាទីនៅនៃអរូបព្រហ្ម) ដែរ។

ធម្មជាតិមានទិដ្ឋភាពពីរបែប។ មួយ បែបជាទិដ្ឋភាពមានរូប ដែលមនុស្សអាច ទាក់ ទង ដោយឥន្រ្ទិយរបស់ពួកគេបាន ដូច ជាការ មើលឃើញ, ការយល់ដឹងជាដើម ហើយដែល អាចបង្កបង្កើតបានទៅជាជំនឿរូបី។ ឯទិដ្ឋភាព មួយបែបទៀត ជាទិដ្ឋភាពឥតរូប និងមាន លក្ខណៈ អាថ៌កំបាំងដែលមនុស្សធម្មតាអាច យល់ដឹងបាន ហើយនិងអាថ៌កំបាំងដ៏ក្រៃ លែង ដែលមនុស្សធម្មតា ពិបាកនឹងយល់ ដឹង បានមានតែមនុស្សដែលមានចំណេះដឹង ពិសេសៗប៉ុណ្ណោះ ទើបអាចយល់ដឹងបាន ហើយបានបង្កប ង្កើតទៅជាជំនឿអរូបី ឬអបី ជំនឿ។ ធម្មជាតិអរូបី ឬអបីជំនឿធម្មជាតិ នេះ មានឥទ្ធិពល ឬឬទ្ធានុភាពដ៏មហិមាមកលើ មនុស្សរហូតដល់ធ្វើឱ្យពួកគេមិនមានលទ្ធ ភាពគ្រប់គ្រាន់អាចគ្រប់គ្រងតតាំង ឬកែប្រែ ទៅតាមទំនើងចិត្តរបស់ខ្លួនបានឡើយ។ ប្រការនេះ នាំឱ្យមនុស្សយល់ដោយស្មានៗ ថា បាតុភូតធម្មជាតិដែលកើតមានគ្រប់បែប និង គ្រប់សណ្ឋាន ដូចជា បាតុភូតច័ន្ទ គ្រាស-សូរ្យ គ្រាស, បាតុភូតរញ្ជួយដី, បន្ទុះភ្នំភ្លើង, ទឹក ជំនន់, បាតុភូតផ្គររន្ទះ ជា ដើមនេះ គឺពិតជា បណ្តាលមកពីកម្លាំង អាថ៌កំបាំងដែលបុថុជ្ជន មិនអាចយល់ដឹងបាន។ នេះហើយគឺជា ហេតុ ដែលធ្វើឱ្យមនុស្សគោរព,កោតខ្លាច,និងស្ញប់ ស្ញែង ហើយក៏បង្កើតឱ្យមានការបន់ស្រន់ បួង សួង អង្វលន់តួសុំការសន្តោសប្រណីពីធម្ម ជាតិនោះ។ ធម្មជាតិដ៏អាថ៌កំបាំងនិងដ៏អស្ចារ្យ នេះមនុស្សឱ្យឈ្មោះថា អធិធម្មជាតិ (supernature) ន័យទី១ គឺសំដៅដល់អាទិទេព(God) ឬ ទេព្តា /ទេពធីតា (gods) ដែលជាអ្នក បង្កើតធម្មជាតិ ឡើង រួមទាំងមនុស្សលោកផង; ន័យទី២ សំដៅដល់ ព្រលឹងធម្មជាតិដែលជាម្ចាស់ទឹក ម្ចាស់ដី, វត្ថុស័ក្តិសិទ្ធ អ្នកសច្ចំបង់បទ, ព្រលឹង បុព្វបុរសដែលក្លាយមកជាអារក្ស អ្នកតា ខ្មោច ព្រាយ បិសាចជាដើម។

សូមចូលអានខ្លឹមសារបន្ថែម និងមានអត្ថបទស្រាវជ្រាវច្រើនទៀត តាមរយៈតំណភ្ជាប់ដូចខាងក្រោម៖

https://rac.gov.kh/researchs-categories/1/researchs?page=7


អត្ថបទទាក់ទង

រាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា រៀបចំបាឋកថាស្តីពី៖ «ប្រវត្តិសាស្ត្រប្រទេសកម្ពុជា៖ ពីអង្គរ ទៅអង្គការ (The History of Cambodia: From Angkor to Angkar)»

រាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា មានកិត្តិយសសូមគោរពជម្រាបជូនសាធារណជន និងប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយនានា មេត្តាជ្រាបថា រាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជានឹងរៀបចំបាឋកថាស្តីពី “ប្រវត្តិសាស្ត្រប្រទេសកម្ពុជា៖ ពីអង្គរ ទៅអង្គការ (The Histo...

2023-01-09 04:04:37   Mon, 09,01,2023, 04:04 AM
«ថ្ងៃ៧ មករា៖ សច្ចភាពប្រវត្តិសាស្ត្រនិងជាមេរៀនដែលត្រូវចងចាំ»

ថ្ងៃ៧ ខែមករា ឆ្នាំ២០២៣ ឆ្នាំនេះ គឺជាខួបអនុស្សាវរីយ៍លើកទី៤៤ឆ្នាំ នៃទិវាជ័យជម្នះលើរបបប្រល័យពូជសាសន៍ខ្មែរក្រហម។ ក្នុងបរិបទដែលកម្ពុជាកំពុងធ្វើដំណើរលើគន្លងវិថីប្រជាធិបតេយ្យសេរីពហុបក្ស ពហុមតិទៅលើបញ្ហានានាក៏...

2023-01-06 10:20:11   Fri, 06,01,2023, 10:20 AM
៤៤ឆ្នាំនៃជ័យជំនះ ៧ មករា ១៩៧៩-២០២៣

អត្ថបទ៖ លោក អ៊ុច លាង អ្នកសិក្សាស្រាវជ្រាវនៃនាយកដ្ឋានសិក្សាអាស៊ី អាហ្វ្រិក និងមជ្ឈិមបូព៌ា នៃវិទ្យាស្ថានទំនាក់ទំនងអន្តរជាតិនៃកម្ពុជា នៃរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជាក្នុងរយៈពេល ៤៤ឆ្នាំ ចាប់តាំងពីថ្ងៃទី៧ ខែមករា ឆ...

2023-01-05 10:48:24   Thu, 05,01,2023, 10:48 AM
បណ្ឌិតសភាចារ្យ សុខ ទូច៖ «៣ឆ្នាំទៀត កម្ពុជានឹងមានគ្រូបង្រៀនភាសាចិនជាជនជាតិខ្មែរប្រកបដោយសមត្ថភាព និងចំណេះដឹងគរុកោសល្យច្បាស់លាស់»

(រាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា)៖ ថ្លែងក្នុងឱកាសអញ្ជើញជាអធិបតីថ្លែងសុន្ទរកថាគន្លឹះនៅក្នុងវេទិកាវិទ្យាសាស្ត្រ ស្ដីពី «ទំនាក់ទំនងកម្ពុជា-ចិន និងរំឭកខួប១០០ព្រះវស្សារបស់ព្រះបរមរតនកោដ្ឋ» ដែលរៀបចំដោយវិទ្យាស្ថានខុងជឺ...

2022-12-22 08:16:31   Thu, 22,12,2022, 08:16 AM
រាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជារៀបចំវេទិកាវិទ្យាសាស្ត្រ ស្ដីពី «ទំនាក់ទំនងកម្ពុជា-ចិន និងរំឭកខួប១០០ព្រះវស្សារបស់ព្រះបរមរតនកោដ្ឋ»

(រាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា)៖ នៅព្រឹកថ្ងៃព្រហស្បតិ៍ ១៤រោច ខែមិគសិរ ឆ្នាំខាល ចត្វាស័ក ព.ស. ២៥៦៦ ត្រូវនឹងថ្ងៃទី២២ ខែធ្នូ ឆ្នាំ២០២២នេះ វិទ្យាស្ថានខុងជឺនៃរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា បានរៀបចំវេទិកាវិទ្យាសាស្ត្រ ស្ដី...

2022-12-22 05:20:33   Thu, 22,12,2022, 05:20 AM
កម្មវិធីអាហាររូបករណ៍នៃសាធារណរដ្ឋកូរ៉េ International Scholar Exchange Fellowship (ISEF) សម្រាប់ឆ្នាំ ២០២៣-២០២៤

ក្រោមការឧបត្ថម្ភរបស់វិទ្យាស្ថានជ័យសម្រាប់ការសិក្សាជាន់ខ្ពស់ (CIAS) នៃសាធារណរដ្ឋកូរ៉េ នៅចាប់តាំងពីឆ្នាំ២០០៤ រហូតដល់បច្ចុប្បន្ន មជ្ឈមណ្ឌលស្រាវជ្រាវអាស៊ីនៃរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា (RAC-RAC) សូមប្រកាស​កម្មវិ...

2022-12-21 09:17:23   Wed, 21,12,2022, 09:17 AM

សេចក្តីប្រកាស