ព័ត៌មាន

ទស្សនវិជ្ជាខ្មែរអំពីលំហ (ទេសភាពឬទីកន្លែង)(Khmer Philosophy of Space) ដោយ ៖ លោកបណ្ឌិត ប៉ាន់ វុត្ថា

2023-08-30 08:34:53 ថ្ងៃពុធ, 30 សីហា 2023 ម៉ោង 03:34 PM
អ្នកមើល 4344
post_detail

ស្វ័យភាពនៃគំនិត ដែលយើងបានរកឃើញឬយល់ដឹងតាមរយៈការផ្តោតអារម្មណ៍ ការគិតទៅលើទេសភាពឬទីកន្លែងមួយ គឺជាការបង្ហាញឱ្យឃើញពីចំណង់ចំណូលចិត្ត ការស្រលាញ់ តម្រូវការ និងការឱ្យតម្លៃចំពោះទីកន្លែង(លំហខាងក្នុង) ហើយទីកន្លែងក៏បង្ហាញរូបរាង និងឥទ្ធិពលដោយខ្លួនឯងទៅលើស្មារតី អារម្មណ៍ ការយល់ដឹង និងគំនិតរបស់មនុស្សវិញដែរ (លំហខាងក្រៅ) ។

តាមរយៈវត្ថុវិស័យភាពក្នុងទេសភាពមួយ (វត្ថុរូបវន្តក្នុងលំហ) គេអាចវិភាគ បកស្រាយពី លក្ខណៈនិមិត្តរូបរួម ធាតុបង្គុំក្នុងរចនាសម្ព័ន្ធ ដូចជា សមាសធាតុ ទំហំ រូបរាង ប្រភេទ សណ្ឋានខាងក្នុង-ក្រៅ និងគុណតម្លៃនៃលំហទាក់ទងទៅនឹងចេតនាក្នុងគំនិត (លំហគំនិត) របស់មនុស្ស។

ទស្សនវិជ្ជាខ្មែរអំពីលំហ (ទេសភាពឬទីកន្លែង) បានសបញ្ជាក់ឱ្យឃើញថា ទឹកដីភូមិដ្ឋានរស់នៅរបស់ប្រជាជនខ្មែរ បានឆ្លុះបញ្ចាំងអំពីការប្រើគំនិត ចំណេះដឹង ប្រាជ្ញា គោលបំណងផ្សេងៗ សមត្ថភាពខាងបច្ចេកទេស សកម្មភាពអនុវត្តក្នុងជីវភាពប្រចាំថ្ងៃ ទំនាក់ទំនងរបស់មនុស្សចំពោះភាពសំខាន់របស់ទេសភាពឬទីកន្លែងក្នុងបរិបទ ជំនឿ សាសនា ទំនៀមទម្លាប់ ប្រពៃណី អក្សរសិល្ប៍ ប្រវត្តិសាស្រ្ត វប្បធម៌ សេដ្ឋកិច្ច ច្បាប់ នយោបាយ សង្គមកិច្ច… ហើយមានការវិវត្តទៅតាមសម័យកាលផងដែរ។ 

សូមចូលអានខ្លឹមសារលម្អិត និងមានអត្ថបទច្រើនទៀតាមយៈតំណភ្ជាប់ដូចខាងក្រោម៖

https://rac.gov.kh/researchs-categories/1/researchs?page=7







 

អត្ថបទទាក់ទង

«ការអភិរក្សប្រាសាទបន្ទាយស្រី»

ភ្នំពេញ៖ ក្នុងសន្និសីទអន្តរជាតិលើកទី១៥ ស្ដីពី «តម្លៃវប្បធម៌អាស៊ីប៉ាស៊ីហ្វិក៖ បញ្ហាប្រឈមនៃវប្បធម៌ ក្នុងយុគសម័យបច្ចេកវិទ្យា» ព្រឹទ្ធាចារ្យ ឡោ សាន សាស្ត្រាចារ្យនៃសាកលវិទ្យាល័យភូមិន្ទវិចិត្រសិល្បៈ បានថ្លែ...

2019-12-20 09:02:48   ថ្ងៃសុក្រ, 20 ធ្នូ 2019 ម៉ោង 04:02 PM
ឯកឧត្ដមបណ្ឌិតសភាចារ្យ សុខ ទូច អញ្ជើញថ្លែងសុន្ទរកថាបិទបញ្ចប់សន្និសីទអន្តរជាតិលើកទី១៥ ស្ដីពី «តម្លៃវប្បធម៌អាស៊ីប៉ាស៊ីហ្វិក៖ បញ្ហាប្រឈមនៃវប្បធម៌ ក្នុងយុគសម័យបច្ចេកវិទ្យា»

ភ្នំពេញ៖ នៅព្រឹកថ្ងៃសុក្រ ៩រោច ខែមិគសិរ ឆ្នាំកុរ ឯកស័ក ព.ស. ២៥៦៣ ត្រូវនឹងថ្ងៃទី២០ ខែធ្នូ ឆ្នាំ២០១៩ នេះ ឯកឧត្ដមបណ្ឌិតសភាចារ្យ សុខ ទូច ប្រធានរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា និងជាអនុប្រធានប្រចាំការក្រុមប្រឹក្សាបណ្...

2019-12-20 05:39:08   ថ្ងៃសុក្រ, 20 ធ្នូ 2019 ម៉ោង 12:39 PM
«ការជួសជុលសំណង់ស្ថាបត្យកម្មបុរាណរបស់ខ្មែរ ដើម្បីជាសក្ខីកម្មបន្តថែរក្សាការពារមរតកបុព្វបុរស»

(រាជធានីភ្នំពេញ)៖ អ្នកស្រាវជ្រាវផ្នែកវប្បធម៌បានលើកយកប្រធានស្តីពី កិច្ចការអភិរក្សសំណង់បេតិកភណ្ឌព្រះពុទ្ធសាសនានៅកម្ពុជា ដើម្បីជជែកពិភាក្សានៅក្នុងសន្និសីទអន្តរជាតិលើកទី១៥ ស្តីពី «តម្លៃវប្បធម៌អាស៊ីប៉ាស៊ីហ...

2019-12-19 10:38:59   ថ្ងៃព្រហស្បតិ៍, 19 ធ្នូ 2019 ម៉ោង 05:38 PM
លោកបណ្ឌិត ស៊ឺន សម៖ ព្រះពុទ្ធសាសនានៅក្នុងយុគសម័យបច្ចេកវិទ្យា

ភ្នំពេញ៖ នៅក្នុងសន្និសីទអន្តរជាតិរៀបចំដោយមជ្ឈមណ្ឌលស្រាវជ្រាវអាស៊ី នៃរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា ស្ដីពី «តម្លៃវប្បធម៌អាស៊ីប៉ាស៊ីហ្វិក៖ បញ្ហាប្រឈមនៃវប្បធម៌ ក្នុងយុគសម័យបច្ចេកវិទ្យា» នាព្រឹកថ្ងៃទីនៅព្រឹកថ្ងៃព្...

2019-12-19 08:12:18   ថ្ងៃព្រហស្បតិ៍, 19 ធ្នូ 2019 ម៉ោង 03:12 PM
ឯកឧត្ដមបណ្ឌិត ឯក ប៊ុនថា៖ ទំនាក់ទំនងវប្បធម៌ គឺជាការចែករំលែកទៅវិញទៅមកខាងវប្បធម៌ រាប់ទាំងសិល្បៈនិងប្រពៃណី តែក៏បានក្លាយជាផ្នែកមួយនៃសកម្មភាពសេដ្ឋកិច្ច

ភ្នំពេញ៖ ឯកឧត្ដមបណ្ឌិត ឯក ប៊ុនថា អគ្គនាយករង នៃក្រសួងវប្បធម៌និងវិចិត្រសិល្បៈ ថ្លែងដូច្នេះ នៅក្នុងបទបង្ហាញរបស់ឯកឧត្ដម ស្ដីពី «កម្មសិទ្ធិបញ្ញា ការសម្ដែងតាមជនបទ សិល្បៈ និងបុណ្យប្រពៃណី» នៅក្នុងសន្និសីទអន្ត...

2019-12-19 07:16:41   ថ្ងៃព្រហស្បតិ៍, 19 ធ្នូ 2019 ម៉ោង 02:16 PM
«រាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជារៀបចំសន្និសីទអន្តរជាតិលើកទី១៥ ស្ដីពីតម្លៃវប្បធម៌អាស៊ីប៉ាស៊ីហ្វិក»

ភ្នំពេញ៖ នៅព្រឹកថ្ងៃព្រហស្បតិ៍ ៨រោច ខែមិគសិរ ឆ្នាំកុរ ឯកស័ក ព.ស. ២៥៦៣ ត្រូវនឹងថ្ងៃទី១៩ ខែធ្នូ ឆ្នាំ២០១៩ វេលាម៉ោង ៨:៣០នាទីព្រឹកនេះ រាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា បានរៀបចំសន្និសីទអន្តរជាតិ ស្ដីពី «តម្លៃវប្បធម៌អា...

2019-12-19 02:19:42   ថ្ងៃព្រហស្បតិ៍, 19 ធ្នូ 2019 ម៉ោង 09:19 AM

សេចក្តីប្រកាស