Royal Academy of Cambodia
ស្រែអំពិល គឺជាឈ្មោះភូមិមួយស្ថិតនៅក្នុងឃុំឈើទាល ស្រុកគៀនស្វាយ ខេត្ត កណ្តាល ហើយក៏ជាភូមិមួយបន្សល់ទុកគ្រឹះប្រាសាទយ៉ាងច្រើន ដែលនៅរាយពាសពេញបរិវេណនៃតំបន់ទាំងមូល ព្រមទាំងបំណែកកុលាលភាជន៍ ជាច្រើននៅរាយប៉ាយតាមទីទួលដែលអាចជាទិន្នន័យសម្រាប់សិក្សាស្រាវជ្រាវពីបុរាណវត្ថុវិទ្យា និងប្រវត្តិសាស្ត្រ នៅតំបន់នោះ។
ក្នុងកំឡុងពេលដែលប្រទេសកម្ពុជាស្ថិតក្រោមអាណានិគមបារាំង គឺជាពេលចាប់ផ្តើមក្នុងការស្រាវ ជ្រាវតំបូងទាក់ទងទៅនឹងវិស័យបុរាណវត្ថុវិទ្យា។ អ្នកស្រាវជ្រាវជនជាតិបារាំងជាច្រើនបានសិក្សាកត់ត្រា និងឱ្យ ចំណាត់ថ្នាក់ដល់វត្ថុសិល្បៈ ស្ថានីយបុរាណវត្ថុវិទ្យា សិលាចារឹក ពិសេសប្រាង្គប្រាសាទ ចូលក្នុងបញ្ជីសារពើភ័ណ្ឌ ដូចជាលោក Lunet de Lajonquière, លោក E. Aymonier, លោក George Cœdès, លោក Henri Parmentier, លោក Jacque du Marçai, លោក Henri Marchal, លោក Phillipe Sterme...ជាដើម។
ដោយឡែកតំបន់ស្រែអំពិល ពុំទាន់ត្រូវបានទទួលការចាប់អារម្មណ៍ និងធ្វើការសិក្សាស្រាវជ្រាវណាមួយ ឱ្យមានលក្ខណះល្អិតល្អន់ និងស៊ីជម្រៅគួរឱ្យកត់សម្គាល់នៅឡើយ។ ការសិក្សាខ្លះៗដែលធ្វើឡើងរួមមាន ការសិក្សា និងបកប្រែសិលាចារឹកមួយយកមកពីស្រែអំពិល ដោយអ្នកស្រាវជ្រាវជនជាតិបារាំង លោក George Cœdès។ លោក Lunet de Lajonquière និង លោក E. Aymonier បានធ្វើការសិក្សាវែកញែកពី សិលាចារឹកស្រែអំពិលដែលចុះក្នុងលេខបញ្ជីគឺ K.៧៧។ លោក Robert Dalet បានចូលរួមសិក្សាអំពីគ្រែទេសនៅ វត្តស្រែអំពិល។ ក្រោយមក មានបុរាណវត្ថុវិទូខ្មែរមួយចំនួនដូចជា សាស្ត្រាចារ្យ សឺន ស៊ូប៊ែរ្តិ៍ បានសិក្សាបន្ត ដោយរៀបរាប់អំពីរចនាបថនៃវត្ថុសិល្បៈដែលប្រមូលបានពីតំបន់ស្រែអំពិល។ លោកសាស្ត្រាចារ្យ អាំង ជូលាន បានសិក្សា ស្រាវជ្រាវអំពីរឿងព្រះគោព្រះកែវ ដែលទាក់ទងនឹងតំបន់ស្រែអំពិល។ ចំណែកលោក ព្រាប ចាន់ម៉ារ៉ា ក៏បានរួមចំណែកសិក្សា បង្ហាញពីតំបន់ប្រវត្តិសាស្ត្រមួយត្រូវបានទុកចោលគ្មានការសិក្សាស្រាវជ្រាវ។ ថ្វីត្បិតការ សិក្សាស្រាវជ្រាវលើរមណីយដ្ឋានស្រែអំពិលកន្លងមក មានទ្រង់ទ្រាយតូច តែអាចជាប្រភពទិន្នន័យមួយសម្រាប់ ជាជំនួយដល់ការសិក្សាស្រាវជ្រាវពីអាយុកាលស្ថានីយ នេះ។ ឆ្នាំ២០០៣ លោក ផុន ជាកុសល បានលើកយកប្រធានបទ “បុរាណដ្ឋានស្រែអំពិល” មកធ្វើការសិក្សាដើម្បី បញ្ចប់ថ្នាក់ បរិញ្ញាបត្រ័បុរាណវិទ្យារបស់លោក។ មួយឆ្នាំបន្ទាប់ទៀត ដោយមានជំនយួឧបត្ថម្ភរបស់ក្រុមហ៊ុនរថយន្តហ្វត (Ford Motor Company) លោក ផុន ជាកុសល បានធ្វើការសិក្សាចុះផ្ទាល់ដល់ទីកន្លែងដើម្បីគូរផែនទីស្ថានីយបុរាណវត្ថុវិទ្យា។ នៅឆ្នាំ២០០៦ និង២០០៧ ការងារនេះត្រូវបានធ្វើការសិក្សាបន្តទៀត ដោយអ្នកសិក្សាស្រាវជ្រាវបុរាណវត្ថុវិទ្យាមួយក្រុមដឹកនាំដោយលោក ផុន កសិកា ដោយបានទទួលការឧបត្ថម្ភពីមជ្ឈមណ្ឌលខេមរសិក្សា (Center for Khmer Studies) រយៈ ពេលពីរឆ្នាំ ដើម្បីសាងសង់សារមន្ទីរ និងកំណាយស្រាវជ្រាវនៅស្ថានីយស្រែអំពិល។
សូមចូលអានខ្លឹមសារលម្អិត និងមានអត្ថបទច្រើនទៀត តាមរយៈតំណភ្ជាប់ដូចខាងក្រោម៖
https://rac.gov.kh/researchs-categories/1/researchs?page=6
បច្ឆានវនិយម ឬសម័យក្រោយទំនើបនិយម ដែលជាទស្សនវិជ្ជាទំនើបឈានមុខគេនោះ អះអាងថា សម័យកាលប្រវត្ដិសាស្ដ្រ ទំនើប បានបញ្ចប់ទៅហើយ ហើយយើងកំពុង រស់នៅក្នុងសករាជក្រោយសម័យទំនើប។ បច្ឆានវនិយម ឬសម័យក្រោយទំនើបនិយម ក្នុងបស...
(រាជធានីភ្នំពេញ)៖ នៅព្រឹកព្រហស្បតិ៍ ៩ កើត ខែពិសាខ ឆ្នាំរោង ឆស័ក ពុទ្ធសករាជ ២៥៦៧ ត្រូវនឹងថ្ងៃទី១៦ ខែឧសភា ឆ្នាំ២០២៤ តាមការណែនាំពីសំណាក់ឯកឧត្ដមបណ្ឌិតសភាចារ្យ សុខ ទូច ប្រធានរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា និងជាអនុប...
នៅក្នុងជំនាញវិជ្ជាជីវៈជាអ្នកបណ្ដុះបណ្ដាលនិងអប់រំ គ្រូបានបង្រៀនសិស្សទាំងឡាយក្នុងសង្គម ដោយមានសិស្សខ្លះបានរៀនចប់ និងបានវិវត្តខ្លួនទៅជាមនុស្សល្អៗភាគច្រើនជាងមនុស្សមិនល្អ ខណៈដែលអ្នកខ្លះកំពុងដឹកនាំសង្គម អ្នក...
នៅថ្ងៃព្រហស្បតិ៍ ២កើត ខែពិសាខ ឆ្នាំរោង ឆស័ក ព.ស. ២៥៦៧ ត្រូវនឹងថ្ងៃទី៩ ខែឧសភា ឆ្នាំ២០២៤ វេលាម៉ោង ៨:៣០នាទីព្រឹក នៅសាលទន្លេសាបនៃអគារខេមរវិទូ វិទ្យាស្ថានមនុស្សសាស្រ្ត និងវិទ្យាសាស្រ្តសង្គម នៃរាជបណ្ឌិត្យសភ...
(រាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា)៖ នៅថ្ងៃពុធ ១កើត ខែពិសាខ ឆ្នាំរោង ឆស័ក ព.ស២៥៦៧ត្រូវនឹងថ្ងៃទី៨ ខែឧសភា ឆ្នាំ២០២៤ នៅវេលាម៉ោង ២:៣០នាទីរសៀល ឯកឧត្តមបណ្ឌិតសភាចារ្យ សុខ ទូច ប្រធានរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា និងជាអនុប្រធាន...
ទស្សនៈលោកបណ្ឌិត យង់ ពៅ ការលើកឡើងរបស់ លោក សម រង្ស៊ី ពាក់ព័ន្ធនឹងគម្រោងព្រែក ជីកហ្វូណន តេជោ នៅថ្ងៃទី៦ ខែឧសភា ឆ្នាំ២០២៤ នៅក្នុងន័យកេងចំណេញនយោបាយ លោក សម រង្ស៊ី បានលើកឡើងថា «ក្នុងន័យសេដ្ឋកិច្ចសុទ្ធសាធ ប្រទ...
សូមគោរពជូនពរពី ថ្នាក់ដឹកនាំ និងមន្រ្តីរាជការនៃវិទ្យាស្ថានជីវសាស្រ្ត វេជ្ជសាស្រ្ត និងកសិកម្ម គោរពជូនច...
ចុចមើលសូមគោរពជូនពរពី ប្រធានវិទ្យាស្ថានវិទ្យាសាស្រ្ត និង បច្ចេកវិទ្យា ព្រមទាំងមន្រ្តីរាជការទាំងអស់នៃវិទ្យា...
ចុចមើលសូមគោរពជូនពរពី ប្រធានវិទ្យាស្ថានវប្បធម៌និងវិចិត្រសិល្បៈ ព្រមទាំងមន្រ្តីរាជការទាំងអស់នៃវិទ្យាស្ថាន គោ...
ចុចមើលសូមគោរពជូនពរពី ថ្នាក់ដឹកនាំ និងមន្រ្តីនៃអគ្គលេខាធិការដ្ឋាននៃរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា គោរពជូនចំពោះ ឯកឧត្...
ចុចមើលសូមគោរពជូនពរពី បណ្ឌិតសភាចារ្យបម្រុងទាំងអស់ គោរពជូនចំពោះ ឯកឧត្តមបណ្ឌិតសភាចារ្យ សុខ ទូច ប្រធានរាជបណ្ឌិ...
ចុចមើលសូមគោរពជូនពរ ឯកឧត្តមបណ្ឌិតសភាចារ្យ សុខ ទូច ប្រធានរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា និងជាអនុប្រធានប្រចាំការនៃក្រុ...
ចុចមើលអបអរសាទរពិធីប្រគល់សញ្ញាបត្រថ្នាក់បណ្ឌិតនៃរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា និង ពិធីបុណ្យចូលឆ្នាំថ្មីប្រពៃណីជាតិខ...
ចុចមើលសម្តេចអគ្គមហាសេនាបតីេតជោ ហ៊ុន សែន នាយករដ្ឋមន្ត្រីនៃព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា
ចុចមើលការអនុវត្តការពង្រឹងវិន័យនិងវត្តមានបម្រើការងាររបស់មន្រ្តីរាជការនៃរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា
ចុចមើលការគ្រប់គ្រងនិងការប្រមូលវត្តមានបម្រើការងាររបស់មន្រ្តីរាជការនៃរាជ្យបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា
ចុចមើល