ព័ត៌មាន

ចំណងទំនាក់ទំនងកម្ពុជា-ចិន ៖ គំរូមិត្តភាពដែកថែប ដោយ៖បណ្ឌិត គិន ភា ប្រធានវិទ្យាស្ថានទំនាក់ទំនងអន្តរជាតិនៃកម្ពុជា រាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា

2023-02-11 04:39:13 ថ្ងៃសៅរ៍, 11 កុម្ភៈ 2023, 04:39 AM
post_detail

ឆ្នាំ២០២៣ ត្រូវបានកំណត់ជាឆ្នាំមិត្តភាពកម្ពុជា-ចិន ដើម្បីអបអរសាទរខួបលើកទី៦៥ នៃការបង្កើតទំនាក់ទំនងការ​ទូត​រវាងកម្ពុជា និងចិន ។ ក្នុងរយៈពេល៦៥ឆ្នាំនេះ ប្រទេសទាំងពីរបានលើកកម្ពស់ និងបីបាច់ថែរក្សាមិត្តភាព «ដែកភាព» ដែលមិនអាចបំបែកបាន ដែលបានឆ្លងកាត់ព្យុះភ្លៀងជាច្រើន និងជម្នះការលំបាកជាច្រើន។

មិត្តភាពរវាងកម្ពុជា និងចិន ត្រូវបានចាក់ឫសគោលការណ៍បច្ចសីលាសន្តិសហវិជ្ជមាន៖ ការគោរពអធិបតេយ្យភាពនិងបូរណភាពទឹកដីគ្នាទៅវិញទៅមក ការមិនឈ្លានពានគ្នាទៅវិញទៅមក ការមិនជ្រៀតជ្រែកក្នុងកិច្ចការផ្ទៃក្នុងរបស់គ្នាទៅវិញទៅមក សមភាពនិងការផ្តល់ផលប្រយោជន៍គ្នាទៅវិញទៅមក និងសន្តិសហវិជ្ជមាន។ ប្រទេសទាំងពីរកំពុងរួមគ្នាដោះស្រាយបញ្ហាប្រឈមរួមនិងជាសកល ពង្រឹងទំនាក់ទំនងនៅគ្រប់កម្រិត និងគ្រប់វេទិកាទាំងអស់ និងលើកកម្ពស់ការយោគយល់គ្នាកាន់តែស៊ីជម្រៅ ដើម្បីធានាថាប្រទេសទាំងពីរបន្តសមិទ្ធិផលដ៏អស្ចារ្យនៅថ្នាក់ជាតិ ថ្នាក់តំបន់ និងពិភពលោក។

នៅក្នុងសន្និសីទសារព័ត៌មានប្រចាំថ្ងៃមុនដំណើរទស្សនកិច្ចលើកដំបូងរបស់សម្តេចនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន ទៅកាន់ប្រទេសចិន ចាប់តាំងពីឆ្នាំ ២០២០ អ្នកនាំពាក្យក្រសួងការបរទេសចិនបានសង្កត់ធ្ងន់ថា «កម្ពុជានិងចិនជាអ្នកជិតខាងគ្នាជាប្រពៃណីនិងជាមិត្តដែកថែប ខណៈដែលមិត្តភាពរវាងប្រទេសទាំងពីរត្រូវបានបង្កើតដោយមេដឹកនាំជំនាន់មុននៃប្រទេសទាំងពីរ បានឆ្លងកាត់ការសាកល្បងនៃពេលវេលា និងបានរីកចម្រើនកាន់តែខ្លាំងឡើងពីមួយថ្ងៃទៅមួយថ្ងៃ»។

តបតាមការអញ្ជើញរបស់នាយករដ្ឋមន្ត្រីចិន លោក លី ខឺឈាង សម្តេចនាយករដ្ឋមន្រ្តី ហ៊ុន សែន បានបំពេញទស្សនកិច្ចផ្លូវការនៅប្រទេសចិន ចាប់ពីថ្ងៃទី ៩ ដល់ ១១ ខែកុម្ភៈ។ សម្តេចបានទៅបំពេញទស្សនកិច្ចចុងក្រោយនៅប្រទេស​ចិនក្នុងខែកុម្ភៈ ឆ្នាំ២០២០ ខណៈដែលស្ថានភាពជំងឺរាតត្បាតកូវីដ-១៩ ទាំងនៅកម្ពុជានិងនៅចិនមានភាពធ្ងន់ធ្ងរ ដែលនេះបង្ហាញពីការគាំទ្រដ៏រឹងមាំរបស់កម្ពុជាចំពោះប្រទេសចិន។ សម្តេចតេជោ ហ៊ុន សែន ក្លាយជាមេដឹកនាំបរទេស​ដំបូងគេដែលត្រូវបានទទួលដោយប្រទេសចិនក្រោយបុណ្យចូលឆ្នាំថ្មីចន្ទគតិ ឆ្នាំ២០២៣។

ភាគីទាំងពីរមានសុទិដ្ឋិនិយមខ្ពស់ថា ដំណើរទស្សនកិច្ចរបស់សម្តេច នឹងលើកកម្ពស់កិច្ចសហប្រតិបត្តិការរវាងប្រទេសទាំងពីរ និងជំរុញការអភិវឌ្ឍឱ្យកាន់តែស៊ីជម្រៅលើគ្រប់វិស័យ។ ក្រសួងការបរទេសនិងសហប្រតិបត្តិការអន្តរជាតិកម្ពុជា បានគូសបញ្ជាក់ថា ដំណើរទស្សនកិច្ចរបស់សម្តេចតេជោ ហ៊ុន សែន នឹងផ្តល់ឱកាសសម្រាប់រដ្ឋាភិបាលទាំងពីរជំរុញបន្ថែមទៀតនូវកិច្ចសហប្រតិបត្តិការភាពជាដៃគូយុទ្ធសាស្ត្រគ្រប់ជ្រុងជ្រោយ, កិច្ចព្រមព្រៀងពាណិជ្ជកម្មសេរីកម្ពុជា-ចិន និងជំរុញការកសាងសហគមន៍កម្ពុជា-ចិន ដែលមានអនាគតរួមគ្នា ដើម្បីផលប្រយោជន៍រួមនៃប្រទេសទាំងពីរ និងប្រជាជនទាំងពីរ។

អ្នកនាំពាក្យក្រសួងការបរទេសចិន លោកស្រី ម៉ៅ នីង ក៏បានថ្លែងនូវការវាយតម្លៃខ្ពស់ចំពោះដំណើរទស្សនកិច្ចរបស់សម្តេចតេជោ ហ៊ុន សែន ដោយកត់សម្គាល់ថា ដំណើរទស្សនកិច្ចនេះនឹងជំរុញឱ្យមានការរីកចម្រើនកាន់តែខ្លាំងឡើងក្នុងការកសាងសហគមន៍ចិន-កម្ពុជា ដែលមានអនាគតរួមគ្នា និងបន្តទំនាក់ទំនងមិត្តភាពចិន-កម្ពុជាពីមួយជំនាន់ទៅមួយជំនាន់។

ទាំងទង្វើនិងពាក្យសម្តី កម្ពុជានិងចិនបានឈរប្រកៀកស្មាគ្នាគ្រប់កាលៈទេសៈ ហើយផ្តល់សារៈសំខាន់យ៉ាងខ្លាំងទៅ​លើការរក្សាពហុភាគីនិយមពិតប្រាកដ ប្រជាធិបតេយ្យភាវូបនីយកម្មនៃទំនាក់ទំនងអន្តរជាតិ និងការអភិវឌ្ឍអភិបាលកិច្ចពិភពលោកឆ្ពោះទៅរកយុត្តិធម៌និងសមធម៌កាន់តែប្រសើរ។ ប្រទេសទាំងពីរក៏ប្រកាន់ខ្ជាប់យ៉ាងម៉ឺងម៉ាត់នូវបទដ្ឋានជាមូលដ្ឋាននៃទំនាក់ទំនងអន្តរជាតិ ការពារភាពត្រឹមត្រូវ និងយុត្តិធម៌អន្តរជាតិ និងប្រឆាំងគ្រប់ទម្រង់នៃអនុត្តរភាព នយោបាយអំណាច ឯកតោភាគីនិយម និងភាពផ្តាច់មុខនិយម ផ្នត់គំនិតសង្រ្គាមត្រជាក់ ការជ្រៀតជ្រែកក្នុងកិច្ចការផ្ទៃក្នុងរបស់ប្រទេសដទៃ និងស្តង់ដារទ្វេ។

កម្ពុជាតែងតែប្រកាន់ខ្ជាប់នូវគោលនយោបាយចិនតែមួយ និងប្រឆាំងរាល់សកម្មភាពឬការការអត្ថាធិប្បាយណាដែលបំផ្លាញអធិបតេយ្យភាពនិងបូរណភាពទឹកដីរបស់ប្រទេសចិន គ្រប់ទម្រង់នៃសកម្មភាពបំបែកខ្លួនសំដៅប្រកាស «ឯករាជ្យតៃវ៉ាន់» និងទម្រង់នៃការជ្រៀតជ្រែកពីខាងក្រៅចូលក្នុងកិច្ចការផ្ទៃក្នុងនៃរដ្ឋអធិបតេយ្យ។ កម្ពុជាគាំទ្ររាល់កិច្ចខិតខំប្រឹងប្រែងរបស់ចិន ដើម្បីការពារផលប្រយោជន៍ស្នូល និងសម្រេចឱ្យបាននូវការបង្រួបបង្រួមជាតិឡើងវិញរបស់ចិន។

កម្ពុជាគាំទ្រនិងចូលរួមយ៉ាងសកម្មនៅក្នុងគំនិតផ្តួចផ្តើមអភិវឌ្ឍន៍សកលរបស់ប្រទេសចិន ស្របតាមការប្តេជ្ញាចិត្តរបស់ខ្លួនចំពោះការអនុវត្តរបៀបវារៈឆ្នាំ២០៣០ របស់អង្គការសហប្រជាជាតិសម្រាប់ការអភិវឌ្ឍប្រកបដោយចីរភាព។ កម្ពុជាគាំទ្រសំណើគំនិតផ្តួចផ្តើមសន្តិសុខសកលរបស់ចិន និងត្រៀមខ្លួនជាស្រេចដើម្បីធ្វើការជាមួយប្រទេស​ចិនលើអភិបាលកិច្ចសន្តិសុខពិភពលោកឆ្ពោះទៅរកសន្តិសុខរួម ទូលំទូលាយ សហប្រតិបត្តិការ និងនិរន្តរភាព។

ភាពជាដៃគូយុទ្ធសាស្ត្រគ្រប់ជ្រុងជ្រោយរវាងកម្ពុជានិងចិន មិនគួរជាការរារាំងកម្ពុជាមិនឱ្យមានទំនាក់ទំនងល្អជាមួយប្រទេសឬមហាអំណាចផ្សេងទៀតនោះទេ ហើយក៏មិនធ្វើឱ្យកម្ពុជាប្រឈមនឹងហានិភ័យដែរ។ ទំនាក់ទំនងល្អរវាងប្រទេសទាំងពីរ តែងតែឈរលើគោលការណ៍ស្មើភាព និងស្មើសិទ្ធិ គោរពផលប្រយោជន៍គ្នាទៅវិញទៅមក និងប្រកាន់ខ្ជាប់នូវគោលការណ៍មិនជ្រៀតជ្រែកកិច្ចការផ្ទៃក្នុងរបស់ផងគ្នា។

ចំណងមិត្តភាពពិសេសនិងមិនអាចបំបែកបានរវាងកម្ពុជានិងចិន គឺជា «គំរូពិសេស» នៃទំនាក់ទំនងអន្តររដ្ឋ ដែលអាចយកទៅអនុវត្តទាំងក្នុងតំបន់និងពិភពលោក។ នៅក្នុងឆ្នាំនៃមិត្តភាពកម្ពុជា-ចិននេះ ការប្តេជ្ញាចិត្តដ៏មុតមាំ និងការខិតខំប្រឹងប្រែងដ៏ធំធេងរបស់ថ្នាក់ដឹកនាំ និងប្រជាជននៃប្រទេសទាំងពីរ បានបង្ហាញឱ្យឃើញយ៉ាងច្បាស់ ថា ទាំងកម្ពុជានិងចិនពិតជាបានទទួលស្គាល់ថា ការកសាងសហគមន៍កម្ពុជា-ចិន ដែលមានអនាគតរួមគ្នា គឺជាការពិត៕


RAC Media

ប្រភព៖ វិទ្យាស្ថានទំនាក់ទំនងអន្តរជាតិនៃកម្ពុជា


អត្ថបទទាក់ទង

«គម្រោងជីកប្រឡាយទឹកជាព្រំប្រទល់ឧទ្យានរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា តេជោសែន ឫស្សីត្រឹប»

ឧទ្យានរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា តេជោសែន ឫស្សីត្រឹប ត្រូវបានបង្កើតនិងទទួលស្គាល់ ដោយព្រះរាជក្រឹត្យលេខ នស/រកត/០៤១៤/៤៣៦ ចុះថ្ងៃទី៨ ខែមេសា ឆ្នាំ២០១៤ មានទំហំ ផ្ទៃដី១១ ៤៣៥ហិកតា មានទីតាំងស្ថិតក្នុងឃុំឆែបមួយ និង ឃ...

2024-02-29 03:52:02   Thu, 29,02,2024, 03:52 AM
«ការអប់រំពីតម្លៃនៃមនុស្ស»

អត្ថបទដោយ៖ បណ្ឌិត ទុយ យូឃីម និង បណ្ឌិត ជា វណ្ណី, វិទ្យាស្ថានមនុស្សសាស្រ្តនិងវិទ្យាសាស្រ្តសង្គម, រាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជាការអប់រំពីតម្លៃនៃមនុស្ស មានឥទ្ធិពល លើគ្រប់ទិដ្ឋភាពនៃជីវិត វាប៉ះពាល់យ៉ាងខ្លាំង...

2024-02-29 03:20:58   Thu, 29,02,2024, 03:20 AM
ឆ្នាំទី៣នៃសង្រ្គាមរវាងរុស្ស៊ីនិងអ៊ុយក្រែន ៖ តើសង្គ្រាមនេះនឹងចប់ពេលណា?

ដោយ ៖ លោក ធន ឆាយពិសិដ្ឋ អនុប្រធានពិសិដ្ឋអនុប្រធាននាយកដ្ឋាននយោបាយនិងច្បាប់អន្តរជាតិ នៃវិទ្យាស្ថានទំនាក់ទំនងអន្តរជាតិនៃកម្ពុជាគិតមកដល់មកដល់ពេលនេះ សង្រ្គាមរវាងរុស្ស៊ីនិងអ៊ុយក្រែនបានចូលឆ្នាំទីបីដោយគ្មានតម...

2024-02-29 02:07:56   Thu, 29,02,2024, 02:07 AM
Diplomatic Strategies for Strengthening ASEAN Unity

Mr. Peou Sedara, Official of the Department of International Law and Diplomacy, International Relations Institute of Cambodia (IRIC)The Association of Southeast Asian Nations (ASEAN) has been a corner...

2024-02-29 01:53:10   Thu, 29,02,2024, 01:53 AM
ការបង្កើតតំបន់សេដ្ឋកិច្ចពិសេសនៅកម្ពុជា ដោយ៖ បណ្ឌិត ឈឿន ប៊ុនឆា មន្ត្រីជំនួយការបណ្ឌិតសភាចារ្យ លេខាធិការដ្ឋានក្រុមប្រឹក្សាបណ្ឌិតសភាចារ្យ និងជាលេខាធិការមជ្ឈមណ្ឌលស្រាវជ្រាវអាស៊ីនៃរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា

រាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាមានមហិច្ឆតាក្នុងការផ្លាស់ប្ដូរពីប្រទេសដែលមានចំណូលមធ្យមកម្រិតទាប ទៅជាប្រទេសដែលមានចំណូលមធ្យមកម្រិតខ្ពស់ក្នុងឆ្នាំ២០៣០ ហើយបន្តក្លាយជាប្រទេសអភិវឌ្ឍនូវកំណើនសេដ្ឋកិច្ច និងការប្រកួតប្រជែង...

2024-02-26 08:16:01   Mon, 26,02,2024, 08:16 AM
ទស្សនវិទូនិយមការសិក្សាស្រាវជ្រាវដោះស្រាយបញ្ហាកំពុងកើតឡើង (Pragmatism) ដោយ៖ បណ្ឌិត វង់ សំអូន ជំនួយការខុទ្ទកាល័យរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា

ទស្សនវិទូក្រុមនេះបានប្រើប្រាស់គោលវិធីសិក្សាស្រាវជ្រាវតាមបែបចម្រុះតែប៉ុណ្ណោះ ក្នុងការសិក្សាស្វែងរកចម្លើយ ឬដោះស្រាយបញ្ហាទាំងឡាយណាដែលបានកើតមានឡើងចេញពីសកម្មភាពណាមួយដែលត្រូវបានគេអនុវត្ត ឬប្រព្រឹត្តនៅក្នុងស...

2024-02-23 09:04:05   Fri, 23,02,2024, 09:04 AM

សេចក្តីប្រកាស