ព័ត៌មាន

«បណ្ឌិត យង់ ពៅ៖ គោលដៅចាស់ យុទ្ធសាស្ត្រថ្មី»

2022-12-20 06:53:49 ថ្ងៃអង្គារ, 20 ធ្នូ 2022 ម៉ោង 01:53 PM
អ្នកមើល 4150
post_detail

ថ្លែងបញ្ជាក់នៅក្នុងកម្មវិធីសន្និសីទអន្តរជាតិប្រចាំឆ្នាំលើកទី១៧ ស្តីពី «សណ្តាប់ធ្នាប់ពិភពលោកថ្មី៖ ការប្រជែងសមាហរណកម្ម និងពហុប៉ូល» នៅថ្ងៃទី២០ ខែធ្នូ ឆ្នាំ២០២២នេះ ឯកឧត្ដមបណ្ឌិតបានលើកឡើងថា គោលដៅចាស់គឺការគ្រប់គ្រងពិភពលោកផ្ដាច់មុខ ចំណែកយុទ្ធសាស្ត្រថ្មី រួមមាន QUAD BRI Indo-Pacific RCEP និង AUKUS ជាដើម។ យុទ្ធសាស្ត្រចាស់ សំដៅដល់បណ្ដាប្រទេសមហាអំណាចដែលបាននិងកំពុងពុំចែកពិភពលោក តាមរយៈការប្រជែងសព្វាវុធ និងមនោគមវិជ្ជានយោបាយ។ ឯកឧត្ដមបណ្ឌិតបានគូសបញ្ជាក់បន្ថែមថា សម្រាប់យុទ្ធសាស្ត្រថ្មី(IDID) រួមមានការធ្វើឱ្យឯកា ពុះបំបែក រួបរួម និងការពារ សំដៅសម្រេចឱ្យបាននូវផលប្រយោជន៍របស់ខ្លួន។ តួយ៉ាង ជាបន្តបន្ទាប់មកនេះ លោក ចូ បៃដិន បានវិនិយោគលើផ្នែកហេដ្ឋរចនាសម្ព័ន្ធ ដូចដែលបានសន្យានៅក្នុងគម្រោងកសាងពិភពលោកជាថ្មីឱ្យប្រសើរ (B3W)។ សម្រាប់សហរដ្ឋអាម៉េរិក អាទិភាពសន្តិសុខរតំបន់ដំបូងកេគឺ ការធានាថា សហរដ្ឋអាម៉េរិកនៅតែមានការប្ដេជ្ញាចិត្តចំពោះតំបន់ប៉ាស៊ីហ្វិកខាងលិច ដើម្បីទប់ស្កាត់ភាពឈ្លានពានរបស់ចិន។ ឯកឧត្ដមបណ្ឌិតបានសង្កត់ធ្ងន់ថា ការរក្សាតុល្យភាពអំណាចបែបចាញ់-ឈ្នះដាច់ខាត និងដើម្បីឈានឆ្ពោះទៅរកពិភពលោកពហុប៉ូល ដែលមានរួមបញ្ចូលនូវការចូលរួមជាមួយគ្នាក្នុងលក្ខណៈវិជ្ជមាន។

លោក SHI Weiwei ប្រធានការិយាល័យនយោបាយ នៃស្ថានទូតសាធារណរដ្ឋប្រជាមានិតចិន បានលើកឡើងឯកភាពទៅនឹងទស្សនៈរបស់ឯកឧត្ដមបណ្ឌិត យង់ ពៅ ដែលមហាអំណាចគួរតែអនុញ្ញាតឱ្យប្រទេសតូចៗរីកចម្រើន រុងរឿងជាមួយគ្នា ហើយប្រទេសចិនជាប្រទេសធំមួយពិតមែន ប៉ុន្តែសុទ្ធតែត្រូវបានគេឈ្លានពានកាលពីអតីតកាល។ នៅក្នុងគម្រោងខ្សែក្រវាត់ និងផ្លូវ ពិតជាមានគោលបំណងធំដូចគ្នានេះដែរ គឺការអភិវឌ្ឍ និងរីកចម្រើនជាមួយគ្នា ដោយចិននិងប្រទេសចំនួន១៤៥ប្រទេស និងអង្គការ៣២ បានចុះហត្ថលេខាឯកភាពគ្នាលើគម្រោងខ្សែក្រវាត់ និងផ្លូវ ដើម្បីតភ្ជាប់ហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធរវាងប្រទេសទាំងអស់ និងតភ្ជាប់បេះដូងរវាងប្រទេសទាំងនេះ ដើម្បីក្លាយជាវេទិកាសហប្រតិបត្តិការអន្តរជាតិ ដែលទទួលបានការគាំទ្រ និងសាទរពីប្រទេសជាប់ពាក់ព័ន្ធ។ 

ជាមួយគ្នានេះ ឯកឧត្ដមអគ្គលេខាធិការនៃរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា បានលើកឡើងបញ្ហាប្រឈមចម្បងរបស់ពិភពលោកក៏ដូចជាមហាអំណាច ចំនួន៤គឺ ការកំណត់អត្ថន័យខុសគ្នាចំពោះគោលនយោបាយចិនតែមួយ ខ្សែបន្ទាត់ខុសគ្នានៃសមុទ្រចិនខាងត្បូង ប្រតិបត្តិការយោធារុស្ស៊ីនៅអ៊ុយក្រែន និងវិបត្តិនៅមីយ៉ាន់ម៉ា។ នាពេលបច្ចុប្បន្ន មហាសមុទ្រប៉ាស៊ីហ្វិកជាជង្រុកនៃការប្រជែងយុទ្ធសាស្ត្រ ដែលជាទីតាំងសម្រាប់នាវាចរណ៍ ពាណិជ្ជកម្ម យុទ្ធសាស្ត្រ និងយុទ្ធភូមិសាស្ត្រនៅក្នុងតំបន់និងពិភពលោក។

ឯកឧត្ដមបណ្ឌិត បានបង្ហាញនូវទស្សនវិស័យចំនួន៤ចំណុច នៅកាលៈទេសៈប្រកួតប្រជែងឥទ្ធិពលភូមិសាស្ត្រនយោបាយរវាងមហាអំណាចសហរដ្ឋអាម៉េរិក និង ចិនគឺ៖

១-ឥណ្ឌូប៉ាស៊ីហ្វិក និងគំនិតផ្ដួចផ្ដើមខ្សែក្រវាត់និងផ្លូវ អាណាចក្រកយុទ្ធភូមិសាស្ត្រ (Geostrategic Realm) ដឹកនាំដោយមហាអំណាចពីរ និងមានរបៀបវារៈល្អរៀងខ្លួន គប្បីជាគុណប្រយោជន៍ដល់ពិភពលោក ជាជាងការពុះចែក;

២-បញ្ចៀសឱ្យផុតសង្គ្រាមត្រជាក់ថ្មី (អាចចេញពីការបង្ខំឱ្យរដ្ឋទន់ខ្សោយជ្រើសរើស)

៣- ពង្រឹងគោលការណ៍ «ចក្ខុវិស័យអាស៊ានលើតំបន់ឥណ្ឌូប៉ាស៊ីហ្វិក (ASEAN Outlook on the Indo-Pacific [AOIP]) និងមជ្ឈភាពអាស៊ាន

៤- កម្ពុជាគប្បីប្រកាន់យកទស្សនៈ៥ចំណុច៖

- នយោបាយការបរទេសផ្កាចម្រុះពណ៌

- ត្រី១កន្ត្រកស្អុយ១ ត្រីផ្សេងល្អទាំងអស់

- គោលការណ៍ច្បាប់អន្តរជាតិ

- តួនាទីសកម្មដំណោះស្រាយនយោបាយតំបន់

- បញ្ហាសមុទ្រចិនខាងត្បូង ជាបញ្ហាចិន និងរដ្ឋភាគីជម្លោះ៕


អត្ថបទទាក់ទង

«តើធ្វើដូចម្តេចដើម្បីក្លាយខ្លួនជាចុងភៅអាជីពមួយរូប?»

សិក្ខាកាមទាំងអស់ដែលបានមកទទួលការបណ្តុះបណ្តាលបច្ចេកទេស និងវិជ្ជាជីវៈលើជំនាញចុងភៅ នៅរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា បានលើកឡើងថា ការក្លាយទៅជាចុងភៅអាជីពម្នាក់ គឺទាមទារឱ្យយើងយល់ច្បាស់ ពីវិធីសាស្រ្តជាច្រើនដូចជា៖ -បច្ច...

2023-03-01 07:39:22   ថ្ងៃពុធ, 01 មីនា 2023 ម៉ោង 02:39 PM
ការសិក្សាទៅលើជំងឺថប់បារម្ភរបស់និស្សិតវិស្វករនៃវិទ្យាស្ថានបច្ចេកវិទ្យាកម្ពុជាក្នុងបរិបទនៃវិបត្តិកូវីដ-១៩ ដោយ៖ លោក លី តុង , លោក មាឃ សារី, លោក សូ សុធីរ, លោកស្រី ឃាង ធានី- កាលិកបត្រស្រាវជ្រាវមនុស្សសាស្រ្តនិងវិទ្យាសាស្រ្តសង្គម, ១(២), ខែធ្នូ ២០២២

ការស្រាវជ្រាវនេះ មានគោលបំណងឈ្វេងយល់អំពីកម្រិតនៃជំងឺថប់បារម្ភ (Anxiety) របស់និស្សិតវិស្វករដែលកំពុងសិក្សានៅវិទ្យាស្ថានបច្ចេកវិទ្យាកម្ពុជា ក្នុងបរិបទនៃការរីករាលដាលនៃជំងឺកូវីដ-១៩។ កម្រងសំណួរសម្រាប់វាស់កម្...

2023-02-27 09:09:05   ថ្ងៃចន្ទ, 27 កុម្ភៈ 2023 ម៉ោង 04:09 PM
ហេតុអ្វីចិនមិនឆ្លៀតវាយយកតៃវ៉ាន់ក្រោយរុស្ស៊ីធ្វើសង្គ្រាមលើអ៊ុយក្រែន? ដោយ៖ លោក​ លឹម សុវណ្ណរិទ្ធ - ខុទ្ទកាល័យរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា

បន្ទាប់ពីសង្គ្រាមស៊ីវិលចិន (១៩២៧-១៩៤៩) បានបិទបញ្ចប់ សាធារណរដ្ឋប្រជាមានិតចិន ត្រូវបានប្រកាសបង្កើតឡើងនៅឆ្នាំ១៩៤៩ ក្រោយចលនាកុម្មុយនីស្តបានយកឈ្នះលើកម្លាំងទ័ពរបស់រដ្ឋាភិបាលគួមីងតាងដែលបានភៀសខ្លួនទៅកាន់កោះតៃ...

2023-02-27 08:43:35   ថ្ងៃចន្ទ, 27 កុម្ភៈ 2023 ម៉ោង 03:43 PM
ប្រាសាទព្រះធាតុបារាយណ៍ និង រចនាសម្ព័ន្ធបុរាណវត្ថុនៅជុំវិញតំបន់ប្រាសាទ ដោយ៖ បណ្ឌិត ផុន កសិកា ប្រធានវិទ្យាស្ថានមនុស្សសាស្ត្រនិងវិទ្យាសាស្ត្រសង្គម រាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា

ប្រទេសកម្ពុជាគឺជាប្រទេសមួយដែលសម្បូរទៅដោយសម្បត្តិបេតិកភណ្ឌរូបី (កេរដំណែលបន្សល់ពីដូនតាតាំងពីសម័យបុរាណ)។ សម្បត្តិបេតិកភណ្ឌទាំងនោះរួមមានប្រាសាទបុរាណ វិហារពុទ្ធសាសនាបុរាណ ស្ពានបុរាណ ឡបុរាណ ផ្លូវបុរាណ ភូមិដ...

2023-02-23 08:53:58   ថ្ងៃព្រហស្បតិ៍, 23 កុម្ភៈ 2023 ម៉ោង 03:53 PM
ទស្សនវិជ្ជាហិណ្ឌូ ៖ ទ្រឹស្តីសំសារៈនិងមោក្ស ដោយ៖ បណ្ឌិត ប៉ាន់ វុត្ថា មន្ត្រីស្រាវជ្រាវនាយកដ្ឋានទស្សនវិជ្ជានិងសង្គមវិជ្ជា នៃវិទ្យាស្ថាន មនុស្សសាស្ត្រនិងវិទ្យាសាស្ត្រសង្គម

ខ្លឹមសារសំខាន់ៗជាមូលដ្ឋានក្នុងទស្សនវិជ្ជាហិណ្ឌូ បង្ហាញពីគំនិតស្តីអំពីវដ្តគ្មានទីបញ្ចប់នៃការកើតនិងការស្លាប់។ វដ្តគ្មានទីបញ្ចប់នៃការកើត និងការស្លាប់ គេហៅថា សំសារៈ (samsara) ឬ វាលវដ្តសង្សារ។ វាលវដ្តសង្សា...

2023-02-23 08:36:04   ថ្ងៃព្រហស្បតិ៍, 23 កុម្ភៈ 2023 ម៉ោង 03:36 PM
ទស្សនវិជ្ជាសង្គម ដោយ៖ លោក ឈុន ផាវ៉េង មន្ត្រីនាយកដ្ឋានទស្សនវិជ្ជា និង សង្គមវិទ្យា នៃ​វិទ្យាស្ថានមនុស្ស សាស្ត្រនិងវិទ្យាសាស្រ្តសង្គម

មនុស្សជាតិទូទៅ ទោះចង់ឬមិនចង់ តែងបានអនុវត្តទ្រឹស្តីទស្សនវិជ្ជាសង្គម ដោយចៀសមិនរួច។ ទស្សនវិទូជាច្រើនបានកំណត់សកម្មភាពមួយចំនួនសម្រាប់ សម្គាល់ថាមនុស្សជាតិពិតជាបាននិងកំពុងរស់នៅដោយប្រើប្រាស់ទស្សនវិជ្ជាសង្គម។...

2023-02-23 07:58:50   ថ្ងៃព្រហស្បតិ៍, 23 កុម្ភៈ 2023 ម៉ោង 02:58 PM

សេចក្តីប្រកាស