Royal Academy of Cambodia
យុទ្ធនាការប្រឆាំងនឹងអំពើពុករលួយនៅប្រទេសវៀតណាម ក្នុងទ្រង់ទ្រាយធំ និងទូទាំងប្រទេស បានបោះជំហានទៅមុខ យ៉ាងរឹងមាំ និងពេញទំហឹង។ ចំណុចរបត់ដ៏ធំបំផុតក្នុងការប្រយុទ្ធប្រឆាំង នឹងអំពើពុករលួយនៅវៀតណាម គឺចាប់ផ្តើមតាំងពីការបង្កើតគណៈកម្មាធិការមជ្ឈិម ដឹកនាំការបង្ការ និង ប្រយុទ្ធប្រឆាំងនឹងអំពើពុករលួយ កាលពីខែកុម្ភៈ ឆ្នាំ២០១៣ [1] មកម្លេះ ដែលដឹកនាំដោយអគ្គលេខា ធិការបក្សកុម្មុយនិស្តវៀតណាម លោក Nguyen Phu Trong ដែលប្រកបដោយការប្តេជ្ញាចិត្តខ្ពស់ និងឆន្ទៈដ៏មុតមាំ និងបានអនុវត្តភារកិច្ចការងារបង្ការនិងប្រឆាំងនឹងអំពើពុករលួយសម្រេចបាន លទ្ធផល ជាវិជ្ជមាន គួរឱ្យកត់សម្គាល់ តាមរយៈលទ្ធផលតាំងពីដើមអាណត្តិ នៃមហាសន្និបាតបក្សលើក ទី១២ (ខែមករា ឆ្នាំ២០១៦) រហូតមក។ ចំណែកលទ្ធផលជាវិជ្ជមាន និងទទួលបានការគាំទ្រ ពីសំណាក់ ប្រជាជន កម្មាភិបាល និងសមាជិកបក្ស នៅទូទាំងប្រទេស ព្រមទាំងត្រូវបានសហគមន៍អន្តរជាតិ ទទួលស្គាល់ និងការវាយតម្លៃខ្ពស់យ៉ាងពិសេស ពីការបង្ការនិងប្រឆាំងនឹងអំពើពុករលួយ គឺចាប់តាំពី ក្រោយ មហាសន្និបាតបក្សលើក១៣ របស់គណបក្សកុម្មុយនីស្ត វៀតណាម ដែលបានប្រព្រឹត្តិ ទៅកាលពីខែកុម្ភៈ ឆ្នាំ២០២១ កន្លងទៅ គឺក្រោយពេលដែល លោក Nguyen Phu Trong កាន់តំណែងជា អគ្គលេខាធិការបក្ស លោក Nguyen Xuan Phuc អតីតនាយករដ្ឋមន្ត្រី កាន់តំណែងជាប្រធានរដ្ឋ លោក Pham Minh Chinh អតីតប្រធានគណៈ ចាត់តាំងមជ្ឈិមបក្ស កាន់តំណែងជានាយករដ្ឋមន្ត្រី និងលោក Vuong Dinh Hue អតីតលេខា គណៈកម្មការបក្ស ទីក្រុង ហាណូយ កាន់តំណែងជាប្រធានរដ្ឋសភា ដែលជាការរុះរើតំណែងនយោបាយ នៅក្បាលម៉ាស៊ីន ក្នុងទ្រង់ទ្រាយធំ។
សូមរំលឹកថា យុទ្ធនាការប្រឆាំងនឹងអំពើពុករលួយត្រូវបានបក្សនិងរដ្ឋវៀតណាមអនុវត្តន៍យ៉ាងខ្លាំងក្លាចាប់តាំងពីវៀត ណាមបានចុះហត្ថលេខាលើអនុសញ្ញាអង្គការសហប្រជាជាតិ ស្តីពីការទប់ស្កាត់ អំពើពុករលួយនៅ ថ្ងៃទី៩ ខែធ្នូ ឆ្នាំ២០០៣ និងបានឈានទៅដល់សម្រេចបង្កើតគណៈកម្មាធិការ កណ្តាលប្រឆាំងអំពើពុករលួយ ក្រោមការិយាល័យនយោបាយ ដែលដឹកនាំដោយអគ្គលេខាធិកាបក្ស ដើម្បីដឹកនាំយ៉ាងទូលំទូលាយនៅទូទាំងប្រទេស នៅក្នុងមហាសន្និបាតបក្សលើក១១ (ឧសភា ២០១២)[2]រហូតមកដល់បច្ចុប្បន្ន។ អំពើពុករលួយត្រូវបានបក្សកុម្មុយនិស្តវៀតណាមចាត់ទុក ថា ជា “ការឈ្លានពានផ្ទៃក្នុង” ជាគ្រោះអាសន្នដែលគំរាមកំហែងដល់ភាពស្ថិតស្ថេរគង់វង្ស និងវិនាសសាបសូន្យរបស់របប និងការអភិវឌ្ឍរបស់ប្រទេសជាតិ។[3]
ក្នុងរយៈពេល១០ឆ្នាំទៅនេះ គណៈកម្មាធិការគណបក្ស និងគណៈកម្មាធិការអធិការកិច្ចគ្រប់ លំដាប់ថ្នាក់ បានធ្វើការដាក់វិន័យអង្គការបក្សជាង ២,៧០០នាក់ សមាជិកគណបក្សជិត ១៦៨,០០០ នាក់ ក្នុងនោះសមាជិកគណបក្សជាង ៧,៣៩០នាក់ ត្រូវបានពិន័យចំពោះអំពើពុករលួយ។ គណៈកម្មាធិការ មជ្ឈិម ការិយាល័យនយោបាយ លេខាធិការដ្ឋាន និងគណៈកម្មាធិការមជ្ឈិមសម្រាប់អធិការកិច្ចបានដាក់វិន័យមន្ត្រីជាន់ខ្ពស់តំណាងរដ្ឋាភិបាលមជ្ឈិមចំនួនជាង១៧០នាក់ ដែលក្នុងនោះ មានចំនួន៣៣នាក់ជាសមាជិកអតីតសមាជិកគណៈកម្មាធិការមជ្ឈិមបក្ស និងមន្ត្រីទូទៅក្នុងជួរកងកម្លាំងប្រដាប់អាវុធជាង៥០នាក់។[4]
ដោយឡែក ចាប់ពីដើមមហាសន្និបាតបក្សលើកទី១៣ រហូតមកដល់ពេលនេះ បានដាក់វិន័យ កម្មាភិបាលនៃគណៈ កម្មា ធិការមជ្ឈិមបក្សចំនួន៥០រូប ដែលក្នុងនេះ ៨រូប ជាសមាជិក និងអតីត សមាជិកគណៈកម្មាធិការមជ្ឈិមបក្ស និងឧត្តមសេនីយ៍ចំនួន២០រូប ក្នុងជួរកងកម្លាំងប្រដាប់អាវុធ។ [5]
ទាក់ទងនឹងបញ្ហានេះ មានសំណួរសួរថា «បើដាក់វិន័យកម្មាភិបាលច្រើនបែបនេះ តើបានអ្នកណាធ្វើការងារ» លោកអគ្គលេខាធិកាបក្ស Nguyen Phu Trong មានប្រសាសន៍ថា លោកមិនបារម្ភ អំពីការមិនមាន មន្ត្រីចូលធ្វើការនោះទេ ព្រោះថាកម្មាភិបាល កម្មាភិបាលមិនត្រឹមតែបំពាន ច្បាប់ប៉ុណ្ណោះ ទេ ថែមទាំងខុស ក្រមសីលធម៌ទៀតផង ដូច្នេះវាមិនអាចទៅរួចទេ បើមិនដោះស្រាយ។ វាមាន សារៈសំខាន់ណាស់ ក្នុងការជ្រើសរើសមន្ត្រី កម្មាភិបាលមកជំនួស សំខាន់គឺជ្រើសរើសបានមន្ត្រីដែលធ្វើ ការបានត្រឹមត្រូវ មិនត្រូវប្រញាប់ប្រញាល់នោះទេ។[6]
តាមលទ្ធផលដែលបានស្តែងចេញទាំងនេះ សបញ្ជាក់ឱ្យឃើញថា វៀតណាមបានជ្រើងរើស ថ្នាក់ដឹកនាំ ស្ថាប័ន្តប្រយុទ្ធប្រឆាំងនឹងអំពើពុករលួយ មួយរូបដ៏ត្រឹមត្រូវ និងប្រកបដោយសក្តានុពល បំផុត។
ការប្រយុទ្ធប្រឆាំងនឹងអំពើពុករលួយ មិនមែនគ្រាន់តែជាការអនុវត្តតែជាមួយ ក្រុមមន្ត្រីពុករលួយនោះទេ វាគឺជាការដោះស្រាយចន្លោះប្រហោងក្នុងប្រព័ន្ធអភិបាលកិច្ច នីតិរដ្ឋ និងសង្គមវប្បធម៌ ទូទៅដែល ជាប់ពាក់ព័ន្ធ។ តួយ៉ាងប្រជាពលរដ្ឋ រងគ្រោះដោយផ្ទាល់ពីអំពើពុករលួយតូចតាច ជារៀងរាល់ថ្ងៃ ដូចជាការ ចំណាយប្រាក់លើមន្ត្រីនគរបាលចរាចរណ៍សេវាសាធារណៈនានា ជាដើម។ អាទិភាពទីមួយ ដែលមនុស្សចង់ឃើញនាពេលអនាគត គឺថាការយាយីនេះនឹងត្រូវបញ្ចប់ដែនមិនជះឥទ្ធិពលអាក្រក់បន្តជំនាន់។
ការប្តេជ្ញាចិត្តខ្ពស់ ក្នុងការបង្កើនកិច្ចខិតខំប្រឹងប្រែងប្រឆាំងអំពើពុករលួយរបស់វៀតណាម ក្នុង បរិបទនេះ អាចបណ្តាល ឱ្យវិនិយោគិនបរទេសមួយចំនូនមានការបារម្ភ និងភ័យក្លាច (មិនហានចូលមក វិនិយោគ សម្រាប់អ្នកមិនទាន់បានមក សម្រាប់អ្នកកំពុងវិនិយោគស្រាប់ អាចនឹងដកចេញទៅវិញប្រសិន បើពួកគេគិតថា គ្មានការជឿជាក់ឬគិតថាបរិយាកាសមិនអំណោយផល។ ក៏ប៉ុន្តែការព្រួយបារម្ភរបស់ ពួកគេ អំពីបរិយាកាសវិនិយោគនេះ អាចបាត់ទៅវិញបាន ប្រសិនបើបរិយាកាសធុរកិច្ចប្រចាំថ្ងៃលែង មានការយាយី (ការសូកប៉ាន់)។ មួយវិញទៀត ក្នុងបរិបទនៃការប្រកួតប្រជែងឥទ្ធិពល ភូមិសាស្ត្រ នយោបាយរវាងមហាយក្ស ដែលមិនដឹងថានឹងត្រូវបញ្ចប់នៅពេលណានោះ ជាការបង្ហាញឱ្យអន្តរជាតិ មើលឃើញពី ភាពតម្លាភាព ប្រព័ន្ធអភិបាលកិច្ចល្អ នីតិរដ្ឋ ធនធានម្បូរបែប បរិយាកាសល្អសម្រាប់ វិនិយោគបរទេស នោះជាការត្រៀមខ្លួនរបស់ប្រទេស វៀតណាម ដើម្បីទទួលយកក្រុមហ៊ុនធំៗ និងមាន កម្រិតស្តង់ដាខ្ពស់ ដែលមិនអាចទ្រាំទ្របាននឹងការ ដាក់ទណ្ឌកម្មគ្នាទៅវិញទៅមក ឬ ដោយនិន្នាការ នយោបាយ៕
--------------------------------
[1] Dang Cong Van Viet Nam, ”10 năm phòng, chống tham nhũng: Quyết liệt, đột phá, đạt nhiều kết quả toàn diện”, 30/06/2022, “https://dangcongsan.vn/tieu-diem/10-nam-phong-chong-tham-nhung-quyet-liet-dot-pha-dat-nhieu-ket-qua-toan-dien-614124.html” (Accessed date: 14-July-2022 at 11AM)
[2] Vietnam Net, “Tổng Bí thư chủ trì hội nghị tổng kết 10 năm phòng chống tham nhũng, tiêu cực”, “Thu Hang”, “30/06/2022”, “https://vietnamnet.vn/tong-bi-thu-chu-tri-hoi-nghi-tong-ket-10-nam-phong-chong-tham-nhung-tieu-cuc-2035012.html” (Accessed date: 14-July-2022 at 11AM)
[3] VOV World,
“វៀតណាមបាននិងកំពុងរួមចំណែកក្នុងកិច្ចខិតខំប្រឹងប្រែងជាសាកលដើម្បីប្រឆាំងអំពើពុករលួយ”, “9 ធ្នូ 2021”, “https://vovworld.vn/km-KH/ពរតតករណ/វតណមបននងកពងរមចណកកនងកចចខតខបរងបរងជសកលដមបបរឆងអពពករលយ-1054396.vov” (Accessed date: 14-July-2022 at 11AM)
[4] Dang Cong Van Viet Nam, ”10 năm phòng, chống tham nhũng: Quyết liệt, đột phá, đạt nhiều kết quả toàn diện”, 30/06/2022, “https://dangcongsan.vn/tieu-diem/10-nam-phong-chong-tham-nhung-quyet-liet-dot-pha-dat-nhieu-ket-qua-toan-dien-614124.html” (Accessed date: 14-July-2022 at 11AM)
[5] Dang Cong Van Viet Nam, ”10 năm phòng, chống tham nhũng: Quyết liệt, đột phá, đạt nhiều kết quả toàn diện”, 30/06/2022, “https://dangcongsan.vn/tieu-diem/10-nam-phong-chong-tham-nhung-quyet-liet-dot-pha-dat-nhieu-ket-qua-toan-dien-614124.html” (Accessed date: 14-July-2022 at 11AM)
[6] VOV World,
“វៀតណាមបាននិងកំពុងរួមចំណែកក្នុងកិច្ចខិតខំប្រឹងប្រែងជាសាកលដើម្បីប្រឆាំងអំពើពុករលួយ”, “9 ធ្នូ 2021”, “https://vovworld.vn/km-KH/ពរតតករណ/វតណមបននងកពងរមចណកកនងកចចខតខបរងបរងជសកលដមបបរឆងអពពករលយ-1054396.vov” (Accessed date: 14-July-2022 at 11AM)
--------
RAC Media
ប្រភព៖ វិទ្យាស្ថានទំនាក់ទំនងអន្តរជាតិនៃកម្ពុជា
ឧទ្យានរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា តេជោសែន ឫស្សីត្រឹប ត្រូវបានបង្កើតនិងទទួលស្គាល់ ដោយព្រះរាជក្រឹត្យលេខ នស/រកត/០៤១៤/៤៣៦ ចុះថ្ងៃទី៨ ខែមេសា ឆ្នាំ២០១៤ មានទំហំ ផ្ទៃដី១១ ៤៣៥ហិកតា មានទីតាំងស្ថិតក្នុងឃុំឆែបមួយ និង ឃ...
ដោយ ៖ លោក ធន ឆាយពិសិដ្ឋ អនុប្រធានពិសិដ្ឋអនុប្រធាននាយកដ្ឋាននយោបាយនិងច្បាប់អន្តរជាតិ នៃវិទ្យាស្ថានទំនាក់ទំនងអន្តរជាតិនៃកម្ពុជាគិតមកដល់មកដល់ពេលនេះ សង្រ្គាមរវាងរុស្ស៊ីនិងអ៊ុយក្រែនបានចូលឆ្នាំទីបីដោយគ្មានតម...
Mr. Peou Sedara, Official of the Department of International Law and Diplomacy, International Relations Institute of Cambodia (IRIC)The Association of Southeast Asian Nations (ASEAN) has been a corner...
រាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាមានមហិច្ឆតាក្នុងការផ្លាស់ប្ដូរពីប្រទេសដែលមានចំណូលមធ្យមកម្រិតទាប ទៅជាប្រទេសដែលមានចំណូលមធ្យមកម្រិតខ្ពស់ក្នុងឆ្នាំ២០៣០ ហើយបន្តក្លាយជាប្រទេសអភិវឌ្ឍនូវកំណើនសេដ្ឋកិច្ច និងការប្រកួតប្រជែង...
ទស្សនវិទូក្រុមនេះបានប្រើប្រាស់គោលវិធីសិក្សាស្រាវជ្រាវតាមបែបចម្រុះតែប៉ុណ្ណោះ ក្នុងការសិក្សាស្វែងរកចម្លើយ ឬដោះស្រាយបញ្ហាទាំងឡាយណាដែលបានកើតមានឡើងចេញពីសកម្មភាពណាមួយដែលត្រូវបានគេអនុវត្ត ឬប្រព្រឹត្តនៅក្នុងស...