Royal Academy of Cambodia
(រាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា) លោកបណ្ឌិត មាស នី អ្នកតាមដានការអភិវឌ្ឍសង្គមបានមើលឃើញថា បើទោះបីជាសហរដ្ឋអាម៉េរិកផ្លាស់ប្តូរមេដឹកនាំក៏ដោយ រដ្ឋាភិបាលសហរដ្ឋអាម៉េរិកតែងប្រកាន់ភ្ជាប់នូវគោលការណ៍សិទ្ធិមនុស្ស និងលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យជានិច្ច ដើម្បីពង្រីកសម្ព័ន្ធមិត្ត និងឥទ្ធិពលនយោបាយការបរទេសរបស់ខ្លួននៅជុំវិញសកល។
ក្នុងឱកាសអញ្ជើញជាវាគ្មិនក្នុងកិច្ចពិភាក្សាតុមូល ស្ដីពី អ្វីទៅដែលពិភពលោកនឹងទទួលបានពីនយោបាយថ្មីរបស់សហរដ្ឋអាម៉េរិកក្រោមការដឹកនាំរបស់លោក ចូ បៃដិន ដែលបានប្រព្រឹត្តទៅក្នុងសាលមរតកសិល្បៈខ្មែរ អគារឥន្ទ្រទេវីនៃរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជានៅថ្ងៃទី៨ ខែកុម្ភៈ ឆ្នាំ២០២១នេះ លោកបណ្ឌិតជំនាញសង្គមសាស្រ្ត មាស នី បានលើកឡើងថា ក្រោយសង្គ្រាមលោកលើកទី២ សហរដ្ឋអាម៉េរិកបានប្រើប្រាស់យុទ្ធសាស្រ្តចំនួន៣ចំណុចជា សសរ ស្តម្ភរួមមាន ១. ការប្រើគោលនយោបាយការបរទេសជ្រៀតជ្រែកកិច្ចការផ្ទៃក្នុង ២. ការរៀបចំបង្កើតស្ថាប័នហិរញ្ញវត្ថុអន្តរជាតិដើម្បីគាំទ្រដល់ការអភិវឌ្ឍ និង៣. ការចងសម្ព័ន្ធមិត្តយោធាដើម្បីគាំទ្រគោលនយោបាយរបស់ខ្លួន ដើម្បីពង្រីកគោលការណ៍សិទ្ធិមនុស្ស និងលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យរបស់ពួកគេ។
ដើម្បីជំរុញគោលនយោបាយសសរស្តម្ភខាងលើនេះ លោកបណ្ឌិតបានបញ្ជាក់បន្ថែមថា មហាអំណាចសហរដ្ឋអាម៉េរិក ដែលជាបិតាលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យមានអាយុជាង២០០មកនេះ តែងប្រើប្រាស់វិធីសាស្ត្រជំរុញការតស៊ូមតិ (Advocacy) និងការអភិវឌ្ឍ (Development)។ លោកបណ្ឌិតបានបន្តពន្យល់ថា វិធីសាស្ត្រជំរុញការតស៊ូមតិ និងការអភិវឌ្ឍដែលសហរដ្ឋអាម៉េរិកបានអនុវត្តគឺ គោលនយោបាយពីលើចុះក្រោម នោះគឺការដាក់គំនាបដល់រដ្ឋាភិបាលនានាដែលដើរផ្ទុយពីគោលការណ៍សិទ្ធិមនុស្សនិងលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យ និងគោលនយោបាយពីក្រោមឡើងលើតាមរយៈការផ្តល់ជំនួយថវិកាគាំទ្រការអភិវឌ្ឍដល់អង្គការមិនមែនរដ្ឋាភិបាលនានា ដើម្បីអនុវត្តសកម្មភាពជំរុញសិទ្ធិមនុស្ស អភិបាលកិច្ច និងលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យ។ លោកបណ្ឌិតបានបញ្ជាក់ថា៖ «ទោះបីមានមេដឹកនាំប្រទេសថ្មី សហរដ្ឋអាម៉េរិកតែងអនុវត្តគោលការណ៍ជំរុញសិទ្ធិមនុស្ស និងប្រជាធិបតេយ្យដដែល តែអ្វីដែលខុស គឺវិធីសាស្រ្តដែលគេអនុវត្តមានឯកតោភាគី និងពហុភាគី»។
ជាទីបញ្ចប់ ដើម្បីជៀសពីបញ្ហាប្រឈមចំពោះគោលនយោបាយការបរទេសរបស់ប្រធានាធិបតីរបស់សហរដ្ឋអាម៉េរិកទៅថ្ងៃអនាគត លោកបណ្ឌិតបានផ្តល់អនុសាសន៍ថា កម្ពុជាគួរតែប្រើប្រាស់គោលនយោបាយការបរទេសអព្យាក្រឹតទំនាក់ទំនងជាមួយបរទេស ដើម្បីផលប្រយោជន៍របស់ខ្លួនជាចម្បង ស្របតាមទ្រឹស្តីនយោបាយទំនាក់ទំនងអន្តរជាតិ គឺគ្មានមិត្ត គ្មានសត្រូវ មានតែផលប្រយោជន៍៕
RAC Media
បន្ទាប់ពីសង្គ្រាមស៊ីវិលចិន (១៩២៧-១៩៤៩) បានបិទបញ្ចប់ សាធារណរដ្ឋប្រជាមានិតចិន ត្រូវបានប្រកាសបង្កើតឡើងនៅឆ្នាំ១៩៤៩ ក្រោយចលនាកុម្មុយនីស្តបានយកឈ្នះលើកម្លាំងទ័ពរបស់រដ្ឋាភិបាលគួមីងតាងដែលបានភៀសខ្លួនទៅកាន់កោះតៃ...
ប្រទេសកម្ពុជាគឺជាប្រទេសមួយដែលសម្បូរទៅដោយសម្បត្តិបេតិកភណ្ឌរូបី (កេរដំណែលបន្សល់ពីដូនតាតាំងពីសម័យបុរាណ)។ សម្បត្តិបេតិកភណ្ឌទាំងនោះរួមមានប្រាសាទបុរាណ វិហារពុទ្ធសាសនាបុរាណ ស្ពានបុរាណ ឡបុរាណ ផ្លូវបុរាណ ភូមិដ...
ខ្លឹមសារសំខាន់ៗជាមូលដ្ឋានក្នុងទស្សនវិជ្ជាហិណ្ឌូ បង្ហាញពីគំនិតស្តីអំពីវដ្តគ្មានទីបញ្ចប់នៃការកើតនិងការស្លាប់។ វដ្តគ្មានទីបញ្ចប់នៃការកើត និងការស្លាប់ គេហៅថា សំសារៈ (samsara) ឬ វាលវដ្តសង្សារ។ វាលវដ្តសង្សា...
មនុស្សជាតិទូទៅ ទោះចង់ឬមិនចង់ តែងបានអនុវត្តទ្រឹស្តីទស្សនវិជ្ជាសង្គម ដោយចៀសមិនរួច។ ទស្សនវិទូជាច្រើនបានកំណត់សកម្មភាពមួយចំនួនសម្រាប់ សម្គាល់ថាមនុស្សជាតិពិតជាបាននិងកំពុងរស់នៅដោយប្រើប្រាស់ទស្សនវិជ្ជាសង្គម។...
ថ្មីៗនេះមានសារព័ត៌មានជាច្រើនបានសរសេរពីទំនាក់ទំនងកម្ពុជាជាមួយសហរដ្ឋអាម៉េរិក ជាពិសេសលើប្រធានបទក្ដៅចំពោះការធ្វើដំណើររបស់សម្ដេចតេជោ ហ៊ុន សែន ទៅប្រទេសចិន រហូតដល់វិវឌ្ឍនាការពី “មិត្តដែកថែប” ទៅ “មិត្តត្បូងពេ...
កម្ពុជានិងចិនមានទំនាក់ទំនងជាមួយគ្នាក្នុងប្រវត្តិសាស្ត្រជាង២ពាន់ឆ្នាំកន្លងមកហើយ ដែលនៅពេលនោះមានរូបភាពច្រើនតែទៅលើទំនាក់ទំនងតាមរយៈការធ្វើជំនួញផ្លូវទឹក ការជ្រាបចូលនៃវប្បធម៌ និងការផ្លាស់ប្ដូរជនជាតិចិនចូលមករ...