Royal Academy of Cambodia
សមាជបក្សកុម្មុយនីស្តវៀតណាមលើកទី១៣ បានបិទបញ្ចប់នាថ្ងៃទី១ ខែកុម្ភៈ ឆ្នាំ២០១២ មុនការគ្រោងទុកមួយថ្ងៃដោយសារស្ថានភាពនៃវីរុសកូវីដ-១៩ នៅក្នុងប្រទេសនេះមានភាពស្មុគស្មាញ។ទីភ្នាក់ងារសារព័ត៌មានវៀតណាម បានប្រកាសជាផ្លូវការថា លោក Nguyen Phu Trong ដែលមានអាយុ៧៦ឆ្នាំ បន្តកាន់តំណែងជាអគ្គលេខាធិការបក្សកុម្មុយនីស្តមួយអាណត្តិបន្តទៀត។ ការសម្រេចចិត្តរបស់បក្សនេះ ជាការឆ្លុះបញ្ចាំងឱ្យឃើញពីតួនាទីដឹកនាំដ៏សំខាន់របស់លោក អគ្គលេខាធិការបក្ស Nguyen Phu Trong។ ក្រោមការដឹកនាំរបស់លោក វៀតណាមបានគ្រប់គ្រងបាន ការរីករាលដាលនៃវីរុស កូវីដ-១៩ ហើយខឿនសេដ្ឋកិច្ចជាតិក៏បានបន្តកើនឡើងកាលពីឆ្នាំកន្លងទៅ និងជាពិសេសចំពេលដែលមានការប្រកួតប្រជែងដ៏ខ្លាំងក្លារវាងសហរដ្ឋអាម៉េរិក និងចិន។ លើសពីនេះ អ្នកស្រាវជ្រាវពីស្ថានភាពនយោបាយរបស់វៀតណាមក៏បានព្យាករផងដែរថា លោក Nguyen Xuan Phuc អតីតនាយករដ្ឋមន្ត្រី នឹងកាន់តំណែងជាប្រធានរដ្ឋ។ លោក Pham Minh Chinh អតីតប្រធានគណៈចាត់តាំងមជ្ឈិមបក្ស នឹងកាន់តំណែងជានាយករដ្ឋមន្ត្រី។ លោក Vuong Dinh Hue លេខាគណៈកម្មការបក្សទីក្រុងហាណូយ នឹងកាន់តំណែងជាប្រធានរដ្ឋសភា។
សមាជបានបោះឆ្នោតជ្រើសរើសសមាជិកគណៈកម្មាធិការមជ្ឈិមបក្សចំនួន១៨០រូប និង២០រូប ជាសមាជិកបម្រុង។ សមាជិកទាំងនេះមានតួនាទីសំខាន់បំផុតនៅក្នុងប្រព័ន្ធនយោបាយរបស់វៀតណាម។ សមាជនេះធ្វើឡើងនៅពេលដែលតំបន់ និងអន្តរជាតិមានការអភិវឌ្ឍដ៏ស្មុគស្មាញ និងបញ្ហាប្រឈមជាច្រើន ដូចជា ការប្រែប្រួលអាកាសធាតុ គ្រោះមហន្តរាយធម្មជាតិ និងជំងឺរាតត្បាត។ ដូច្នេះ គេអាចនិយាយបានថា ប្រទេសវៀតណាមកំពុងស្ថិតនៅក្នុងរបត់ដ៏សំខាន់មួយ។
ថ្នាក់ដឹកនាំថ្មីរបស់ប្រទេសវៀតណាមក៏បានកំណត់គោលដៅ សម្រាប់ឆ្នាំ២០៣០ នឹងធ្វើឱ្យប្រទេសវៀតណាម ក្លាយជាប្រទេសសេដ្ឋកិច្ចឧស្សាហកម្ម ជាមួយនឹងកំណើនសេដ្ឋកិច្ចប្រចាំឆ្នាំប្រហែល៧% ក្នុងមួយឆ្នាំ និងផលិតផលក្នុងស្រុកសរុប (GDP) សម្រាប់មនុស្ស ម្នាក់កើនរដូតដល់ ៧ ៥០០ដុល្លារអាម៉េរិក។
សមាជលើកនេះ មានលក្ខណៈជាប្រវត្តិសាស្ត្រ មិនត្រឹមតែសម្រាប់ប្រទេសវៀតណាមប៉ុណ្ណោះទេ ប៉ុន្តែក៏សម្រាប់តំបន់ឥណ្ឌូ-ប៉ាស៊ីហ្វិកទាំងមូលផងដែរ ដែលមានការប្រកួតប្រជែង និងឱកាសជាច្រើន។ វឌ្ឍនភាពនៃសេដ្ឋកិច្ចដែលគួរឱ្យកត់សម្គាល់របស់វៀតណាម ក្នុងរយៈពេល១៥ឆ្នាំកន្លងទៅ ក៏ដូចជាការធ្វើកំណែទម្រង់សេដ្ឋកិច្ចតាមរយៈ Doi Moi មិនត្រឹមតែនាំមកនូវភាពរីកចម្រើនដល់ប្រជាជនវៀតណាមប៉ុណ្ណោះទេ ថែមទាំងបានពង្រឹងជំហររបស់ប្រទេសនេះទៅក្នុងតំបន់ ក៏ដូចជា នៅលើឆាកអន្តរជាតិផងដែរ។ តាមពិត វៀតណាមទាក់ទាញការវិនិយោគបរទេសកាន់តែខ្លាំងឡើងដោយសារបរិយាកាសនយោបាយមានស្ថេរភាព បានចុះកិច្ចព្រមព្រៀងពាណិជ្ជកម្មសេរីជាច្រើនជាមួយដៃគូសំខាន់ៗ និងមានសក្តានុពលក្នុងខ្សែសង្វាក់នៃតម្លៃ។ លើសពីនេះទៅទៀត ប្រទេសវៀតណាមបានគ្រប់គ្រងដោយជោគជ័យ នូវការរាតត្បាតនៃវីរុសកូវីដ-១៩ ហើយក៏ត្រូវបានគេចាត់ទុកថា ជាទិសដៅនៃការវិនិយោគ និងជាមជ្ឈមណ្ឌលផលិតកម្មក្នុងទសវត្សខាងមុខ។
ភារកិច្ចដ៏សំខាន់មួយនៅក្នុងសមាជលើកទី១៣ របស់បក្សកុំម្មុយនីស្តពេលកន្លងទៅនេះ គឺការដាក់ចេញនូវគោលនយោបាយការបរទេសរបស់ខ្លួន ក្នុងបរិបទដែលវៀតណាមត្រូវថ្លឹងថ្លែងរវាងសហរដ្ឋអាម៉េរិក ដែលជាប្រទេសមហាអំណាចដែលគេមើលឃើញថាកំពុងធ្លាក់ចុះ និងប្រទេសចិន ជាមហាអំណាចក្នុងតំបន់ ដែលកំពុងតែឈានទៅ រក មហាអំណាចពិភពលោក។ ក្នុងរបាយការណ៍នៃសមាជលើកទី១៣ បានបង្ហាញថា ការប្រកួតប្រជែងរវាងប្រទេសមហាអំណាចកាន់តែខ្លាំងឡើងៗ នឹងបណ្តាលឱ្យប្រទេសនៅអាស៊ីអាគ្នេយ៍ អាចត្រូវបានហ៊ុមព័ទ្ធទៅដោយការប្រកួតប្រជែងផ្នែកភូមិសាស្ត្រនយោបាយដែលនឹងជះឥទ្ធិពលដល់ប្រទេសវៀតណាម។ លើសពីនេះទៅទៀត សេដ្ឋកិច្ចពិភពលោកបានធ្លាក់ចូលក្នុងវិបត្តិសេដ្ឋកិច្ច ប្រទេសមហាអំណាចត្រូវបានបង្ខំឱ្យកែសម្រួលយុទ្ធសាស្ត្រអភិវឌ្ឍន៍របស់ពួកគេ និងកាត់បន្ថយការពឹងផ្អែកពីខាងក្រៅ។ ទាំងនេះនឹងបង្កជាបញ្ហាប្រឈមក្នុងការកំណត់ទីតាំងនៃខ្សែសង្វាក់ឧស្សាហកម្មសកលរបស់វៀតណាម។ ក្នុងបរិបទនេះ អ្នកជំនាញជាច្រើនបានលើកឡើងថា វៀតណាម ត្រូវពឹងផ្អែកបន្ថែមលើតួនាទីនាំមុខរបស់ខ្លួនក្នុងតំបន់អាស៊ាន, ធ្វើសមាហរណកម្មអន្តរជាតិឱ្យកាន់តែស៊ីជម្រៅ, អនុវត្តកិច្ចព្រមព្រៀងសេដ្ឋកិច្ច-ពាណិជ្ជកម្ម ដែលបានចុះហត្ថលេខាជាមួយបណ្តាប្រទេសនានា និងតំបន់ផ្សេងទៀត, ផ្តោតសំខាន់លើការលើកកម្ពស់វិស័យការទូតពហុភាគី និងការធ្វើពិពិធកម្ម។
ជាមួយនឹងសកម្មភាពយ៉ាងសកម្ម និងមានភាពបទបែនរបស់វៀតណាមនៅក្នុងតំបន់អាស៊ាន ការផ្លាស់ប្តូរគោលនយោបាយការបរទេសរបស់វៀតណាម នឹងអាចជះឥទ្ធិពលដល់ប្រទេសកម្ពុជា ដែលជាប្រទេសជិតខាងរបស់ វៀត ណាម និងជាសមាជិកអាស៊ានដូចគ្នា។ មេដឹកនាំថ្មីដែលកើតចេញពីសមាជលើកទី១៣នេះ បានបង្ហាញថា គោលនយោបាយនៃភាពជាមិត្តភាពសម្រាប់ប្រទេសជិតខាង រួមទាំងប្រទេសកម្ពុជា នឹងត្រូវបានរក្សាយ៉ាងខ្ជាប់ខ្ជួន ដោយគណបក្សកុម្មុយនីស្តវៀតណាម។ កាលពីឆ្នាំ២០១៩ លោក Trong បានមកបំពេញទស្សនកិច្ចនៅប្រទេសកម្ពុជា ក៏ដូចជាធ្វើជាម្ចាស់ផ្ទះនៃជំនួបកំពូលរវាងសហរដ្ឋអាម៉េរិក និងប្រទេសកូរ៉េខាងជើង នេះបានបង្ហាញថា អគ្គលេខាធិការបក្ស Nguyen Phu Trong គឺជាបុគ្គលម្នាក់ដែលបានវាយតម្លៃខ្ពស់ចំពោះប្រទេសកម្ពុជា ក្រោមការគ្រប់គ្រងរបស់ សម្តេចនាយករដ្ឋមន្រ្តី ហ៊ុន សែន។
មានមតិសាធារណៈជាច្រើនរបស់ប្រជាជនវៀតណាម កំពុងទន្ទឹងរងចាំនាយករដ្ឋមន្រ្តីថ្មីរបស់ខ្លួន គឺ លោក Pham Minh Chinh ដែលអាចនាំសេដ្ឋកិច្ចវៀតណាមទៅរកការរីកចម្រើនក្នុងបរិបទនៃការធ្លាក់ចុះនៃសេដ្ឋកិច្ច ដែលបណ្តាលមកពីការរីករាលដាលដោយវីរុសកូវីដ-១៩។ ទំនាក់ទំនងផ្នែកសេដ្ឋកិច្ចរវាងប្រទេសកម្ពុជា និងវៀតណាម ក៏នឹងទទួលបានអត្ថប្រយោជន៍ពីគ្នាទៅវិញទៅមក ក្នុងនាមកម្ពុជាដែលជាប្រទេសភូមិផងរបងជាមួយគ្នា។
----------------------------------------
ដោយ៖ លោក អ៊ុច លាង អ្នកសិក្សាស្រាវជ្រាវនៃនាយកដ្ឋានសិក្សាអាស៊ី អាហ្វ្រិក និងមជ្ឍិមបូព៌ា នៃវិទ្យាស្ថានទំនាក់ទំនងអន្តរជាតិនៃកម្ពុជា នៃរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា។
(រាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា)៖ នៅព្រឹកថ្ងៃព្រហស្បតិ៍ ១៥កើត ខែមិគសិរ ឆ្នាំខាល ព.ស. ២៥៦៦ ត្រូវនឹងថ្ងៃទី៨ ខែធ្នូ ឆ្នាំ២០២២នេះ រាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជាបានរៀបចំកម្មវិធីបទបង្ហាញ ស្ដីពី «ស្នាដៃស្រាវជ្រាវ ចងក្រង និងកា...
(រាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា)៖ នៅព្រឹកថ្ងៃព្រហស្បតិ៍ ១៥កើត ខែមិគសិរ ឆ្នាំខាល ព.ស. ២៥៦៦ ត្រូវនឹងថ្ងៃទី៨ ខែធ្នូ ឆ្នាំ២០២២នេះ ឯកឧត្ដមបណ្ឌិតសភាចារ្យ សុខ ទូច ប្រធានរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា និងជាអនុប្រធានប្រចាំការក្...
ឧក្រិដ្ឋកម្ម ឬបទល្មើសព្រហ្មទណ្ឌ ជាអំពើ ដែលបង្កគ្រោះថ្នាក់ មិនត្រឹមតែចំពោះបុគ្គលមួយចំនួនប៉ុណ្ណោះទេ ប៉ុន្តែ ថែមទាំងដល់សហគមន៍ សង្គម ឬប្រទេសផងដែរ។គំនិតដែលធ្វើសកម្មភាព ដូចជា ឃាតកម្ម ការចាប់រំលោភ និងចោរកម្ម...
ប្រវត្ដិវិទូ បានកំណត់យកសហសវត្ស នៅចន្លោះឱនភាពនៃក្រុងរ៉ូម និងបុនសម័យ (៥០០-១៤០០គ.ស.) ថាជាមជ្ឈិមសម័យ (Middle Ages or midieval period)។ សករាជនៃវប្បធម៌ និងការអប់រំលោកខាងលិចនេះ បានលាតសន្ធឹងពីចុងបញ្ចប់នៃសករាជ...
ភ្នំពេញ គឺជារាជាធានីប្រវត្តិសាស្រ្តរបស់ព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា ដែលមានអាយុប្រមាណជាង៥០០ឆ្នាំ មានទីតាំងស្ថិតនៅចំចំណុចប្រសព្វនៃទន្លេបួនមុន រូមមានមេគង្គលើនិងក្រោម ទន្លេសាប និងទន្លេបាសាក់។ វាជាមជ្ឈមណ្ឌលពាណិជ្...
និទានកថា នៅទីនេះ បានចាប់ផ្ដើមពីសម័យដែលមនុស្សមិនទាន់ចេះអាន និងសរសេរ មុនពេលមានការបង្កើតថ្មីនៃការអាន និងការសរសេរ នៅពេលដែលបុព្វបុរស ផ្ទេរវប្បធម៌ដោយផ្ទាល់មាត់របស់គេ ពីជំនាន់មួយទៅជំនាន់មួយទៀត។ គេអាចស្វែងរកឃ...