រាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា

«ជំនួបជាមួយលោកបណ្ឌិត Brad Glosserman»

ឯកឧត្តមបណ្ឌិតសភាចារ្យ សុខ ទូច ប្រធានរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា និងឯកឧត្តមបណ្ឌិត គិន ភា ប្រធានវិទ្យាស្ថានទំនាក់ទំនងអន្តរជាតិ បានទទួលជួបជាមួយលោកបណ្ឌិត Brad Glosserman នាយករង និងជាសាស្ត្រាចារ្យដែលកំពុងផ្លាស់ប្តូរទស្សនកិច្ចសិក្សានៅមជ្ឈមណ្ឌល​សម្រាប់ការសិក្សាយុទ្ធសាស្ត្រនៅសាកលវិទ្យាល័យតាម៉ា ក្នុងទីក្រុងតូក្យូ នៃប្រទេសជប៉ុន ហើយក៏ជាទីប្រឹក្សាជាន់ខ្ពស់នៃវេទិកាប៉ាស៊ីហ្វិក ដែលជាធនាគារខួរក្បាល ផ្តោតការសិក្សាអំពីគោលនយោបាយការបរទេស លើតំបន់ឥណ្ឌូប៉ាស៊ីហ្វិក។ 

ឯកឧត្តមបណ្ឌិតសភាចារ្យ សុខ ទូច ប្រធានរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា និងលោកបណ្ឌិត Brad Glosserman បានពិភាក្សាគ្នាអំពីកិច្ចការស្រាវជ្រាវរបស់រាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា ទំនាក់ទំនងកម្ពុជាអាមេរិក និងអត្ថន័យឥណ្ឌូប៉ាស៊ីហ្វិក​ចំពោះកម្ពុជា។

ជំនួបនេះធ្វើឡើងនៅរសៀលថ្ងៃពុធ ១០ កើត ខែ ភទ្របទ ឆ្នាំ ច សំរឹទ្ធិស័ក ព.ស ២៥៦២ ត្រូវនឹងថ្ងៃទី ១៩ កញ្ញា ឆ្នាំ ២០១៨។

RAC Media

  ថ្ងៃពុធ, 19 កញ្ញា 2018 ម៉ោង 04:29 PM

គម្រោងស្រាវជ្រាវលើប្រសិទ្ធភាព Biochar បានបោះពុម្ពផ្សាយក្នុងទស្សនាវដ្តីកម្រឹត​ពិភពលោក

ទីបំផុតការតបស្នងដល់ស្ថាប័នរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា និងដល់ក្រុមស្រាវជ្រាវនៃគម្រោង«ការគាំទ្របច្ចេកវិទ្យា សម្រាប់ផលិតនិងប្រើប្រាស់ Biochar ដើម្បីបង្កើនទិន្នផល កសិកម្ម នៅ ប្រទេសកម្ពុជា» បានបង្ហាញឱ្យឃើញយ៉ាង ច្បាស់តាមរយៈការសម្រេចអនុម័តឱ្យលទ្ធផលនៃការពិសោធន៍លើប្រសិទ្ធភាពនៃការប្រើប្រាស់ Biochar ផលិតពី ចំបើង សម្រាប់តាមដានការលូតលាស់ដំណាំស្ពៃខ្មៅ ទទួល បាន ការ អនុម័ត ពី គណៈកម្មការអនុញ្ញាតឱ្យ បោះពុម្ព ស្នាដៃ ស្រាវជ្រាវនៅក្នុងទស្សាវដ្តីពិភពលោកឈ្មោះថា Journal of Material Cycles and Waste Management។

ជាដំណាក់កាលដំបូង ក្រុមការងារស្រាវជ្រាវនៃរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា(របសក) បានរៀបចំការសិក្សា ពិសោធន៍ មួយអំពី «ឥទ្ធិពលនៃការប្រើប្រាស់ Biochar ផលិតចំបើង និងទិន្នផលស្ពៃខ្មៅ ៖ ករណីសិក្សា នៅ ខេត្ត កំពង់ស្ពឺ នៃប្រទេសកម្ពុជា»។ ការពិសោធន៍នេះ ជាចំណែកនៃការអនុវត្តគម្រោងស្តីពី «ការគាំទ្របច្ចេកវិទ្យា សម្រាប់ ផលិត និងប្រើប្រាស់ធ្យូង Biochar ដើម្បីបង្កើនទិន្នផលកសិកម្មនៅប្រទេសកម្ពុជា»  ដោយមានលោក ម៉ម សារិត មន្ត្រីរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា ជាបេក្ខជនសិក្សាថ្នាក់បណ្ឌិតនៅសាកលវិទ្យាល័យជាតិសេអ៊ូល និងជាតំណាង ឱ្យ ភាគី កម្ពុជា នៅប្រទេសកូរ៉េ។ ការធ្វើពិសោធន៍ លើការប្រើប្រាស់ធ្យូង Biochar ដែលផលិតពីចំបើង លើ ការ ដាំដុះ ដំណាំ ស្ពៃ ខ្មៅ នេះ គឺរៀបចំធ្វើឡើងនៅទីតាំងពិសោធន៍ក្នុងភូមិច្រកខ្លុង ឃុំទ័ពមៀន ស្រុកថ្ពង ខេត្តកំពង់ស្ពឺ នៃ ព្រះរាជា ណា ចក្រ កម្ពុជា។ 

Biochar ជាធ្យូងដែលបានពីការដុតកំដៅសារធាតុសំណល់សរីរាង្គ មានដូចជាសំណល់ពី កសិកម្ម សំណល់ លាមកសត្វ … ជាដើម។ វាត្រូវបានប្រើសម្រាប់ការធ្វើវិសោធនកម្មដី និងសម្បូរដោយកាបូន និង អាច ស៊ូទ្រាំ នៅ ក្នុង ដី រា ប់ពាន់ឆ្នាំ។ គោលបំណងនៃការសិក្សាអំពីប្រសិទ្ធភាពនៃBiochar នេះ គឺដើម្បីអភិវឌ្ឍន៍ បច្ចេកវិទ្យា ផលិតផល Biochar និងដើម្បីអនុវត្តទៅលើដីកសិកម្មតាមរយៈផលិតផល Biochar សម្រាប់បង្កើន គុណភាព ដី និងសមត្ថភាព ផ្ទុក ទឹក សារធាតុចិញ្ចឹម និងជាចុងក្រោយ វាអាចបង្ការទឹកកង្វក់ក្រោម ដី ហើយស្រប ពេល គ្នា នេះ ដែរ វាក៏ជួយបង្កើននូវផលិតផលកសិកម្មក្នុងប្រទេសកម្ពុជា។            

គម្រោងស្រាវជ្រាវនេះ បានចាប់ផ្តើមក្នុងរយៈពេល៦ខែ គឺចាប់ពីថ្ងៃទី១ ខែមីនា រហូតដល់ថ្ងៃ៣១ ខែសីហា ឆ្នាំ២០១៨ កន្លងទៅនេះ ដោយក្រុមការងារស្រាវជ្រាវរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា ក្រោមការត្រួតពិនិត្យនិងតាម ដាន ដោយ ផ្ទាល់ របស់ ឯកឧត្តម បណ្ឌិត យង់ ពៅ អគ្គលេខាធិការនៃរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា ពីសកម្មភាពនៃការ សិក្សា ស្រាវជ្រាវ ក៏ដូចជាសកម្មភាព នៃ ការធ្វើពិសោធន៍លើដំណាំស្ពៃខ្មៅដោយប្រើប្រាស់ Biochar សម្រាប់តាម ដាន ពីការ លូតលាស់នៃដំណាំស្ពៃ។ម្យ៉ាងដោយសារមានតម្រូវការក្នុងការធ្វើវិភាគដោយម៉ាស៊ីនស្វ័យប្រវត្តិទំនើប លើវត្ថុវិភាគ (ដី និងធ្យូង Biochar) ពីទីពិសោធន៍ខាងលើនេះ រាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា បានរៀបចំបញ្ជូន វត្ថុវិភាគពីប្រទេសកម្ពុជា ទៅមន្ទីរ ពិសោធន៍ មហាវិទ្យាល័យវិស្វកម្ម សំណង់ស៊ីវិល និងបរិស្ថាននៃសាកលវិទ្យាល័យជាតិសេអ៊ូល (Seoul National University) នៃសាធារណរដ្ឋកូរ៉េ ដើម្បីវិភាគអំពីសមាសធាតុ រូប សណ្ឋាន នៃសំណាកពិសោធន៍ ដើម្បី ជំរុញ ឱ្យការពិសោធន៍សិក្សាស្រាវជ្រាវមានលក្ខណៈវិទ្យាសាស្ត្រ។

ជាលទ្ធផលនៃកិច្ចប្រឹងប្រែងរបស់ក្រុមការងារស្រាវជ្រាវនៃរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា ដោយមានកិច្ចសហការ ពីសាកលវិទ្យាល័យជាតិសេអ៊ូល លទ្ធផលនៃការពិសោធន៍ Biochar ផលិតពីចំបើងលើដំណាំស្ពៃខ្មៅ ទទួល បាន ការ គាំទ្រ ពី សាកលវិទ្យាល័យជាតិសេអ៊ូល ហើយទទួលបានការគាំទ្រ ពី គណៈកម្មការ ដែលកោតសរសើរនិងវាយតម្លៃ ខ្ពស់ ពីគំនិតច្នៃប្រឌិត នៅក្នុងពេលធ្វើសន្និសីទវិទ្យាសាស្ត្រប្រចាំឆ្នាំ ២០១៨។ ចុងក្រោយ គណៈកម្មការសម្រេច បញ្ចូល លទ្ធផលនៃការពិសោធន៍ សម្រាប់ការបោះពុម្ពផ្សាយ នៅក្នុងទស្សនារដ្តីកម្រឹតអន្តរជាតិមួយ ដែលមាន ឈ្មោះ ថា Journal of Material Cycles and Waste Management។

បើតាមការលើកឡើងរបស់លោក ម៉ម សារិត បានឱ្យដឹងថា នេះ ជារឿងគួរឱ្យសប្បាយចិត្តបំផុត ដែល គណៈកម្មការ វាយតម្លៃ បានកោតសរសើរពីគម្រោងពិសោធន៍ ពីការផលិត បាយអូឆា (Biochar) ពីសំភារៈ ដ៏សាមញ្ញ បំផុត ហើយ មាន ប្រសិទ្ធភាពលើដំណាំដូចការស្រាវជ្រាវនៅប្រទេសជឿនលឿនដែរ។

នេះ ជាមោទកភាពមួយដែលលទ្ធផលស្រាវជ្រាវវិទ្យាសាស្ត្រ ទទួលបានការគាំទ្រពីអន្តរជាតិ ហើយនេះក៏ជា ឱកាសដ៏វិសេសវិសាលដែលស្ថាប័នរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា បានពន្លេចឡើងក្នុងក្របខណ្ឌក្នុងចំណោម ស្នាដៃ ស្រាវជ្រាវវិទ្យាសាស្ត្រឆ្នើមៗជាច្រើន ស្របតាមគោលដៅនៃការជំរុញ និងអភិវឌ្ឍការស្រាវជ្រាវបែបវិទ្យាសាស្ត្រ របស់រាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា៕

ទិដ្ឋភាពនៃការបង្ហាញពីសមិទ្ធផលពិសោធន៍នៅប្រទេសជប៉ុន៖

ការរៀបចំ boichar សម្រាប់ការពិសោធន៍លើដំណាំកសិកម្ម

ការវេចខ្ចប់វត្ថុវិភាគពីទីពិសោធន៍ ត្រៀមបញ្ជូនទៅប្រទេសកូរ៉េ មានដី និង Biochar

លោក ស្វាយ រីដា និងលោកអាត ធារ៉ា កំពុងស្រង់ទិន្នន័យពីប្លុកពិសោធន៍ នៅខេត្តកំពង់ស្ពឺ

RAC Media

  ថ្ងៃចន្ទ, 17 កញ្ញា 2018 ម៉ោង 07:17 PM

សង្ខេបព័ត៌មាន ២សប្តាហ៍កន្លងមកនេះ

ថ្ងៃទី៣ ខែកញ្ញា ឆ្នាំ២០១៨៖ 

• មន្រ្តីរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា ៦រូបទទួលបានគ្រឿងឥស្សរិយយស​ពីវិទ្យាស្ថានស្តង់ដា​កម្ពុជា​នៃក្រសួង​ឧស្សាហកម្ម និងសិប្បកម្ម បន្ទាប់ពីបំពេញភារកិច្ចក្នុងគណៈកម្មាការស្តង់រយៈកាលជាង១០ឆ្នាំមក។
• រាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា ចេញសេចក្តីប្រកាសពីការប្រជុំតាមវិទ្យាស្ថាន និងស្ថាប័នឧបសម្ព័ន្ធបន្ថែម​ក្នុង​គោលដៅ​ពង្រឹងប្រសិទ្ធភាពការងារហើយសេចក្តីប្រកាសនេះ នឹងចាប់ធ្វើដោយការជូនដំណឹងមុនភ្លាម។

ថ្ងៃទី៤ ខែកញ្ញា ឆ្នាំ២០១៨៖ 

• កិច្ចប្រជុំបន្ទាន់លើកទី១ រវាងឯកឧត្តមបណ្ឌិតសភាចារ្យ សុខ ទូច ប្រធានរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា ជាមួយ​ថ្នាក់ដឹកនាំ និងមន្ត្រីនៃវិទ្យាស្ថានវប្បធម៌ និងវិចិត្រសិល្បៈ នៅសាលនាងនួន វេលាម៉ោង ៩ព្រឹក។ កិច្ច​ប្រជុំ​នេះ ធ្វើឡើងដើម្បីពង្រឹង​ប្រសិទ្ធភាព និងវិន័យការងារ សំដៅលើកកម្ពស់ឱ្យ​កាន់តែមាន​ប្រសិទ្ធភាព​ខ្ពស់ មិន​សំដៅតែវិទ្យាស្ថាន តែការពង្រឹងវិន័យការងារនេះ ត្រូវធ្វើទាំងនៅក្នុង​ផ្នែកចំណុះ​ទាំង​ប្រាំ​របស់​វិទ្យាស្ថាន​វប្បធម៌ និងវិចិត្រសិល្បៈនៃរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា រួមមាន៖ (១) ផ្នែកវប្បធម៌វិទ្យា, (២)​ ផ្នែក​សិល្បៈ​ និងឥស្សរិយយស, (៣) ផ្នែកស្ថាបត្យកម្ម, (៤) ផ្នែកបុរាណវិទ្យា និងទី(៥) ផ្នែកទស្សនីយភាព។ សរុបថ្នាក់ដឹកនាំ និង មន្ត្រីកំពុងបម្រើការនៅវិទ្យាស្ថាន មានចំនួន ១៤នាក់ (ស្រី៤នាក់)។
• រាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា ប្រកាសអនុវត្តអភិក្រមទាំង៥ ជាលើកដំបូង៖ (១) ឆ្លុះកញ្ចក់ (២) ងូតទឹក (៣) ដុសក្អែល (៤) ព្យាបាល និង(៥) វះកាត់។

ថ្ងៃទី៦ ខែកញ្ញា ឆ្នាំ២០១៨៖ 

បញ្ហាស្រាវជ្រាវ ជារឿងសំខាន់ តែសុខភាពអ្នកស្រាវជ្រាវ រឹតសំខាន់។​ ទីលានលេងកីឡាបាល់ទះ ទីលាន​វាយ​កូនបាល់ (តិននីស) និងទីលានកីឡាប៉េតង់ (ប៊ូល) ត្រូវបានសាងសង់ឡើង។ ទីលានកីឡា​ទាំង៣​ប្រភេទ​នេះ អាចផ្តល់ឱ្យមន្ត្រីរាជការនៃរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា លេងកីឡា​នៅរៀងរាល់ក្រៅម៉ោងការងារ​ដើម្បី​​ថែរក្សាសុខភាពឱ្យកាន់តែល្អប្រសើរ។ មកទល់ពេលនេះ ការងារសាងសង់ទីលានកីឡា​ទាំង៣ប្រភេទ​នេះ សម្រេចបានជាង៩០%ហើយ។

ថ្ងៃទី៧ ខែកញ្ញា ឆ្នាំ២០១៨៖ 

ឯកឧត្តមបណ្ឌិតសភាចារ្យ សុខ ទូច បានអញ្ជើញទៅទស្សនកិច្ចនៅសហគមន៍​ចិញ្ចឹម​គោយក​ទឹកដោះ វ៉ាងណាំយិន ស្ថិតក្នុង​ខេត្ត​ស្រះកែវ ប្រទេសថៃ នៅថ្ងៃសុក្រ១២រោច ខែស្រាពណ៍ ឆ្នាំច សំរឹទ្ធិស័ក ព.ស ២៥៦២ ត្រូវនឹងថ្ងៃទី៧ ខែកញ្ញា ឆ្នាំ២០១៨នេះ។ 

ថ្ងៃទី១០ ខែកញ្ញា ឆ្នាំ២០១៨៖ 

ឯកបណ្ឌិតសភាចារ្យ សុខ ទូច ប្រធានរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា​ បានដឹកនាំកិច្ចប្រជុំផ្ទាល់ជាមួយថ្នាក់ដឹកនាំ និងមន្ត្រីនៃវិទ្យាស្ថានមនុស្សសាស្ដ្រ និងវិទ្យាសាស្ដ្រសង្គម ដែលជាវិទ្យាស្ថានទី២ ហើយដែល​ឯកឧត្ដម​បណ្ឌិត​សភាចារ្យ សុខ ទូច ប្រធានរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជាបានធ្វើការកោះហៅភ្លាមៗ ដើម្បីចូលរួមប្រជុំក្នុង​ការ​ត្រួតពិនិត្យការងារ និងភាពអសកម្មរបស់មន្ដ្រីមួយចំនួន។ វិទ្យាស្ថានមនុស្សសាស្ដ្រ និងវិទ្យាសាស្ដ្រ​សង្គម មាន ៨ផ្នែកចំណុះ៖ (១)ធម្មសាស្ដ្រ និង​ចរិយាសាស្ដ្រ, (២)ផ្នែកនីតិសាស្រ្ត និង​វិទ្យាសាស្រ្ត​សេដ្ឋកិច្ច, (៣)ផ្នែកពាណិជ្ជកម្ម និងការគ្រប់គ្រង, (៤)​ផ្នែក​ប្រវត្តិវិទ្យានិងវិទ្យាសាស្រ្តនយោបាយ, (៥)​ផ្នែក​ភូមិវិទ្យា និងនគរូបនីយកម្ម, (៦)ផ្នែកទស្សនវិជ្ជា​ និង​សង្គមវិជ្ជា, (៧)ផ្នែកនរវិទ្យានិងជាតិពន្ធុវិទ្យា, (៨)​ផែ្នក​វិទ្យាសាស្រ្តអប់រំ។

ថ្ងៃទី១២ ខែកញ្ញា ឆ្នាំ២០១៨៖ 

• ឯកឧត្តមបណ្ឌិត យង់ ពៅ បានអញ្ជើញជាអធិបតីក្នុងកម្មវិធីបាឋកថា ស្តីពី «បង្សុកូល៖ អតីតកាលជា​មេរៀន​សម្រាប់បច្ចុប្បន្ន បច្ចុប្បន្នដើម្បីអនាគត» របស់ឯកឧត្តមបណ្ឌិត ហ៊ឹម សុភី នៅសាលនាង​នួន​នៃ​រាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា។
• ឧទ្យានរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា តេជោសែន ឫស្សីត្រឹប ប្រកាសជ្រើសរើសមន្ត្រីស្ម័គ្រចិត្ត២រូប​ទៅបម្រើការ​នៅ​សួនឧទ្យានឫស្សីត្រឹប ដែលមានទីតាំងនៅខេត្តព្រះវិហារ។ 

ថ្ងៃទី១៤ ខែកញ្ញា ឆ្នាំ២០១៨៖ 

អត្ថបទស្រាវជ្រាវ «ប្រវត្តិសិល្បៈមហោរី» ស្រាវជ្រាវ និងចងក្រងដោយ​លោកស្រី យ៉ាន់ វិភារតន៍ ប្រធានផ្នែក​សិល្បៈ​ទស្សនីយ​ភាព នៃវិទ្យាស្ថានវប្បធម៌ និងវិចិត្រសិល្បៈ នៃ​រាជបណ្ឌិត្យ​សភា​កម្ពុជា។

RAC Media

  ថ្ងៃចន្ទ, 17 កញ្ញា 2018 ម៉ោង 11:31 AM

«ប្រវត្តិសិល្បៈមហោរីខ្មែរ»

(ស្រាវជ្រាវចងក្រងដោយលោកស្រី យ៉ាន់ វិភារតន៍ ប្រធានផ្នែកសិល្បៈទស្សនីយភាព នៃវិទ្យាស្ថានវប្បធម៌ និងវិចិត្រសិល្បៈនៃរាជបណ្ឌិតស្យសភាកម្ពុជា) 

ការសិក្សាអំពីសង្គម និងវប្បធម៌របស់ជាតិសាសន៍ណាមួយ មិនមែនជាការងាយស្រួលនោះទេ បើពុំមានភស្តុងតាង ឬតឹងតាងលើកយកមកបង្ហាញឱ្យបានគ្រប់គ្រាន់នោះ។ សិល្បៈខ្មែរក៏មានលក្ខណៈបែបនេះដែរ ថ្វីត្បិតតែមានឯកសារជាច្រើនបាននិយាយអំពីសង្គម និងវប្បធម៌ខ្មែរ និងមានលក្ខណៈសម្បូរបែបយ៉ាងណាតែសម្រាប់សិល្បៈមហោរីនេះ មានភ័ស្តុតាងតិចតួចណាស់ដែលលើកយកមកអះអាងបញ្ជាក់ ហើយស្ទើរតែពិបាក រកឯកសារយកមកបង្ហាញខ្លាំងណាស់។

ពាក្យ«មហោរី»កើតចេញពីពាក្យសំស្រ្តឹតគឺ មនោហារា(ប្រុស) មនោហារី(ស្រី) ហើយបានចាប់បដិសន្ធិ មុនសម័យអង្គរមកម្ល៉េះ។  តាមសិលាចារឹក (K ៤០០ចារនៅសតវត្សទី៩ IC លេខ៦បន្ទាត់ទី៨៥) ពាក្យនេះ ជា ឈ្មោះអ្នកបម្រើទេវតាស្រីប្រុស ដែលមានភារកិច្ចសម្រាប់លេងភ្លេង។ ម្យ៉ាងទៀតតាម សិលាចារឹកនៃប្រាសាទ ប្រែរូប (K៨០៦ នា សតវត្សទី១០ ឯកសាប្រជុំសិលាចារឹក IC លេខ១ បន្ទាត់៩៨) ក៏មានការទាក់ទងជាមួយពាក្យនេះ ដែលពាក្យនេះប្រើក្នុងអត្ថន័យកាព្យឃ្លោក «កវីមនោហរ»។ ពាក្យមហោរីកើតចេញពីមនោហរ >មនោហរី ហើយក្រោយមកទៀតក៏ក្លាយទៅជាមហោរីមកដល់សព្វថ្ងៃ។ តាមរយៈភ័ស្តុតាងរបស់សិល្បកររបស់យើងបានឱ្យដឹងថា សិល្បៈមហោរី គឺជាឈ្មោះសិល្បៈមួយ ដែលមានអាយុកាលរាប់ពាន់ឆ្នាំមកហើយ (១)។ តាមរយៈស្នាដៃសិល្បៈនេះ បង្ហាញថា ខ្មែរស្រឡាញ់ និងចូលចិត្តសិល្បៈនេះ តាំងពីដើមរៀងមក។ ជីវិតខែ្មរបានផ្សារភ្ជាប់យ៉ាងជិតស្និទ្ធជា មួយនឹងសិល្បៈ បើទោះជាមានឧបសគ្គយ៉ាងណាក៏ដោយខ្មែរមិនបានបោះបង់ចោលសិល្បៈនោះដែរ។  

តើភស្តុងតាងអ្វីទៅដែលបង្ហាញថាជីវិតខែ្មរ និងសិល្បៈបានផ្សារភ្ជាប់គ្នាជារៀងរហូតមកនោះ? យើងនឹកដល់រឿងនេះ យើងក៏មិនរារែកក្នុងការលើកយកមកបង្ហាញដែរ ពីព្រោះថាមានភ័ស្តុតាងជាច្រើន ដូចជាសម័យមុនអង្គរ រួមមានវង់ភ្លេងតន្រ្តីប្រពៃណី ឬភ្លេងការដែលមានដើមកំណើតតាំងពីសតវត្សទី១ នៃគ.ស ពោលគឺចាប់តាំងពីពេលរៀបអភិសេក (មង្គលការ) ព្រះថោង និងនាងនាគ។ តាមរយៈការស្រាវជ្រាវ បានរកឃើញរូបសិល្បៈនៅតាមជញ្ជាំងប្រាសាទនានាតាមផ្តែរនៃប្រាសាទ តាមហោជាង និងតាមសរសរផ្អោប សុទ្ធតែបង្ហាញពីជីវិត និងសិល្បៈហាក់មានភាពរស់រវើកបង្ហាញនូវស្នាមញញឹម បង្ហាញនូវភាពល្អវិចិត្រនៃស្នាដៃបុព្វបុរសខ្មែរគួរឱ្យស្ញប់ស្ញែងនេះ ជាមោទនភាពរបស់ជាតិខ្មែរយើង ដែលគួរចងចាំនិងថែរក្សា។ ស្នាដៃទាំងឡាយសុទ្ធតែជាព្រលឹងសម្រាប់កូនៗគោរពបូជា ជាភាពមហិមាដែលកូនខ្មែរមានសំណាងក្នុងការរក្សាបន្តមរតកនេះ។ 

សិល្បៈមហោរីមានប្រភពចេញពីចរន្តអ្នកប្រាជ្ញមានទំនាក់ទំនង ឬផ្សារភ្ជាប់ជាមួយការសប្បាយរីករាយ និង តាមចំណង់ចំណូលចិត្តរបស់ព្រះមហាក្សត្រ ព្រះរាជវង្សានុវង្ស និងអ្នកមានឋានៈខ្ពង់ខ្ពស់ (២)។ តាមវចនានុក្រមសម្តេចព្រះសង្ឃរាជ ជួន ណាត ពន្យល់ថា ពាក្យមហោរី គឺគ្រឿងភ្លេងដេញដំ ផ្លុំ កូតមួយវង់ គ្រប់ ប្រដាប់ (តន្ត្រី, ភ្លេង ខ្សែ) ខ្មែរច្រើនហៅចំពោះតែតន្រ្តីករចាស់ៗមាន ឃុន អក្ខរា ពិណពាទ្យ សូ អិន ក្រុមភ្លេងព្រះរាជទ្រព្យជំនាន់មុន បានប្រាប់ថា លោកឧកញ៉ាមហាធិបតី មាស ឌី និងលោក ឃុន មាសឌី គឺជា ប្រធានក្រុមវង់ភ្លេងព្រះរាជទ្រព្យ បានមានប្រសាសន៍ថា វង់ភ្លេងមហោរីនេះ មានកំណើតនៅចុងសម័យ មហានគរមានការរីកចម្រើនខ្លាំងនាសម័យលង្វែក។ សម័យលង្វែកមានវង់ភ្លេងមួយបែបហៅថា «វង់ភ្លេងពិណពាទ្យ» ដែល ជា វង់ ភ្លេងបំបែកខ្លួនចេញពីវង់ភ្លេងការ និងវង់ភ្លេងពិណពាទ្យវង់ភ្លេងនេះប្រគំសុទ្ធតែប្រុសៗសុទ្ធសាធជាឯកសារស្រាវជ្រាវរបស់លោកសាស្រ្តាចារ្យ ហ៊ុន សារិន។ នៅក្រោយសម័យលង្វែក វង់ភ្លេងមហោរីពិណពាទ្យនេះមានសុទ្ធតែស្រីជាអ្នកប្រគំវិញ ហើយអ្នកច្រៀងមានសំឡេងពិរោះដូចសត្វមួយប្រភេទ ឈ្មោះថា សត្វណូរី (នោរី)។ ពេលនោះក៏មានទម្លាប់ហៅថា មហោរី ព្រោះថាអ្នកចម្រៀងក៏ជាស្រី អ្នកប្រគំបទភ្លេងក៏ជាស្រី។

បើតាមប្រភពឯកសារតន្រ្តី និងរបាំនៅសម័យកាលបុរាណរបស់កម្ពុជា (Music  and dance  in Ancient Cambodia) ដែលបានបញ្ជាក់ជាភ័ស្តុតាងក្នុង old Khmer Epigraphy របស់ Saveros Pou បានបញ្ចាក់ថា មនោហរា មនោហារី ជាឈ្មោះសិល្បករដ៏មានប្រជាប្រិយដែលមិនមាននាពេលបច្ចុប្បន្ននេះទេ។ ទម្រង់មហោរីបានបង្ហាញតាមរយៈតន្រ្តីមហោរី មានការចូលរួមរវាងឧបករណ៍សំឡេងស្រាលដែលធ្វើឱ្យអ្នកស្តាប់កម្រើកអារម្មណ៍ មានភាពរីករាយ និងបន្ថយភាពតានតឹង។

សិល្បៈមហោរី បែងចែកទៅតាមវង់ភ្លេងរបស់វាមានដូចជា ៖ 

1. វង់ភ្លេងមហោរីគ្រឿងពិណពាទ្យ
2. វង់ភ្លេងមហោរីគ្រឿងខ្សែ
3. វង់ភ្លេង មហោរីព្រះរាជទ្រព្យឬវង់ភ្លេងប៉ីកែវ
4. វង់ភ្លេងមហោរីធំ
5. វង់ភ្លេងមហោរីឆ្នៃ។
   

ឯកសារយោង៖ 

1. ពេជ្រ ទុំក្រវិល, របាំខ្មែរ, ឧបត្ថម្ភដោយ មូលនិធិតូយ៉ាតា, ឆ្នាំ២០០១ 
2. ហ៊ុន សារិន, វង់ភ្លេងខ្មែរ 

រូបភាពក្រុមសិល្បៈមហោរី

រូបភាពវង់ភ្លេងមហោរី សិល្បករ តន្រ្តីបុរាណ ក្រសួងវប្បធម៌និងវិចិត្រសិល្បៈRAC Media

  ថ្ងៃសុក្រ, 14 កញ្ញា 2018 ម៉ោង 10:05 AM

«បេក្ខជនបណ្ឌិតមកពីអាម៉េរិក សិក្សាពីវប្បធម៌ខ្មែរ»

កញ្ញា អេមីលី ហាវ ជាបេក្ខជនបណ្ឌិត ជនជាតិអាម៉េរិក មកពីសាកលវិទ្យាល័យបូស្តុន សហរដ្ឋអាមេរិក សិក្សា ពីវប្បធម៌ខ្មែរ ហើយកញ្ញាជាស្រ្តីបរទេសដែលកំពុងតែជក់ចិត្តនឹងការសិក្សាពីតូរតន្ត្រីរបស់កម្ពុជា ជាមួយឯកឧត្តមបណ្ឌិត ហ៊ឹម សុភី នៅឯសាលាតូរតន្ត្រីហ៊ឹមសុភី។ 

បើតាមការបង្ហាញរបស់ឯកឧត្តមបណ្ឌិត ហ៊ឹម សុភី កញ្ញា អេមីលី ហាវ បានជក់ចិត្តនឹងស្នាដៃតន្ត្រី បង្សុកូល ដែលក្រុមតន្ត្រីកររបស់របស់ឯកឧត្តម បានទៅសំដែងនៅសហរដ្ឋអាម៉េរិក កាលពីឆ្នាំ២០១៧ ហើយបានតាមទៅចូលរួមស្តាប់ទាំងនៅបូស្តុន និងនៅញ៉ូវយ៉ក។ បច្ចុប្បន្នកំពុងសិក្សាបន្ថែមពីតន្ត្រីនៅសាលាតូរតន្ត្រី ហ៊ឹម សុភី។ 

ខាងក្រោមនេះ ជាសកម្មភាពហាត់ច្រៀងរបស់ កញ្ញា អេមីលី ហាវ ដែលកំពុងហាត់សូត្រ​កំណាព្យខ្មែរ​ បទ​ «អនិច្ចា​ តោថ្ម»​ ជាមួយ​អ្នកគ្រូ​ កែម​ ចន្ធូ​ ថ្នាក់ចម្រៀងបុរាណខ្មែរ​ នៅសាលាតូរ្យ​តន្រ្តី​ ហុឹម​ សុភី​ នៅទួលគោក​ ខាងជើង​ TK AVENUE ។

​

  ថ្ងៃពុធ, 12 កញ្ញា 2018 ម៉ោង 04:03 PM

ដំណឹងជ្រើសរើសបុគ្គលិកបន្ទាន់

ឧទ្យានរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា តេជោសែន ឫស្សីត្រឹប សូមជម្រាបជូនដល់សាធារណជនមេត្តាជ្រាបថា យើងខ្ញុំត្រូវការជ្រើសរើសមន្ត្រីស្ម័គ្រចិត្ត ជំនាញអគ្គិសនីចំនួន ០២រូប ដើម្បីបំពេញការងារនៅទីស្នាក់ការ ឧទ្យានផ្ទាល់នៅ ក្នុងស្រុកឆែប ខេត្តព្រះវិហារ។

លក្ខណៈសម្បត្តិ៖

• បេក្ខជនត្រូវមានបរិញ្ញាបត្រជំនាញអគ្គិសនី ឬ មានសញ្ញាបត្រវិជ្ជាជីវៈផ្នែកអគ្គិសនី 
• អាចធ្វើការជាក្រុម និងមានទំនួលខុសត្រូវលើការងារ
• មានកាយសម្បទាល្អ និងមានសុខភាពល្អ 
  
• មានឆន្ទៈក្នុងការបំពេញភារកិច្ច អត់ធ្មត់នឹងការងារ ឧស្សាហ៍ព្យាយាម
• មានចំណេះដឹងផ្នែកភាសាអង់គ្លេស ឬ ថៃ អាចទំនាក់ទំនងបាន រឹតតែប្រសើរ
  

អត្ថប្រយោជន៍ដែលបេក្ខជនទទួលបាន៖

  ថ្ងៃពុធ, 12 កញ្ញា 2018 ម៉ោង 11:59 AM

«ស្នាដៃតន្រ្តីបង្សុកូល៖ អតីតកាលជាមេរៀនសម្រាប់បច្ចុប្បន្ន​បច្ចុប្បន្នដើម្បីអនាគត»

«បង្សុកូល៖ អតីតកាលជាមេរៀនសម្រាប់បច្ចុប្បន្ន បច្ចុប្បន្នដើម្បីអនាគត» គឺជាស្នាដៃ​និពន្ធថ្មី​​ស្រឡាងមួយដែលកើតចេញពីគំនិត និងការ​​​ច្នៃ ប្រឌិតខ្ពស់របស់កូនខ្មែរ​​​ដោយរួមបញ្ចូល​ការនិពន្ធ​បទភ្លេងថ្មី ចម្រៀង​​បែបរចនាបទស្មូត្រខ្មែរ ការបញ្ចាំងកុនឯកសារ និងចលនាសម្ដែង ហើយ​ក៏ដូចជា​ការប្រគំតន្ត្រី​ទ្រង់ទ្រាយ​ធំ​មិន​ធ្លាប់​មាន​ពីមុនមក​​​ដែលរួមមាន ឧបករណ៍តន្ត្រីខ្មែរ ជាច្រើនប្រភេទ​​​​ដូចជា គ្រឿងខ្សែកេះ ​​​(ពិណ​​​​​​ខ្មែរ) គ្រឿង​ខ្សែកូត (ទ្រសោ ទ្រអ៊ូ ទ្រខ្មែរ) គ្រឿងផ្លុំ (ស្រឡៃ​​​ ខ្លុយ ខ្លុយដី ​ប៉ីពក​ ស្នែង) រនាតភ្លោះ​ គងភ្លោះ​ ស្គរឆៃយ៉ាំ ចំនួន៥ ស្គរសម្ភោរមួយ គងម៉ឹងមួយ ឆាបតូចមួយគូរ។ ទាំងនេះ ជាការ​រៀបរាប់បង្ហាញ​ពីឯកឧត្តម​បណ្ឌិត ហ៊ឹម សុភី សមាជិកបម្រុងនៃក្រុមប្រឹក្សាបណ្ឌិតសភាចារ្យ នៃរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា ក្នុងឱកាសធ្វើ បាឋកថាស្តីពី «បង្សុកូល៖ អតីតកាលជាមេរៀនសម្រាប់បច្ចុប្បន្ន បច្ចុប្បន្នដើម្បីអនាគត»​ដែលរៀបចំឡើង​ដោយ​រាជបណ្ឌិត្យ សភាកម្ពុជា វេលាម៉ោង ៨:៣០ព្រឹក​នៅព្រឹថ្ងៃពុធ ៣កើត ខែភទ្របទ ឆ្នាំច សំរឹទ្ធិស័ក ព.ស. ២៥៦២ ត្រូវនឹងថ្ងៃទី១២ ខែកញ្ញា ឆ្នាំ​២០១៨។

ឯកឧត្តមបណ្ឌិត យង់ ពៅ អគ្គលេខាធិការនៃរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា បានបញ្ជាក់ក្នុងសុន្ទរកថា​បើក​កម្មវិធីបាឋាកថានេះ ការធ្វើបទបង្ហាញស្នាដៃរបស់ឯកឧត្តមបណ្ឌិត ហ៊ឹម សុភី សមាជិកបម្រុងនៃ​ក្រុម​ប្រឹក្សា​បណ្ឌិតសភាចារ្យ នៃរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា នាពេលនេះ ពិតជាបានរួមចំណែកយ៉ាងសំខា​ន់​សម្រាប់​រាជបណ្ឌិត្យ​សភា​កម្ពុជា​ ក្នុងការបំពេញបេសកកម្មរបស់ខ្លួនស្របតាមអនុសាសន៍ដ៏ថ្លៃថ្លារបស់សម្តេចអគ្គមហា​សេនាបតីតេជោ ហ៊ុន សែន នាយករដ្ឋមន្ត្រីនៃព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា និងជាការ​ចែករំលែកបទ​ពិសោធន៍ និងចំណេះដឹងដ៏មាន​សារៈសំខាន់​ជូនដល់សិក្ខាកាម ក៏ដូចជាជូនដល់ប្រជាពលរដ្ឋខ្មែរទាំងមូលដែរ។ ការខិត​ខំ​ស្រាវជ្រាវបន្ថែមនូវស្នាដៃ​ក្នុង​វិស័យ​តូរតន្ត្រីនេះ បានរួមចំណែកស្របគ្នានឹងបេសកកម្មរបស់រាជបណ្ឌិត្យ​សភា​កម្ពុជា ក្នុងការជំរុញការ​អភិវឌ្ឍ​វិទ្យាសាស្ត្រ ឱ្យមាន​សន្ទុះ​កាន់តែប្រសើរឡើង។ 

ឯកឧត្តមអគ្គលេខាធិការបាន​បញ្ជាក់​បន្ថែមថា «ប្រធានបទ​ដែល​លើក​ឡើងមកនេះ បានបង្ហាញយ៉ាងច្បាស់ពី តួនាទី និងការរួមចំណែករបស់តូរតន្ត្រី«បង្សុកូល» គាស់កកាយពី​តម្លៃ​វប្បធម៌​ដ៏​វិសេស​វិសាល​របស់​ខ្មែរ​យើង​ដែល​ត្រូវរងការ​ខូច​ខាត និងការបាត់បង់នូវធនធានមនុស្សល្អៗ​នៅក្នុង​សម័យ​សង្គ្រាម ហើយ​លើស​ពីនេះ តូរតន្ត្រីនេះ ជា​ចំណែក​​នៃ​ការ​សាបព្រួសនូវវប្បធម៌សន្តិភាព ដើម្បីរួមចំណែករក្សា​ស្ថិរភាព និងការអភិវឌ្ឍសង្គម និងជា​គោលសំខាន់មួយ​សម្រាប់ការអប់រំចិត្តមនុស្សគ្រប់គ្នាឱ្យយល់អំពីតម្លៃ​នៃ​ការរស់នៅ ពីការបាត់បង់ ពី​ភាព​រងគ្រោះដោយសារ​វិនាសកម្ម​នានា ហើយតន្ត្រី មាននាទីជួយកសាង និងអប់រំចិត្ត​ដល់​មនុស្សគ្រប់រូប»។

សូមបញ្ជាក់ដែរថាស្នាដៃនិពន្ធតន្រ្តីថ្មីឈ្មោះ “បង្សុកូល” គឺជាកិច្ចការតែងនិពន្ធតន្រ្តីសម្រាប់ក្រុមតន្រ្តីចម្រុះខ្នាតធំមួយ​​​ដែល​ពុំដែលមានពីមុន​មកនៅប្រទេសកម្ពុជាយើង។ ឯកឧត្តមបណ្ឌិត ហ៊ឹម សុភី បានផ្តួចផ្តើម មានគំនិត និពន្ធវណ្ណកម្មធំមួយនេះតាំងពីឆ្នាំ២០០៨ មកម៉្លេះ គឺបន្ទាប់ពីការសំដែងរ៉ុកអូប៉េរ៉ាខ្មែរដែលជាស្នាដៃទីមួយ រឿង “ទីដំរីយំ”។ គោលបំណងនៃការនិពន្ធស្នាដៃតន្រ្តី “បង្សុកូល” គឺដើម្បីឧទ្ទិសកុសលជូន​ចំពោះ​បងប្អូន​ប្រជាពលរដ្ឋខ្មែរ​ដែល​បានបាត់បង់ជីវិត​​​ដោយសារសង្រ្គាមដ៏ឈឺចាប់ ខ្លោចផ្សា នៅប្រទេស​កម្ពុជាយើង ហើយក៏ជាសារមួយដ៏​មាន​សារៈសំខាន់ជូនទៅដល់ពិភពលោកយើងនេះ ក្នុងការថែរក្សាសុខសន្តិភាព​ជូនមនុស្សលោកទាំងមូល និងដើម្បី​ប្រឆាំង​ចំពោះការបង្កសង្រ្គាម វិនាសកម្មគ្រប់បែបយ៉ាង។ ​​​ម្យ៉ាង​​​វិញទៀត នេះគឺជាស្នាដៃតន្រ្តីដ៏ធំមួយ​ដែលប្រគំ​ឡើង​ដើម្បី​បង្ហាញពិភពលោកឱ្យមានចំណាប់អារម្មណ៍​​​មកលើ​​​សិល្បៈ​​​​​​តន្រ្តីខ្មែរ​​​ ជាពិសេសទៅលើវប្បធម៌​​​​​​ខ្មែរទាំងមូល។ តន្ត្រី​បង្សុកូល ធ្លាប់បានប្រគំជាលក្ខណៈអន្តរជាតិនៅឯប្រទេសអូស្ត្រាលី និងនៅសហរដ្ឋអាម៉េរិក ដោយមាន​ការគាំទ្រ​ពីសំណាក់សាធារណជនទូទៅ តន្ត្រីវិទូ និងសិល្បករ សិល្បការិនីល្បីៗជាច្រើន។ ទាំងនេះ បានបញ្ជាក់​យ៉ាង​ច្បាស់ថា វិស័យតូរតន្ត្រី ជាចំណែកមួយដែលមិនអាចកាត់ផ្តាច់បាននៅក្នុងសង្គម ហើយក៏ជាវិស័យមួយ​ដែល​អាច​បញ្រ្ជាបនូវ​ទស្សនវិជ្ជា ភ្ជាប់ជាមួយ​

ខាងក្រោមនេះ ជាទិដ្ឋភាពមួយចំនួនពីកម្មវិធីបាឋកថាព្រឹកនេះ៖

RAC Media

  ថ្ងៃពុធ, 12 កញ្ញា 2018 ម៉ោង 10:22 AM

បោកខោអាវក្នុងផ្ទះ ជាភាពចាំបាច់សម្រាប់រាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា

បន្ទាប់ពីការងារចុះស្រាវជ្រាវយ៉ាងមមាញឹកអំពីការចិញ្ចឹមគោយកទឹកដោះនៅក្នុងឧទ្យានរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជាតេជោសែន ឫស្សីត្រឹបកន្លងទៅ។ នៅព្រឹកថ្ងៃចន្ទ ១កើត ខែភទ្របទ ឆ្នាំច សំរឹទ្ធិស័ក ព.ស. ២៥៦២ ត្រូវនឹងថ្ងៃទី១០ ខែកញ្ញា ឆ្នាំ២០១៨ ឯកឧត្ដមបណ្ឌិតសភាចារ្យប្រធានរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា ក៏មិនភ្លេចអំពីការងាររដ្ឋបាលរបស់ស្ថាប័នដែរ គឺការបោកខោអាវក្នុងផ្ទះ។ ការបោកខោអាវក្នុងផ្ទះគឺជាការឆ្លុះកញ្ចក់ ងូតទឹក ដុសក្អែល និងព្យាបាល ដើម្បីបង្កើនប្រសិទ្ធិភាពការងារ និងប្រសិទ្ធិភាពរបស់ស្ថាប័ន។ ​ ​គួររំលឹកដែរថា      វិទ្យាស្ថានមនុស្សសាស្ដ្រ និងវិទ្យា សាស្ដ្រសង្គមគឺជាវិទ្យាស្ថានទី២ហើយដែលឯកឧត្ដមបណ្ឌិតសភាចារ្យ សុខ ទូច ប្រធានរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជាបានធ្វើការកោះហៅភ្លាមៗ ដើម្បីចូលរួមប្រជុំក្នុងការត្រួតពិនិត្យការងារ និងភាពអសកម្មរបស់មន្ដ្រីមួយចំនួន។   សូមជម្រាប ថាវិទ្យាស្ថាននេះ គឺជាវិទ្យាស្ថានធំជាងគេនៅក្នុងរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា        ដែលមានលទ្ធភាពក្នុងការស្រាវជ្រាវលើវិស័យជាច្រើន គឺជាងពាក់កណ្ដាលនៃស្ថាប័នជាតិក្នុងការផ្ដល់ធាតុចូលជូនរាជរដ្ឋាភិបាល។   វិទ្យាស្ថាននេះមាន៨ផ្នែកដូចជា  

1. ធម្មសាស្ដ្រ និងចរិយាសាស្ដ្រ
2. ផ្នែកនីតិសាស្រ្តនិងវិទ្យាសាស្រ្ត សេដ្ឋកិច្ច 
3. ផ្នែកពាណិជ្ជកម្មនិងការគ្រប់គ្រង 
4. ផ្នែកប្រវត្តិវិទ្យានិងវិទ្យាសាស្រ្តនយោបាយ  
5. ផ្នែកភូមិវិទ្យានិងនគរូបនីយកម្ម    
6.  ផ្នែកទស្សនវិជ្ជានិងសង្គមវិជ្ជា   
7.  ផ្នែកនរវិទ្យានិងជាតិពន្ធុវិទ្យា    
8.  ផែ្នកវិទ្យាសាស្រ្តអប់រំ  

ក្នុងកិច្ចប្រជុំ ឯកឧត្ដមបណ្ឌិតសភាចារ្យប្រធានរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជាបានផ្ដល់អនុសាសន៍មួយចំនួនដូចជា

1. ដល់ពេលដែលរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជាត្រូវធ្វើអ្វីសម្រាប់មនុស្សជំនាន់ក្រោយ
2. ត្រូវធ្វើស្រែខ្លួនឯងឱ្យអស់មុននឹងទៅធ្វើស្រែគេ
3. មន្ដ្រីត្រូវតែមានឯកសារជាប់ខ្លួនជានិច្ច និងទ្រឹស្ដីត្រូវនៅជាប់នៅខាងក្រោយខ្នង
4. ការប្រគល់ជូនគម្រោងគឺអាស្រ័យលើសមត្ថភាព និងសកម្មភាពការងារ  

ឯកឧត្ដមបណ្ឌិតសភាចារ្យប្រធានរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជាមានប្រសាសន៍ប្រាប់ដល់មន្ដ្រីវិទ្យាស្ថានទាំងអស់ថា   ត្រូវតែផ្លាស់ប្ដូរឥរិយាបថរបស់ខ្លួនក្នុងការបម្រើការងារដល់ស្ថាប័ន។ ពីព្រោះមជ្ឈមណ្ឌលមួយត្រូវបានធ្វើកំណែទម្រង់ភ្លាមៗរួចហើយបន្ទាប់ពីភាពអសកម្មបានកើតឡើង។      ការធ្វើកំណែទម្រង់នេះគឺ ដើម្បីបង្កើនកិច្ចសហប្រតិបត្ដិការណ៍រវាងរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា និងដៃគូអភិវឌ្ឍអន្ដរជាតិឱ្យកាន់តែមានប្រសិទ្ធិភាព។ ជាលទ្ធផលនៃកិច្ចប្រជុំថ្ងៃទី១០ ខែកញ្ញា ឆ្នាំ២០១៨ វិទ្យាស្ថានមនុស្សសាស្ដ្រ និងវិទ្យាសាស្ដ្រសង្គម នឹងរៀបចំរចនាសម្ព័ន្ធ ប្រគល់ភារកិច្ចនិងគោលការណ៍ ត្រូវតែរៀបចំឡើងវិញក្នុងរយៈពេលមួយខែ ដើម្បីឱ្យមានភាពច្បាស់លាស់ក្នុងការគ្រប់គ្រង និងប្រសិទ្ធិភាពការងារ ជូនប្រធានរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា។  

RAC Media

  ថ្ងៃអង្គារ, 11 កញ្ញា 2018 ម៉ោង 11:24 AM

«គម្រោងការចិញ្ចឹមគោយកទឹកដោះ ឈានដល់ដំណាក់កាលសំខាន់»

អស់រយៈពេលជិត១ឆ្នាំកន្លងមកហើយដែលរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា បាន​ដាក់​ចេញ​នូវ​គោល​ដៅ​​រៀបចំ​​គម្រោង​​​សិក្សា​ពីលទ្ធភាពនៃការចិញ្ចឹមគោយកទឹកដោះនៅក្នុងព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជាយើង។ គម្រោងការនេះ ជា​ចំណែក​​​មួយ​​ដែល​ថ្នាក់​ដឹកនាំ​នៃស្ថាប័នស្រាវជ្រាវរបស់ជាតិមួយនេះ បានប្តេជ្ញា​ក្នុងការ​ធ្វើកំណែទម្រង់រាប់​តាំង​ពី​រដ្ឋបាល​​ការងារ​ផ្ទៃក្នុង ដើម្បីជំរុញប្រសិទ្ធភាពការងារ ជាពិសេសការងារស្រាវជ្រាវនៅតាមវិទ្យាស្ថានជំនាញទាំង៦ នៃ​រាជ​​បណ្ឌិត្យ​សភាកម្ពុជា។ 

  ថ្ងៃសៅរ៍, 08 កញ្ញា 2018 ម៉ោង 04:59 PM

«ថ្ងៃនេះ ឆ្នាំមុន គឺគម្រប់ខួបមួយឆ្នាំនៃពិធីក្រុងពាលី និងបញ្ចុះបឋមសីលា សាងសង់អគារខេមរវិទូ»

បើគិតចាប់ពីថ្ងៃទី៧ ខែកញ្ញា ឆ្នាំ២០១៧ ដល់ ថ្ងៃទី៧ ខែកញ្ញា ឆ្នាំ២០១៨ គឺមានរយៈពេលមួយឆ្នាំគត់ដែលថ្នាក់ដឹកនាំ និងមន្រ្តីរាជការទាំងអស់នៃរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា បានចូលរួមក្នុងពិធីក្រុងពាលី និងបញ្ចុះបឋមសិលា សាងសង់អគារ ខេមរវិទូ នៃរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា។ 

គួររំឭកថា អាគារខេមរវិទូនេះ ជាចំណងដៃដ៏ថ្លៃថ្លារបស់សម្តេចអគ្គមហាសេនាបតីតេជោ ហ៊ុន សែន នាយករដ្ឋមន្ត្រីនៃព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា តាំងពីនីតិកាលទី៥ បានផ្តល់ជូនរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា សម្រាប់ប្រើប្រាស់បម្រើការងារដល់វិស័យស្រាវជ្រាវនៅរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា។ សំណង់អគារនេះ រចនាឡើងដោយក្រុមស្ថាបត្យករ និងវិស្វករ ដោយយកលំនាំតាមរចនាបទខ្មែរបែបទំនើប ដោយបង្កប់នូវមូលដ្ឋាននៃឧត្តមភាពស្ថាបត្យកម្មសំខាន់ៗ និងទស្សនវិជ្ជាដូចខាងក្រោម៖

ប្លង់ស្ថាបត្យកម្មអគារខេមរវិទូ បង្កើតឡើងដោយឈរលើទស្សនៈលោកធាតុទាំង៤ និងសាងសង់តាមបែបប្រាសាទភ្នំ មានទំហំផ្ទៃសរុប ១៦ ១១៨ម៉ែត្រការ៉េ មានសរុបចំនួន ៤ជាន់។ ស្ថាបត្យកម្មអគារខេមរវិទូ បានប្រតិស្ថឡើងក្រោមស្មារតីនៃដួងព្រលឹងរបស់ថ្នាក់ដឹកនាំនៃរាជរដ្ឋាភិបាល និងថ្នាក់ដឹកនាំនៃរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា ដោយផ្តើមចេញពីការកំណត់មាត្រដ្ឋានដែលមាន៧ខ្នាតសម្រាប់គណនារាល់ប្រវែង និងសមាមាត្រគ្រប់បែបយ៉ាងនៃសំណង់នេះ។ លេខ៧ នេះ សម្រាប់ឧទ្ទិសថ្វាយចំពោះព្រះបាទជ័យវរ្ម័នទៅ៧ ហើយក៏សម្រាប់អរិយទ្រព្យទាំង៧ និងសញ្ញាខន្ធទាំង៧នៅក្នុងព្រះពុទ្ធសាសនា។

ប្លង់អគារមានរាងចតុកោណកែង ត្រូវបានប្រើប្រាស់ខ្យល់ និងពន្លឺធម្មជាតិ តាមរយៈការបើកលំហរួម និងមានការកំណត់នូវលំហរួមតាមវិទ្យាស្ថាន និងមានច្រកចេញចូលព្រមទាំងជណ្តើរជើង និងជណ្តើរយន្តគ្រប់ជាន់។ បច្ចេកទេសវិស្វកម្ម សាងសង់ឡើងដោយច្របាច់ដោយមានប្រព័ន្ធទឹកភ្លើង និងប្រព័ន្ធសុវត្ថិភាពគ្រប់គ្រាន់ដោយប្រើប្រាស់បច្ចេកទេសថ្មីនិងមានប្រសិទ្ធភាពបំផុត។

ខាងក្រោមនេះ ជារូបភាពមួយចំនួនពីការសាងសង់តាំងពីដើមរហូតមកទល់ពេលនេះ ៖

- រូបភាពពីពិធីក្រុងពាលី និងបញ្ចុះបឋមសីលា អគារខេមរវិទូ ឆ្នាំ២០១៧៖

ទិដ្ឋភាពកិច្ចប្រជុំបង្ហាញពីប្លង់លំអិតអគារខេមរវិទូ របស់ក្រុមស្ថាបត្យករ នៅថ្ងៃទី០១ ខែធ្នូ ឆ្នាំ២០១៧៖

ទិដ្ឋភាពនៃការសាងសង់កាលពីថ្ងៃទី៩ ខែកុម្ភៈ ឆ្នាំ២០១៨៖

ស្ថានភាពនៃសំណង់ដែលសម្រេេចបាន រហូតដល់ថ្ងៃទី៧ ខែកញ្ញា ឆ្នាំ២០១៨៖

RAC Media

  ថ្ងៃសុក្រ, 07 កញ្ញា 2018 ម៉ោង 02:35 PM