រាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា

មន្ត្រីជំនាញនិងអ្នកស្រាវជ្រាវកម្ពុជា-ចិន យល់ស្របគ្នាទៅលើសារៈសំខាន់នៃការកែច្នៃសំរាម ដើម្បីថែរក្សាបរិស្ថាន និងកាត់បន្ថយផលប៉ះពាល់ការប្រែប្រួលអាកាសធាតុ

(រាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា)៖ នៅរសៀលថ្ងៃពុធ ១ រោច ខែចេត្រ ឆ្នាំរោង ឆស័ក ពុទ្ធសករាជ ២៥៦៧ ត្រូវនឹងថ្ងៃទី២៤ ខែមេសា ឆ្នាំ២០២៤ រាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជាបានសហការជាមួយបណ្ឌិត្យសភាវិទ្យាសាស្ត្រ ខេត្តក្វាងស៊ី និងក្រុមហ៊ុន Jinshan Hi-Tech Group រៀបចំសិក្ខាសាលា ស្ដីពី «កិច្ចសហប្រតិបត្តិការបច្ចេកវិទ្យានៃការកសាងអរិយធម៌ អេកូឡូស៊ី កម្ពុជា-ក្វាងស៊ី» ដែលមានការអញ្ជើញចូលរួមពីមន្ត្រីជំនាញនៃក្រសួងបរិស្ថាន ក្រសួងរ៉ែ និងថាមពល រដ្ឋបាលរាជធានីភ្នំពេញ និងអ្នកស្រាវជ្រាវនៃរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា និងបណ្ឌិត្យវិទ្យាសាស្ត្រ ខេត្តក្វាងស៊ី និងអេកូបរិស្ថាន នៃបណ្ឌិតសភាវិទ្យាសាស្ត្រចិនផងដែរ។

ថ្លែងក្នុងឱកាសអញ្ជើញជាវាគ្មិននារសៀលនេះ លោក ង៉ែត បុល អនុប្រធាននាយកដ្ឋានគ្រប់គ្រងសំណង់រឹង នៃអគ្គនាយកដ្ឋានគាំពារបរិស្ថាន នៃក្រសួងបរិស្ថានកម្ពុជា បានលើកឡើងអំពី ការគ្រប់គ្រងសំណល់រឹងនៅព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា ដែលកំពុងមានបញ្ហាប្រឈមចំនួន២គឺ ១. ការមិនបែងចែកសំរាម សំណល់រឹង និង២. កង្វះខាតនូវសេវាប្រមូល និងដឹកជញ្ជូន។ លោកបានគាំទ្រថា រាល់សំរាមទាំងអស់នៅលើពិភពលោក ទាមទារឱ្យមានការកែច្នៃសំរាមឱ្យបានអស់ពីលទ្ធភាពបំផុត ដើម្បីនិរន្តរភាពនៃបរិស្ថាន។

ចំណែកវាគ្មិនមួយរូបទៀតគឺ លោក នួន សំណាវុធ នាយកទីចាត់គ្រប់គ្រងសំរាម និងបរិស្ថាន នៃសាលារាជធានីភ្នំពេញ បានលើកឡើងអំពី ការគ្រប់គ្រងសំណលរឹងនៅរាជធានីភ្នំពេញ ដោយគូសបញ្ជាក់ថា សំរាមនៅទីលានចាក់សំរាមនៅខណ្ឌដង្កោបានកើនឡើងច្រើនជាលំដាប់ជារៀងរាល់ថ្ងៃ ដែលបណ្ដាលមកពីសំរាមទាំងនោះមិនត្រូវបានកែច្នៃឱ្យបានអស់លទ្ធភាព ដែលជាបញ្ហាមួយដែលត្រូវដោះស្រាយ។ លោក នួន សមណាវុធ បានគូសបញ្ជាក់ថា ទីលានចាក់សំរាមដែលមាននៅភ្នំពេញ នៅខណ្ឌដង្កោ បានឈានដល់អាយុកាលផុតកំណត់ប្រើប្រាស់ហើយ ប៉ុន្តែដោយសារតែទីលានចាក់សំរាមថ្មី ដែលសាលារាជធានីភ្នំពេញរៀបចំនៅផ្លូវ៥១មិនទាន់រួចរាល់ ទើបរដ្ឋបាលរាជធានីភ្នំពេញស្នើសុំគោលការណ៍រាជរដ្ឋាភិបាលបន្តប្រើប្រាស់ទីលានចាស់ដដែលសិន។ លោកបន្តថា សម្រាប់រាជធានីភ្នំពេញ សំរាមដែលត្រូវបានយកទៅចាក់ចោលនៅទីលានចាក់សំរាមខណ្ឌដង្កោ ពិតជាបានបង្កផលប៉ះពាល់ដល់បរិស្ថាន បរិយាកាស និងជាចំណែកមួយនៃការបង្កឧស្ម័នផ្ទះកញ្ចក់ផងដែរ។

សម្រាប់លោកបណ្ឌិត Chuanbin ZHOU អ្នកជំនាញនៅមជ្ឈមណ្ឌលស្រាវជ្រាវិទ្យាសាស្ត្រ អេកូបរិស្ថាន នៃបណ្ឌិតសភាវិទ្យាសាស្ត្រចិន បានគូសបញ្ជាក់ថា បញ្ហាសំរាមនៅទីក្រុង គឺជាបញ្ហាសំខាន់មួយ ដែលនេះក៏ជាកង្វល់របស់អង្គការសហប្រជាជាតិ និងបណ្ដាប្រទេសជាសមាជិកនៃអង្គការនេះព្រួយបារម្ភ អំពីការប្រែប្រួលអាកាសធាតុបង្កដោយសំណល់ទាំងអស់នេះផងដែរ។ លោកបានលើកឡើងអំពីបទពិសោធន៍នៃការដោះស្រាយបញ្ហាសំរាមនៅក្នុងប្រទេសចិន តាមរយៈយកកាកសំណល់នៅតំបន់ទីប្រជុំជននិងទីក្រុងមកកែច្នៃធ្វើជាជីដើម្បីដាំដំណាំ និងការកាត់បន្ថយការបំពុលដោយប្លាស្ទិក តាមរយៈការកាត់បន្ថយការផលិតប្លាស្ទិក ការបែងចែកប្រភេទសំរាម និងធ្វើការស្រាវជ្រាវអំពីប្រភពសំរាមប្លាស្ទិកដែលនៅក្នុងនិងលើដី និងនៅក្នុងទឹកទន្លេជាដើម។

រីឯលោក LIU Jianjun អនុប្រធានក្រុមហ៊ុន Jinshan Hi-Tech Group បានលើកឡើងអំពីការបំពុលបរិស្ថានយ៉ាងខ្លាំង ដោយសារតែការបោះចោលសំរាម កប់សំរាម ពិសេសការដុតសំរាម ដែលជាហេតុផលនាំឱ្យក្រុមហ៊ុនបង្កើតបច្ចេកវិទ្យាកែច្នៃសំរាម ដោយដំណើរការគឺ ប្រមូលសំរាមទៅសម្លាប់មេរោគ និងបែងចែកប្រភេទសំរាមដោយម៉ាស៊ីនស្វ័យប្រវត្តិ ដូចជាសំរាមជាលោហៈធាតុ សំរាមសល់ពីការសាងសង់ និងប្លាស្ទិក។ លោកក៏បានលើកឡើងបន្ថែមផងដែរថា សំរាមដែលបែងចែករួច អាចផលិតបានជាជីសរីរាង្គ ជាជ័រការ៉ូដើម្បីក្រាលប្រើប្រាស់។ ចំណែកឯសំរាមជាលោហៈធាតុ ត្រូវប្រមូលដាក់មួយឡែក ហើយលក់ឱ្យក្រុមហ៊ុនប្រមូលទិញលោហៈធាតុ។ បើតាមលោក LIU Jianjun សំរាមប្លាស្ទិក គេអាចកែច្នៃផលិតទៅជាប្រេងសម្រាប់ប្រើប្រាស់ និងជាប្រេងសម្រាប់ផលិតអគ្គិសនី បម្រើជាប្រយោជន៍ដល់ការរស់នៅប្រចាំថ្ងៃផងដែរ។

គួរបញ្ជាក់ផងដែរថា បើយោងតាមការសិក្សារបស់ក្រុមហ៊ុន Jinshan Hi-Tech Group នៅរាជធានីភ្នំពេញ អាចមានសំរាម ៣ ៧០០ តោនក្នុង១ថ្ងៃ ស្មើនឹង៦០%នៃសំរាមនៅទូទាំងប្រទេស ហើយទីលានចាក់សំរាមនៅខណ្ឌដង្កោនឹងពេញនៅក្នុងឆ្នាំ២០២៤នេះ ដែលទាមទារឱ្យមានការដោះស្រាយនៅចំពោះមុខ ស្របពេលដែលសាលារាជធានីភ្នំពេញ ក៏កំពុងរៀបចំទីលានចាក់សំរាមថ្មី នៅឯទីតាំងស្ថិតនៅជាប់នឹងផ្លូវ៥១ផងដែរ៕

RAC Media | នាយកដ្ឋានទំនាក់ទំនងសាធារណៈ និងពិធីការ

  ថ្ងៃព្រហស្បតិ៍, 25 មេសា 2024 ម៉ោង 06:37 PM

បណ្ឌិតសភាចារ្យ សុខ ទូច៖ បើយើងមិនថែរក្សាបរិស្ថានពិភពលោកនោះទេ នោះមនុស្សជាតិនឹងក្លាយទៅជាទាសកររបស់ផែនដីនៅពេលអនាគត

(រាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា)៖ នៅក្នុងឱកាសសុន្ទរកថាបើកសិក្ខាសាលា ស្ដីពី «កិច្ចសហប្រតិបត្តិការបច្ចេកវិទ្យានៃការកសាងអរិយធម៌ អេកូឡូស៊ី កម្ពុជា-ក្វាងស៊ី» នៅថ្ងៃទី២៤ ខែមេសា ឆ្នាំ២០២៤នេះ ឯកឧត្ដមបណ្ឌិតសភាចារ្យ សុខ ទូច ប្រធានរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា និងជាអនុប្រធានប្រចាំការក្រុមប្រឹក្សាបណ្ឌិតសភាចារ្យ នៃរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជាបានគូសបញ្ជាក់ថា បើយើងមិនថែរក្សាបរិស្ថានពិភពលោកនោះទេ នោះមនុស្សជាតិនឹងក្លាយទៅជាទាសកររបស់ផែនដីនៅពេលអនាគត។

ឯកឧត្ដមបណ្ឌិតសភាចារ្យ បានមានប្រសាសន៍លើកឡើងថា បញ្ហាបរិស្ថាន និងការប្រែប្រួលអាកាសធាតុបច្ចុប្បន្នគឺមនុស្សជាអ្នកបង្កឡើង មនុស្សជាអ្នកបង្កើតសំរាម ជាអ្នកបំផ្លាញបរិស្ថាន ដូច្នេះហើយមនុស្សត្រូវតែរួមគ្នាកសាងបរិស្ថាន ដែលល្អប្រសើរសម្រាប់អនាគត ព្រោះមនុស្សត្រូវការធម្មជាតិ ប៉ុន្តែធម្មជាតិមិនត្រូវការមនុស្សនោះទេ។ឯកឧត្ដមបណ្ឌិតសភាចារ្យបានបន្តថា «ប្រសិនបើមនុស្សមិនថែរក្សាបរិស្ថានពិភពលោកនោះទេ មនុស្សជាតិនឹងគ្មានទីកន្លែងសម្រាប់រស់នៅនាពេលអនាគតទេ ព្រោះមិនទាន់មានភពណាផ្សេងអាចរស់នៅបានក្រៅពីផែនដីនោះឡើយ»។

បើតាមឯកឧត្ដមបណ្ឌិតសភាចារ្យ មនុស្សបានបំផ្លាញធម្មជាតិនៅក្នុងរូបភាពជាច្រើនដូចជា មនុស្សបានប្រើប្រាស់អាវុធគីមីបាចសាចពេញពិភពលោក ការទាញយកធនធាននានាពីផែនដីដោយសារតម្រូវការច្រើនហួសនិស្ស័យរបស់មនុស្ស។ បន្ថែមពីនេះ មនុស្សបានបំផ្លាញធម្មជាតិហើយមិនបង្កើតវិញ ដូចជាកាប់ឈើ តែមិនដាំដើមឈើឡើងវិញ ការសាកអាវុធគីមី និងបរមាណូជាដើម។

ជាចុងក្រោយ ឯកឧត្ដមបណ្ឌិតសភាចារ្យបានថ្លែងគូសបញ្ជាក់ថា ទោះបីជាមនុស្សជាតិនិយាយភាសាខុសគ្នា កាន់សាសនាខុសគ្នា តែយើងស្រូបយកអុកស៊ីសែនរួមគ្នា ទទួលទានទឹករួមគ្នា និងរស់នៅលើពិភពលោកដោយវិលត្រឡប់ទទួលពន្លឺព្រះអាទិត្យដូចគ្នា ដែលទាមទារឱ្យមនុស្សជាតិទាំងអស់ត្រូវរួមគ្នាជាធ្លុងមួយដើម្បីថែរក្សាការពារបរិស្ថាន ដែលកំពុងប្រឈមនឹងបញ្ហាសព្វថ្ងៃ៕

RAC Media | នាយកដ្ឋានទំនាក់ទំនងសាធារណៈ និងពិធីការ

  ថ្ងៃព្រហស្បតិ៍, 25 មេសា 2024 ម៉ោង 10:57 AM

«ការសិក្សាឫសគល់ទស្សនវិជ្ជាខ្មែរ» ដោយ ៖ បណ្ឌិត ប៉ាន់ វុត្ថា អនុប្រធាននាយកដ្ឋានទស្សនវិជ្ជានិងសង្គមវិជ្ជា វិទ្យាស្ថានមនុស្សសាស្រ្តនិងវិទ្យាសាស្រ្តសង្គម នៃរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា

​ការសិក្សាស្រាវជ្រាវអំពី ឫសគល់ទស្សនវិជ្ជាខ្មែរ ចាំបាច់​យើងត្រូវ​មើល​គំរូ​ប្រព័ន្ធ​ទស្សនវិជ្ជា​ក្នុង​សាកល​​លោក​ ទាំងលោក​ខាង​លិច ទាំងលោក​ខាង​កើត​ ដើម្បីយកមកធ្វើជាប្រទីបក្នុងការឆ្លុះមើល និង​ជីក​រក​ឫស​​គល់​ទស្សនវិជ្ជាខ្មែរ។

១- ទស្សនវិជ្ជាបស្ចិមប្រទេស

ទស្សនវិជ្ជាបស្ចិមប្រទេស មានប្រវត្តិ មានប្រព័ន្ធមានគោល​គំនិត​សិក្សារួមហើយជាទូទៅ​មាន​ទំនាស់នឹងគ្រីស្តសាសនាជាប្រចាំ។​

ក- ប្រ​វត្តិទស្សនវិជ្ជាបស្ចិមប្រទេស ចែកជា៦សម័យកាលគឺ បុរាណសម័យ មជ្ឈិមសម័យ បុនសម័យ សម័យពន្លឺ សម័យទំនើប និង សម័យក្រោយទំនើប។ ​

ខ- ​មូលដ្ឋានគ្រឹះទស្សនវិជ្ជាបស្ចិម ប្រទេស​មាន​ ៖ ភាសា​វិទ្យា អស្តិ​រូប​វិជ្ជា តក្កវិជ្ជា សោភ័ណ​វិជ្ជា សីលវិជ្ជា ​និង ទ្រឹស្តីពុទ្ធិ។

គ- ទ្រឹស្តីទស្សនវិជ្ជាបស្ចិមប្រទេស អាចមានប្រភពចេញមកពីវិទូម្នាក់ៗ និងអាចមានប្រភពចេញ​មកពី​ទស្សន​​​វិទូ​មួយក្រុម ​ដែលមានគំនិតស្របគ្នា មានវិធីសិក្សាដូចគ្នា មានកម្មវត្ថុសិក្សាដូចគ្នា ​​មានទស្សន ​វិស័យ គោលបំណង គោលដៅ វត្ថុបំណង ដូចគ្នា ។

-ទស្សនៈរបស់ទស្សនវិទូម្នាក់ៗមាន ដូចជា៖ ទស្សនៈរបស់ សូក្រាត ប្លាតុង អារីស្តូត យេស៊ូ ដេកាត ហ្សង់ប៉ូលហ្សាត អាដាមស្មីត ហេហ្គែល កាលម៉ាក្ស លេនីន ជាដើម។

សូមចូលអានខ្លឹមសារលម្អិត និងមានអត្ថបទស្រាវជ្រាវជាច្រើនទៀតតាមរយ:តំណភ្ជាប់ដូចខាក្រោម៖

https://rac.gov.kh/researchs-categories/1/researchs?page=10

  ថ្ងៃអាទិត្យ, 21 មេសា 2024 ម៉ោង 08:48 PM

ការកំណត់បញ្ហាប្រធានបទសិក្សាស្រាវជ្រាវ ចេញពី ភាពខ្វះចន្លោះ ក្នុងការប្រើប្រាស់វិធីសាស្ត្រសិក្សាស្រាវជ្រាវ ដោយ៖ បណ្ឌិត វង់ សំអូន អនុប្រធានមជ្ឈមណ្ឌលបណ្តុះបណ្តាល និង​ស្រាវជ្រាវនៃរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា

​វិធីសាស្ត្រសិក្សាស្រាវជ្រាវ​គឺ​សំដៅលើដំណើរការនៃការសិក្សា​ស្រាវជ្រាវទាំងឡាយណា​ ​​ដែល​បាន​ឆ្លងកាត់និតិវិធីវិទ្យាសាស្ត្រ​​សំខាន់ៗ​មួយចំនួនដូចជា៖ ការប្រើប្រាស់វិធីសាស្ត្រការកំណត់ និង​បញ្ជាក់បញ្ហាសិក្សាស្រាវជ្រាវ ការប្រើប្រាស់​វិធីសាស្ត្រសិក្សាស្រាវជ្រាវ ការប្រើប្រាស់វិធីសាស្ត្រ​ក្នុង​ការប្រមូលទិន្នន័យ ការប្រើប្រាស់វិធីសាស្ត្រក្នុង​ការវិភាគទិន្នន័យ ឬការប្រើប្រាស់​វិធីសាស្ត្រ​ដើម្បី​បកស្រាយទិន្នន័យជាដើម។ល។ ក្នុងន័យនេះ យើង​អាចកំណត់បាន​ថាភាពខ្វះចន្លោះ​ក្នុងការ​​ប្រើប្រាស់​វិធីសាស្ត្រ​សិក្សាស្រាវជ្រាវក្នុង​ស្នាដៃ​សិក្សា​ស្រាជ្រាវ​មុនៗ​គឺសំដៅលើ ភាពខ្វះចន្លោះ​ទាំងឡាយណា ​ដែលបានកើតឡើងនៅ​ក្នុង​ការប្រើប្រាស់វិធីសាស្រ្ត​ដើម្បីកំណត់ និង​បញ្ជាក់បញ្ហាសិក្សាស្រាវជ្រាវ ការប្រើប្រាស់វិធីសាស្ត្រសិក្សា​ស្រាវជ្រាវ ការប្រើប្រាស់​វិធីសាស្ត្រ​​ប្រមូលទិន្នន័យ​ ការវិភាគទិន្នន័យ ឬការបកស្រាយទិន្នន័យជាដើម។​​​ល។ តាម​រយៈ​ភាពខ្វះ​ចន្លោះ​ទាំង​អស់នេះ អ្នកសិក្សាស្រាវជ្រាវ​អាច​ទាញ​យកមកធ្វើ​ជាបញ្ហា​ក្នុង​ការ​បង្កើត​ប្រធានបទដើម្បី​​សិក្សា​ស្រាវជ្រាវ​បន្តបាន។

សូមចូលអានខ្លឹមសារលម្អិត និងមានអត្ថបទស្រាវជ្រាវជាច្រើនទៀតតាមរយ:តំណភ្ជាប់ដូចខាក្រោម៖

https://rac.gov.kh/researchs-categories/20/researchs#main-container

  ថ្ងៃអាទិត្យ, 21 មេសា 2024 ម៉ោង 08:40 PM

ទស្សនវិជ្ជាគ្រិស្តសាសនានិងអ៊ិស្លាមសាសនា ដោយ៖ បណ្ឌិត ហែម ឡាច អនុប្រធាននាយកដ្ឋាននីតិសាស្ត្រ វិទ្យាស្ថានមនុសាស្ត្រនិងវិទ្យាសង្គម រាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា

គ្រិស្តសាសនា គឺជាសាសនាដែលមានសាសនិកច្រើនជាងគេបង្អស់ក្នុងចំណោមសាសនាធំៗនៃពិភពលោក។ ទស្សនវិជ្ជាគ្រិស្តសាសនា ត្រូវបានផ្សព្វផ្សាយយ៉ាងទូលំទូលាយគ្រប់ទ្វីបទាំងអស់។ ទស្សនវិជ្ជាគ្រិស្តសាសនា ត្រូវបានផ្សព្វផ្សាយគ្រប់ទីកន្លែងនិងមានឥទ្ធិពលគ្របដណ្ដប់លើផ្នត់គំនិតមនុស្សរាប់រយលាននាក់រួមទាំងខ្មែរយើងមួយចំនួនផងដែរ។

១.១-ប្រវត្តិគ្រិស្តសាសនា

-ប្រវត្តិព្រះយេស៊ូគ្រិស្ត

ព្រះយេស៊ូ បានប្រសូតកាលពីជាង២០០០ឆ្នាំមុន ពីម្តាយដែលជាស្ត្រីព្រហ្មចារីម្នាក់ឈ្មោះថា ម៉ារី នៅក្នុងក្រុងបេឡេហិម។

ព្រះអង្គបានចម្រើនវ័យធំឡើងដូចជាកុមារដទៃទៀតដែរ ដោយការធំឡើងទាំងរូបកាយ និងចិត្តគំនិត។ ទ្រង់បានរៀនវិជ្ជាជីវៈជាជាងឈើ ហើយប្រតិបត្តិតាមច្បាប់ធម្មជាតិ។ ទ្រង់មានចំណងខ្សែលោហិតដ៏ពិសេសជាមួយព្រះបិតាទ្រង់នៅស្ថានសួគ៌ ហើយបានបង្រៀនមនុស្សដែលមានចំណេះដឹងខ្ពស់ៗជាច្រើននៅឯព្រះវិហារបរិសុទ្ធ ក្រុងយេរូសាឡិម អំពីព្រះ សូម្បីតែទ្រង់ទើបមានព្រះជន្មត្រឹមតែដប់ពីរព្រះវស្សារក៏ដោយ។

នៅពេលព្រះយេស៊ូពេញវ័យទ្រង់បានចាប់ផ្តើមបង្រៀនប្រជាជននៅក្នុងក្រុងយេរូសាឡិមអំពីព្រះ គឺដូចជាព្យាការីផ្សេងៗទៀត ដែលបានបង្រៀនប្រជាជនរបស់ខ្លួនពីមុនទ្រង់ដែរ ប៉ុន្តែអ្វីដែលទ្រង់បង្រៀននោះគឺថ្មី។ ព្រះយេស៊ូ មានបន្ទូលឆ្លើយថា អ្នករាល់គ្នាជាពន្លឺនៃលោកិយ។ ឯទីក្រុងណាដែលនៅលើភ្នំ នោះលាក់មិនកំបាំងទេ។ ក៏គ្មានអ្នកអុជចង្កៀងយកទៅដាក់ក្រោមថាំងដែរ គេតែងដាក់លើជើងចង្កៀងវិញ នោះទើបភ្លឺដល់អ្នកដែលនៅក្នុងផ្ទះទាំងអស់គ្នា។ ដូច្នេះ ចូរឱ្យពន្លឺរបស់អ្នករាល់គ្នា បានភ្លឺនៅមុខមនុស្សលោកយ៉ាងនោះដែរ ដើម្បីឱ្យគេឃើញការណ៍ល្អដែលអ្នករាល់គ្នាប្រព្រឹត្ត រួចសរសើរតម្កើងដល់ព្រះវរបិតានៃអ្នករាល់គ្នាដែលគង់នៅស្ថានសួគ៌។

ព្រះអង្គមានបន្ទូលទៀតថា...

សូមចូលអានខ្លឹមសារលម្អិត និងមានអត្ថបទស្រាវជ្រាវជាច្រើនទៀតតាមរយ:តំណភ្ជាប់ដូចខាក្រោម៖

https://rac.gov.kh/researchs-categories/1/researchs?page=10

  ថ្ងៃព្រហស្បតិ៍, 18 មេសា 2024 ម៉ោង 10:06 PM

ទស្សនវិជ្ជា​​​សង្គម ​និង​ ទស្សនវិជ្ជានយោបាយ​ខ្មែរ តាមរយៈ​រឿងធម្មបាលកុមារ ដោយ៖ លោក​ ឈុន ផាវ៉េង មន្ត្រីនាយកដ្ឋានទស្សនវិជ្ជា និង​ សង្គមវិទ្យា វិទ្យាស្ថានមនុស្សសាស្រ្តនិងវិទ្យាសាស្រ្តសង្គម

រឿងធម្មបាលកុមារ ដែលគេច្រឡំហៅថា រឿងកបិលមហាព្រហ្ម គឺជាទេវកថាមួយដែលបានបង្កប់នូវខ្លឹមសារទស្សនវិជ្ជាសង្គមនិងនយោបាយខ្មែរយ៉ាងជ្រាលជ្រៅ។ រឿងនេះបាននិងកំពុងមានប្រជាប្រិយភាពខ្លាំងសម្រាប់ជនជាតិខ្មែរគ្រប់វ័យ ជាច្រើនសតវត្សរ៍មកហើយ។ រឿងនេះបានក្លាយជាមូលដ្ឋានគ្រឹះនៃព្រលឹងអរិយធម៌ជាតិខ្មែរ។ រាល់ពេលពិធីបុណ្យចូលឆ្នាំប្រពៃណីជាតិខ្មែរជារៀងរាល់ឆ្នាំ ជនជាតិខ្មែរតែងនិទានរំលឹកអំពីរឿងធម្មបាលកុមារនេះ តិចឬច្រើននៅតាមប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយនានា ក្នុងគោលបំណងដាស់សតិសម្បជញ្ញៈ មនសិការស្មារតីមនុស្សទាំងឡាយឱ្យបរិបូណ៌ទៅដោយព្រហ្មវិហារធម៌ ពោលគឺឱ្យចេះមេត្តា ករុណា មុទិតា និងឧបេក្ខា ដល់មនុស្សសត្វគ្រប់វ័យ គ្រប់ប្រភេទ ដើម្បីជីវិតរស់នៅប្រកបដោយសេចក្ដីសុខចម្រើន។

សូមចូលអានខ្លឹមសារលម្អិត និងមានអត្ថបទស្រាវជ្រាវជាច្រើនទៀតតាមរយ:តំណភ្ជាប់ដូចខាងក្រោម៖

http://rac.gov.kh/researchs-categories/1/researchs?page=10

  ថ្ងៃព្រហស្បតិ៍, 18 មេសា 2024 ម៉ោង 09:52 PM

ការលួចស្នាដៃនិពន្ធ Plagiarism ដោយ៖ លោកស្រីបណ្ឌិត ព្រុំ ទេវី អនុប្រធានវិទ្យាស្ថានមនុស្សសាស្រ្តនិងវិទ្យាសាស្រ្តសង្គមនៃរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា

និស្សិតនិងអ្នកស្រាវជ្រាវភាគច្រើនតែងត្រូវការទិន្នន័យពីឯកសារដែលមានស្រាប់ដើម្បីឱ្យដឹងថា ការស្រាវជ្រាវមុនៗបានធ្វើដល់ណាហើយមុននឹងចាប់ផ្តើមប្រមូលទិន្នន័យបថម។ ក្នុងការសរសេរកិច្ចការគរុកោសល្យមួយ សេចក្តីស្មោះត្រង់ជាការចាំបាច់បំផុត។ ជាក់ស្តែងគ្រឹះស្ថានបណ្តុះបណ្តាលនានា តែងតម្រូវឱ្យនិស្សិតធ្វើការអះអាងជា សំណេរភ្ជាប់ជាមួយ កិច្ចការរបស់ខ្លួនថា ពិតជាស្នាដៃរបស់ខ្លួនពិតប្រាកដ ហើយពុំបានលួចចម្លងពីអ្នកដទៃឡើយ។ យោងតាមវចនានុក្រម អនឡាញ Cambridge បានកំណត់ថា៖

ការលួចស្នាដៃនិពន្ធគឺជាការប្រើប្រាស់គំនិតឬអត្ថបទរបស់អ្នកដទៃ យកមកធ្វើជារបស់ខ្លួន។ អត្ថបទនៅទីនេះសំដៅដល់ទាំងអត្ថបទបោះពុម្ពផ្សាយ ទាំងមិនទាន់បោះពុម្ពផ្សាយ សំណៅ សរសេរដៃ ទម្រង់អេឡិចត្រូនិច ឬផ្នែកណាមួយដែលបានមកពីបញ្ញាសិប្បនិម្មិតរួមទាំង អត្ថបទផ្ទាល់ខ្លួនផងដែរ។

ហេតុអ្វីបានជាអ្នកស្រាវជ្រាវនិងនិស្សិតត្រូវចៀសវាងការលួចស្នាដៃនិពន្ធ?

សូមចូលអានខ្លឹមសារលម្អិត និងមានអត្ថបទស្រាវជ្រាវជាច្រើនទៀតតាមរយ:តំណភ្ជាប់ដូចខាក្រោម៖

http://rac.gov.kh/researchs-categories/1/researchs?page=10

  ថ្ងៃព្រហស្បតិ៍, 18 មេសា 2024 ម៉ោង 09:50 PM

១៧ មេសា ៖ ចេញពីមាត់ក្រពើទៅទើរលើមាត់ខ្លា ដោយ៖ ឯកឧត្តមបណ្ឌិត គិន ភា ប្រធានវិទ្យាស្ថានទំនាក់ទំនងអន្តរជាតិនៃកម្ពុជា

ទីអវសាននៃរបបសាធារណរដ្ឋខ្មែរ បានមកដល់ចំពេលដែលប្រជាជនកម្ពុជាទើបប្រារឰពិធីបុណ្យចូលឆ្នាំថ្មីបានពីរបីថ្ងៃ។ ក្តីស្រមៃពីសន្តិភាពបានកើតមានឡើងស្របពេលមានវត្តមានកងទ័ពរំដោះចូលមកដល់ខេត្ត ក្រុងនានាជាបន្តបន្ទាប់។ នៅថ្ងៃទី១៧ ខែមេសា ឆ្នាំ១៩៧៥ កងទ័ពរំដោះជាតិ «ខ្មែរក្រហម»

បានចូល​កាន់កាប់​ទីក្រុងភ្នំពេញ និងទីរួមខេត្តដទៃទៀត។ ពួកទាហាន លន់ នល់ បានដាក់អាវុធចុះ។ ប្រជាជន​ក្រុងភ្នំពេញ បានអបអរសាទរ ដោយនឹកស្រមៃថា ប្រទេសជាតិបានរំដោះហើយ។ ប៉ុន្តែ ក្តីស្រមៃ​របស់​ពួកគេ​ត្រូវរលាយ​សាបសូន្យ។ កងទ័ពខ្មែរក្រហមបានបង្ខំឱ្យប្រជាជនក្រុងភ្នំពេញ​ទាំងអស់​ឱ្យ​ចាក​ចេញ​ពី​ទីក្រុង ហើយប្រជាជនខេត្ត ក្រុងឯទៀត ក៏ត្រូវជម្លៀសពីខេត្តមួយទៅខេត្តមួយ ពីតំបន់មួយ​ទៅតំបន់មួយដូចគ្នា។

តមក ពួកខ្មែរក្រហមបានអនុវត្តនយោបាយដឹកនាំប្រទេសដ៏ចម្លែក ដែលមិនធ្លាប់មានក្នុងប្រវត្តិសាស្ត្រមនុស្សជាតិ។ លទ្ធផលនៃរបបដឹកនាំនេះ បានធ្វើឱ្យប្រជាជនខ្មែរប្រមាណជិត២លាននាក់បានស្លាប់ដោយសារជំងឺ ដែលបណ្តាលមកពីការខ្វះខាតថ្នាំសង្កូវ និងសេវាសុខាភិបាល ការអត់អាហារ ការសម្លាប់ ឬការធ្វើពលកម្មហួសកម្លាំង។

ពីថ្ងៃទី១៥ ដល់ថ្ងៃទី១៩ ខែធ្នូ ឆ្នាំ១៩៧៥ សំណេររដ្ឋធម្មនុញ្ញមួយត្រូវបានអនុម័ត​ដោយ​សមាជិក​ចំនួនមួយ​ពាន់នាក់ក្នុងមហាសន្និបាតជាតិនៅទីក្រុងភ្នំពេញ ហើយត្រូវបាន​ប្រកាស​ឱ្យប្រើជាផ្លូវការ​នៅថ្ងៃទី ៥ ខែមករា ឆ្នាំ១៩៧៦។ ប្រទេសកម្ពុជាត្រូវបានប្តូរឈ្មោះជាផ្លូវការថា «កម្ពុជាប្រជាធិបតេយ្យ»។ រដ្ឋធម្មនុញ្ញនេះពុំបានធានាសិទ្ធិមនុស្សឡើយ បានកំណត់នូវអង្គការរដ្ឋាភិបាលតែមួយចំនួនតូច និងបានលុបចោលកម្មសិទ្ធិសួនតួ ស្ថាប័នសាសនា និងផលិតកម្មកសិកម្មសម្រាប់ចិញ្ចឹមក្រុមគ្រួសារ។ រដ្ឋធម្មនុញ្ញនេះពុំបានលើកឡើងពីគំរូណាមួយទេ តែបានបដិសេធនូវសម្ព័ន្ធភាពឬជំនួយបរទេស ហើយពុំបានចែងអ្វីអំពីបក្សកុម្មុយនីស្តកម្ពុជាឬអំពីទ្រឹស្តីម៉ាក្សលេនីនឡើយ។ ផ្ទុយទៅវិញរបបនេះ បានធ្វើឱ្យបដិវត្តន៍នោះ មានលក្ខណៈដូចជាខ្មែរសុទ្ធសាធដោយគ្មានទំនាក់ទំនង​ទៅនឹង​ពិភព​លោក​ខាងក្រៅ​ឡើយ។

ប៉ុល ពត បានចាប់ផ្ដើមនៅលើគម្រោងរយៈពេលបួនឆ្នាំ ដែលក្នុងនោះ កម្ពុជាបានធ្វើនយោបាយ “មហា​លោត​ផ្លោះ មហាអស្ចារ្យ” របស់ខ្លួនឆ្ពោះទៅសង្គមនិយមនៅឆ្នាំ១៩៧៩។ ទិសដៅរបស់ ប៉ុល ពត គឺគាត់​នឹង​ធ្វើការ​បង្កើនទិន្នផលស្រូវឱ្យបានកើនឡើងបីដងគឺ ៣តោនក្នុងមួយហិកតា គេបង្កើត​ជាដីដាំដុះ​នៅ​ក្នុង​ព្រៃ ដែលជាតំបន់គ្រុនចាញ់នៅភាគឦសាននៃប្រទេសកម្ពុជា។ អ្នកទាំងឡាយណា ដែលបាន​បង្ខំ​ឱ្យ​ចេញ​ពីទីក្រុង ត្រូវបានគេស្គាល់ថា ជាប្រជាជនថ្មី ពីព្រោះពួកគេត្រូវបានគេសង្ឃឹមថា នឹងបោះ​បង់ចោល​រាល់​កំអែល​អតីតកាលទាំងអស់ ហើយត្រូវបានគេបញ្ជូនទៅកាន់តំបន់ទាំងនេះ ដើម្បីជីកប្រឡាយលើកទំនប់ និងរុករានដីថ្មី។

ដើម្បីបន្សុទ្ធផ្ទៃក្នុង ខ្មែរក្រហម​បានធ្វើការបែងចែកមនុស្សជាបីវណ្ណៈធំៗគឺ អ្នកពេញសិទ្ធិ ភាគ​ច្រើន​គឺជា​ប្រជាជន​មូលដ្ឋាន​ដែលមានជីវភាពក្រីក្របំផុតនៅក្នុងរបបចាស់និងអនក្ខរជន។ អ្នកត្រៀម គឺជាប្រជាជន​មូលដ្ឋាន រួមមានសិស្ស ឬអ្នកចេះដឹងបន្ដិចបន្ដួច និងកសិករ សិប្បករ អាជីវករ ដែលមាន​ទ្រព្យ​សម្បត្ដិ​មធ្យម (ពួកអនុធន)។ អ្នកបញ្ញើ គឺជាអតីតគហបតី អ្នកកាន់ការងាររដ្ឋការ ស្រទាប់និស្សិត បញ្ញវន្ដ និង​ជន ១៧ មេសា (ប្រជាជននៅទីក្រុងភ្នំពេញ ដែលត្រូវបានខ្មែរក្រហម​ជម្លៀស​នៅពេល​ដែលពួក​គេចូល​កាន់​កាប់ទីក្រុង​នេះនៅថ្ងៃទី១៧ ខែមេសា ឆ្នាំ១៩៧៥)។ ក្រុមចុងក្រោយនេះហើយដែលជា «មុខសញ្ញា»​ហើយត្រូវ​បានពួកខ្មែរក្រហមសម្លាប់ស្ទើរតែដាច់ពូជ។

ខ្មែរក្រហមបានអះអាងថា មានតែមនុស្សស្អាតស្អំប៉ុណ្ណោះ ទើបមានគុណសម្បត្ដិគ្រប់គ្រាន់ក្នុងការកសាង​បដិវត្ដន៍។ បន្ទាប់ពីដណ្ដើមបានអំណាចភ្លាម ខ្មែរក្រហមបានធ្វើការចាប់ខ្លួននិងសម្លាប់ចោលនូវ​ពល​ទាហាន នាយទាហាន និងអ្នករដ្ឋការរបស់របបសាធារណរដ្ឋខ្មែរដឹកនាំដោយលោកសេនាប្រមុខ លន់ នល់ ដែលខ្លួនចាត់ទុកថា មិនស្អាតស្អំអស់រាប់ពាន់នាក់។ ក្នុងរយៈកាលជាងបីឆ្នាំបន្ទាប់មកទៀត ក្រុម​ខ្មែរ​ក្រហម​បានកាប់សម្លាប់បញ្ញវន្ដ អ្នករស់នៅទីក្រុង ជនជាតិភាគតិច ដូចជា ចាម វៀតណាម និង​ចិន​អស់​រាប់​សែននាក់។ ខ្មែរក្រហមក៏បានសម្លាប់យោធា និងសមាជិក​បក្សរបស់ខ្លួនអស់ជាច្រើននាក់ដែរ ដោយ​ចោទថាជនក្បត់ជាតិនិងក្បត់បដិវត្ដន៍។

នៅក្នុងគម្រោងឆ្នាំ១៩៧៦ នៃផែនការបួនឆ្នាំរបស់បក្សកុម្មុយនីស្តកម្ពុជា ប្រជាជន​កម្ពុជា​នៅ​ទូទាំង​ប្រទេស​ត្រូ​វបានដាក់កម្រិតឱ្យធ្វើការបង្កបង្កើនផលឱ្យបានបីតោនក្នុងមួយហិកតា។ នេះមានន័យថា ប្រជាជនត្រូវធ្វើការដាំដុះនិងច្រូតកាត់ស្រូវដប់ពីរខែក្នុងមួយឆ្នាំ។ នៅតាមតំបន់ភាគច្រើន ខ្មែរក្រហមបានបង្ខំឱ្យប្រជាជនធ្វើការលើសពីដប់ពីរម៉ោងក្នុងមួយថ្ងៃ ដោយ​មិនមានពេល​សម្រាក​និងម្ហូប​អាហារ​មិនគ្រប់គ្រាន់។

ការសម្ងាត់ គឺជាគោលការណ៍គ្រឹះនៃដំណើរការរបស់កម្ពុជាប្រជាធិបតេយ្យ។ ខ្មែរក្រហម​មាន​ពាក្យ​ស្លោក​មួយថា «លាក់ការណ៍ជាកត្ដាជ័យជម្នះ», «លាក់ការណ៍បានខ្ពស់ រស់បានយូរ»។ រហូតមកដល់​ចុង​ឆ្នាំ​១៩៧៧ ការប៉ះទង្គិចជាមួយប្រទេសវៀតណាមបានផ្ទុះឡើង។ ប្រជាជនរាប់ម៉ឺននាក់ត្រូវអង្គការ​បញ្ជូន​ទៅសមរភូមិ​ហើយត្រូវស្លាប់រាប់ពាន់នាក់។ នៅខែធ្នូ ឆ្នាំ១៩៧៨ កងទ័ពវៀតណាម​និងកង​កម្លាំង​របស់​រណសិរ្សសាមគ្គីសង្គ្រោះជាតិកម្ពុជា បានធ្វើការវាយសម្រុកចូលប្រទេសកម្ពុជា ហើយ​ដណ្ដើមកាន់​កាប់បានទីក្រុងភ្នំពេញនៅថ្ងៃទី៧ ខែមករា ឆ្នាំ១៩៧៩។

គិតមកដល់ពេលនេះ ជិតកន្លះសតវត្សរ៍ហើយ, ខ្ញុំនៅតែមិនយល់​ថា​ហេតុអ្វីបានជាពួក​ខ្មែរក្រហម​​សម្លាប់​ជាតិ​សាសន៍​ឯង​ច្រើនដល់ម្ល៉ឹង? បំផ្លិចបំផ្លាញជាតិច្រើនដល់ម្ល៉ឹង? តើមានបរទេស​នរណានៅពីក្រោយរឿងនេះឬ? ឬជាទំនាស់មនោគម? ឬជាគំនុំបុគ្គល? បើជាគំនុំបុគ្គល, តើហេតុអ្វីពួកនេះមានគំនុំជ្រាលជ្រៅដល់ម្ល៉ឹង?

វិញ្ញាណក្ខន្ធប្រជាជនខ្មែរដែលបានស្លាប់ទៅនិងអ្នកដែលនៅរស់ពីការស្លាប់ រាប់ទាំងគ្រួសារខ្ញុំផង, បានទទួលត្រឹមយុត្តិធម៌និមិត្តរូបតែប៉ុណ្ណោះ។ ប្រជាជនខ្មែរជាជនជាតិដែលអភព្វជាងគេបំផុតនៅអាស៊ីអគ្នេយ៍ ចេញពីសង្គ្រាមមួយ ចូលសង្គ្រាមមួយ ចេញពីរបបជិះជាន់ផ្តាច់ការមួយចូលរបបជិះជាន់ផ្តាច់ការមួយទៀត, ទឹកភ្នែករាស្ត្រខ្មែរហូរឥតស្រាកស្រាន្ត។ ចេញរបបអាណនិគមចូលរបបសក្តិភូមិ, ចេញពីរបបសក្តិភូមិចូលរបបប្រតិកិរិយាពុករលួយ, ចេញពីរបបប្រតិកិរិយាពុករលួយចូលរបបប្រល័យពូជសាសន៍, ចេញពីរបបប្រល័យពូជសាសន៍ ធ្លាក់ចូលក្នុងភ្នក់ភ្លើងសង្គ្រាមស៊ីវិលអស់ពីរទសវត្សរ៍ទៀតយ៉ាងខ្លោចផ្សារ។ ជីវិតប្រជាជនខ្មែរដ៏អភព្វនេះរសាត់អណ្ដែត «មិនខុសពីការខំប្រឹងរើខ្លួនចេញពីមាត់ក្រពើ ហើយទៅទើរនៅលើមាត់ខ្លានោះទេ»។

ប្រជាជនខ្មែរត្រូវរង់ចាំអស់រយៈពេលជាង៥០០ឆ្នាំ ទើបទទួលបានសន្តិភាពដែលមានរយៈពេលជាងគេក្នុង​ប្រវត្តិសាស្ត្រ។ តែសន្តិភាពនេះ ក៏អាចបាត់ទៅវិញដែរ បើមិននាំគ្នាថែនិងឱ្យតម្លៃ, «សង្គ្រាមងាយបង្កើត តែលំបាកបញ្ចប់», «សន្តិភាពពិបាករក តែងាយបាត់បង់»។

ដូច្នេះ ប្រជាជនខ្មែរ អ្នកនយោបាយ និងថ្នាក់ដឹកនាំគ្រប់រូបត្រូវតែ​រួមចំណែកលើកស្ទួយនិងថែក្សា​សុខសន្តិភាព ស្ថិរភាពនយោបាយ ប្រជាធិបតេយ្យ សិទ្ធិមនុស្ស នីតិរដ្ឋ យុត្តិធម៌​សង្គម អធិបតេយ្យ ឯករាជ្យ បូរណភាពទឹកដី និងកិត្យានុភាពជាតិលើឆាកអន្តរជាតិ ទើបជាតិយើងរឹងមាំ មាននិរន្តរភាព វិបុលភាព និងការអភិវឌ្ឍ៕

១៧ មេសា ២០២៤

RAC Media

រូបថត VAYO Radio FM 

  ថ្ងៃពុធ, 17 មេសា 2024 ម៉ោង 10:07 PM

ស្វែងយល់ពីពិធីចូលឆ្នាំថ្មីប្រពៃណីជាតិខ្មែរ ដោយ៖ បណ្ឌិត ជា វណ្ណី ប្រធាននាយកដ្ឋានធម្មសាស្ត្រ និងចរិយាសាស្ត្រនៃវិទ្យាស្ថានមនុសសាស្ត្រ និងវិទ្យាសាស្ត្រសង្គម រាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា

នៅលើលោកនេះមិនថាប្រទេសណាឬប្រទេសណា គឺគ្រប់ជាតិសាសន៍ទាំងអស់​ តែងតែមានការប្រារព្ធពិធីចូលឆ្នាំថ្មីដែលជាប្រពៃណីរបស់ប្រជាជាតិរៀងខ្លួន គ្រាន់តែថាគេកំណត់ពេលវេលានៃការរៀបចំបុណ្យនេះផ្សេងគ្នា ដោយស្របទៅតាមជំនឿទំនៀមទម្លាប់ និងប្រពៃណីរបស់គេប៉ុណ្ណោះ។ 

សូមចូលអានខ្លឹមសារលម្អិត និងមានអត្ថបទស្រាវជ្រាវជាច្រើនទៀតតាមរយ:តំណភ្ជាប់ដូចខាងក្រោម៖

https://rac.gov.kh/researchs-categories/1/researchs?page=10

  ថ្ងៃសៅរ៍, 13 មេសា 2024 ម៉ោង 10:18 PM

ឆ្លើយតបនឹងការរារាំងការកសាងព្រែកជីកហ្វូណនតេជោ បណ្ឌិតសភាចារ្យ សុខ ទូច ស្នើឱ្យវៀតណាមត្រូវចងចាំរឿងរ៉ាវប្រវត្តិសាស្ត្រ ដែលកម្ពុជាបានជួយវៀតណាមនៅក្នុងទិដ្ឋភាពជាច្រើន

(រាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា)៖ ជាការឆ្លើយតបទៅនឹងការរារាំងគ្រប់រូបភាពចំពោះការកសាងព្រែកជីកហ្វូណនតេជោ នៅល្ងាចថ្ងៃទី១០ ខែមេសា ឆ្នាំ២០២៤នេះ នៅក្នុងវេទិកាអ្នកវិទ្យាសាស្ត្រនិងអ្នកសារព័ត៌មាន ស្ដីពី «ការឆ្លើយតបរបស់អ្នកវិទ្យាសាស្ត្រកម្ពុជាចំពោះការមួលបង្កាច់មកលើកម្ពុជា ជុំវិញករណីព្រែកជីកហ្វូណនតេជោ» ឯកឧត្ដមបណ្ឌិតសភាចារ្យ សុខ ទូច បានស្នើឱ្យវៀតណាមត្រូវចងចាំរឿងរ៉ាវប្រវត្តិសាស្ត្រ ដែលកម្ពុជាបានជួយវៀតណាមនៅក្នុងទិដ្ឋភាពជាច្រើន។

បើតាមការគូសបញ្ជាក់របស់ឯកឧត្ដមបណ្ឌិតសភាចារ្យ សុខ ទូច នៅក្នុងបទពិសោធន៍ប្រវត្តិសាស្ត្រ បានបង្ហាញឱ្យយើងឃើញ កម្ពុជាតែងតែបានជួយទំនុកបម្រុង និងផ្ដល់ឱកាសជាច្រើនដល់អណ្ណាម ដែលបច្ចុប្បន្នជាប្រទេសវៀតណាម។

ឯកឧត្ដមបណ្ឌិតសភាចារ្យ បានគូសបញ្ជាក់ទិដ្ឋភាពប្រវត្តិសាស្ត្រចំនួន ៦ចំណុច ដែលវៀតណាមត្រូវចងចាំគឺ៖

១. ប្រសិនបើកម្ពុជាថែរក្សាបាននូវទឹកដីដ៏អស្ចារ្យពីដូនតារបស់ខ្លួនបាន ប្រហែលជាកម្ពុជាអត់ត្រូវការទៅកាយប្រឡាយ ឬកាយព្រែកជីកហ្វូណនតេជោនោះទេ ដោយយើងមានផែសមុទ្រធំៗដល់ទៅ៣នៅកម្ពុជាក្រោម ឬ(បច្ចុប្បន្ន)គេហៅថាវៀតណាមខាងត្បូង។ នេះជាអ្វីដែលយើងត្រូវមើល អញ្ចឹងយើងអត់ត្រូវការទេ(បើយើងរក្សាផែបាន) បើនិយាយអំពីប្រវត្តិសាស្ត្រ។

២. វៀតណាមត្រូវចងចាំ វៀតណាមបង្កើតផ្លូវលំហូជីមិញបាន ដោយសារខ្មែរ វៀតណាមបង្រួបបង្រួមវៀតណាមបាននៅថ្ងៃទី៣០ ខែមេសា ឆ្នាំ១៩៧៥។ វៀតណាមត្រូវចងចាំ បើគ្មានខ្មែរ អ្នកឯងមិនអាចបង្រួបបង្រួមទឹកដីរបស់អ្នកឯងបានទេ អ្នកឯងកុំយករឿងនេះមក(បង្កើតជាបញ្ហា)។ ខ្មែររងទុក្ខ អាម៉េរិករោយជាតិគីមី ដោយសារអី? ដោយសារវត្តមានកងទ័ពវៀតណាមនៅលើទឹកដីកម្ពុជា ប្រវត្តិសាស្ត្រឱ្យ(វៀតណាម)ចងចាំ។

៣. ទាក់ទងក្នុងប្រវត្តិសាស្ត្រដែរ តើវៀតណាមចាំបានទេ នៅពេលដែលអ្នកត្រូវការកម្ពុជា កម្ពុជាតែងតែផ្ដល់ឱកាស។ អ្នកឯងសុំដីហាត់កងទ័ព កម្ពុជាផ្ដល់ឱ្យ។ ពេលស្ដេចខ្ញុំចូលទីវង្គត អ្នកឯងប្រែប្រាស់(ក្រឡាស់) ទីក្រុងព្រៃនគរ ឱ្យទៅជាសៃហ្គន។ វៀតណាមចាំបានទេទាំងអស់នេះ? សុំវៀតណាមកុំកាយប្រវត្តិសាស្ត្រ បើអ្នកឯងកាយប្រវត្តិសាស្ត្រ យើងនឹងបកស្រាយប្រវត្តិសាស្ត្រឱ្យអ្នកឯងស្ដាប់។

៤. យើង(កម្ពុជា)ក៏ដឹងគុណវៀតណាមដែរនៅឆ្នាំ១៩៧៩ ដែលវៀតណាមបានជួយរំដោះទឹកដីកម្ពុជា ដោយប្រើប្រាស់មូលដ្ឋានកងទ័ពអតីតទឹកដីកម្ពុជា ដែលនៅពេលនោះសង្គ្រាមត្រជាក់ មូលធននិយម និងសង្គមនិយម ដែលប្រកួតប្រជែងគ្នា។

៥. ទាក់ទងនឹងប្រវត្តិសាស្ត្រ គឺជារឿងដ៏អស្ចារ្យមួយ ដែលវៀតណាមត្រូវចងចាំថា នៅលើទឹកដីកម្ពុជា ប្រជាជនរបស់អ្នកបានមករស់នៅ បានមករកស៊ីយូរណាស់មកហើយ អ្នកឯងបានមកចោលសាច់ចោលឈាមនៅទីនេះច្រើនណាស់មកហើយ ហើយប្រជាជនវៀតណាមកំពុងតែធ្វើវិស័យកសិកម្មនៅនេះច្រើនណាស់ បើសិនជាមានព្រែកជីកនេះ ប្រជាជនអ្នកឯងក៏រស់នៅទីនេះបានងាយស្រួលដែរ។ ឯកឧត្ដមបន្តថា វៀតណាមត្រូវចងចាំ ឈាមជ័រខ្លួនបានមករស់នៅទីនេះច្រើនណាស់ កុំដុតសំបុកមាន់ចោល ដើម្បីតែផលប្រយោជន៍ខ្លួនតែមួយគត់ ហើយធ្វើបែបនេះដើម្បីឱ្យកម្ពុជាឈរនៅក្រោមសេដ្ឋកិច្ចរបស់វៀតណាម(ឱ្យសោះ)។ គឺអត់បាននោះទេ យើងក៏មានយុទ្ធសាស្ត្រ(របស់យើងដែរ)។

៦. ដូនតាខ្មែរបានកត់ត្រាទុក នៅពេលដែលវៀតណាមអត់ យើងផ្ដល់ឱ្យ ចាំបានទេ? ភាសាខ្មែរមួយ ដែលវៀតណាមអត់ចេះខ្មែរនោះគឺ “ពេលកូនឈឺ កូនចង់ធ្វើជាកូនម៉ែ” (តែពេលកូនជា បែរជាកូនប្រែ) ពេលហ្នឹងប្រជាជនខ្មែរបានផ្ដល់បាយឱ្យវៀតណាមហូប ព្រោះវៀតណាមមិនអាចដឹងស្បៀងបានទេ ហើយកម្ពុជាក៏ផ្ដល់ដី ផែកំពង់សោមឱ្យវៀតណាមដឹកទាំងស្បៀងអាហារ ទាំងគ្រាប់រំសេវ ដើម្បីទប់ទល់ជាមួយអាម៉េរិក។ អាម៉េរិកភ្លេចហើយរឿងហ្នឹង។ ប្រវត្តិសាស្ត្រត្រូវចងចាំ។ វៀតណាមធ្វើបែបហ្នឹង ត្រូវចងចាំ។ គឺនៅភូមិភាគឦសាន ក្រចេះ ស្ទឹងត្រែង រតនគិរី មណ្ឌលគិរី កំពង់ចាម ទិសបូព៌ា។

ឯកឧត្ដមបណ្ឌិតសភាចារ្យ សុខ ទូច ថ្លែងបញ្ជាក់បន្ថែមថា រាល់ចំណុចទាំងអស់ដែលកើតមាននៅក្នុងប្រវត្តិសាស្ត្រខាងលើនេះ បានចារឹកនៅក្នុងទឹកចិត្តប្រជាជនកម្ពុជាយល់ដឹងយ៉ាងច្បាស់អំពីទំនាក់ទំនងរវាងកម្ពុជា និងវៀតណាម និងបានបង្ហាញឱ្យឃើញអំពីគុណបំណាច់ ដែលជានិច្ចកាលកម្ពុជាបានផ្ដល់ទៅដល់ប្រទេសវៀតណាមនៅក្នុងប្រវត្តិសាស្ត្រកន្លងមក។ ឯកឧត្ដមបណ្ឌិតសភាចារ្យ បានគូសបញ្ជាក់បន្ថែមទៀតថា នៅក្នុងប្រវត្តិសាស្ត្រ កម្ពុជាហ៊ានបិទភ្នែករំលែកអ្វីៗទាំងអស់ឱ្យវៀតណាម ប៉ុន្តែករណីរឿងព្រែកជីកហ្វូណន បែរជាវៀតណាមប្រើប្រាស់ដើម្បីកម្ទេច(ផលប្រយោជន៍)របស់កម្ពុជា៕

RAC Media | លឹម សុវណ្ណរិទ្ធ

  ថ្ងៃព្រហស្បតិ៍, 11 មេសា 2024 ម៉ោង 04:47 PM