បណ្ឌិត ស៊ឺន សំ

ប្រទេសកម្ពុជា ដែលជាប្រទេសដ៏មានប្រវត្តិសាស្ត្រយូរលង់ និងអច្ឆរិយៈនៃអរិយធម៌អង្គរ បានឆ្លងកាត់នូវឧបសគ្គជាច្រើននៅក្នុងប្រវត្តិសាស្ត្រដ៏វែងឆ្ងាយរបស់ខ្លួន។ ក្នុងនោះ បញ្ហាដ៏ធំមួយដែលបានធ្វើឱ្យប្រទេសជាតិធ្លាក់ចុះ និងបាត់បង់ភាពរុងរឿង គឺការបែកបាក់ផ្ទៃក្នុង ដែលជួនកាលត្រូវបានជំរុញដោយឥទ្ធិពលខាងក្រៅ ជាពិសេសពីប្រទេសជិតខាង។ តាមប្រវត្តិសាស្ត្រ ប្រទេសជិតខាងរបស់កម្ពុជាបានប្រើប្រាស់ឱកាសនៃភាពទន់ខ្សោយផ្ទៃក្នុងរបស់ខ្មែរ ដើម្បីបំបែកបំបាក់សាមគ្គីភាពជាតិ ហើយអ្វីដែលគួរឱ្យសោកស្តាយបំផុតនោះ គឺការចូលរួមរបស់ខ្មែរមួយចំនួនដែលបានទទួលថវិកា ឬផលប្រយោជន៍ផ្សេងៗពីបរទេស ដើម្បីបម្រើផលប្រយោជន៍បរទេស និងបំផ្លាញប្រទេសជាតិរបស់ខ្លួន។

ប្រវត្តិសាស្ត្របានបង្ហាញយ៉ាងច្បាស់ថា ការបែកបាក់ផ្ទៃក្នុងរបស់ខ្មែរមិនមែនកើតឡើងដោយឯកឯងនោះទេ ប៉ុន្តែជារឿយៗមានការជ្រៀតជ្រែកពីខាងក្រៅ។ ឧទាហរណ៍ នៅសម័យមួយចំនួន ប្រទេសជិតខាងដូចជាថៃ និងយួន បានប្រើប្រាស់ភាពលោភលន់ និងការក្បត់ជាតិរបស់ខ្មែរមួយចំនួន ដើម្បីបម្រើគោលបំណងនយោបាយរបស់ខ្លួន។ មនុស្សទាំងនោះបានលក់ឧត្តមគតិជាតិ ដោយទទួលថវិកា ឬអំណាចផ្ទាល់ខ្លួន ដែលជាលទ្ធផលធ្វើឱ្យប្រទេសជាតិធ្លាក់ចូលក្នុងភាពទន់ខ្សោយ និងបាត់បង់ទឹកដីមួយចំនួន។ ការមើលងាយខ្មែរពីសំណាក់ប្រទេសជិតខាង មិនមែនគ្រាន់តែជាការប្រមាថជាពាក្យសម្តីប៉ុណ្ណោះទេ ប៉ុន្តែក៏ជាការប៉ុនប៉ងបំផ្លាញអត្តសញ្ញាណជាតិ និងសាមគ្គីភាពផ្ទៃក្នុងរបស់ខ្មែរផងដែរ។ ភាពលោភលន់ និងការក្បត់ជាតិនេះ បានក្លាយជាចំណុចខ្សោយដ៏ធំមួយនៅក្នុងប្រវត្តិសាស្ត្រខ្មែរ។ ជាឧទាហរណ៍ នៅសម័យអាណាចក្រអង្គរ ការបែកបាក់ផ្ទៃក្នុង និងការជ្រៀតជ្រែកពីខាងក្រៅបានធ្វើឱ្យអាណាចក្រដ៏ខ្លាំងពូកែនេះធ្លាក់ចុះ។ ប្រទេសជិតខាងបានទាញយកផលប្រយោជន៍ពីភាពទន់ខ្សោយនេះ ដោយប្រើប្រាស់ខ្មែរមួយចំនួនដែលខ្វះស្មារតីស្នេហាជាតិ ដើម្បីបំផ្លាញជាតិរបស់ខ្លួន។

នៅក្នុងបរិបទសម័យថ្មី ការបែកបាក់ផ្ទៃក្នុងនៅតែជាកត្តាដ៏គួរឱ្យព្រួយបារម្ភ។ ក្រុមប្រឆាំង ឬបុគ្គលណាដែលតាំងខ្លួនថាជាអ្នកស្នេហាជាតិ ត្រូវតែគិតឱ្យបានច្បាស់លាស់អំពីផលប៉ះពាល់នៃសកម្មភាពរបស់ខ្លួន។ ការទទួលថវិកា ឬការគាំទ្រពីបរទេស ដើម្បីបម្រើគោលបំណងនយោបាយផ្ទាល់ខ្លួន ឬដើម្បីបង្កភាពចលាចលនៅក្នុងប្រទេស មិនមែនជាសកម្មភាពរបស់អ្នកស្នេហាជាតិឡើយ។ ផ្ទុយទៅវិញ វាជាការបំផ្លាញផលប្រយោជន៍ជាតិ និងបង្កឱ្យមានភាពបែកបាក់ក្នុងសង្គម។ អ្នកស្នេហាជាតិពិតប្រាកដ គឺជាអ្នកដែលធ្វើការដើម្បីសុខសន្តិភាព ស្ថិរភាព និងការអភិវឌ្ឍរបស់ប្រទេសជាតិ។ ពួកគេមិនត្រូវទទួលថវិកា ឬឥទ្ធិពលណាមួយពីបរទេស ដែលមានគោលបំណងបំផ្លាញសាមគ្គីភាពជាតិនោះទេ។ បរទេសដែលផ្តល់ថវិកា ឬការគាំទ្របែបនេះ ជាទូទៅតែងតែមានគោលបំណងលាក់កំបាំង ដែលផ្តោតលើការធ្វើឱ្យខ្មែរបែកបាក់ និងទន់ខ្សោយ។ នៅពេលដែលខ្មែរបែកបាក់គ្នា បរទេសទាំងនោះនឹងទទួលផលប្រយោជន៍ ខណៈដែលប្រទេសកម្ពុជាទទួលរងនូវភាពចលាចល និងទុក្ខវេទនា។

នៅក្នុងសម័យទំនើបនេះ ប្រជាជនខ្មែរបានក្លាយជាអ្នកដែលមានការយល់ដឹងខ្ពស់។ ពួកគេអាចបែងចែកបានយ៉ាងច្បាស់ថា អ្នកណាជាអ្នកស្នេហាជាតិពិតប្រាកដ និងអ្នកណាជាអ្នកបំផ្លាញជាតិ។ ប្រជាជនមិនងាយនឹងត្រូវបានបោកបញ្ឆោតដោយពាក្យសម្តីផ្អែមល្ហែម ឬការអះអាងថាខ្លួនជាអ្នកស្នេហាជាតិនោះទេ។ ពួកគេសង្កេតមើលសកម្មភាព និងផលប៉ះពាល់នៃសកម្មភាពទាំងនោះចំពោះប្រទេសជាតិ។ ប្រជាជនខ្មែរចង់ឃើញប្រទេសជាតិមានសន្តិភាព ស្ថិរភាព និងការអភិវឌ្ឍប្រកបដោយចីរភាព ជាជាងភាពចលាចល ឬការបែកបាក់។

ការបណ្តុះស្មារតីស្នេហាជាតិ

ដើម្បីកសាងអនាគតដ៏រុងរឿងសម្រាប់ប្រទេសកម្ពុជា យើងត្រូវផ្តោតលើការបណ្តុះស្មារតីស្នេហាជាតិដ៏ពិតប្រាកដ។ ស្មារតីនេះមិនមែនគ្រាន់តែជាការនិយាយពាក្យសម្តីស្នេហាជាតិប៉ុណ្ណោះទេ ប៉ុន្តែត្រូវបង្ហាញតាមរយៈសកម្មភាពជាក់ស្តែង ដែលនាំមកនូវផលប្រយោជន៍សម្រាប់ប្រទេសជាតិ និងប្រជាជន។ យើងត្រូវលើកទឹកចិត្តឱ្យប្រជាជនគ្រប់រូប ជាពិសេសយុវជន មានមោទនភាពចំពោះអត្តសញ្ញាណជាតិ និងប្តេជ្ញាចិត្តក្នុងការការពារបូរណភាពទឹកដី និងសាមគ្គីភាពជាតិ។ ក្នុងន័យនេះ អ្នកស្នេហាជាតិត្រូវតែសប្បាយចិត្តនៅពេលឃើញប្រទេសជាតិមានសន្តិភាព និងការអភិវឌ្ឍ។ ពួកគេមិនត្រូវគាំទ្រសកម្មភាពណាដែលនាំឱ្យប្រជាពលរដ្ឋរងទុក្ខ ឬប្រទេសជាតិធ្លាក់ចូលក្នុងភាពចលាចលឡើយ។ ផ្ទុយទៅវិញ ពួកគេគួរតែធ្វើការដើម្បីផលប្រយោជន៍រួម និងធ្វើឱ្យប្រទេសជាតិកាន់តែរីកចម្រើន។

ប្រវត្តិសាស្ត្របានបង្រៀនយើងថា ការបែកបាក់ផ្ទៃក្នុង និងការក្បត់ជាតិ គឺជាមូលហេតុសំខាន់ដែលធ្វើឱ្យប្រទេសកម្ពុជាធ្លាក់ចុះ។ ដើម្បីជៀសវាងកំហុសនៃអតីតកាល យើងត្រូវតែបណ្តុះស្មារតីស្នេហាជាតិដ៏ពិតប្រាកដ និងប្រុងប្រយ័ត្នចំពោះឥទ្ធិពលខាងក្រៅដែលចង់បំផ្លាញសាមគ្គីភាពជាតិ។ ប្រជាជនខ្មែរសម័យថ្មី ដែលមានការយល់ដឹងខ្ពស់ គួរតែរួមគ្នាការពារប្រទេសជាតិ និងធ្វើការដើម្បីសន្តិភាព ស្ថិរភាព និងការអភិវឌ្ឍ។ សូមចៀសវាងការទទួលថវិកា ឬឥទ្ធិពលពីបរទេសដែលមានគោលបំណងបំផ្លាញជាតិ ហើយរួមគ្នាកសាងប្រទេសកម្ពុជាឱ្យក្លាយជាប្រទេសដ៏រុងរឿងមួយនៅលើឆាកអន្តរជាតិ។

បណ្ឌិត ស៊ឺន សំ គឺជាគ្រូបង្រៀនវិទ្យាសាស្ត្រនយោបាយនៅរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា។